CHECKLIST Toegankelijkheid van bestaande woningen

CHECKLIST Toegankelijkheid van bestaande woningen

Colofon CHECKLIST heid van bestaande woningen Opdrachtgever Gemeente Wijk bij Duurstede Een uitgave van CliëntenBelang Utrecht Kaap Hoorndreef 42 3563 AV Utrecht Telefoon: (030) 262 80 24 Fax: (030) 261 70 63 E-mail: info@clientenbelangutrecht.nl Web: www.batutrecht.nl Kenmerk Tekst 07 TOE 024 jha J.J.M. Haug Datum e 1 versie 19 juni 2007 e 2 versie 23 juli 2009 met dank aan, Het adviesteam Safe Ergo van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen opleiding Ergotherapie. Imke Bunthof Joanne Kwakkel Claudia Roelofs Gabi Scheffelaar 2009, CliëntenBelang Utrecht Alle rechten voorbehouden. Teksten, delen van teksten en/of artikelen uit deze uitgave mogen, na verkregen toestemming van CliëntenBelang Utrecht, worden overgenomen of worden verveelvoudigd onder strikte voorwaarde van bronvermelding. Toestemming kan worden aangevraagd per brief, fax of e-mail.

INHOUD 1 INLEIDING 4 2 INSTAPCRITERIA 4 3 WERKWIJZE 5 4 VOORBEELD VAN EEN INGEVULD BLAD VAN DE CHECKLIST 1 5 CHECKLIST 2 NEN 1814 hellingshoek 10 TERMEN 11 LITERATUUR 13 CLIËNTENBELANG UTRECHT 14 CliëntenBelang Utrecht CONCEPT Toegankelijkheid en geschiktheid van woningen

1 INLEIDING Met behulp van deze checklist kan men het niveau van heid van bestaande woningen screenen. De heid wordt geclassificeerd met behulp van sterren. De checklist geeft tevens een indicatie van welke aanpassingen mogelijk zijn en of het mogelijk is dat de woning hoger geclassificeerd kan worden. Het doel van het sterrensysteem is dat gemeenten en woningbouwcorporaties in kaart kunnen brengen wat de heid is van de woningen. Hierdoor wordt duidelijk hoeveel en welke woningen er beschikbaar zijn voor gebruikers, gebruikers en zorgbehoevenden. Er kunnen maximaal 5 sterren toegekend worden aan een woning. De onderverdeling van sterren is: Eén ster (*) Nultrap woning Twee sterren (**) Rollator Drie sterren (***) Rolstoel bezoekbaar en Vier sterren (****) Rolstoel Vijf sterren (*****) Zorg De checklist is in 2007 in opdracht van de gemeente Wijk bij Duurstede door CliëntenBelang Utrecht ontwikkeld. In 2009 is door studenten ergotherapie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen onderzoek gedaan naar de betrouwbaarheid en validiteit. Naar aanleiding van dit onderzoek is de checklist bijgesteld. 2 INSTAPCRITERIA Uit het onderzoek is gebleken dat de checklist betrouwbaar en valide afgenomen kan worden mits diegene die de checklist af neemt zich houdt aan de instructies en voldoet aan de volgende criteria. Beheersing van de Nederlandse taal zowel schriftelijk als mondeling. Kennis van woningaanpassingen passend bij de criteria in de checklist CliëntenBelang Utrecht CONCEPT Toegankelijkheid en geschiktheid van woningen

