PEDAGOGISCH BELEID Verwonder, ontdek en ervaar! Versiedatum augustus, versie 04 Verantwoordelijke Beleidsmedewerker Kwaliteit Goedkeuring Cliëntenraad, februari 2013 Geldig tot 31 december 2014
INHOUD Kwest! 3 Het kind ervaart 4 De ouder kiest 7 De medewerker creëert 8 Pedagogisch beleid diverse locaties: elke locatie van Kwest heeft het pedagogisch beleid van Kwest uitgewerkt in een eigen pedagogisch plan. Deze pedagogisch beleidsplannen zijn onderdeel van het pedagogisch beleid en te vinden op de site van stichting Kwest, bij elke locatie. Bijlage 1: Bijlage 2: KC DoReMi KC Samsam Bijlage 2a: KC Samsam buitengroep Op stap Bijlage 3: Bijlage 4: Bijlage 5: Bijlage 6: Bijlage 7: Bijlage 8: Bijlage 9: KC KrisKras KC Kiekaboe Kris Kras BSO KwestKids BSO Kwestival BSO KwestFactory BSO Gastouderbureau Kwest Gedragscode en Kwestcode: zijn onderdeel van het pedagogisch beleid van Kwest. De Gedragscode en Kwestcode zijn te vinden op de site van stichting Kwest. Bijlage 10: Gedragscode Bijlage 11: Kwestcode Pedagogisch beleid stichting Kwest Pagina 2 van 9
Pedagogisch beleid stichting Kwest Pagina 3 van 9
KWEST! Onze missie Stichting Kwest biedt ouders professionele opvang voor kinderen van 0 jaar totdat zij de basisschool verlaten. Met meerdere locaties in de gemeente Westland is er altijd een locatie bij de hand. Wij prikkelen kinderen om te ontdekken en te ontwikkelen. Voor onze medewerkers* biedt stichting Kwest een inspirerende en lerende werkomgeving. Kwest heeft de creativiteit om de vernieuwing op te zoeken; wij staan niet stil! Onze visie Ik ben ik. Ik wil, ik kan en dat mag bij Kwest. Want daar voel ik mij veilig en geborgen. Ik mag dansen, ik mag weleens in de modder liggen of in een plas spelen. Ik mag kleien en met lego en poppen spelen. Ik mag in een boom klimmen, ik mag kijken hoe het gras groeit, hoe het water stroomt en waar de wolken vandaan komen. Ik verf met een penseel maar ook met mijn handen. Ik maak meesterwerken, maar mag ook kliederen en krassen. Die ruimte krijg ik bij Kwest! Stichting Kwest gaat uit van de vier pedagogische basisdoelen van de Wet kinderopvang: 1.Het bieden van emotionele veiligheid: Een veilige basis creëren, een thuis waar kinderen zich kunnen ontspannen en zichzelf kunnen zijn. Door deze geborgenheid zal het kind zich kunnen ontwikkelen. 2. Het bieden van gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competentie: Hiermee wordt gedoeld op het ontwikkelen van zelfstandigheid en zelfvertrouwen, flexibiliteit en creativiteit. Kinderen leren om allerlei soorten situaties op de juiste manier aan te pakken en zich goed aan te passen aan veranderende omstandigheden. 3. Het bieden van gelegenheid tot ontwikkelen van sociale competentie: Hieronder valt een heel scala aan sociale vaardigheden, zoals het meeleven met andere kinderen, zich kunnen uiten, samen delen met andere kinderen, andere kinderen helpen, het opbouwen van vriendschap en het oplossen van conflicten met andere kinderen. 4. Het meegeven van waarden en normen: Kinderen leren wat wel en niet mag; wat zijn de regels en wat is de cultuur van de maatschappij. Kinderen wordt geleerd zich te bewegen in een groter geheel: in een groep en in de maatschappij. Het is een leerschool voor het leven. De ontwikkeling van kinderen wordt beïnvloed door de aanleg van het kind, de omgeving waarin het kind opgroeit en de wisselwerking hiertussen. Wanneer een kind zich geborgen en veilig voelt, kan het zich ontwikkelen tot een zelfstandig individu met een positieve eigenwaarde. Bij Kwest bieden we professionele opvang. De pedagogisch medewerkers verplaatsen zich in de fantasie van het kind en creëren zo een wereld, waar kinderen mogen verwonderen, ontdekken en ervaren. Zij ondersteunen en stimuleren het kind, geven bevestiging en helpen hem of haar over de drempel bij iets wat nog nieuw en spannend is; het kind ervaart! *Onder medewerkers worden ook gastouders verstaan. Pedagogisch beleid stichting Kwest Pagina 4 van 9
