Gemeente Dalfsen Onderzoek woonservicegebieden Kern: Lemelerveld Onderzoek uitgevoerd en opgesteld: - Lemelerveld: Stichting Welzijn Ouderen Lemelerveld - Dalfsen: Landstede Welzijn Ouderen Dalfsen - Nieuwleusen: SMON Welzijn Nieuwleusen 2013 Plan van Aanpak aandachtsgebied 7 Openbaar en bijzonder vervoer in Lemelerveld 2013.4
Voorwoord In drie woonkernen van de gemeente Dalfsen, Dalfsen, Lemelerveld en Nieuwleusen, is in opdracht van de gemeente Dalfsen door Landstede Welzijn Ouderen Dalfsen (LWOD), SMON-Welzijn Nieuwleusen en Stichting Welzijn Ouderen Lemelerveld (SWOL) in de maanden september, oktober, november en december 2012 een onderzoek verricht. Het betreft een inventarisatie inzake de aanwezigheid van een samenhang aan voorzieningen om langer zelfstandig te kunnen blijven wonen. Op voorstel van het college heeft de gemeenteraad besloten deze drie kernen aan te wijzen als een woonservicegebied. Een woonservicegebied is een gewone kern of woonwijk met een divers aan samenhangend netwerk van voorzieningen op het gebied van wonen, welzijn en zorg, waardoor inwoners in staat zijn zo zelfstandig mogelijk te wonen en deel te nemen aan de samenleving op een wijze die bij hen past. Het belangrijkste uitgangspunt bij een woonservicegebied is dat mensen, jong en oud, zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen, ook met een beperking of minder mobiliteit. Om dit te realiseren is een gewenst niveau nodig, passend bij de plaats van het woonservicegebied. In de inventarisatie zijn 11 deelgebieden onderzocht die van belang zijn voor een gewenst niveau. Onderdeel 7 betreft het openbaar en bijzonder vervoer in Lemelerveld. Een samenvatting met conclusies en advies is als bijlage opgenomen. De conclusies en adviezen zijn tot stand gekomen tijdens een gezamenlijke bijeenkomst op 17-1-2013 van SWOL met een klankbordgroep bestaande uit diverse maatschappelijke organisaties en de zorgaanbieders (intra- en extramuraal) en de Wmocommissie kern Lemelerveld. In deze Wmo-commissie zijn o.a. de ouderenbonden, vrouwenverenigingen, kerken, diaconie/caritas, werkgroep mantelzorg Lemelerveld en Welzijn Ouderen (SWOL) vertegenwoordigd. Inhoud 1. Openbaar en bijzonder vervoer in Lemelerveld blz. 1 2. Beleidsplan Plaatselijk Belang blz. 1 3. Huidige busverbinding voor openbaar vervoer blz. 1 4. Gewenst niveau openbaar vervoer blz. 2 5. Stappenplan gewenst niveau van openbaar vervoer blz. 2 6. Bijzonder vervoer blz. 2 7. Pilot vervoer in Lemelerveld blz. 3 8. Gewenst niveau (resultaat) bijzonder vervoer blz. 3 9. Stappenplan gewenst niveau bijzonder vervoer blz. 3 Bijlage 1: Openbaar en bijzonder vervoer (samenvatting onderdeel 7 van de enquête woonservicegebied) Lemelerveld, mei 2013
1. Openbaar en bijzonder vervoer Dit was één van de vele vragen tijdens een woonwensenonderzoek in het najaar van 2012 in Lemelerveld. Het maakte onderdeel uit van een onderzoek op een aantal onderdelen om te komen tot een gewenst niveau voor Lemelerveld als woonservicegebied. Uit dat onderzoek is naar voren gekomen dat men weinig gebruik maakt van openbaar vervoer. 2. Beleidsplan Plaatselijk Belang In het beleidsplan van Plaatselijk Belang 2009 2016 is onderstaand artikel opgenomen. In Bereikbaarheid met Openbaar Vervoer blijft ook een punt van aandacht. Het niveau van het vervoersaanbod is gelijk gebleven. In 2009 is door de PvdA een enquête gehouden over de wenselijkheid van een busverbinding tussen Dalfsen en Lemelerveld. PB is van mening dat wanneer deze verbinding er mocht komen, dit niet ten koste mag gaan van de verbinding met Heino en verder richting Zwolle. Het gebruik van de regiotaxi wordt vanuit de Provincie intensiever gepromoot. Regiotaxi kan een goede aanvulling zijn op openbaar vervoer. Echter er zijn nogal wat klachten van de gebruikers van regio taxi. Het betreft vooral de lange wachttijden. De regiotaxi is net als het openbaar vervoer provinciaal aanbesteed. 