Eemnes De Eempolder ( Bron: www.eemvallei.nl)
Introductie Eemnes is een kleine, zelfstandige gemeente in de provincie Utrecht, zeer centraal gelegen in het hart van Nederland. Onderzoek uit 2011 wees uit dat Eemnes per auto de best bereikbare gemeente van Nederland is: binnen 78 minuten kan men vanuit Eemnes in iedere andere plaats in Nederland zijn (VPRO Nederland van Boven). Eemnes is een plaats met stadsrechten en telt nu een kleine 9000 inwoners. Eigenlijk vormde De verbinding met de Zuiderzee via de Eemstervaart en de rivier de Eem tot halverwege de 20e eeuw medebepalend voor de economie van het stadje. Na de aanleg van de Afsluitdijk en de inpoldering van Zuidelijk Flevoland nam het belang van het water voor af. De gemeente ligt nu aan het Eemmeer, een van de randmeren ten zuiden van Flevoland. Handel wordt er niet meer gedreven, maar Eemnes bezit nog wel een jachthaven voor de pleziervaart. Eemnes is van oudsher ook een plaats van agrariërs. De nadruk lag en ligt daarbij duidelijk op de veehouderij. Het gezicht van Eemnes is vooral veranderd sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw. Woningbouw in de Zuid- en Noordbuurt, en de rijksweg A27 die dwars door het landelijke gebied tussen de dijk en Laren loopt, gaven het stadje een ander karakter. Eemnes bestaat anno 2013 uit een cluster van wijken, gelegen aan de A27 rond een historisch stadshart en nieuwe winkelkern, en lange bebouwingslinten, o.a. langs de oude Meentweg en Wakkerendijk. Verder is er een groot, uniek poldergebied ten oosten daarvan, tot aan de rivier de Eem. Door ruilverkaveling werden sinds 1990 melkveehouderijbedrijven van de lintbebouwing verplaatst naar de open polder. Boerderijen werden omgetoverd tot riante woonhuizen zonder boerderijfunctie.
Bron: Google Maps BEL Combinatie Sinds 2008 vormt Eemnes met Blaricum en Laren de BEL Combinatie, dat kort gezegd neerkomt op en samengevoegd ambtenarenapparaat voor de gezamenlijke 30.000 inwoners. Dit voor Nederland unieke samenwerkingsverband verzorgt de dienstverlening en de totstandkoming en uitvoering van het beleid voor de drie gemeenten. De drie zelfstandige gemeentebesturen zorgen ervoor dat de producten en diensten zijn afgestemd op de lokale behoefte. Deze kunnen dan ook per gemeente verschillen. (http://www.belcombinatie.nl/) Het bepalen van bijvoorbeeld bouwprojecten of het wijzigen van bestemmingsplannen is nog steeds een taak van de afzonderlijke gemeenten. Nieuwe wijk Zuidpolder Eemnes krijgt een nieuwe wijk in de Zuidpolder. Dit is het poldergebied ten zuiden van de bestaande bebouwing, tussen de A27 en de Wakkerendijk. Het totale plangebied is ongeveer 38 hectare groot en voorziet in woningbouw en een uitbreiding van het bestaande bedrijventerrein. Voor de
woningen is circa 24 hectare gereserveerd en zo n 4 hectare (2 hectare netto) is bestemd voor het bedrijventerrein. (http://www.zuidpoldereemnes.nl/) Locatie van de nieuwe wijk Zuidpolder (Bron: Masterplan Zuidpolder, Gemeente Eemnes, 2012) Verbreding A27/A1 De verkeersdrukte op de A27/A1 tussen Utrecht-Noord, knooppunt Eemnes en Amersfoort neemt steeds verder toe. Rijkswaterstaat onderzoekt de mogelijkheden om de bereikbaarheid en doorstroming te verbeteren. De oplossing moet ervoor zorgen dat: dit traject in 2020 meer verkeer kan verwerken
