RAADSVOORSTEL Vergadering van : 29 juni 2010 Agendanummer : 5 Onderwerp : Verordening VROM starterlening gemeente Dantumadiel Programma : Ruimte om te leven Voorstel 1. De "Verordening Stimuleringsfonds Starterregeling" d.d. 20 december 2005 in te trekken. 2. In te stemmen met de "Verordening VROM starterlening gemeente Dantumadiel". Vraag, probleemstelling In september 2004 heeft de gemeenteraad van Dantumadiel de Verordening stimuleringsfonds starterregeling vastgesteld. De stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn) beheert hiertoe voor de gemeente een fonds met geoormerkte middelen en uit dit fonds verstrekt SVn namens gemeenten zogeheten laagrentende stimuleringsleningen zoals de Starterslening. Tot nu toe hebben echter slechts een drietal huishoudens gebruik gemaakt van de Starterslening. Enerzijds had dit als reden dat er te weinig bekendheid was van de Starterslening. Hier is halverwege 2009 aan gewerkt door middel van voorlichting in de gemeenterubriek en door informatie op de website toegankelijker te maken. Dit heeft geen aanvragen voor nieuwe Startersleningen opgeleverd. Anderzijds is gebleken uit vragen van geïnteresseerde starters en uit reacties van makelaars uit de regio dat de criteria in de huidige Verordening stimuleringsfonds starterregeling dermate stringent zijn dat starters hier moeilijk aan kunnen voldoen. Bovendien draagt sinds 1 januari 2007 het Ministerie van VROM voor 50% bij in de Startersregeling. Dat betekent dat het Rijk het gemeentelijke budget op moment van het verstrekken van een Starterslening verdubbeld. Zolang het Ministerie voldoende budget beschikbaar heeft, is verdubbeling van de leningcapaciteit mogelijk. Dit betekent echter dat de huidige gemeentelijke Verordening stimuleringsfonds starterregeling uit 2004 "VROM-proof" moet worden gemaakt door deze om te zetten in een Verordening VROM starterslening gemeente Dantumadiel. 1 Om bovenstaande redenen wordt voorgesteld om de huidige Verordening stimuleringsfonds starterregeling in te trekken en de Verordening VROM starterlening gemeente Dantumadiel vast te stellen. De Verordening VROM starterslening gemeente Dantumadiel is opgenomen als bijlage 1. De Gemeentelijke Uitvoeringsregels VROM Starterslening behoren als bijlage bij de Verordening. Bijlage 3 is de Artikelsgewijze toelichting op de Verordening.
- 2 - Argumenten, beoogd maatschappelijk effect en de relatie tot het gemeentelijk beleid Toepassingsbereik Starterslening: doelgroep Het instrument Starterslening heeft tot doel om voor dus huishoudens met beperkte financiële mogelijkheden de ruimte te vergroten om de overstap naar een eerste koopwoning te maken. Deze huishoudens worden starters genoemd. Voorgesteld wordt om als begrip starter de definitie te hanteren die is opgenomen in de Woonvisie Dantumadiel, maken van heldere keuzes tegen de achtergrond van krimp, door de raad vastgesteld op 16 februari 2010. Definitie Starter : een huishouden dat na verhuizing hoofdbewoner is van een woning en ofwel: - nieuw gevormd is (door huwelijk, samenwonen, scheiding, zelfstandig wonen); - geïmmigreerd is; - de vorige woning niet leeg achterlaat; - uit een wooneenheid verhuisd is. In de huidige Verordening is een leeftijdsgrens van 30 jaar gesteld. Uitgaande van de definitie starter is een leeftijdsgrens arbitrair. Men kan ook op de leeftijd van 40 starter zijn, waar het om gaat is dat een aanvrager niet eerder een koopwoning in eigendom heeft gehad. In de huidige Verordening is als criterium opgenomen een belastbaar inkomen van de aanvrager(s) van maximaal 35.000,- per jaar. Inkomenseisen behoren niet in een Verordening VROM Starterslening te worden gesteld. Immers, naar mate het inkomen stijgt, neemt het absolute bedrag Starterslening af. De Starterslening is namelijk het verschil tussen verwervingskosten van de woning en het maximale bedrag dat de Starter op basis van inkomen/vermogen heeft voor de financiering. De NHG-normen zijn uitgangspunt bij de beoordeling van inkomen en vermogen. De huidige Verordening richt zich op starters op de koopwoningmarkt, die woonachtig zijn in de gemeente Dantumadiel. Deze sociale bindingseis behoeft slechts aan één van beide aanvragers te worden gesteld, ingeval van twee aanvragers. Echter, in het licht van de bevolkingskrimp is het ook van belang om te stimuleren dat personen van buiten de gemeente zich in de gemeente Dantumadiel vestigen. Daartoe wordt in de nieuwe Verordening de starterslening opengesteld voor zowel personen die wonen in de gemeente Dantumadiel als personen zich in de gemeente Dantumadiel nieuw willen vestigen. Wijzigingen doelgroep: 1. Vervallen leeftijdsgrens. 