3. Huidige busverbinding voor openbaar vervoer Elke maandag tot en met vrijdag vertrekt vanuit Lemelerveld (Brugstraat) om het uur een buslijn (lijn 162) naar het NS-station in Dalfsen De vertrektijd is om 07.09 uur t/m 19.09 uur. De aankomst is 16 minuten later (07.25 uur t/m 19.25 uur). Het vertrek terug vanaf NS-station Dalfsen naar Lemelerveld (Brugstraat) is elk uur vanaf: 07.35 uur t/m 19.35 uur. De aankomst in Lemelerveld (Brugstraat) is steeds 16 minuten later (07.51 uur t/m 19.51 uur). Deze lijndienst gaat verder naar Raalte met een stopplaats bij café de Lantaren (Posthoornweg). In Dalfsen sluit de bus aan op de treinen en op de buurtbus (lijn 591 naar het centrum van Dalfsen en verder richting Oud- en Nieuwleusen). Reizigers vanuit Lemelerveld naar Zwolle kunnen met hun huidige busabonnement reizen met de trein tussen Dalfsen en Zwolle. Het knelpunt is dat na aankomst van de trein in Zwolle, indien men naar het ziekenhuis wil, gekozen moet worden voor een stadbus die niet rechtstreeks naar de scholen en het ziekenhuis gaat. Met andere woorden, er moet gebruik gemaakt worden van drie vervoersmiddelen alvorens men op een bepaalde bestemming in Zwolle is. Voor de Lemelerveldse schoolgaande jeugd naar Zwolle rijdt s ochtends een lijndienst (664) van Lemelerveld via Heino naar Zwolle. Het vertrek vanuit Lemelerveld (Brugstraat) is om 07.30 uur. De aankomst in Zwolle is om 08.32 uur aan de Blalo-/Rieteweg. Dit na de stopplaatsen Isala Sophia Hoofdingang (08.15 uur), Dokterspad (08.16 uur), Zwartewaterallee (08.29 uur) te hebben aangedaan. De bus rijdt niet tijdens vakantieperiodes van de scholen in Zwolle. Een ander knelpunt betreft de extra kosten die bepaalde groepen thans ondervinden na de lijndienstwijziging voorheen via Heino naar Zwolle en nu via Dalfsen naar Zwolle. In plaats van een trajectkaart voor de schooljeugd in Zwolle (Deltion-college) moet men nu een 4- sterrenabonnement nemen dat duurder is dan de (3-sterren) trajectkaart. Een ander knelpunt is dat de trein bij vertraging van de bus, de trein niet wacht en andersom idem. In Dalfsen staat men dan ook letterlijk en figuurlijk een tijd lang in de kou. SWOL: deelrapport 7 wsg Plan van Aanpak openbaar en bijzonder vervoer Lemelerveld blz. 1
4. Gewenst niveau openbaar vervoer Het gewenst niveau is dat er: - rechtstreeks een buslijn is van Lemelerveld via Heino en/of Dalfsen naar Zwolle. - elk half uur een lijndienst naar Raalte is. Het resultaat is dat er meer gebruik gemaakt wordt van openbaar vervoer richting Zwolle naar o.a. de Isalaklinieken en naar Raalte. De kosten met de bus, zoals voorheen, daalt dan met 1-ster. 5. Stappenplan gewenst niveau van openbaar vervoer Om het gewenste niveau van een betere lijndienstverbinding te realiseren is het van belang dat: a. overleg plaatsvindt met Plaatselijk Belang voor afstemming op hun beleidsplan; b. overleg plaatsvindt met de gemeente Dalfsen voor aanpassing van de lijndienst naar Zwolle; c. overleg plaatsvindt met Syntus om het gewenste niveau naar Raalte en Zwolle te realiseren; d. overleg met de klankbordgroep woonservicegebied en Wmo-commissie kern Lemelerveld. e. in november 2013 een voorlichtingsbijeenkomst georganiseerd wordt door SWOL met de twee ouderenbonden KBO en PCOB over het gebruik van het openbaar vervoer (kaart). Vanuit de lokale politiek organiseert de Partij van de Arbeid (PvdA) op 21 juni 2013 een bijeenkomst in de Mozaïek over het openbaar vervoer. Met name op initiatief van de PvdA is er een busverbinding vanuit Lemelerveld naar Dalfsen tot stand gekomen. 