HET KIND ERVAART Geborgenheid Kinderen voelen zich veilig als ze erkend worden en als ze hun omgeving kunnen begrijpen. De groep is een veilige basis waarin een kind emoties mag tonen. Waar het kind zich gezien voelt, zowel als individu als in de groep. Spelenderwijs leert het kind waarden en normen kennen. Binnen deze veilige omgeving durft het kind op onderzoek uit te gaan en zijn omgeving, zijn wereld op zijn eigen wijze te ontdekken. Elke situatie is het ervaren waard. Ik ben oké! Wij vinden dat ieder kind uniek is, met de wil om zichzelf te ontplooien. Ieder kind heeft behoefte aan contact, als basis voor de persoonlijke en sociale ontwikkeling. Alle kinderen zijn gelijkwaardig. We respecteren ieders persoonlijke geloofs- en levensovertuiging en dragen dit ook uit naar de kinderen. We houden rekening met ieders persoonlijke eigenschappen en ontwikkelingsstappen.* De wereld om ons heen Kinderen hebben de drang dingen te ontdekken, hun wereld te vergroten. Bij stichting Kwest vinden wij dat buiten spelen méér is dan klimmen en klauteren. Een buitenruimte is een plek om avonturen te beleven met vriendjes of juist een plaats waar kinderen anderen observeren om zichzelf te ontwikkelen. Buiten verleggen kinderen hun grenzen, prikkelen hun zintuigen, gebruiken hun fantasie en er wordt een beroep gedaan op hun sociale vaardigheden. Ook bezoeken kinderen van Kwest de ouderen in woon- en zorgcentra in het Westland. De activiteiten betekenen voor zowel bewoners als kinderen vaak een vreugdevolle en ontspannen ervaring. De zorg voor uw kind Kinderen hebben recht op een veilige omgeving. Daarom werkt Kwest met de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. In deze meldcode staan richtlijnen hoe te handelen ter voorkoming van en in geval van (een vermoeden van) kindermishandeling. Vroeg Voorschoolse Educatie We werken op alle groepen van 0-4 jaar met een Vroeg Voorschoolse Educatie programma s: Uk&Puk (kdv), Puk&Ko (psz) of Ik ben Bas (kindercentrum Samsam). Dit zijn programma s gebaseerd op de taalontwikkeling, voorbereidend op de basisschool. Op alle groepen doet handpop Puk of handpop Bas mee in het dagritme, dit wel aangepast aan de leeftijd van de kinderen. Het biedt structuur voor kinderen en medewerkers. Indien een kind extra begeleiding nodig heeft op het gebied van taalontwikkeling, dan bieden wij extra ondersteuning binnen het VVE programma. Ook bij de gastouderopvang is een vorm van VVE in ontwikkeling. Wennen De wenperiode is afhankelijk van de leeftijd van het kind. Een baby mag een paar uur op de groep komen wennen. Een peuter mag 2 à 3 keer een paar uur komen wennen. Dit alles gebeurt in overleg met de ouder en de pedagogisch medewerkers op de groep. Om voldoende tijd en aandacht te besteden en de rust op de groep te waarborgen is er op de dagopvang maximaal 1 wenkind tegelijk aanwezig. Een kind dat naar de BSO gaat, heeft ook te maken met veel nieuwe indrukken. Tijdens het intake gesprek, wordt er samen met de ouder gekeken wanneer en hoe vaak het kind komt wennen. Als een kind op de groep komt wennen, krijgt het kind een stickerkaart op de BSO. Iedere keer als het kind een nieuwe ervaring heeft opgedaan, krijgt het kind een sticker. Ook als een kind naar een volgende (of nieuwe groep gaat), wordt dit besproken met de ouder. In overleg met de ouder wordt bekeken wanneer en hoe vaak het kind in de nieuwe groep komt wennen. Wennen bij de gastouder vindt vooral plaats tijdens de proefperiode van 6 weken. Voorafgaand daaraan kan tijdens het koppelingsgesprek, afhankelijk van de behoefte van kind en ouder, een aantal wenmomenten worden afgesproken. *Bijlage 10: Gedragscode Pedagogisch beleid stichting Kwest Pagina 5 van 9
