Gericht labo-onderzoek bij verdenking op schildklierlijden Handleiding voor LOK-groepen Domus Medica vzw
Overzicht programma Inleiding Casus 1 en 2 Plenaire bespreking Casus 3, 4, 5 en 6 Plenaire bespreking Opstellen lokale consensus 2
Casus 1 Een 55-jarige dame komt op de consultatie voor het verlengen van de voorschriften voor simvastatine. Tevens dient de hiervoor noodzakelijke jaarlijkse bloedname te gebeuren. Er zijn geen specifieke nieuwe klachten. Het gewicht is constant gebleven, geen algemene klachten, zij voelt zich goed. Haar medische voorgeschiedenis: AMI op 50-jarige leeftijd, hypertensie, obesitas (98 kg), penicilline allergie. Er zijn geen familiale antecedenten van schildklierpathologie. Vul uw meegebracht labo-formulier in. Zou u bij deze patiënte screenen naar schildklierziekte? Welke is haar voorafkans op schildklierpathologie? 3
Diagnostisch landschap (1) 1/ Opstellen van differentiaal diagnostiek 2/ Per diagnose wordt een score van ernst en therapeutische kansen gegeven: Ernst ++++ tot + (=banaal) Therapeutische mogelijkheden: ++++ tot + 3/ De diagnosen die het hoogste scoren worden op de binnencirkel geplaatst en moeten prioritair uitgesloten worden. 4
Diagnostisch landschap (2): man, roker, hoesten, 51 j. Diagnose Ernst Therap. mogh. Infectieus + + + + + + 6 Hyperreactief postinfectieus + + + + 4 Asthma bronchiale + + + + + 5 Refluxoesofagitis + + + + 4 Bronchuscarcinoom + + + + + + 6 Som 5
Diagnostisch landschap (3) infectieus 6 weken hoest Asthma bronchiale Postvirale prikkelhoest BronchusCA refluxoesofagitis 6
Casus 2 Een 40-jarige vrouw, huisvrouw met 2 kinderen, een blanco voorgeschiedenis, neemt Microgynon 30 als contraceptivum, geen andere medicatie. Voelt zich in het algemeen vermoeid, dat duurt nu al twee maanden. Vitaminen helpen niet. Vermagering met 4 kg. Normale eetlust. Voelt zich niet depressief. Komt nu op de consultatie omdat ze ongerust is over de schildklier. Zij vraagt een bloedonderzoek. Haar moeder is destijds op 60-jarige leeftijd behandeld voor een multinodulair toxisch struma. De verdere anamnese is negatief. Het klinisch onderzoek is normaal, er is geen struma palpabel, geen tachycardie, geen tremor. BD 135/85, regulair hartritme 88/min., gewicht 71 kg, wat bleke gelaatskleur. Er zijn geen familiale antecedenten van schildklierpathologie. Aan welke ziekten denkt u? Stel een diagnostisch landschap op. Zou u een labo-onderzoek aanvragen? Indien ja, noteer de testen op uw aanvraagformulier. 7
Casus 3 Bij een 37-jarige dame wordt de ziekte van Graves vastgesteld. Er wordt een behandeling met radioactief jodium gestart. Zij heeft geen specifieke klachten. Zij komt u consulteren om haar schildklierfunctie te laten controleren. Vanaf welk moment post-radioactief jodium zou u thyreoidtesten bepalen? Welke labo-testen? Hoe vaak te controleren, hoe de verdere follow-up organiseren? 8
Casus 4 Een 67-jarige man heeft sinds meer dan een jaar een verlaagde TSH (<0,05), de overige schildkliertesten zijn normaal. We kunnen hier dus spreken van een subklinische hyperthyreoidie. Anamnese en klinisch onderzoek zijn verder negatief. Wat met verdere diagnostiek? Is het zinvol dit verder te onderzoeken? Zo ja, welke onderzoeken zou u dan aanvragen? 9
Casus 5 Bij een 67-jarige dame wordt een TSH van 21,5 µe/ml gevonden. (cut-off labo: 0,4-4,9) Kunt u een auto-immuun gemedieerde hypothyreoidie vermoeden vanuit anamnestisch en klinisch standpunt? Welke labo-testen zou u aanvragen? Welk schema zou u volgen bij het opvolgen van een behandelde patiënt in geval van hypothyreoidie? 10
Casus 6 Een 26-jarige vrouw heeft een klinisch manifeste goiter. Zij maakt zich ongerust over deze zwelling in de hals. Zij heeft verder geen klinische symptomen van hyperthyreose. Zij neemt een oraal contraceptivum. Heeft het zin om de schildklierfunctie te controleren? Welke testen zou u aanvragen? Wat is de mogelijke invloed van de oestrogenen op de labo-testen? 11