3 WERKWIJZE Om de checklist valide te kunnen afnemen is het noodzakelijk om u te houden aan de onderstaande werkwijze. Deze werkwijze zorgt ervoor dat de uitkomsten betrouwbaar zijn. Duur afname: 30 minuten. Een woning kan zowel beoordeeld worden als deze bewoond als wanneer deze woning leeg staat. Toepassing op alle vragen: 1 Beantwoord altijd alle vragen. 2 Maak foto s ter verduidelijking en ondersteuning voor in het verslag. 3 Bekijk goed per vraag of het om een woongebouw of om een woning gaat. 4 Start bij voorkeur bij de eerste vraag, dit is niet noodzakelijk. 5 Lees de vraag zorgvuldig. 6 Maak zonodig gebruik van de begrippenlijst. 7 Omcirkel het juiste antwoord, 1 antwoord is mogelijk. 8 Schrijf in de daarvoor bestemde kolom de opgemeten maten. 9 Als het antwoord nee is, bepaal dan of er een aanpassing mogelijk is indien er een + teken in de kolom aanpasbaar staat (zie het voorbeeld van de ingevulde checklist op pagina 1). 10 Als er een aanpassing mogelijk is omcirkel dan het + teken. 11 Beschrijf welke aanpassing mogelijk is. Vragen met metingen: 12 Maak bij het meten gebruik van de voorgeschreven benodigdheden. 13 Schrijf alle uitkomsten uit de metingen in millimeters of meters op. 14 Voor verduidelijking kan de situatie geschetst worden. 15 Om doorgangen te meten, bijvoorbeeld deuren of gangen is het noodzakelijk om de smalste punten van de doorgang te meten. Hierbij moet altijd vanaf de binnenkant van de deur gemeten worden (als deze openstaat). Ing J.J.M. Haug (11 juni 2009) bouwkundig adviseur heid CliëntenBelang Utrecht CliëntenBelang Utrecht CONCEPT Toegankelijkheid en geschiktheid van woningen

4 VOORBEELD VAN EEN INGEVULD BLAD VAN DE CHECKLIST In een woning zijn de volgende gegevens verzameld: 1 Er is geen hellingshoek van opritten te zien in de looproute tussen de rijbaan en het voetpad/trottoir. 2 De opritten zijn gemeten 820 mm. Deze kunnen niet breder gemaakt worden. 3 Het toegangspad naar de woning is 700 mm breed. Het heeft aan beide kanten wel 120 mm over wat nu tuin is. Let op: de vragen moeten met ja, n.v.t. of nee beantwoord worden. Omcirkel het juiste antwoord, slechts 1 antwoord is mogelijk. nultredewoni ng bezoekbaar zorg geen ster * ** *** **** ***** aanpasbaar 1. De hellingshoek van opritten in de looproute tussen de rijbaan en het voetpad/trottoir voldoen. nee ja / nvt + 2. Deze opritten zijn tenminste 800 mm breed. 820 mm 3. Het toegangspad buiten tot de entree van de woning óf tot de entree van het woongebouw is tenminste 900 mm breed (exclusief opritten, hekken en deuren). nee ja + Kan herbestra at worden naar 940 mm breedte 700 mm huidige situatie 120 mm aan beide kanten over In dit geval is dit de eerste kolom met een markering. Er sprake is van een 1 ster. W anneer het probleem aanpasbaar is kan men met een gestippelde markering aangeven wat het antwoord op de vraag zou zijn na aanpassing In de laatste kolom kan men aangeven dat er sprake is van een aanpassing. CliëntenBelang Utrecht 1 Sterrensysteem

5 CHECKLIST VERANTWOORDING MAATVOERING Sterrensysteem Checklist voor bestaande woningen 1 1. De hellingshoek van opritten in de looproute tussen de rijbaan en het 2 voetpad/trottoir voldoen (zie bijlage blz 10). nultrapwoning bezoekbaar geen ster * ** *** **** ***** aanpasbaar maten zorg nee ja/nvt + 3 2. Deze opritten zijn tenminste 800 mm breed. nee ja/nvt + 3. Het toegangspad buiten tot de voordeur van de woning óf tot de entree van het woongebouw is tenminste 900 mm breed 4 (exclusief opritten, hekken en deuren). 4. Drempels in de looproute tot de voordeur van de woning zijn maximaal 20 mm hoog. 5. De hellingshoek van hellingen in de looproute tot voorbij de voordeur van de woning voldoen (zie bijlage blz 10). nee ja/nvt + 6. De vrije doorgang tot voorbij de voordeur van de woning is 5 minimaal 800 mm breed. nee ja/nvt + 1 2 3 4 5 Opritten die zich ver buiten de logische looproute bevinden zijn ongeschikt. Het beheer van voetpaden is meestal de verantwoordelijkheid van een gemeente. Deze maat is gebaseerd op de vrije doorgang voor deuren van 800 mm die voor 1993 in Geboden Toegang toelaatbaar werd geacht. 900 mm is smal maar wel bruikbaar en wordt in bestaande richtlijnen NEN 1814 en het Handboek voor Toegankelijkheid als toelaatbare breedte genoemd bij puntvernauwingen. Deze maten zijn gebaseerd op bestaande gebouwen. Voor 1993 was in Geboden Toegang een vrije doorgang van 800 mm toelaatbaar. Omdat veel bestaande gebouwen van voor 1993 dateren en omdat de meeste en smaller zijn dan 800 mm wordt deze maat hier gehanteerd. CliëntenBelang Utrecht 2 Sterrensysteem