Een dag Kwest Ontdekken en ervaren betekent voor elk kind iets anders. De medewerkers spelen hier op in. De behoefte van ieder kind staat hierbij zoveel mogelijk centraal. De allerkleinsten hebben veel slaap en voeding nodig om te groeien. De pedagogisch medewerkers houden zoveel mogelijk rekening met het ritme van het kind. Op momenten dat baby s wakker zijn, doen zij veel indrukken op. Wij zijn ons hiervan bewust en bieden hen de rust en ruimte om deze indrukken te verwerken. Wij houden hierbij rekening met het kind, maar ook met de inrichting van de ruimte en prikkels van speelgoed, geluid en licht. Het ervaren en ontdekken van baby s wordt gevolgd en gestimuleerd. Dit alles binnen de geborgenheid die de medewerkers bieden. De eet- en drinkmomenten, maar ook de verschoonmomenten zijn hier bij uitstek geschikt voor. De medewerker maakt contact met de baby, ziet wat hij doet en speelt hierop in. De zintuigen van het kind spelen hierbij een belangrijke rol. De medewerker zal onder andere veel zaken benoemen, liedjes zingen, verschillende materialen (hard/zacht, licht/donker) aanbieden, boekjes voorlezen en bewegingen bij het kind stimuleren. Naarmate het kind groter wordt, zal het steeds meer gaan deelnemen aan activiteiten. In de box, op het kleed, op schoot of aan tafel wordt het kind uitgedaagd in zijn of haar ontwikkeling. Leren zitten, vast voedsel eten, kruipen, pakken en lopen. Allemaal uitdagingen! Met vallen en opstaan en het kijken naar de andere kinderen, leert het kind zichzelf en de wereld om zich heen te ontdekken. Papier voelen of scheuren. Jezelf in de spiegel bekijken, rollen met een bal, blokjes stapelen, verf voelen; allemaal activiteiten die we aanbieden om aan te sluiten bij de ontdekkingstocht van het kind. Peuters draaien mee met het dagritme. Naast de eet- en drinkmomenten en de verschoonmomenten, is er voldoende ruimte voor de kinderen om met elkaar te spelen. De groepsruimte biedt verschillende hoeken met verschillende materialen. De kinderen leren van en met elkaar. Ook de sociale vaardigheden worden steeds belangrijker; samen delen, wachten op je beurt, helpen opruimen etc. De medewerkers besteden ook hier aandacht aan. De zintuigen blijven een belangrijke rol spelen bij het ontdekken en ervaren; boekjes kijken, zingen, scheppen in de zandbak, maar ook verven, klimmen en klauteren. Allemaal activiteiten die het kind helpen om de wereld om hem heen te ontdekken. Een spin in een web bekijken, een kip aaien, samen een boodschap doen in de supermarkt. Peuters genieten ervan! De motorische-, emotionele- en taalontwikkeling wordt ook gestimuleerd. We begeleiden daarbij het kind om de overstap te maken naar de basisschool. Kinderen worden na schooltijd opgehaald bij school door de medewerker. Bij aankomst wordt er iets gegeten en gedronken. De kinderen krijgen de ruimte om de dag te bespreken of iets te vertellen. Wij vinden het belangrijk dat de tijd na school gezien wordt als vrije tijd. Het kind bepaalt of hij mee doet aan de aangeboden activiteiten of dat hij iets voor zichzelf gaat doen. Voorbeelden van activiteiten die aangeboden worden zijn: koken, sport en spel, workshops dansen, muziek, skeeleren en kunstzinnige activiteiten. De medewerker kijkt naar wat het kind nodig heeft. Sommige kinderen hebben het nodig gestimuleerd te worden om deel te nemen aan een activiteit. Bij Kwest streven we naar een afwisselend aanbod van activiteiten. Hierdoor kunnen kinderen verwonderen, ontdekken en ervaren! Pedagogisch beleid stichting Kwest Pagina 6 van 9
