Bodembeheer de basis van uw boterhammen Door: Bart Vromans HortiNova cursus 13 & 14 februari 2008, Diepgang in de bodem Inleiding Welkom Doel van avond Historie Groei van de plant Mineralenbalans Structuur Bodembiologie
Doel van de avond
film Historie Gewasbeschermingsmiddelen Sterke plant Focus op biologie (chroma, 1999) Focus op biologie (Soilfoodweb, 2001) Focus op mineralen (bodembalansanalyse, 2002) Meting biologie Novabioscan Totaalbenadering, bodem, biologie, structuur vanaf 2004
Gezonde bodem Doel van gezonde bodem & plant Hoe groeit een plant? Hoe kan een plant ziek worden? Bodemkwaliteit Bodemstructuur: chroma, profielkuil, wormen en heuptest Bodemmineralen: bodembalansanalyse (BBA), onkruiden Bodembiologie: NovaBioScan (NBS) Mineralenopname; bladanalyses en plantsapmetingen Gezonde bodem Een gezonde bodem levert mineralen op maat Evenwichtige groei is geen stress Geen stress betekend minder snel ziek Plant zonder stress produceert makkelijker Bij evenwichtige opname zal het fruit van betere kwaliteit zijn. Langer houdbaar & betere smaak Een gezonde bodem bevat bodemleven die de plant beschermd tegen bodemziektes (schimmels en alen)
Hoe groeit een plant? Bladgroen vangt zonlicht Door fotosynthese worden zonlicht (energie), CO 2, water en mineralen omgezet in GROEI / PRODUCTIE Wortels nemen water en mineralen op Stikstof leverantie via bodemleven: C:N-verhouding Bacteriën Protozoën Bacterie-etend aaltje 5:1 30:1 200:1 De protozoa eet 6 bacteriën = 30:6 5 N Het aaltje eet 40 bacteriën = 200:40 39 N
Molybdeen en N binding Fotosyntheseproces Bladgroen is Mg + 4x N N is er genoeg, maar Mg??? Door Mg bemesting veel groei gekregen
Werking van wortel Haarwortels zitten aan het uiteinde van de wortel Haarwortels leven maar 10 tot 12 dagen Nutriënten in het bodemvocht kunnen alleen via deze haarwortels opgenomen worden!! Werking van wortel Het aantal haarwortels wordt bepaald door de snelheid van de wortelgroei De wortels moeten continu presteren voor maximale groei, productie en kwaliteit.
Werking van wortel 1993: bodemkaart Nederland
1993: bodemkaart Nederland 1993: bodemkaart Nederland - vroegheid ( temperatuur en P beschikbaarheid) - stuifgevoeligheid - bindend vermogen ( TEC ) - ontwatering - ijzergehalte (broekgronden ) - moderpodzolgronden hoog in Mangaan - kalkhoudende zandgronden
Structuur Structuur Maximaal wortels promoten is van levensbelang Dit kan alleen bij een goede STRUCTUUR van de bodem
Structuur Simpelste manier is het graven van een PROFIELKUIL Structuur
Structuur Behandeling testen t.o.v. onbehandeld met HEUPTEST Bodembalansanalyse Wortel en bladgroen kunnen we promoten, echter zijn de mineralen (Ca : Mg) in de juiste balans aanwezig?
Belangrijkste gegevens BBA Calcium-Magnesium verhouding Streefwaarden afh van TEC Ca/Mg verhouding TEC > 30 70/10 klei TEC 11 tot 30 68/12 zeer humusrijke zand, zavel, lichte klei TEC 9 tot 11 67/13 humeuze zandgrond TEC 7 tot 9 65/15 lichte zandgrond TEC 5 tot 7 64/16 klapzand Kationen Uitwisselings Cap. CEC Cation Exchange Capacity Na K H Mg Mg Ca Zuurstof voor bodemleven!!
Bezetting Kationen Ideale situatie % Ca + % Mg = bv 68 % + 12 % = 80 % % K = 3 5 % % Na = 0,5 1,5 % % Al = 0,5 % % H = 10 % % Fe, Mn, Cu, Zn = positief geladen spoorelementen Effect foute Ca : Mg Bron: Dr. Norton, National Soil Erosion Lab
Effect foute Ca : Mg Goede Ca:Mg hersteld, 68:12 Grond is open!!! Foute Ca:Mg effect 51:23 Grond is verdicht!!! Bron: Dr. Norton, National Soil Erosion Lab ph water t.o.v. ph K-Cl ph water altijd hoger Varieert van 0,5 tot 1,0 hoger dan ph K-Cl Actief wortelgestel laat lagere ph water zien Alleen bemonsteren als wortels in rust (niet in groeiseizoen)
Bodembalansanalyse ph fout die we maken, wordt gecorrigeerd Goede balans geeft een goede structuur Voorbeeld ph water 6,1
Voorbeeld Hoog Ca - Laag Mg Hoog Ca- Laag Mg vb Magnesium bemesting MgCO3 Magnesite (MgCO3) Magnesium uit Kalk (CaCO3+MgCO3) Mag-life (vloeibaar) MgSO4 Kieseriet Bitterzout
Voorbeeld Laag Ca - Hoog Mg Laag Ca Hoog Mg vb Calcium bemesting CaSO4 Gips Calcium uit compost Lithomagnesium