er minder files staan de doorstroming verbetert, ook in de regio Utrecht, de Randstad en daarbuiten De procedure voor de voorgenomen werkzaamheden is (onder voorbehoud) als volgt: In 2014 neemt de minister van Infrastructuur en Milieu het Tracébesluit. Dir wordt ter visie gelegd voor een mogelijke beroepsprocedure. Vervolgens start de marktbenadering. De realisatie van het project staat gepland voor 2016/2018. (http://www.rws.nl/wegen/plannen_en_projecten/a_wegen/a27/a27_a1_planstudie_utrecht/index. aspx) Ook voor Eemnes zal de aanpassing van de A1/A27 positieve gevolgen hebben voor de toch al goede bereikbaarheid van de gemeente. De geplande uitbreiding van het bestaande bedrijventerrein in het gebied Zuidpolder zal hier eveneens van kunnen profiteren. Nationaal Landschap Naast de historische dorpscultuur heeft Eemnes ook natuur: de Eemnesser polder, die qua oppervlakte het grootste gedeelte van de gemeente beslaat, staat bekend als één van de mooiste polders van Europa. De Tweede Kamer heeft bij de behandeling van de Nota Ruimte (voorjaar 2006) aangegeven het Nederlandse landschap te willen behouden en te ontwikkelen met kwaliteit. Hiervoor zijn twintig echte Nederlandse landschappen aangewezen als Nationale Landschappen. Zij hebben elk een unieke combinatie van cultuurhistorische en natuurlijke elementen en vertellen daarmee het verhaal van het Nederlandse landschap. De polder Arkemheen-Eemland is een van deze twintig Nationale Landschappen. Hierin valt ook een groot deel van het poldergebied van Eemnes. Begrenzing en verdeling nationaal landschap Arkemheen-Eemland
(Bron: Bestemmingplan Landelijk Gebied 2011, Gemeente Eemnes) Het Eempoldergebied ten oosten van de Wakkerendijk kenmerkt zich door: - extreme openheid: Het open gebied kent op dit moment vrijwel geen bebouwing en geen hoge begroeiing. De beplantingsstructuren zijn grotendeels geconcentreerd rond de bebouwing in het gebied. De grondwaterstand is er hoog. De waterstand is van oudsher bepalend voor het grondgebruik. Daarnaast heeft de invloed van de Zuiderzee de lager gelegen delen van de polder eeuwenlang vrijgehouden van bebouwing. Te beschermen en te ontwikkelen kernwaarden zijn: rust, ruimte, openheid, vergezichten, lucht, donkerte, weilanden, en handhaven beperkte aanwezigheid van bebouwing en begroeiing. - slagenverkaveling: Het Eemlandse deel heeft een klassieke slagenverkaveling. Het karakter van het gebied kenmerkt zich behalve door het verkavelingspatroon door bebouwingslinten, nu nog goed herkenbaar aan bijvoorbeeld de Wakkerendijk en de Zevenhuizerstraat. Te beschermen en te ontwikkelen kernwaarden in de Eempolder zijn: langgerekte percelen, vaste afstanden, slotenpatroon, ontginningsassen, lintbebouwing en de herkenbare ontginningen. - veenweidekarakter: Het veenweidekarakter wordt ingegeven door het grondgebruik, dat door het water wordt bepaald. In het bijbehorende beeld horen weidegrond met koeien, nattere ruige delen, weidevogels en hoger gelegen watergangen. Te beschermen en te ontwikkelen kernwaarden zijn: water (sloten, Eem, dijken, hoog waterpeil, gemalen), inversielandschap, weinig verstoorde veenbodem, herkenbare ontginning (deels grillige, deels regelmatige verkaveling met herkenbare veenontginningsrichtingen), hoeven op terpen, en grasland. - historie van de Zuiderzee: Het gebied Arkemheen-Eemland is van oorsprong een kustgebied. Tot 75 jaar geleden stond het gebied onder invloed van de Zuiderzee, één van de oorzaken voor de extreme openheid. (Bron: Bestemmingplan Landelijk Gebied 2011, Gemeente Eemnes) Het Bestemmingsplan Landelijk Gebied is redelijk beperkend ten aanzien van toegestane activiteiten die in de polder mogen plaatsvinden. Dit heeft geleid tot ongenoegen onder agrarische ondernemers, die zich ingeperkt voelen in hun economische mogelijkheden. Zij worden hierin gesteund door de lokale oppositiepartijen. Het is dus niet uitgesloten dat het bestemmingsplan op onderdelen nog versoepeld gaat worden, zodat er bijvoorbeeld meer ruimte komt voor recreatie of paardenhouderij.