Dagritme Op de groepen hebben we om verschillende redenen een vaste dagritme. Organisatorische redenen: kinderen worden gebracht en gehaald binnen vastgestelde tijden. Rond 9.00 uur wordt er gestart met de activiteiten van die dag. De medewerkers stemmen hun organisatie daarop af. Redenen van voorspelbaarheid, structuur en tijdmarkering: Jonge kinderen kunnen geen klokkijken, maar kunnen wel de volgorde van dingen leren. Herhaling van ritmes en rituelen geven een gevoel van veiligheid en herkenning. De dagindeling bij de dagopvang is als volgt: - de kinderen worden gebracht en welkom geheten - vrij spelen - aan tafel boekjes lezen, liedjes zingen, fruit eten en drinken - verschonen/toilet, kinderen gaan naar bed - buiten spelen - kinderen uit bed - lunch - verschonen/toilet, kinderen naar bed - ochtendkinderen worden gehaald, middagkinderen worden gebracht - vrij spelen of een geplande activiteit - kinderen uit bed, verschonen/toilet - crackers/ rijstwafel eten, drinken - vrij spelen of een geplande activiteit - verschonen/toilet - kaakje etc. eten en drinken - vrij spelen/aan tafel een activiteit doen/buiten spelen - kinderen worden opgehaald Op de babygroepen heeft ieder kind zijn eigen schema qua voeding en slaaptijden. Op de peutergroep hebben alle kinderen grotendeels hetzelfde schema. De dagindeling bij de BSO is als volgt: - kinderen uit school halen te voet, met de bus, Stint of fiets - toiletronde - fruit eten, drinken - vrij spelen/activiteitbuiten spelen - kaakje etc. eten en drinken - vrij spelen, aan tafel een activiteit doen - kinderen worden opgehaald Pedagogisch beleid stichting Kwest Pagina 7 van 9
DE OUDER KIEST Samen Kinderopvang is alleen mogelijk als er een nauwe samenwerking met ouders is. De communicatie met ouders staat bij stichting Kwest voorop. Dat gebeurt op verschillende manieren. Tijdens het brengen en halen van kind(eren) is er contact met onze pedagogisch medewerkers. Om ouders te informeren over nieuws en actuele ontwikkelingen, ontvangen ouders een nieuwsbrief van stichting Kwest en zijn er (bij voldoende aanmelding)minimaal 1 keer per 2 jaar ouderavonden. Stichting Kwest vindt dat ouders bij belangrijke onderwerpen moeten kunnen adviseren. Elke locatie van stichting Kwest heeft zijn oudercommissie. Daarmee voldoen we aan de wettelijke eisen. Stichting Kwest vindt wederzijdse betrokkenheid onmisbaar! Deze wederzijdse betrokkenheid betekent voor ons ook de samenwerking met het Centrum voor Jeugd en Gezin, sportverenigingen, scholen. Samen met andere kinderopvangorganisaties (o.a. met Okidoki en Simba) organiseren we diverse activiteiten en maken ons sterk voor goede kinderopvang in het Westland. Kansen De kwaliteit van onze opvang wordt geëvalueerd door actief te luisteren naar elkaar en naar ouders, door het inventariseren en analyseren van klachten en het afnemen van tevredenheidonderzoeken onder ouders en medewerkers. Wanneer het kind afscheid neemt van de opvang dan ontvangen ouders een uitzwaaiformulier waarin ruimte is voor het delen van ervaringen. Stichting Kwest ziet een eventuele klacht als een kans ter verbetering van de kwaliteit van de opvang van de kinderen. Flexibiliteit Als een ouder incidenteel een opvangdag wil ruilen of extra dagdelen wil afnemen, dan kan dit met de pedagogisch medewerkers van de desbetreffende groep besproken worden. Indien het aantal kinderen het toelaat bestaat er de mogelijkheid om hier gebruik van te maken. Het uitgangspunt hierbij is om het kind in de eigen groep (de stamgroep) te plaatsen. Indien dit niet mogelijk is dan kan er, in overleg met de ouder, voor gekozen worden om het kind in een andere groep te plaatsen. Dit wordt schriftelijk vastgelegd. Pedagogisch beleid stichting Kwest Pagina 8 van 9