VERANTWOORDING MAATVOERING Sterrensysteem Checklist voor bestaande woningen 7. DEZE VRAAG GAAT OVER HET WOONGEBOUW, WANNEER ER GEEN SPRAKE IS VAN EEN WOONGEBOUW, VUL NVT IN! Alle deuren in de looproute vanaf de entree van het woongebouw tot de woning zijn voorzien van een deurautomaat of staan permanent open. Opmerking, Het gaat o.a. om toegangsdeuren van het woongebouw, de gangdeuren, liftdeuren en galerijdeuren. 8. DEZE VRAAG GAAT OVER HET WOONGEBOUW, WANNEER ER GEEN SPRAKE IS VAN EEN WOONGEBOUW, VUL NVT IN! De vrije doorgang in de looproute vanaf de entree van het woongebouw tot voorbij de voordeur van de woning is minimaal 800 mm breed (gangen en deuren). 9. De entree, woonkamer en toilet - bevinden zich op de begane grond of 6 7 - er is een lift of een stoeltjeslift waarmee de ruimtes bereikbaar zijn. nultrapwoning bezoekbaar geen ster * ** *** **** ***** aanpasbaar maten zorg nee ja/nvt + nee ja/nvt + 10. De entree, de woonkamer en toilet - bevinden zich op de begane grond of 8 - er is een lift aanwezig waarmee de ruimtes bereikbaar zijn (kooilift, trapplateaulift of hefplateaulift). Let op: een stoeltjeslift is in dit geval ongeschikt! nee ja/nvt 11. De entree, woonkamer, toilet*, keuken, slaapkamer* en doucheruimte - bevinden zich op de begane grond of - er is een lift aanwezig waarmee de ruimtes bereikbaar zijn (kooilift, trapplateaulift of hefplateaulift). Let op: een stoeltjeslift is in dit geval ongeschikt! * = meest nee ja/nvt 6 7 De lift is geschikt voor het vervoeren van een persoon. Aan de maatvoering van de lift worden geen specifieke eisen gesteld. Bij een e woning kan het voorkomen dat het toilet en de slaapkamer zich op een verschillende verdieping bevinden. In dat geval wordt ervan uitgegaan dat een po-stoel een adequate voorziening is. 8 Hierbij is uitgegaan van een gebruiker die geen sta-functie meer heeft. CliëntenBelang Utrecht 3 Sterrensysteem

