www.streekwurk.frl/zuidoost
Streekagenda Zuidoost Fryslân Voor u ligt het jaarverslag 2015 van de Streekagenda Zuidoost Fryslân. 2015 was het tweede jaar waarbij de gemeenten Smallingerland, Ooststellingwerf, Heerenveen, Opsterland en Weststellingwerf, Wetterskip Fryslân en provincie Fryslân gezamenlijk positieve impulsen gaven aan de regio Zuidoost Fryslân. Dit deden we op gebied van leefbaarheid, recreatie & toerisme, economie en groen/ blauwe infrastructuur. 2015 was ook het jaar van verkiezingen voor provincie en Wetterskip, nieuwe coalitieakkoorden en het predicaat Anticipeerregio Krimp voor Zuidoost Fryslân. In dit jaarverslag laten wij zien welke activiteiten wij in 2015 mede dankzij de samenwerking in de Streekagenda hebben opgepakt en uitgevoerd.
Wonen en Ruimte In 2015 is er onderzoek gedaan naar de staat van de bebouwde omgeving in de regio Zuidoost. Hieruit blijkt dat deze niet voldoende aansluit op de hedendaagse eisen. De opgave die uit het onderzoek voortkomt is fors. Een gemiddelde investering van 40.000,- per woning voor 650-1080 woningen per jaar. Het rapport genaamd Investeren in de woningvoorraad, verkenning van de opgave in Zuidoost Fryslân is in december 2015 gepresenteerd aan het Programmabestuur. In 2016 komt er een nadere uitwerking. Ten behoeve van de verkenning is een online kaartenmonitor in het leven geroepen. Hiermee zijn tal van gegevens over de woningvoorraad en andere relevante kenmerken ontsloten. www.woningvoorraad-zuidoostfryslan.nl. Het rapport is op te vragen bij de gemeenten in Zuidoost Fryslân en de provincie Fryslân. De trekker van het onderzoek is gemeente Opsterland, contactpersoon Andries Idzerda.
Biobased Economy Bij Biobased Economy (BBE) gaat het over de overgang van een economie die draait op fossiele grondstoffen, naar een economie die draait op biomassa als grondstof. Van fossil based naar bio based. In een biobased economy gebruiken we biomassa voor niet-voedsel toepassingen. Bijvoorbeeld inhoudsstoffen, chemicaliën, materialen, transportbrandstoffen, elektriciteit en warmte. Inzetten op een biobased economy kan een structurele impuls geven aan de regio Zuidoost en draagt bij aan nieuwe regionale werkgelegenheid. In 2015 kwam het besef dat de ontwikkeling van nieuwe BBEproducten ook tot nieuwe ketens leidt. Om meer kennis en inzicht te genereren bij betrokken ondernemers, zijn in 2015 zogenaamde ketensessies gehouden. Tijdens een sessie werd bijvoorbeeld nagedacht over welke bedrijven/ketens er nodig zijn om van industriële hennep isolatiemateriaal te maken. In september is er een enquête verstuurd naar ruim 300 bedrijven en is een succesvolle bijeenkomst biomassa als verdienmodel georganiseerd. De uitkomsten hiervan zijn veelbelovend en geven goede aanbevelingen en handvatten voor 2016 en verder. De trekker van het onderzoek is gemeente Ooststellingwerf, contactpersoon Frans Hamstra.
Regionale Landschapsvisie In 2015 is er een concept van de landschapsvisie opgesteld. Dit is gedaan op basis van interviews met partijen, zoals de koepel agrarische natuurverenigingen Zuidoost Fryslân (ELAN), terreinbeheerders en vertegenwoordigers vanuit het aspect cultuurhistorie. Ook zijn er in het kader van het project Lonkend Perspectief Duurzaam Landschapsbeheer ideeën uitgewerkt voor duurzaam landschapsbeheer in Zuidoost Fryslân. Aanvullend is er een minisymposium georganiseerd, waarbij diverse organisaties hun input en visie hebben gegeven op het gebied van landschap, ecologie en beheer. De uitkomsten van deze klankbordmomenten zijn gebundeld als inbreng voor de landschapsvisie. De landschapsvisie en een voorstel voor vervolg, worden in 2016 opgeleverd. De trekker van de Landschapsvisie is gemeente Weststellingwerf, contactpersoon Bert van Lubek.
Uitvoeringsprogramma recreatie en toerisme, publiek-private samenwerking Zuidoost Fryslân is een regio met toeristischrecreatieve potentie. Het gebied kent een grote mate van (landschappelijke) verscheidenheid: water, bos, cultuurhistorie en nationale parken. Via de uitvoering van het in 2015 ontwikkelde uitvoeringsprogramma, zetten we (privaat en publiek) gezamenlijk de schouders eronder om recreatie en toerisme in de regio verder te ontwikkelen. Het bestaande regioprofiel is daarbij aangevuld met de thema s sport, veen en waterrecreatie. De uitvoering is gesplitst naar de programmalijnen vermarkten, verbinden en ontwikkelen. Bij de eerste twee thema s zijn voornamelijk private partijen betrokkenen. De lijn ontwikkelen ligt meer op het terrein van de publieke partners. De trekker van het uitvoeringsprogramma is provincie Fryslân, contactpersoon Age Kramer.