6. Bijzonder vervoer Voor bijzonder vervoer zijn de inwoners van Lemelerveld afhankelijk van: a. schoolbusvervoer; b. Regiotaxi (ook aanvullend openbaar vervoer); c. Valys-vervoer; d. de Algemene Hulpdienst Lemelerveld (Graag gedaan); e. eigen vervoer; f. maaltijdvervoer. Ad. d. Algemene Hulpdienst Lemelerveld Graag gedaan Wekelijks worden er 5 á 6 ritten voor inwoners van Lemelerveld gereden naar o.a.: - huisartsenpraktijk/apotheek - fysiotherapie - pedicure - ziekenhuis Zwolle Ad. e. Eigen vervoer Om aan de activiteiten van Stichting Welzijn Ouderen (SWOL) en de werkgroep mantelzorg in de Mozaïek deel te nemen rijden enkele vrijwilligers op regelmatige tijden inwoners naar de Mozaïek en terug. Het betreffen ook bewoners van het Anker. Verder verzorgen enkele vrijwilligers wekelijks rolstoelvervoer lopend van Brugstede naar de Mozaïek en terug. Daarnaast zijn er ook vrijwilligers van de kerken in Lemelerveld die inwoners halen voor het kerkbezoek en terugrijden. Een bijzondere vorm van eigen vervoer is het gebruik van een scootmobiel. In Lemelerveld zijn 43 personen die gebruik maken van een scootmobiel. De oudste is 92 jaar, de jongste 38. De gemiddelde leeftijd is 73 jaar. Voor deze groep wordt jaarlijks een scootmobieltraining gehouden met een theorieles (verkeersregels) en een praktijktest. Daarnaast wordt jaarlijks tweemaal een scootmobieltocht georganiseerd. Tijdens de scootmobieltochten wordt ook gelet op het gebruik en rijvaardigheid. Geconstateerd is dat een aantal scootmobielgebruikers opmerkingen hebben over de scootmobiel. Zowel technisch als de actieradius. Ook de combinatie van samen rijden met anderen behoeft de nodige aandacht. Ad. f. Maaltijdvervoer Dagelijks vervoer van maaltijden (tafeltje dekje) vanuit Dalfsen naar Lemelerveld door vrijwilligers van Stichting Welzijn Ouderen Lemelerveld (SWOL). Daarnaast verzorgt Rosengaerde het vervoer van de maaltijden voor de dagverzorging (twee dagen) in het Anker. SWOL: deelrapport 7 wsg Plan van Aanpak openbaar en bijzonder vervoer Lemelerveld blz. 2
7. Pilot lokaal vervoer in Lemelerveld Om het gehele bijzondere vervoer in kaart te brengen is in Lemelerveld gestart met een pilot van de gemeente Dalfsen. Hiervoor is onder regie van de gemeente Dalfsen een werkgroep opgericht. De partners zijn: - de gemeente Dalfsen (projectleider); - Rosengaerde voor de dagbesteding in het Anker; - Zorggroep Raalte voor de dagbesteding in Brugstede; - Zorgboerderij de Zonnebloem (via bureau Schröder); - Stichting Welzijn Ouderen (SWOL) voor dagactiviteiten in de Mozaïek (kulturhus). Het project wordt mede ondersteund door een stagiaire bij de gemeente Dalfsen in samenwerking met SWOL. Het doel van deze pilot is om: - de vervoersstromen in kaart te brengen; - samenhang te zoeken naar de diverse adressen waar inwoners van Lemelerveld naar toe gaan; - het vervoer efficiënter te regelen; - om te onderzoeken of er samengewerkt kan worden om het vervoer per saldo goedkoper te maken; - de vervoersmogelijkheden van de Algemene Hulpdienst Graag gedaan Lemelerveld beter in beeld te brengen, mede afgestemd op het volgende aandachtspunt (eigen Lemelerveldse bus); - te onderzoeken of een eigen Lemelerveldse (rolstoel) bus te realiseren is. 8. Gewenst niveau (resultaat) bijzonder vervoer Het gewenste niveau (resultaat) is dat: - voorkomen wordt dat men achter elkaar aan rijdt ; - maatwerk wordt verkregen in het bijzonder vervoer; - zicht is op de vervoersstromen; - samenwerking is tussen de betrokken partijen in het bijzonder vervoer; - regiotaxi en Valys binnen de afgesproken marges op de afgesproken tijden aanwezig zijn; - scootmobielers voldoende kennis hebben van de verkeersregels. 