VERANTWOORDING MAATVOERING Sterrensysteem Checklist voor bestaande woningen 12. WANNEER ER GEEN LIFT IS VUL DAN NVT IN! 9 De lift is aangepast en voldoet aan de volgende eis: - Een kooilift of hefplateaulift heeft een vrij vloeroppervlak dat tenminste 1,05 m breed en 1,35 m diep is. - Een trapplateaulift heeft een vrij vloeroppervlak van tenminste 0,8 x 1,1 m. Let op: een stoeltjeslift is in dit geval ongeschikt! nultrapwoning bezoekbaar geen ster * ** *** **** ***** aanpasbaar maten nee zorg ja/nvt 13. WANNEER ER GEEN LIFT IS VUL DAN NVT IN! De bedieningsknoppen van liften zijn geschikt voor gebruikers. - hoogte tussen 0,9 en 1,35 m en - tenminste 0,5 m uit inwendige hoeken. nee ja/nvt 14. Bij bochten vanaf de entree van het woongebouw én de entree van de woning tot in de woonkamer is manoeuvreerruimte voor een. Voor de manoeuvreerruimte geldt : X + Y is groter of gelijk aan 1,95 m (het smalste stuk binnen één meter voor en na de bocht meten). nee ja/nvt 15. De drempel aan de buitenzijde van de voordeur van de 10 woning is maximaal 20 mm hoog. Opmerking Voor de afwatering van het kozijn en de aansluiting met het straatwerk mag 20 mm extra worden gerekend (totaal 40 mm). 9 Een heeft een gebruiksruimte van 0,9 x 1,2 m. Een lift met een binnenmaat van 1,15 x 1,35 m voor 1993 genoemd in Geboden Toegang is geschikt voor deze doelgroep. Scootmobielen kunnen wel 1,5 m lang zijn en passen niet in deze liften. Tegenwoordig eist het Bouwbesluit is bij nieuwe woongebouwen een lift van 1,05 x 2,05 m. 10 Bij veel bestaande woningen is een hoogteverschil van minder dan 20 mm hoogte tussen de onderdorpel en de bestrating niet realiseerbaar, omdat de sponning zelf al 15 a 20 mm diep is. Daarom is gekozen voor een alternatief. CliëntenBelang Utrecht 4 Sterrensysteem

VERANTWOORDING MAATVOERING Sterrensysteem Checklist voor bestaande woningen 16. De drempel aan de binnenzijde van de voordeur van de woning is maximaal 20 mm hoog. Opmerking Wanneer er bij een leegstaande woning er géén vloerafwerking (parket, vinyl, plavuizen, graniet e.d.) aanwezig is, moet u 10 mm aftrekken van de hoogte van de gemeten drempels. Dit geldt voor alle drempels in de woning! nultrapwoning bezoekbaar geen ster * ** *** **** ***** aanpasbaar maten zorg 17. De vrije doorgang in de looproute vanaf de entree van de woning tot voor de toiletruimte en tot in de woonkamer is tenminste 800 mm breed (gangen en deuren). nee ja 18. De vrije doorgang in de looproute vanaf de entree van de woning tot in de woonkamer, toilet, keuken, slaapkamer en doucheruimte is tenminste 800 mm breed (gangen en deuren). Opmerking wanneer er meerdere toiletruimten zijn ga dan uit van de meest e ruimte. 19. Bij bochten in de gangen van de woning naar de woonkamer, toilet, keuken, slaapkamer en doucheruimte is manoeuvreerruimte voor een (het smalste stuk binnen één meter voor en na de bocht meten). Voor de manoeuvreerruimte geldt : X + Y is groter of gelijk aan 1,95 m (het smalste stuk binnen één meter voor en na de bocht meten). Opmerking Meubilair zoals bedden en kasten kunnen ook bepalend zijn! nee nee ja ja 20. Drempels na de entree van de woning tot voor de toiletruimte en tot in de 11 woonkamer zijn maximaal 20 mm hoog. 21. Drempels na de entree van de woning tot in de keuken en tot in de slaapkamer zijn maximaal 20 mm hoog. 11 Een drempel van 20 mm is wel conform de bestaande richtlijnen, maar is voor een dagelijkse - of gebruiker te hoog. Een aanpassing in de vorm van een oploopdorpel is noodzakelijk. CliëntenBelang Utrecht 5 Sterrensysteem