Voorbeeld Laag Ca - Laag Mg Laag Ca Laag Mg vb Calcium + Magnesium bemesting Magnesium rijke Kalkmeststoffen Miramag Dolokal supra, extra Magkal Compost + Magnesite Compost bevat 8 kg Calcium per ton Magnesite (MgCO3) bevat 28 % Mg
Magnesite toedienen foto Mengen Magnesite + Spoorelementen
Kalkmeststoffen type meststof Ca% Mg% Koolzure Landbouwkalk, Kalkmergel, Krijt, Tufkrijt, Calciumcarbonaat CaCo3 Borgakal pdr 29,6 4,2 Emkal pdr 37,8 Limkal pdr 37,2 Vitakal pdr 38,6 Koolzure magnesiakalk, Magnesiumhoudend krijt, Magnesiumcalciumcarbonaat CaCo3 + MgCO3 Dologran 5 kor 34,4 9 Dologran 15 kor 31,6 3 Dolokal pdr 33,6 3 Dolokal extra pdr 29,3 6 Dolokal supra pdr 21,4 11,4 DCM Groen Kalk kor 27,1 9 Duwa-dolomitique pdr 22,1 11,4 Duwa-mag pdr 22,1 10,8 Duwa-mixte pdr 34,3 3 Magkal pdr 21,4 10,2 Magnesiakalk, 5%MgO pdr 33,6 3 Magnesiakalk, 15%MgO pdr 29,2 9 Magnesiakalk, 19%MgO pdr 21,6 11,4 Miramag pdr 24 11,4 Winterwijkse Kleidolomiet pdr 27,9 3 Winterwijkse Ultradolomiet pdr 19,3 6 Zeewierkalk Glenan pdr 32,1 2,4 Resultaten in 6 jaar Balans in mineralen, let ook op fysisch en biologisch Start met belangrijke verhoudingen Daarna werken op detail Giften niet overdrijven Voorraad Beschikbaar?
Chroma Beeldkwaliteit van de grond Bodemleven Breekt gewasresten af, minder ziektedruk Maakt structuur in de bodem, o.a HUMUS Maakt mineralen beschikbaar Onderdrukt ziekten en plagen
Soilfoodweb Soilfoodweb
Overzicht van biologie Totaalbeeld Bacteriën Schimmels Protozoa Aaltjes Nova-Bioscan Wat zit er allemaal in UW bodem? Schimmeldraden!
Wat zit er allemaal in UW bodem? Wit zand, NIETS -Bioscan De analyse waarmee kwaliteit van het bodemleven weergegeven wordt. Goed bodemleven Slecht bodemleven
Wormen Bouwland 25-75 wormen/m2 Grasland 50-100 wormen/m2 Wormen
Organische stof - Humus Organische materiaal in bodem Gewasresten Verse mest Stabiele organische stof (humus) Bodemleven (5 % van org. stof) Humus kan mineralen vasthouden en uitwisselen Kwaliteitsverschillen GOED Compostsoorten ZEER SLECHT AAN U DE KEUZE VOOR UW BODEM!!
De Teelt Genoeg bladgroen, wortels, mineralen & bodemleven? Komen de mineralen vrij en worden ze opgenomen?
Drogestof analyse Genoeg bladgroen, wortels, mineralen & bodemleven? Komen de mineralen vrij en worden ze opgenomen? Mineraal Huidig Niveau Tekort N - Stikstof 2,03 % P - Fosfaat 0,20 % K - Kalium 1,18 % S - Zwavel 0,13 % Ca - Calcium 1,88 % Mg - Magnesium 0,31 % Na - Natrium N/O % Extreem Laag Cu - Koper 3 ppm Zn - Zink 10 ppm Mn - Mangaan 33 ppm Fe - Ijzer 50 ppm B - Borium 15 ppm Mo - Molybdeen 2,2 ppm Gemiddeld Hoog Plantsapmetingen Goede mineralen toestand (uiteindelijk) in de plant zorgt voor een optimale groei, productie en kwaliteit!!
Loopt alles volgens planning? De Teelt Wanneer alles m.b.t. bemesting en opname goed verloop, kan er nog 1 ding fout gaan. Bij een tekort aan bodemleven kunnen bodemziekten de overhand krijgen (bijv. schimmelziekten en aaltjes) Een gezond bodemvoedselweb kan dit VOORKOMEN! = ZIEKTEONDERDRUKKING!
Maximaal (haar)wortels Hoe groeit een plant? Hendrikus Schraven, USA Graszode: 4 mnd. 100+ cm groei Gelegd Meting op 15 juli 6 november 2x gemaaid op 1.25 cm - Gebalanceerde grond, Ca:Mg - Goed bodemleven via: - Goede compost aangebracht - Compost thee 1x
Kwaliteitsverbetering: houdbaarheid & smaak 19 dagen, 7 o C
Wat is onkruid? Ongewenste planten op een bepaalde plaats, op een bepaald moment Waarom onkruiden? Tekort aan herbiciden Signaal van de bodem mogelijke overschotten/tekorten Signaal van de bodem; goed of slecht bodem management
Onkruiden. Waarom / waarvoor Wat zijn de mogelijke oplossingen? Chemisch Fysisch Biologisch Holistisch
Onkruid, wat zegt het Zwarte Nachtschade, kali Paardebloem, OPNEEMBAAR Calcium Onkruid, wat zegt het
Schema naar een gezonde bodem en plant Gezonde bodem Gezonde plant Bodemkaart Profielkuil Wormen tellen Heuptest Onkruiden Bodembalansanalyse (BBA) Chroma Novabioscan Soilfoodwebanalyse Wortels controleren Plantsapmetingen Bladanalyse ( van de droge stof)
BEDANKT VOOR UW AANDACHT www.hortinova.nl VRAGEN?