Ghana in je groep Welpen
Inhoudsopgave Inhoud INLEIDING... 3 OPKOMSTEN... 4 1. THUIS IN GHANA... 5 2. CHOCOLADE... 6 3. OP SCHOOL... 7 4. SMAKELIJK ETEN... 8 5. BOODSCHAPPEN DOEN... 9 6. FEEST... 11 Ghana in je groep welpen versie 02-01-13 2
Inleiding Sinds 2010 heeft Scouting Nederland een partnership met de Scouts en Guides uit Ghana. Dit partnership biedt vijf jaar lang prachtige mogelijkheden voor uitwisselingen tussen Nederlandse en Ghanese scouts en guides. Het partnership zorgt ervoor dat Ghanese en Nederlandse scouts elkaar op allerlei manieren ontmoeten. Door reizen naar Ghana te organiseren, maar juist ook door activiteiten in Nederland. Het programma Ghana in je groep biedt de mogelijkheid om jouw speltak kennis te laten maken met het leven van leeftijdsgenoten uit Ghana. Daarmee kan dit programma je speltak helpen om aan de slag te gaan met het activiteitengebied internationaal. Daarnaast ben je natuurlijk ook bezig met verschillende andere activiteitengebieden. Een activiteit kan immers onder meerdere activiteitengebieden vallen. Het programma is interessant voor zowel kinderen die al veel, maar ook voor hen die nog weinig met internationale zaken in aanraking zijn gekomen. Het programma is opgebouwd aan de hand van het leven van Ama: een meisje van 8 uit Ghana. Het programma bestaat uit zes modulen zoals Chocola en Op school die je in drie opkomsten kunt programmeren. De activiteiten in deze spelmap sluiten aan op deze thema s. Nadat de welpen de activiteiten van een thema gedaan hebben, krijgen ze een stempel in hun Ghana paspoort. Als ze alle stempels hebben verzameld, krijgen ze de unieke partnershipbadge! Wij wensen jullie veel plezier met jullie kennismaking met Ghana! Voor vragen kun je contact opnemen met ons Team via ghanainjegroep@scouting.nl Team Partnership Ghana https://partnership.scouting.nl/ Ghana in je groep welpen versie 02-01-13 3
Opkomsten Ghana in je Groep sluit aan bij het welpen thema: De start van de serie opkomsten vindt plaats in de Emaarate ruïne. Hier vinden de welpen allerlei voorwerpen uit Ghana en een brief: Shanti vertelt over haar vriendin Ama, die in Ghana woont. Ze is bij haar op bezoek geweest en vertelt in de brieven met vertelplaten over de avonturen die ze daar beleefde. De welpen gaan mee op avontuur! Ghana in je groep is opgebouwd uit zes modulen die je kunt programmeren in drie opkomsten: Bij ons thuis, Chocolade, Op school, Smakelijk eten, Boodschappen doen, Feest. Deze thema s worden geïntroduceerd aan de hand van vertelplaten die vertellen over het leven van Ama. Elke opkomst kun je beginnen en eindigen met een vertelplaat. De activiteiten in deze spelmap sluiten aan op deze thema s. Je kunt er ook voor kiezen om het programma in meer of minder dan drie opkomsten uit te voeren of misschien om een thema over te slaan. De kinderen krijgen een Ghanees paspoort. Als ze hun best hebben gedaan en ze verzamelen in het paspoort voldoende stempels dan levert dat de partnershipbadge op. Ieder thema levert een stempel op als de kinderen alle activiteiten van het thema hebben gedaan. Het kan zijn dat je leiding geeft bij een groep waar ook kinderen afkomstig uit Ghana lid zijn, of waar jullie veel rondom internationaal doen. Dan kun je meteen beginnen met deze activiteiten. Maar misschien ben jij leiding bij een Scoutinggroep waar niet veel wordt gedaan met internationaal. Het is goed om de programma s dan in te leiden met wat vragen aan de welpen en wat uitleg. Zo kan je vragen of de kinderen wel eens op vakantie gaan naar een ander land. Wat hebben ze daar gezien? Is dat anders dan in Nederland? Of misschien hebben ze een vriend of vriendin die oorspronkelijk uit een ander land komt. Dat maakt het makkelijker om de link naar Ghana te maken. Houd er rekening mee dat het voor welpen nog moeilijk kan zijn zich voor te stellen wat een ander land is en wat er daar anders is dan hier. Je kunt de activiteiten doen