VERANTWOORDING MAATVOERING Sterrensysteem Checklist voor bestaande woningen 12 22. In de keuken is voor het aanrecht een vrije ruimte van minimaal 1,2 m voor de gootsteen en het gasstel. nultrapwoning bezoekbaar geen ster * ** *** **** ***** aanpasbaar maten zorg 13 23. De drempel aan de buitenzijde van de toiletdeur van het meest e toilet is: - maximaal 20 mm hoog of - maximaal 70 mm hoog en voorzien van een oploopdorpel met een helling niet steiler dan 1 : 6. 24. De drempel aan de binnenzijde van de toegangsdeur van de toiletdeur meest e toilet is: - maximaal 20 mm hoog of - maximaal 40 mm hoog en voorzien van een oploopdorpel met een helling niet steiler dan 1 : 6. 25. In de ruimte waar zich het meest e toilet bevindt, 14 is aansluitend op de closetpot een obstakelvrije ruimte van 1,2 x 1,2 m. 12 In de bestaande richtlijnen wordt er van uitgegaan dat het aanrecht onderrijdbaar is en dat de vereiste draaicirkel iets onder het aanrecht doorloopt. Dit is mogelijk wanneer er voor het aanrecht een vrije ruimte is van 1,2 mm. 13 Bij veel bestaande woningen is er een hoogteverschil tussen de badkamervloer en de aansluitende vloeren. Een hoogteverschil van minder dan 20 mm is wenselijk maar in veel bestaande woningen niet te realiseren. Hoogteverschillen mogen worden overbrugd met oploopdorpels, maar binnen een woning ontstaan door de beperkte manoeuvreerruimte snel problemen. Er is gekozen voor een hellingshoek die ook in Geboden Toegang 1993' werd gehanteerd van 1 : 6. Er is gekozen voor een maximale hoogte van 70 mm. Dit is erg hoog, maar laat nog net de mogelijkheid toe om een natte cel aan te brengen in bestaande woningen met houten vloeren. 14 De huidige normen stellen dat er een transfer moet kunnen plaatsvinden vanuit een direct naast en recht voor de closetpot. In bestaande situaties komt het zelden voor dat er direct naast de closetpot ruimte is voor een. Uit onderzoek van de TU Delft blijkt dat vrijwel alle transfers plaats vinden schuin voor de closetpot ( Ruimte voor heid van dhr D.J.M. van der Voordt). Daarom is voor bestaande woningen gekozen voor een minimum variant. CliëntenBelang Utrecht 6 Sterrensysteem

VERANTWOORDING MAATVOERING Sterrensysteem Checklist voor bestaande woningen 26. In de ruimte waar zich het meest e toilet bevindt, is een vrije ruimte van 1,5 x 1,5 m (deze mag 0,3 m onder de wastafel doorlopen). 27. De drempel aan de buitenzijde van de douchedeur is: - maximaal 20 mm hoog of - maximaal 70 mm hoog en voorzien van een oploopdorpel met een helling niet steiler dan 1 : 6. 28. De drempel aan de binnenzijde van de douchedeur is: - maximaal 20 mm hoog of - maximaal 40 mm hoog en voorzien van een oploopdorpel met een helling niet steiler dan 1 : 6. 15 29. De douchevloer loopt gelijkmatig af naar de afvoerput (abrupte hoogteverschillen maximaal 10 mm hoog) nultrapwoning bezoekbaar geen ster * ** *** **** ***** aanpasbaar maten zorg 30. Onder de douchesproeier is een vrije ruimte van 1050 x 1350 mm. 31. In de doucheruimte is een vrije ruimte van 1,5 x 1,5 m (deze mag 0,3 m onder de wastafel doorlopen). 15 Een douchebak is ongeschikt voor mensen met een beperkte loopfunctie. CliëntenBelang Utrecht 7 Sterrensysteem

VERANTWOORDING MAATVOERING Sterrensysteem Checklist voor bestaande woningen 32. Kruis aan wat voor soort slaapkamer beschikbaar is voor een gebruiker, nultrapwoning bezoekbaar geen ster * ** *** **** ***** aanpasbaar maten zorg G 1 pers slaapkamer G 2 pers slaapkamer Voor de maatvoering dient u uit te gaan, -bij een eenpersoonsbed 2100 mm (lengte) bij 900 mm (breedte). -bij een tweepersoonsbed 2100 mm (lengte) bij 1800 mm (breedte), Alleen bij 3 x ja op de onderstaande vragen voldoet dit onderdeel aan 5 sterren! - aan één zijde van het bed is tenminste 0,9 m vrije ruimte realiseerbaar. In geval van een 2 pers slaapkamer moet tegelijk 0,6 m vrije ruimte realiseerbaar zijn aan de andere zijde van het bed. ja / nee - in de slaapkamer is een vrije ruimte van 1,5 x 1,5 m 16 ja / nee realiseerbaar. - de bovenstaande manoeuvreerruimten zijn vanaf de slaapkamerdeur bereikbaar via een verkeerstrook die 0,9 m breed is. ja / nee + + + 16 In de literatuur spreekt men over een draaicirkel voor een met een diameter van 1500 mm. Aangezien veel mensen moeite hebben om een cirkel te meten hanteren wij een vierkant van 1500 x 1500 mm. CliëntenBelang Utrecht 8 Sterrensysteem