2. Vervallen inkomensgrens. 3. Verruimen doelgroep: zowel personen woonachtig in de gemeente Dantumadiel als personen die zich in de gemeente Dantumadiel willen vestigen. Toepassingsbereik Starterslening: verwervingskostengrens De verwervingskostengrens ligt in Noord-Oost Fryslân over het algemeen op ongeveer 200.000,-. Dat is niet de koopprijs van de woning, maar de koopprijs met inbegrip van kwaliteitsverbeteringen/meerwerk en bijkomende kosten volgens NHG-normen. Dat betekent een maximaal prijsniveau in de bestaande bouw van circa 178.000,- en in de nieuwbouw van maximaal circa 185.000,-. Wijziging verwervingskostengrens: De verwervingskostengrens verhogen van 170.000,- naar 200.000,- voor zowel bestaande- als nieuwbouw koopwoningen in Dantumadiel.
- 3 - VROM-starterslening 1 Het VROM Startersfonds is een fonds dat bedoeld is om gemeenten te activeren een beleid op te zetten voor de oplossing van de huidige problematiek van starters op de koopwoningmarkt, zowel in de steden als bij plattelandsgemeenten. VROM heeft daarvoor 40 miljoen toegekend voor een verdubbelingsbijdrage van de kosten Starterslening voor gemeenten. Met deze nieuwe faciliteit kunnen gemeenten die SVn deelnemer zijn de VROM Startersregeling invoeren en zo in aanmerking komen voor een evenredige bijdrage uit het VROM Startersfonds. Dit kan zolang het budget uit dit fonds hiervoor toereikend is. Na een mogelijke uitputting van het VROM budget komen de Startersleningen weer 100% voor rekening van de Gemeenterekening Startersfonds. De gemeente Dantumadiel heeft een budget vastgesteld van 300.000,- per jaar voor de starterslening. Uitgaande van een verdubbeling door VROM zou dat een maximale leningcapaciteit betekenen van 600.000,-. De VROM Startersleningen worden verstrekt onder Nationale Hypotheek Garantie. Dat betekent dat de uitzetting van de financiële middelen is gegarandeerd. Het risico voor de gemeente is daardoor zeer laag tot nihil. Gezien de bovenstaande voordelen is het wenselijk om aan de VROM-starterslening deel te nemen en daartoe de VROM Starterslening Modelverordening als uitgangspunt te gebruiken. Bijlagen 1. Verordening VROM starterslening gemeente Dantumadiel. 2. Gemeentelijke Uitvoeringsregels VROM Starterslening (=bijlage bij de verordening VROM Starterslening). 3. Artikelsgewijze toelichting Verordening VROM Starterslening gemeente Dantumadiel. 4. Financieel Overzicht SVn. 5. Brief SVn Vrom Starterslening d.d. 21 mei 2010. Financiële toelichting De gemeente Dantumadiel heeft een gemeentelijke fondsrekening bij het SVn. Het financiële overzicht is bijgevoegd als bijlage 4. Het actuele saldo op deze fondsrekening bedraagt ruim 1.008.214,-. Financieel moet er rekening worden gehouden met twee aspecten. Enerzijds de mutaties van de leningen. De gemeente Dantumadiel heeft een budget vastgesteld van 300.000,- per jaar voor de starterslening. Anderzijds de kosten voor de starterslening. Als kosten van de starterslening betaalt de gemeente zogenaamde beheerkosten. De beheerkosten bedragen 0,5% en worden berekend over de pro-resto hoofdsommen van de verstrekte leningen per 31 december van ieder kalenderjaar. Deze kosten worden in aftrek gebracht op het saldo van gemeentelijke fondsrekening. De pro-resto hoofdsommen bedragen eind 2010 ongeveer 251.026,- oftewel: beheerkosten van 1.255,-. De kosten voor de uitgifte van 300.000,- aan startersleningen zijn dus jaarlijks 1.500,-. Gezien het saldo van 1.008.214,- op de gemeentefondsrekening zijn er nog ruime mogelijkheden voor de starterslening.