met een grote of kleine groep welpen. Hoewel het programma zelf al helemaal klaar is, zijn net als bij een gewone opkomst ook voorbereidende werkzaamheden nodig zoals printen en spelmateriaal bij elkaar zoeken. Bij veel activiteiten staat wat extra informatie over Ghana en de link met de activiteiten (bijvoorbeeld bij de chocolade spellen). Na het doorlezen hiervan kan je je welpen nog beter door Ghana loodsen. In deze spelmap vind je per module een overzicht van de activiteiten. Naast de beschrijving staat weergegeven welke materialen je nodig hebt. Kaartjes e.d. staan in de downloads. Mocht je nog vragen hebben, neem dan contact met ons op! Ghana in je groep welpen versie 02-01-13 4
1. Thuis in Ghana De eerste module begint in de jungle. In de Emaarate ruïne vinden de welpen een kistje met allerlei Ghanese spullen; een masker, een djembé, een Afrikaanse stof, fufu, enz. Ook zit er een brief van Shanti in. Bij die brief zitten foto s uit Ghana. Shanti is op bezoek geweest bij haar vriendin Ama uit Ghana. Samen met de welpen lezen we de brief en kijken we naar de foto s (vertelplaten). Ama woont met al haar familie in een compound. Dat is een omheinde leefgemeenschap, waarbinnen mensen gemeenschappelijk leven (bijvoorbeeld een grote familie of een groep mensen die werkt bij hetzelfde bedrijf). De omheining kan bestaan uit een muur, hekwerk of heg maar kan ook worden gevormd door de gebouwen zelf. Wie is het? 30 minuten Binnen, grasveld Speelkaarten en overzichtskaart (downloads) Dit spel is te spelen in twee groepen, in twee tweetallen, tegen elkaar of in meerdere groepjes. Het eerste groepje kiest één van de familieleden van Ama uit. Het andere groepje gaat met behulp van vragen er achter komen wie ze zijn. De vragen mogen alleen met ja of nee beantwoord worden. Na elke vraag vallen er mensen af. Die plaatjes mag het groepje omdraaien. Uiteindelijk blijft er één kaartje over. Zodra ze weten wie het is, worden de rollen omgedraaid. Alternatief: één welp uit het nest een kaartje laten halen en de rest van het nest stelt vragen om erachter te komen wie het is. Tip: als je de spelkaarten print, doe dit dan op dik papier of plak de kaarten op karton, zodat ze niet doorschijnen. Hutten bouwen 60 minuten Bos N.v.t. Neem de kinderen mee het bos in en laat ze zelf van takken hutten bouwen die samen een compound vormen. Zo kun je ze laten ervaren hoe het is om dicht op elkaar te leven. Wil je voorbeelden van Ghanese dorpjes zien? Kijk in het bestand Ghanese Dorpjes. Alternatief: Als het regent kan er ook in de blokhut hutten gebouwd worden, zorg dan voor extra Sisel touw om doeken e.d. aan vast te knopen. Natuurlijk zijn stoelen en tafels ook goed bruikbaar! Ghana in je groep welpen versie 02-01-13 5
2. Chocolade Cacao is een van de belangrijkste exportproducten van Ghana. In deze module maken de welpen kennis met het proces van chocolade maken. Het cacaobonenspel Ghana is een grote producent van cacao, cacao is ook één van de belangrijkste exportproducten voor het land. Cacao is weer één van de belangrijkste grondstoffen voor chocolade. In dit spel leren de welpen hoe chocolade gemaakt wordt. Benodigdheden: 1 tot 1,5 uur Liefst buiten i.v.m. voldoende ruimte, maar het kan ook binnen Fluitje Spel 1: 2 cacaobonen Spel 6: een voorwerp Per nest een set met iconen (downloads) Dit spel wordt gespeeld in nesten. Er zijn tien spelletjes, één voor elke stap van het productieproces van chocolade. De welpen gaan in nesten alle tien de opdrachten doen en verzamelen zo tien plaatjes (iconen). Dit zijn plaatjes met daarbij een uitleg met wat er gebeurt in die stap van het proces. Als de welpen deze aan het einde op de goede volgorde leggen, weten ze hoe chocolade gemaakt wordt: van cacaoboon tot het opeten van chocolade! En als je alle 10 stappen goed hebt, krijg je een natuurlijk zelf chocola! Verdeel de tien spelletjes over de leiding. De leiding verspreidt zich over een bepaald gebied, bijvoorbeeld een stuk in het bos of het grasveld bij het clubhuis. De nesten kunnen langs de leiding, waar ze een opdracht kunnen doen. Deze opdracht heeft te maken met het maken van chocolade. Ze kunnen meerdere keren naar dezelfde leiding, als ze maar steeds een andere opdracht doen (dus één leiding heeft meerdere spellen bij zich). Per goed gemaakte opdracht krijgt het nest één icoon. De opdrachten worden in willekeurige volgorde gedaan. In de downloads vind je een overzicht van de tien spelletjes. Ghana in je groep welpen versie 02-01-13 6