VERANTWOORDING MAATVOERING Sterrensysteem Checklist voor bestaande woningen 33. Naast het bed is tevens een obstakelvrije ruimte 17 realiseerbaar van 1,3 m realiseerbaar voor een tillift en voor een douche- toilet. nultrapwoning bezoekbaar geen ster * ** *** **** ***** aanpasbaar maten zorg Deze vraag is alleen om vast te stellen of er sprake is van een nultrapswoning. NIET MEENEMEN IN BEOORDELING OVERIGE STERREN! 34. De entree, woonkamer, toilet, keuken, slaapkamer en doucheruimte - bevinden zich op de begane grond of 18 19 - er is een lift of een stoeltjeslift waarmee de ruimtes bereikbaar zijn. 17 18 19 Benodigde breedte uit Betere Werkruimte Bouwsteen O-10 en Bouwsteen O-2 De lift is geschikt voor het vervoeren van een persoon. Aan de maatvoering van de lift worden geen specifieke eisen gesteld. Bij een e woning kan het voorkomen dat het toilet en de slaapkamer zich op een verschillende verdieping bevinden. In dat geval wordt ervan uitgegaan dat een po-stoel een adequate voorziening is. CliëntenBelang Utrecht 9 Sterrensysteem

NEN 1814 hellingshoek Abrupte hoogteverschillen tot 20 mm (= 2 cm) hoogte zijn toelaatbaar. Hoogteverschillen van meer dan 20 mm moeten met een helling of lift worden overbrugd. De Nederlandse norm (NEN 1814) en het Handboek voor Toegankelijkheid stellen dat de hellingshoek van een helling bij voorkeur niet steiler is dan 1:25. W anneer niet aan de voorkeurshelling kan worden voldaan kan de maxim aal toelaatbare hellingshoek als volgt worden bepaald. Hoogteverschil 0,05 m hellingshoek m inder steil 1: 6 Hoogteverschil 0,10 m hellingshoek m inder steil 1:10 Hoogteverschil 0,25 m hellingshoek m inder steil 1:12 Hoogteverschil 0,50 m hellingshoek m inder steil 1:16 Hoogteverschil 1,00 m hellingshoek m inder steil 1:20 De vereiste hellingshoek voor tussenliggende hoogteverschillen m ag worden bepaald door interpolatie. Let op! De bovenstaande hellingshoeken zijn voor veel mensen veel te steil. Gebruik de grafiek om inzicht te krijgen in steilheid. VOORBEELD DREMPEL Een drempel heeft een hoogte van 40 mm. Er is dan volgens de tabel een lengte vereist van minimaal 0,4 m. De lengte is 0,45 m dus deze hellingshoek voldoet! OPRIT Deze oprit heeft een hoogte van 0,10 m = 10 cm = 100 mm. Er is dan volgens de tabel een lengte vereist van minimaal 1,00 m. De lengte is 1,00 m dus deze hellingshoek van de oprit voldoet! HELLINGBAAN Een hellingbaan heeft een hoogte van 400 mm. Er is dan volgens de tabel een lengte vereist van minimaal 5,3 m. De lengte is 2,80 m dus deze hellingshoek voldoet niet! Let op... 1m is het advies (zie de grafiek) Let op... 2,5 m is het advies (zie de grafiek) Let op... 10 m is het advies (zie de grafiek) CliëntenBelang Utrecht 10 BIJLAGE