9. Stappenplan gewenst niveau bijzonder vervoer Om het gewenst niveau te behalen is reeds begonnen met de vervoerspilot-lemelerveld. Het resultaat is dat: - alle organisaties, te weten: Zorggroep Raalte, Rosengaerde Dalfsen, Zozijn, R.I.B.W., zorgboerderijen, de Algemene Hulpdienst en SWOL bereid zijn om de belangen van de inwoners voorop te stellen in de organisatie en afstemming van bijzonder vervoer in Lemelerveld. - in 2015 een rolstoelbus in eigen beheer (Lemelerveld) gerealiseerd is. - de cursus scootmobieltraining die jaarlijks georganiseerd wordt met Veilig Verkeer Nederland afdeling Dalfsen te handhaven. Idem de scootmobieltochten met begeleiding voor de toepassing van vaardigheid en kennis van verkeersregels. Lemelerveld, mei 2013 SWOL/AS versie: 4 SWOL: deelrapport 7 wsg Plan van Aanpak openbaar en bijzonder vervoer Lemelerveld blz. 3
Bijlage 1: onderdeel 7 van de enquête woonservicegebied kern Lemelerveld Samenvatting Openbaar en bijzonder vervoer in Lemelerveld 75% van de deelnemers maakt nooit gebruik van openbaar vervoer. 25% soms tot zeer (3%) regelmatig. Ruim 10% hiervan is zeer tevreden. 30% is ontevreden en 60% heeft geen mening. Over de bereikbaarheid en ligging van de bushalte is 10% ontevreden en bijna 35% tevreden. De rest heeft geen mening. 10% maakt wel eens gebruik van bijzonder vervoer. 90% nooit. 75% van de deelnemers heeft gereageerd op de inzet van bijzonder vervoer en regiotaxi. Hiervan is bijna 15% tevreden tot zeer tevreden. 5% is ontevreden. De overigen hebben geen mening. Suggesties, ideeën en wensen t.a.v. het openbaar vervoer zijn hieronder kort samengevat. Openbaar vervoer is slecht geregeld in vergelijking met de stad. Vele malen wordt genoemd dat de bussen rechtstreeks naar Zwolle moeten rijden. Nu slecht geregeld. Een stopplaats in Heino is vele malen genoemd, die moet zeker blijven (anders een vorm van discriminatie). Eén kant van Lemelerveld heeft maar bushaltes. Suggestie: bus door laten rijden via Heideparkbrug. Bus naar Raalte om het uur, het liefst om het half uur, ook tussen de middag. Nu tussen de middag te lang (1½ uur) wachten. Door wijziging van de buslijn is de verbinding naar Raalte niet op maat. Busverbinding naar scholen is soms dramatisch slecht. Door de wijziging van de buslijnen zijn de kosten van openbaar vervoer gestegen omdat kinderen geen studenten-ov-kaart hebben. Openbaar vervoer naar Ommen wordt gemist. Bushalte in de Brugstraat heeft last van de fietsen. Voetgangers moeten de straat op (gevaarlijk). Regiotaxi is vaak veel te laat bij komst en te vroeg voor het ophalen. Conclusie Openbaar vervoer en bijzonder vervoer Vastgesteld mag worden dat er onvrede leeft omtrent de busverbindingen richting Zwolle. Dit verdient nog de nodige aandacht, maar krijgt ook aandacht van de politiek gezien de berichtgeving in de dagen weekbladen. Advies Openbaar vervoer en bijzonder vervoer Aanbevolen wordt om meer aandacht te vragen voor de knelpunten in het algemeen en bijzonder vervoer (regiotaxi-valys). Een plaatselijke (Lemelerveldse) (rolstoel) bus zou een oplossing kunnen zijn op diverse terreinen van vervoer. Lemelerveld, 17-1-2013/AS SWOL: deelrapport 7 wsg Plan van Aanpak openbaar en bijzonder vervoer Lemelerveld blz. 4
Goed samen leven in je eigen dorp woonservicegebied Lemelerveld Kroonplein 66, 8151 AZ Lemelerveld, tel. 0572-372882, e-mail: info@swolemelerveld.nl, www.swolemelerveld.nl SWOL: deelrapport 7 wsg Plan van Aanpak openbaar en bijzonder vervoer Lemelerveld blz. 5