Breed scala van mogelijkheden voor RFID in de zorg

Breed scala van mogelijkheden voor RFID in de zorg Enige tijd geleden verscheen in de media een bericht over een bar waarin vaste klanten een drankje kunnen bestellen na identificatie op basis van een onder de huid geïmplanteerde, chip. Dit bericht maakte veel discussie los over de mogelijkheden van de toegepaste RFID (Radio Frequency Identification) technologie en de risico s op het gebied van privacy. Inmiddels groeit het aantal toepassingen gestaag en krijgt een breed publiek, soms ongemerkt, er mee te maken. Een voorbeeld is de afhandeling van bagage op Schiphol waarbij meerdere bagagelabels tegelijkertijd kunnen worden gelezen zonder zichtcontact tussen lezer en label. Een ander voorbeeld is het nieuwe Nederlandse paspoort dat een chip bevat met biometrische gegevens van de eigenaar. Na de behaalde successen bij het toepassen van de technologie in diverse logistieke processen, zijn de leveranciers op zoek naar nieuwe toepassingsgebieden De gezondheidszorg leent zich hiervoor bij uitstek. Hier realiseert men zich namelijk in toenemende mate het belang van een professioneel opgezette patiënten- en ketenlogistiek. Deze logistieke processen kunnen worden gefaciliteerd door RFID. Daarnaast is er nog een groot aantal andere toepassingsmogelijkheden. Zoals wel vaker het geval is bij de introductie van nieuwe technologie is enerzijds de gebruiker niet altijd op de hoogte van wat technisch kán en weet anderzijds de leverancier niet altijd wat de gebruiker wil. Doel van dit artikel is om een bijdrage te leveren aan het doorbreken van deze impasse door de gebruiker inzicht te geven in de techniek en de leverancier, aan de hand van voorbeelden, inzicht te geven in de gebruikerswensen. De auteurs hopen hiermee toepassing van RFID in de gezondheidszorg te bevorderen. DOOR: E. CRAMER, ATOS ORIGIN EN J. HEES, UMC ST. RADBOUD FMT- GEZONDHEIDSZORG 37 Bloedproducten gelabeld met RFID-techniek Eerst wordt, op hoofdlijnen, de werking van RFID uitgelegd. Vervolgens gaan we in op wat technisch kan. Dan worden voorbeelden gegeven van toepassingen. Omdat in een keten per definitie meerdere processen op elkaar moeten worden afgestemd, vraagt het introduceren van nieuwe technologie als hulpmiddel hierbij een gedegen voorbereiding. Daarom wordt in dit artikel ook de manier behandeld waarop een invoeringsproject van RFID zou

FMT- GEZONDHEIDSZORG 38 Geconditioneerde voorraad bloed en bloedproducten; beheersbaar met RFID-techniek. kunnen worden aangepakt. Tenslotte worden conclusies gegeven en aanbevelingen gedaan. WERKING De werking van RFID is gebaseerd op draadloze communicatie tussen een beweegbaar object en een infrastructuur. Het is mogelijk dat het object zelf al draadloos communiceert, bijvoorbeeld als het object een GSMtoestel is, een GPS-apparaat of een apparaat voorzien van een WIFI-kaart. Zo niet, dan wordt voor RFID een zogenaamde tag aan het object bevestigd die draadloos communiceert met de infrastructuur. Afhankelijk van de toegepaste technologie kan een tag informatie uitsturen, ontvangen en eventueel ook verwerken. Communicatie kan worden geïnitieerd door de zender in de infrastructuur en/of op eigen initiatief van de tag. In een kader bij dit artikel wordt uitgebreider ingegaan op de technologie. TECHNISCHE MOGELIJKHEDEN Door het zenden van een unieke code kan het bewegende object, zoals de letters ID in RFID al doen vermoeden, worden geïdentificeerd. Maar er zijn nog diverse andere mogelijkheden van de technologie, die worden bepaald door de functionaliteit aan de