TERMEN 1 ster woning: Deze woning voldoet minimaal aan de voor een 1 ster opgestelde criteria. Dit is een nultrapwoning, wat inhoudt dat de primaire leefruimten zich bevinden op één verdieping of bereikbaar zijn m et een lift of stoeltjeslift. 2 sterren woning: Deze woning voldoet minimaal aan 1 ster en de voor een 2 ster opgestelde criteria. Dit is een e woning, wat inhoudt dat alle primaire leefruimten binnen de woning bereikbaar en bruikbaar zijn voor iemand met een. 3 sterren woning: Deze woning voldoet minimaal aan 2 sterren en de voor een 3 ster opgestelde criteria. Dit is een bezoekbare en e woning, wat inhoudt dat een bezoeker in een zonder obstakels de woonkam er in kan rijden en voor de toiletruimte kan rijden. 4 sterren woning: Deze woning voldoet minimaal aan 3 sterren en de voor een 4 ster opgestelde criteria. Dit is een e woning, wat inhoudt dat alle primaire leefruimten binnen de woning bereikbaar en bruikbaar zijn voor iem and in een. 5 sterren woning: Deze woning voldoet minimaal aan 4 sterren en de voor een 5 ster opgestelde criteria. Dit is een woning waarin zorg verleend kan worden, wat inhoudt dat de woning geschikt is om de bewoner zonder loopfunctie te verzorgen. CliëntenBelang Utrecht 11 BIJLAGE

Overige termen Definitie Bron Aanpasbaar Bezoekbaar Bezoekersruimten Bruikbaar Draaicirkel Drempel Hefplateaulift Hellingshoek Kooilift Kozijn Looproute Oploopdorpel Oprit Primaire Leefruimte Stoeltjeslift Tillift Toegangspad Trapplateaulift Verkeersstrook Woongebouw De prestatie "aanpasbaar" garandeert dat iedere dagelijkse gebruiker de voor hem bestemde onderdelen van een gebouwde voorziening onafhankelijk en gelijkwaardig kan bereiken en gebruiken, dan wel dat deze onderdelen door relatief eenvoudige bouwkundige ingrepen en/of additionele voorzieningen kunnen worden aangepast aan individuele behoeften. De prestatie "bezoekbaar" garandeert dat iedere bezoeker die onderdelen van een gebouwde voorziening waarvan bezoekers gebruik mogen maken, onafhankelijk en gelijkwaardig kan bereiken en gebruiken. Ruimten die voor bezoekers van primair belang zijn om gebruik te maken van de woning. Dit zijn de entree, woonkamer en het toilet. De prestatie "bruikbaar" garandeert dat iedere dagelijkse gebruiker de voor hem bestemde onderdelen van een gebouwde voorziening onafhankelijk en gelijkwaardig kan bereiken en gebruiken. De cirkel waarbinnen een /douche-toilet moet kunnen manoeuvreren. (abrupt) Hoogteverschil. Een plateau bevestigd aan een verticale rails, waarmee een gebruiker hoogteverschillen kan overbruggen. De hoek (in procenten of in graden) die een helling maakt met een horizontaal vlak. Een verticaal bewegende lift in een liftkoker Een kozijn is een omranding voor een raam, deur, glasopening of een ander element. De route van de rijbaan tot de voordeur van de woning. Een geleidelijk oplopende dorpel om een hoogteverschil mee te overbruggen. Hellend oplopende weg, punt vanaf de toegangsweg naar het trottoir. De ruimten die een bewoner minimaal nodig heeft om gebruik te maken van de woning (woonkamer, toilet, keuken, slaapkamer en badruimte). Een stoel bevestigd aan een rails langs de trap, waarmee men hoogteverschillen kan overbruggen. Deze lift is niet geschikt voor mensen die niet kunnen staan. In de checklist wordt uitgegaan van een passieve tillift. Een passieve tillift is een lift waarmee mensen die niet kunnen staan verplaatst kunnen worden van het bed naar een. Pad vanaf het trottoir naar de ingang van de woning/woongebouw. Een plateau bevestigd aan een rails langs de trap, waarmee een gebruiker hoogteverschillen kan overbruggen. De strook waarbinnen een persoon zich met een en/of zich moet kunnen verplaatsen. Gebouw of gedeelte van gebouw waarin zich twee of meer woonfuncties bevinden, die zijn aangewezen op één of meer gemeenschappelijke verkeersroutes. NEN 1814 NEN 1814 NEN 1814 Bouwbesluit 2003 CliëntenBelang Utrecht 12 BIJLAGE