DE MEDEWERKER CREEERT Onze trots De medewerkers zijn onze trots. Goede kinderopvang staat en valt bij de kwaliteit van de medewerkers. De medewerkers van Kwest zijn goed opgeleid, competent, vaardig en krijgen voldoende ruimte zich te blijven ontwikkelen. Alle medewerkers van stichting Kwest werken vanuit de Kwestcode. In deze Kwestcode* staan gedragsregels. Medewerkers worden bij stichting Kwest gezien als bron van vernieuwing en creativiteit. Kwaliteit Al onze medewerkers zijn in het bezit van een erkend diploma voor de kinderopvang conform CAO Kinderopvang en een Verklaring Omtrent Gedrag. Kwest heeft een inwerkbeleid. Alle nieuwe pedagogisch medewerkers worden een jaar lang intensief begeleid. Elk jaar wordt de cursus kinder EHBO herhaald door alle medewerkers. Een aantal medewerkers volgt ook de cursus BHV. Deze cursus wordt om het jaar herhaald. Om stagiaires de kans te geven praktijkervaring op te doen op de werkplek, bieden wij een beperkt aantal stageplaatsen aan. De stagiaires werken op vaste groepen en hebben een vaste begeleider. Ook bieden wij onze pedagogisch medewerkers VIB. Dit staat voor video-interactiebegeleiding. VIB stimuleert, door middel van opnames, de interactie tussen pedagogische medewerkers en kinderen. Kijken en luisteren is daarom het uitgangspunt van hun pedagogisch handelen. Pedagogisch kader Bij stichting Kwest vindt de vertaalslag van ons pedagogisch beleidsplan plaats via Het Pedagogisch Kader. Het Pedagogisch Kader is een instrument om professioneel en planmatig te kunnen werken. Planmatig werken creëert veiligheid en betrouwbaarheid voor kinderen en ouders. Binnen de duidelijke kaders is ruimte voor flexibel inspelen op de individuele behoeften van kinderen. Het Pedagogisch Kader vertelt onze medewerkers HOE zij kinderen kunnen begeleiden in hun veelzijdige ontwikkeling. Op dit moment, mei 2013, is stichting Kwest bezig om voor de medewerkers een concreet werkplan te schrijven, met duidelijke observeerbare termen, welke aansluit op het pedagogisch beleid en het Pedagogisch Kader. Vierogenprincipe Het principe houdt in dat altijd een volwassene moet kunnen meekijken of meeluisteren met een beroepskracht. Een beroepskracht mag alleen op de groep staan. Zolang maar op elk moment een andere volwassene de mogelijkheid heeft om mee te kijken of luisteren. Het vierogenprincipe geldt alleen voor de dagopvang. Op bijna alle locaties van stichting Kwest zijn medewerkers niet alleen in een pand aanwezig. We maken zo veel mogelijk gebruik van pedagogisch medewerkers in opleiding of ondersteunende diensten, welke in bezit zijn van de benodigde beroepsdiploma s als extra paar ogen. Onze dagopvanglocaties zijn samengesteld uit meerdere groepen. De planning van het personeel voldoet aan de regels die staan beschreven in de Wet kinderopvang en de CAO Kinderopvang. De GGD toetst jaarlijks of wij ons aan de wet- en regelgeving houden. Stichting Kwest vindt een open, professioneel werkklimaat belangrijk. De drempel om elkaar op gedragingen aan te spreken is zo laag mogelijk. Wij doen dit in groepsbesprekingen, trainen in het geven van feedback en voeren pedagogisch overleg. *Bijlage 11: Kwestcode Pedagogisch beleid stichting Kwest Pagina 9 van 9