Verbinden maatschappelijke organisaties met de streekagenda De ontwikkeling van een leefbaar en vitaal Zuidoost Fryslân is een gezamenlijke opgave. Overheden hebben hun (wettelijke) taken voor de mienskip. Maatschappelijke organisaties kunnen daarin een wezenlijke rol vervullen door hun expertise, deskundigheid, netwerken en ervaring met ons te delen. Bij het ontwikkelproject Verbinden maatschappelijke organisaties met de Streekagenda staat het vormgeven van een gezamenlijke werkwijze centraal. Hierbij gaat het om maatwerk: wat werkt per onderwerp in de praktijk en is het meest effectief? Het bundelen van kennis en ervaring bij maatschappelijke organisaties en de betrokken overheden in het gebied is daarbij van groot belang. De trekker van het ontwikkelproject is provincie Fryslân, contactpersoon Nicolette Hartong.
Quick win projecten / Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing In de centra van Wolvega, Gorredijk en Noordwolde is fors geïnvesteerd in stedelijke vernieuwing. De recreatiekernen Appelscha en Bakkeveen krijgen een kwaliteitsimpuls. De ontwikkeling van een recreatieplas bij Appelscha is niet gerealiseerd vanwege een niet sluitende exploitatie. Het gereserveerde budget wordt ingezet voor alternatieve projecten die aansluiten bij recreatieve ontwikkelingen rondom Appelscha. De vijf gemeenten in Zuidoost Fryslân hebben, net als in 2014, een gezamenlijk programma ontwikkeld voor het verbeteren van de openbare ruimte en woningen. De provincie stelt hiervoor middelen beschikbaar uit het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV).
Gebiedsontwikkeling Beekdal Linde en Koningsdiep De gebiedsontwikkeling Beekdal Linde en Koningsdiep zijn in 2015 formeel onder bestuurlijk mandaat van de Streekagenda gekomen. De eerdere gebiedscommissies blijven bestaan om de plannen inhoudelijk goed voor te kunnen bereiden. Er zitten geen bestuurders meer in beide commissies. Het landinrichtingsproject Koningsdiep kenmerkt zich als een beekdallandschap waar heide, bos, singelstructuren en opengebied elkaar afwisselen. Langs de beek Koningsdiep ligt het grootste deel van de omvangrijke Ecologische Hoofdstructuur. Er ligt een opgave zowel voor verwerving of functieverandering, als wel de inrichting van circa 641 hectare ecologische hoofdstructuur. De uitvoering van het totale project loopt door tot na 2021. Voor wat betreft Beekdal Linde ligt er een vastgesteld uitvoeringsplan, dat de komende jaren wordt uitgevoerd. Hierbij gaat het om de inrichting van de percelen langs de Lende en de hermeandering van de Lende tussen de A32 en de Kontermansbrug. Wetterskip Fryslân heeft geadviseerd hoe we de vismigratie kunnen bevorderen.
Iepen Mienskipsfûns 2015 Parallel aan het proces van de streekagenda zijn in 2015 initiatieven uit de mienskip gestimuleerd met subsidie uit het Iepen Mienskipsfûns. Denk hierbij aan projecten op het gebied van duurzame energie, landschap, culturele activiteiten, sociale innovatie, krimp, zorg, vervoer en bereikbaarheid. De provincie stelde 2,5 miljoen euro beschikbaar voor de vijf Friese regio s binnen de provincie. In 2016 worden de trajecten Streekagenda en Iepen Mienskipsfûns (zowel provinciaal als gemeentelijk) zoveel mogelijk op elkaar afgestemd. Meer informatie over het Iepen Mienskipsfûns vindt u op www.streekwurk.frl/imf.
Investeringen in de regio 2015 Proceskosten diverse ontwikkelprojecten 210.000 Landschapsvisie / Biobased Economy / Uitvoeringsprogramma Recreatie & Toerisme / RIGO onderzoek woningvoorraad. Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing 22. 7 miljoen Herontwikkeling miniatuurpark Appelscha / Wijkvernieuwing Vlaslaan Beetsterzwaag / Wijkvernieuwing en herbestemming Kop van Midden Heerenveen / Wijkvernieuwing Robijnekamp Drachten (fase 2 en 3) / Wijkvernieuwing Reitsmastraat/v.d.Tuukstraat Noordwolde / Herbestemming aula Noordwolde. Quick Win Projecten totaal 16,7 miljoen (2014/2015/2016) Gemeente Ooststellingwerf Masterplan Appelscha. Gemeente Opsterland Gorredijk Centrum / Dúnsân Bakkeveen. Gemeente Weststellingwerf Centrum Wolvega / energiek Noordwolde.
Colofon Programmabureau Streekagenda Zuidoost Fryslân Trambaan 1a 8441 BH Heerenveen Telefoonnummer: 0513 646013 Fotografie Provincie Fryslân en initiatiefnemers van de diverse projecten Vormgeving Hella van Grinsven voor provincie Fryslân Samenstelling Programmabureau Streekagenda Zuidoost Fryslân