3. Op school Deze module staat in het teken van naar school gaan in Ghana. Op school leer je natuurlijk veel over het land. Wat kom je onderweg tegen als je in Ghana naar school loopt? En wat doe je na school? In Ghana is er verplicht, gratis basisonderwijs voor iedereen. Alle kinderen gaan twee jaar naar een kleuterschool en zes jaar naar een primary school. In de laagste klassen van school wordt meestal de lokale taal gesproken (er zijn er bijna 100 in Ghana) maar Engels krijgen de kinderen ook al heel snel. Veel leerlingen haken vroegtijdig af omdat ze thuis mee moeten werken om wat extra inkomen te vergaren. Of ze kunnen niet naar school omdat hun ouders geen geld hebben om een schooluniform (verplicht), lesboeken, schriften of pennen te betalen. Scouting wordt gedaan na school. De leiders zijn vaak leraren. Groot Ghanees ganzenbord 60 minuten Binnen, grasveld Ganzenbord, dobbelsteen, pionnen, vragen (downloads) Het Groot Ghanees ganzenbord is een combinatie tussen ganzenbord en triviant. Je hebt hiervoor de plattegrond van Ghana nodig. Op de kaart van Ghana zie je nummertjes, van 1 tot 50. De welpen gaan in nesten ganzenbord doen. Ieder nest heeft een eigen pion. De nesten mogen om de beurt dobbelen. Ze gaan zoveel vakjes vooruit als ze gedobbeld hebben. Vervolgens gaan ze met dit nummer naar één van de leiding, hij/zij heeft alle vragen en opdrachten. Bij een groot aantal nummers moet een vraag beantwoord worden of een opdracht uitgevoerd. Voor elke goed uitgevoerde opdracht krijgen ze een punt, voor elke goed beantwoorde vraag ook. Als ze de vraag / opdracht goed afgehandeld hebben, mogen ze opnieuw dobbelen. Wie als eerste aan het einde van het ganzenbord is, wint. Je kunt het ganzenbord ook op andere manieren spelen. - Iedere plaats heeft namelijk ook een kleurtje. Je kunt bijvoorbeeld kiezen om bij een bepaalde kleur een vraag of opdracht te doen, in plaats van bij het juiste nummer. - Om het spel langer te laten duren, kun je de welpen zoveel mogelijk punten laten verzamelen en daarom als ze bij 50 zijn opnieuw naar 1 laten gaan. - Je kunt met één of twee dobbelstenen spelen. - De vragen en opdrachten kun je uitprinten per nummer en verspreid over het gebouw / terrein ophangen. De welpen moeten dan zelf op zoek naar het juiste nummer en de bijgehorende vraag / opdracht. Nadat het ganzenbord gespeeld is weten de welpen veel meer van Ghana, net alsof ze er op vakantie zijn geweest en een dagje daar in de klas hebben meegekeken van hun Ghanese welpen vrienden! Ghana in je groep welpen versie 02-01-13 7
4. Smakelijk eten In deze module nemen we een kijkje in de Ghanese keuken. Wat eten Ghanese welpen op een dag en hoe maak je dat eigenlijk klaar? De Ghanese keuken is pittig en gekruid. Er wordt veel vis, kip en vlees gegeten in combinatie met rijst, sausjes en deegballen. Bekende gerechten zijn bakbanaan, pindasoep en vissoep. Maar ook Fufu wordt erg vaak gegeten! Om te koken is water nodig. Ghanezen moeten vaak lang lopen naar een waterput om water te halen. Meestal zijn het meisjes en vrouwen die dat doen. Het kan erg gevaarlijk zijn om alleen over de wegen naar de waterput te lopen. Daarnaast kunnen niet overal in Ghana waterputten worden geslagen, de grond is te hard en te zout. Daarom graven ze dumps (grote meren) die dan vol lopen. De dumps kunnen een grote ziektebron zijn. Het vee