Geschreven door Diernet Team dinsdag, 23 augustus :31 - Laatst aangepast donderdag, 15 september :17

Transcriptie

1 Omschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose Omschrijving Hyperthyreoïdie is een ziekte die wordt veroorzaakt door een overmatige hoeveelheid schildklierhormonen. Schildklierhormonen worden geproduceerd door de schildklier. De schildklierhormonen zijn thyroxine (T4) en trijoodthyronine (T3). Een te hoge concentratie schildklierhormonen leidt tot een verhoging van de totale stofwisseling waardoor vele organen van het lichaam overbelast worden. Hyperthyreoïdie is vooral een ziekte van katten. Het wordt zelden gediagnosticeerd bij honden. Een kat met de typische kenmerken van overactieve schildklierwerking 1 / 6

2 Oorzaken Hyperthyreoïdie bij katten wordt veroorzaakt door een overactieve schildklier. Een of beide schildklieren kunnen hierbij betrokken zijn. Slechts in enkele gevallen wordt hyperthyreoïdie bij de kat veroorzaakt door tumoreus schildklierweefsel. Meestal wordt hyperthyreoïdie veroorzaakt door een overproductie van schildklierhormonen door het schildklierweefsel zelf. Hyperthyreoïdie komt meestal voor bij katten van middelbare leeftijd en bij oudere katten. Zowel mannelijke als vrouwelijke katten kunnen hyperthyreoïdie ontwikkelen. Hyperthyreoïdie komt zelden voor bij honden. Indien het voorkomt dan wordt het meestal veroorzaakt door een overmatig gebruik van schildklierhormoonsupplementen of kanker van de schildklier. Hierbij aangegeven waar de schidklier is gesitueerd. Tevens is een vergrootte schilklier schematisch zichtbaar Verschijnselen 2 / 6

3 Klinische symptomen die zich meestal voordoen bij deze aandoening: Algemeen Koorts Uitdroging Bleke slijmvliezen of huid, bloedarmoe Spijsvertering Verlies of verminderde eetlust Diarree Roodheid mondslijmvlies Moeite met slikken Kokhalzen Overmatige eetlust Vette ontlasting, uitwerpselen Ongebruikelijke of vieze geur van de ontlasting Braken of voedsel opgeven Zwellingen van de keel/net Ondergewicht, slechte conditie, Gewichtsverlies dun, uitgehongerd, lusteloosheid Nieren en urine Verhoogde urineproductiebloed in de urine Veel drinken, overmatige dorst Huid Verlies van haar, dunne vacht Droogheid van de huid of het haar Vette huid, haren Ruige vacht, dof, opstaande haren Vocht onder de huid Lucht onder de huid Gedrag Abnormaal gedrag, agressie, Depressie, het veranderen lusteloos van gewoontes Opwinding Prikkelbaar, hyperactief Doelloos zwerven Bewegings- en zenuwstelsel Incoördinatie Kreupelheden, stijfheden Zwaktes Verlammingen Epileptische aanvallen, toevallen Beven, rillingen Ogen Diepliggende ogen Vernauwde pupil Afhangend ooglid Ademhaling en cirulatie Onregelmatige hartslag en Hartritme pols stoornissen Hartgeruis Gedempte of verminderde hartgeluiden Snelle pols, hoog frequente Zwakke hartslag pols Inspanningsintolerantie Abnormale ademhalingsgeluiden van de bovenste luchtwegen, luchtwegobs Abnormale longgeluiden, Hoesten reutels, kraken Verandering in de stem Moeilijk, open mond ademen, hijgen Versnelde ademhaling Niezen 3 / 6

4 Diagnose Hyperthyreoïdie wordt gediagnosticeerd door afname van een gedegen medische voorgeschiedenis en een grondig lichamelijk onderzoek. Daarnaast zullen diagnostische tests (zoals bloedonderzoek en specifieke tests ter bepaling van de schildklierhormoon concentraties) worden uitgevoerd. Het complete bloed- en urineonderzoek weerspiegelen het verhoogde stofwisselingsniveau bij deze patiënten. Afwijkingen komen met name voor bij nier-en leverfunctie testen. In het algemeen zullen de resultaten van een test op het schildklierhormoon wijzen op een toegenomen concentratie, maar bij sommige katten kan hyperthyreoïdie zich voordoen met een normaal schildklierhormoon niveau. In deze gevallen zullen aanvullende tests nodig zijn. Tests die de schildklierfunctie stimuleren (thyrotropine-releasing hormoon [TRH] stimulatie test) of onderdrukken (T3 suppressie test) kunnen de diagnose bevestigen. Röntgenfoto's, echografie en scintigrafie kunnen gebruikt worden om het functioneren van het hart te beoordelen dat bij hyperthyreoïdie patiënten veranderd kan zijn. Deze technieken kunnen ook gebruikt worden om bij honden een verspreiding van schildklierkanker naar de longen te detecteren. 4 / 6

5 Een nucleaire scan van de schildklier van een kat. Beide schildklieren zijn abnormaal bij deze kat en nemen de radioactieve stof op. De andere zwarte vlek is het maagslijmvlies, die ook deze verbinding opneemt. Therapie Hyperthyreoïdie bij de kat kan zowel medisch als chirurgisch of door een combinatie van beiden behandeld worden. Een medische behandeling met radioactief jodium behoort tot de mogelijkheden. Deze methode met radioactief jodium is een veilige en effectieve behandeling die vaak genezing kan geven. Het gebruik ervan vereist gespecialiseerde veterinaire voorzieningen. Andere medicijnen die gebruikt worden zijn onder andere thyreostatica (zoals methimazole) dat de excessieve secretie van schildklierhormoon stopt en verschillende medicijnen ter behandeling van hart problemen die zich regelmatig voordoen bij deze aandoening. De chirurgische verwijdering van een overactieve schildklier bij katten kan zeer effectief zijn. De operatieve verwijdering van schildklierkankerweefsel bij honden kaneffectief maar ook noodzakelijk zijn. Het nauwkeurige evalueren van de behandeling is essentieel. Bijwerkingen van methimazole en 5 / 6

6 andere medicijnen komen vaak voor. Een nieraandoening kan ontstaan nadat de behandeling is begonnen. Hart-en vaatziekten en het beheersen van een potentiële hoge bloeddruk vereisen een periodieke aanpassing van de medicatie. Prognose De prognose voor dieren met hyperthyreoïdie varieert. De prognose voor een ongecompliceerde hyperthyreoïdie is uitstekend. Het opnieuw aangroeien van hyperactief schildklierweefsel is mogelijk, maar komt zelden voor na een behandeling met radioactief jodium of een operatie. De aanwezigheid van een hart-of nierziekte verergert de prognose. De prognose is aanzienlijk beter wanneer de eigenaar de naleving van het voorgeschreven behandeling plan strikt opvolgd. Hyperthyreoïdie als gevolg van schildklierkanker heeft een slechte prognose. Ongeacht de behandeling komt kankerweefsel meestal weer terug. 6 / 6