kant van het object of van de infrastructuur. Afhankelijk van de manier waarop de infrastructuur is aangelegd, kan met een bepaalde nauwkeurigheid worden bepaald waar het object zich bevindt. Door na te gaan waar het object zich op bepaalde momenten bevindt kan de beweging worden gevolgd. Er bestaan ook tags waaraan sensoren kunnen worden gekoppeld, zodat metingen kunnen worden gedaan aan het object, b.v. temperatuur, druk, vochtigheid of trilling. Als voor de metingen grenswaarden worden ingesteld, kan een signaal worden afgegeven als een grenswaarde wordt overschreden. Op een tag kan ook een tegoed worden vastgelegd, dat wordt afgewaardeerd afhankelijk van afgenomen producten of diensten. TOEPASSINGEN VOOR DE GEZOND- HEIDSZORG Identificeren Na het uitlezen van de code van een in een pasje ingebouwde RFID-chip kan worden besloten om de drager al dan niet op een bepaald moment toegang te verlenen tot een ruimte. Lokaliseren Een zorgmedewerker kan op een handheld of PDA een plattegrond oproepen waarop getoond wordt waar zich de dichtstbijzijnde van een tag voorziene vrije rolstoel, defibrillator of infuuspomp bevindt. Doordat de aanwezige hulpmiddelen efficiënter worden benut kunnen kosten worden bespaard omdat er minder hoeven te worden aangeschaft. Of het object vrij is zou kunnen worden bepaald nadat dit handmatig op een actieve tag met een knopje is aangegeven. Dit is echter geen betrouwbare methode omdat men kan vergeten het knopje te bedienen. Een andere mogelijkheid is de aanname te doen dat het object vrij is als het is opgeborgen op de daarvoor bestemde plaats. Bij een infuuspomp kan uit het feit dat er geen stroom wordt verbruikt worden afgeleid dat de pomp niet in gebruik is. Een ander voorbeeld van lokaliseren is om bij een calamiteitenoproep via handhelds de personen op te roepen die zich het dichtst bij de plek des onheils bevinden, dus het snelst ter plekke kunnen zijn. Snelle hulpverlening na een calamiteitenoproep kan de overlevingskans van een patiënt verhogen. Een andere toepassing is om in een operatiekamer aan het begin en einde van een operatie de, van een tag voorziene, instrumenten of disposables te scannen. Door de resultaten van scans aan het begin en aan het einde van de operatie met elkaar te vergelijken kan worden voorkomen dat deze voorwerpen onbedoeld achterblijven in het lichaam. Volgen Het ondersteunen van de logistieke processen rondom een bloedzak van bloedafname tot en met het toedienen van bloedproducten, zie het kader hierover. Het registreren van wachttijden voor patiënten waardoor, na analyse, bottlenecks in logistieke processen kunnen worden opgespoord en verholpen. Hierdoor wordt de kwaliteit van dienstverlening aan de patiënt verbeterd. Telemetrie Het meten en real-time aflezen van parameters zoals hartritme, bloeddruk, etc. Bewaken Signaleren wanneer een bewoner van een verpleeghuis die men wil beschermen tegen dwalen, zonder begeleiding het gebouw dreigt te verlaten. De bewoner wordt hiervoor voorzien van een tag, b.v. in de schoen en de zorgmedewerkers worden eveneens uitgerust met tags. Bij de uitgang wordt gesignaleerd wanneer de bewoner bij de deur aanwezig is zonder dat tegelijkertijd een tag van een medewerker wordt gedetecteerd. Een persoon die wordt bedreigd kan door anderen worden getraceerd en geholpen nadat door deze persoon de op een tag bevestigde alarmknop is geactiveerd. Na het scannen van de tag op een polsbandje van een patiënt en de tag op de verpakking van een medicijn kan worden geverifieerd dat het betreffende medicijn aan de juiste patiënt wordt toegediend. Het risico op het maken