gaat er uit drinken en er komen ook uitwerpselen in terecht. Kelawele (Bananenchips) bakken 30 minuten Keuken 4 rijpe kookbananen 2 chilipepers, fijngehakt 1 theelepel gemberpoeder arachideolie Snijd de kookbananen in vingerdikke plakjes en leg ze gedurende 15 minuten in water met zout. Verhit de olie. Dep de plakjes banaan droog met keukenpapier en leg ze in de hete olie. Voeg hieraan de chilipepertjes toe. Laat ze in circa 3 minuten knapperig worden. Bestrooi ze met gemberpoeder. Neem de chips uit de pan en laat ze uitlekken op keukenpapier. Mmmm! Save water 30 minuten Buiten Bekers, klittenband, water Bij ons komt het (drink)water uit de kraan, maar in Ghana is dat niet overal zo. Bij dit spel brengen de welpen in nesten water van de ene kant van het speelveld naar de andere. De beker water zit vast aan een band op het hoofd (klittenband onder kin). Wie het meeste water kan overbrengen binnen de tijd, wint. Zo ervaren de welpen hoe moeilijk het is om water te vervoeren en hoe zuinig je daar eigenlijk mee om moet gaan. Ghana in je groep welpen versie 02-01-13 8
5. Boodschappen doen In Ghana doe je boodschappen op de markt. Het is er een drukte van jewelste. Je kunt het zo gek niet bedenken of het is er te koop. Je koopt er ook alle spullen om een feestje te organiseren, want ook daar zijn Ghanezen goed in! Een van de grootste, drukste en meest populaire markten van West-Afrika is de Kejetia Markt in het centrum van Kumasi. De kraampjes zijn verspreid over 12 hectare en er zijn dan ook 10.000 verkopers actief! Een drukke, maar kleurrijke verzameling van kleding, fruit, groente en souvenirs. De landbouwproducten worden verbouwd op plantages, bijvoorbeeld bananen. Ghanese olifanten 15 minuten Buiten N.v.t. Het Nederlandse Hollandse Leeuwen en bekend onder veel andere namen. Aan het begin van het spel staan alle spelers aan één kant van het veld achter een (denkbeeldige) lijn. Eén kind, de olifantenvanger (tikker), staat in het midden van het veld. Wanneer de olifantenvanger "Ghanese" roept, roepen de spelers luidkeels "olifanten" terug en rennen ze naar de overkant van het veld. De tikker moet de over rennende 'olifanten' vangen. Het vangen gaat als volgt: een olifant moet met het hele lichaam van de grond opgetild worden. De tikker moet een olifantengeluid maken. Als dit lukt, is de olifant af, wordt hij de volgende ronde óók tikker en moet hij dus de tikker meehelpen met vangen. Zodra iedereen de overkant heeft bereikt óf is gevangen gaat de volgende ronde in en roept de tikker wederom "Ghanese!". Het spel is afgelopen zodra de laatste olifant is gevangen. Marktspel Benodigdheden: 1½ uur Buiten, liefst in het bos, maar kan ook binnen als je een grote ruimte hebt. Vier kleuren papier om de kaartjes op te printen, Recepten cocktails, Prijslijst cocktails, Geld, Productenkaartjes (downloads) Het is de bedoeling dat elk groepje zoveel mogelijk cocktails maakt en hier geld mee gaat verdienen. Het groepje dat het meeste geld heeft verdiend na het marktspel heeft gewonnen. Er zijn vier groepjes die allemaal hun eigen kleur hebben. In dit voorbeeld: groen, geel, blauw en rood. De groepjes hebben elk hun plantage (= post) op het terrein met één leiding erop. Op de plantages worden mango s (groen), bananen (geel), sinaasappels (blauw) en ananas (rood) verbouwd. Ghana in je groep welpen versie 02-01-13 9