- 4 - VROM-starterslening 1 Door de rijksbijdrage van 50% in de Startersregeling is de maximale leningcapaciteit verhoogd tot 600.000,- per jaar. De verdubbeling van de leningscapaciteit door VROM met 300.000,- per jaar loopt via een andere fondsrekening t.n.v. Ministerie van VROM. Daarin worden ook afzonderlijk de beheerkosten verrekend; die kosten komen dus niet ten laste van Dantumadiel. Bij het vervallen van de rijksbijdrage komen de Startersleningen geheel voor rekening van de gemeente en hiervoor is een budget vastgesteld van 300.000,- per jaar. Planning en evaluatie Bekendmaking Verordening In werking treding Verordening Communicatie extern 7 juli 2010 8 juli 2010 Juli 2010 Communicatie en interactiviteit Na de bekendmaking en in werking treding van de Verordening VROM starterslening gemeente Dantumadiel wordt deze gestuurd aan het SVn. Op de website van het SVn wordt informatie over Starterslening van de gemeente Dantumadiel aangegeven. Er wordt voorlichting over de nieuwe Verordening VROM starterslening gemeente Dantumadiel gegeven in de gemeentelijke rubriek en op de gemeentelijke website. Daarnaast wordt informatie over de nieuwe Verordening VROM starterslening gemeente Dantumadiel aan de regionale makelaars en hypotheekverstrekkers gestuurd. Behandeling presidium Het presidium heeft op 15 juni 2010 besloten het punt opiniërend te behandelen. Damwâld, 8 juni 2010. Burgemeester en wethouders van Dantumadiel, A. Aalberts, burgemeester. A.J.H.M. Stierhout, secretaris.
- 5-1 De rijksbijdrage van 50% in de Startersregeling is met ingang van 26 mei 2010 stopgezet, omdat het VROM Startersfonds uitgeput is. De belangrijkste reden voor de versnelde uitputting van het Rijksbudget is de snelle toename van het aantal aanvragen en het stopzetten van de koopsubsidie (BEW) per 29 maart 2010 (zie bijlage 5). In verband met landelijke politieke en economische ontwikkelingen is het op dit moment onzeker of de rijksbijdrage van 50% in de Startersregeling en/of de Koopsubsidieregeling in de toekomst zal worden voortgezet. Omzetting van de huidige gemeentelijke Verordening stimuleringsfonds starterregeling in een Verordening VROM starterslening gemeente Dantumadiel is echter anticiperend op een mogelijk vervolg van de rijksbijdrage van 50% nog steeds zinvol.
RAADSBESLUIT Vergadering van : 29 juni 2010 Agendanummer : 5 Onderwerp : Verordening VROM starterlening gemeente Dantumadiel Programma : Ruimte om te leven De raad van de gemeente DANTUMADIEL; gelezen het voorstel van het presidium d.d. 15 juni 2010; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 8 juni 2010; Besluit 1. De Verordening Stimuleringsfonds Starterregeling in te trekken. 2. In te stemmen met de Verordening VROM starterlening gemeente Dantumadiel. Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad der gemeente Dantumadiel, gehouden in het gemeentehuis te Damwâld op 29 juni 2010. De r a a d voornoemd,, voorzitter., griffier.