LITERATUUR Bouwbesluit 2003, Den Haag (2006) SDU uitgevers bv Eisen voor een integraal e speelvoorziening Uitgave van de NUSO www.nuso.nl Gebruikerstoets W onen & zorg VACpunt W onen www.vacpuntwonen.nl Gradaties in heid van wonen (begrippen) Uitgave van CliëntenBelang Utrecht www.batutrecht.nl Gradaties in heid van wonen (richtlijnen) Uitgave van CliëntenBelang Utrecht www.batutrecht.nl Handboek voor Toegankelijkheid Handboek W oonkeur Uitgave Reed Business Inform ation bv Uitgave SKW certificatie Handboek aanpasbaar bouwen (1992) Nationale woningraad www.aedes.nl Handboek voor Architecten en planologen, Tiel (1996) ARJO www.arjo.nl Voetpaden voor iedereen Uitgave van CliëntenBelang Utrecht www.batutrecht.nl CliëntenBelang Utrecht 13 BIJLAGE

CLIËNTENBELANG UTRECHT De bouwkundig adviseur heid van CliëntenBelang Utrecht is de specialist op het gebied van heid in de provincie Utrecht. De bouwkundig adviseur is met name gespecialiseerd in adviezen over de heid van de dagelijkse woonomgeving voor mensen met een functiebeperking. Zorg en welzijn horen hier ook bij. De advisering van CliëntenBelang Utrecht kenmerkt zich door professionaliteit én jarenlange praktijkervaring. Zo ontstaat maatwerk. CliëntenBelang Utrecht werkt voor gemeenten, zorgaanbieders, woningbouwcorporaties, projectontwikkelaars, ondernemers en belangenorganisaties. U kunt bij CliëntenBelang Utrecht terecht voor:! Richtlijnen voor heid. CliëntenBelang Utrecht heeft richtlijnen opgesteld voor: - woningen en woongebouwen - e openbare ruimte zoals voetpaden en oversteekplaatsen - diverse soorten gebouwen met een publieksfunctie. In deze richtlijnen heeft CliëntenBelang Utrecht de bestaande normeringen van onder andere het Bouwbesluit, NEN 1814 en het Handboek voor Toegankelijkheid vertaald, zodat de maatvoeringen direct in de praktijk toepasbaar zijn. Elke richtlijn is aangevuld met een checklist om de heid te inventariseren. De richtlijnen en de checklisten kunt u downloaden van de website van CliëntenBelang Utrecht.! Advisering op maat Zowel bij nieuwbouw als bij verbouw kunt u de bouwkundig adviseur van CliëntenBelang Utrecht inschakelen voor een heidsadvies op maat. Dat wil zeggen: advies dat past binnen de technische mogelijkheden en financiële kaders. Toegankelijkheid is gemakkelijk (en goedkoper!) te realiseren als u CliëntenBelang Utrecht in een zo vroeg mogelijk stadium inschakelt. De heidsadvisering van CliëntenBelang Utrecht kan bestaan uit het beoordelen* van: - woningen en woongebouwen - bouw- en inrichtingsplannen - bestaande gebouwen - verbouwingsplannen - bestratingen, voetpaden en looproutes - bestratingsplannen en plannen voor looproutes. * = inclusief suggesties om de heid te verbeteren Wilt u meer weten? Neem gerust contact met de bouwkundig medewerker van CliëntenBelang Utrecht op. W ij zijn u graag van dienst. Voor advisering op maat en voor inventarisaties kunnen wij u, op verzoek, een offerte sturen. CliëntenBelang U trecht Kaap H oorndreef 42 3563 AV U trecht tel (030) 262 80 24 E-m ail info@ c lientenbelangutrec ht.nl W eb www.batutrecht.nl