Om een cocktail te kunnen maken moeten de groepjes alle benodigde ingrediënten verzamelen. Hiervoor hebben ze de juiste kleur geld nodig. Bijvoorbeeld, voor bananen heb je gele biljetten nodig. Ze krijgen allemaal geld in hun eigen kleur op de eigen plantage. Om aan de andere kleuren geld te komen moeten ze deze ruilen met andere groepjes. Met het geld kunnen ze het product kopen op de plantage (= post). Dit gaat één op één (één biljet voor één product). Dus, iemand die zelf bananen verbouwt (kleur geld: geel), maar nu door te ruilen blauw geld heeft gekregen, kan bij de plantage met sinaasappels, sinaasappels kopen. Op het handelskantoor (= centrale post) hangt een lijst met drie recepten voor cocktails. De prijs hoeveel de cocktails opleveren verandert in de tijd. De nesten moeten dus steeds beslissen welke cocktails ze gaan maken om zoveel mogelijk geld te verdienen. Ze wisselen hiervoor de briefjes met ingrediënten in. Het verdiende geld voor de cocktails wordt opgeschreven in het kasboek (= scorelijst). Het groepje kan nu terug naar hun eigen post om een nieuw biljet in hun eigen kleur te krijgen van de leiding en daar opnieuw mee te starten. Maar er is ook douane (= leiding - 1 of 2, hangt van de groepsgrootte af) in het spel. Deze kunnen de welpen tikken. Hebben ze geld, dan moeten ze deze inleveren en terug naar hun plantage en opnieuw beginnen. Ghana in je groep welpen versie 02-01-13 10
6. Feest Ghanezen zijn goed in feesten. Feestelijke momenten gaan gepaard met veel zang en dans. Nu we bijna aan het einde zijn van Ghana in je Groep en de Ghanabadge ons ook toekomt, zijn we toe aan een feestje! Maskers maken 30 minuten Buiten Karton, lijm, dik en dun papier, knutsel frutsels, verf & kwasten In Ghana worden vooral bij feesten en ceremonies maskers veel gebruikt. Maskers hebben vaak allemaal een eigen betekenis. De meeste maskers worden uit hout gemaakt. Maar ook veel andere materialen worden gebruikt, zoals dierenhaar, koper en goud. De meeste maskers worden ook heel mooi geverfd. (Je kunt de voorbeelden laten zien.) Nu mogen ze hun eigen masker maken. Hiervoor kun je allerlei knutsel materialen, flessendopjes en kurken gebruiken. Karton vormt een goede basis. Tip: zoek op internet naar plaatjes van leuke maskers. Muziek maken 30 minuten Buiten (of binnen) Restmaterialen, instrumenten Je kunt zelf heel gemakkelijk muziekinstrumenten maken van restmateriaal. Een leeg yoghurtbakje wordt een trommel. Een kapotte ballon wordt het vel over de trommel. Wc-kokers maak je aan een kant dicht en dan kun je ze vullen met bonen. Nu de andere kant ook dichtmaken en schudden maar! Van een schoenendoos maak je een gitaar. Eerst wordt de doos mooi beschilderd. Dan knip je er een gat uit en span je er elastiekjes om. Natuurlijk wordt alles mooi beschilderd met de Ghanese kleuren. Je kunt ook met echte muziekinstrumenten aan de slag. Denk dan vooral aan djembe s, trommels en gitaren. In Ghana is, in tegenstelling tot in Europa, het ritme belangrijker dan de melodie. De Afrikaanse muziekstijl heeft ook een speciaal karakter van vraag en antwoord. Bij Afrikaanse songs heb je meestal een vraag en antwoordsituatie door een voorzanger en een koor die de zinnen herhalen, waarbij het koor meestal het publiek is. Daarom is Afrikaanse muziek spelen, erop dansen en ernaar luisteren een vorm van communiceren en is Afrikaanse muziek beluisteren niet hetzelfde als Westerse muziek beluisteren. Op Youtube zijn veel verschillende voorbeelden te vinden van Ghanese muziek. Ghana in je groep welpen versie 02-01-13 11
Sieraden maken 30 minuten Binnen Kleurige kralen, touwtjes Handwerk kom je overal in Ghana tegen, zo zie je veel pottenbakkers, houtbewerkers en wevers. De meest prachtige voorwerpen worden gemaakt, van prachtige potten in alle kleuren die je maar kunt bedenken of mooie handgemaakte sieraden, kleden en doeken. Met (glazen) kralen kan je mooie dingen maken. Denk aan kettingen, armbanden maar ook hoofdbanden of kralen die het haar in te vlechten zijn. Je kunt met je groep natuurlijk ook zelf kralen gaan bakken en beschilderen. Je sluit Ghana in je Groep nu af met het laatste filmpje. De welpen hebben nu alle stempels verzameld op hun paspoort! Als je voor iedere welp een badge hebt besteld, kun je deze uitdelen. De welpen zijn nu ambassadeurs van het Partnership! Natuurlijk zijn ze nu ook vrienden geworden van Ama en kunnen haar eens opzoeken omdat hun paspoort nu helemaal compleet is. Ghana in je groep welpen versie 02-01-13 12