van fouten wordt hierdoor gereduceerd. Content pushing Hieronder wordt verstaan het automatisch op een bepaalde tijd en bepaalde plaats presenteren van informatie. Een arts die een patiëntenkamer nadert ziet op zijn handheld foto s en namen van de patiënten die op de betreffende kamer verblijven. Een apparaat geeft zelf aan wanneer onderhoud nodig is en waar het zich bevindt, zodat onderhoud pas plaatsvindt indien noodzakelijk en geen tijd verloren gaat met het zoeken naar het apparaat door de onderhoudsdienst. TOEGEVOEGDE WAARDE VAN RFID Zoals in de hierboven gegeven voorbeelden wordt geïllustreerd kan, bij een goed doordachte toepassing, RFID toegevoegde waarde bieden in de vorm van tijdwinst, verhoging van kwaliteit, risicovermindering en kostenbesparing. Ten opzichte van andere identificatiemethodes, zoals barcodes, heeft RFID een aantal specifieke voordelen, zie het kader bij dit artikel. PROJECTAANPAK Zoals in de inleiding al werd vermeld, is het ontwerpen van een succesvol RFID-systeem in de gezondheidszorg vaak een proces waarin vele bedrijfskundige en technische afwegingen moeten worden gemaakt. Enkele voorbeelden van de te maken afwegingen: - Welke voordelen levert het gebruik van RFID ten aanzien van de huidige werkwijze, op het gebied van patiëntveiligheid of kostenreductie? - Wat kost het om de bestaande processen en procedures aan te passen? - Welke RFID-technologie is bruikbaar? Is gebruik van een WIFI netwerk mogelijk? Is er sprake van metaal of vocht in de omgeving? - Is hergebruik van tags mogelijk? Hoeveel tags en hoeveel lezers zijn vereist? - Wanneer moeten actieve en wanneer passieve tags worden toegepast? - Hoeveel kost het om de tags aan te brengen op, en te verwijderen van, de dragers? - Is er interferentie te vrezen met andere systemen of beïnvloeding van medische apparatuur? Hieronder een voorbeeld van een beproefde aanpak voor een succesvol RFID-project: Stap 1 Workshop over verkenning van de mogelijkheden De mogelijkheden tot procesverbetering en het behalen van voordelen met behulp van automatische identificatie worden geïdentificeerd en gevalideerd. Na een initiële selectie van potentiële toepassingen worden de technische mogelijkheden en onmogelijkheden van RFID voor deze kandidaat-cases besproken met betrokkenen. Gewapend met deze kennis wordt een selectie gemaakt van die toepassingen die bedrijfskundig interessant en tegelijkertijd technisch haalbaar lijken. Voor de meest kansrijke toepassingen kan de volgende stap worden gedaan. Stap 2 Een voorlopige berekening van de business case Met nauwkeurig gedefinieerde aanname wordt gekeken in hoeverre een positief resultaat voor het gekozen aspect in de bedrijfsvoering te verwachten is met de gekozen oplossing. De belangrijke parameters worden vastgesteld waarmee een pilot opzet te definiëren is. Stap 3 Uitvoering van het pilot project Nagaan of alles werkt zoals gedacht en of degenen die met de oplossing moeten werken hiermee tevreden zijn. Naar aanleiding van de bevindingen wordt de businesscase definitief gemaakt. Stap 4 Uitrol van de oplossing en aanpassing van werkprocessen en systemen De ervaring leert namelijk dat aanpassingen nodig zijn omdat het meestal niet werkt om de pilot oplossing zonder meer op te schalen naar dagelijks gebruik. Belangrijke aspecten zijn schaalbaarheid en beheerbaarheid van de gekozen oplossing. Stap 5: Ingebruikname, exploitatie en beheer van de oplossing CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN De introductie van RFID-technologie in de gezondheidszorg is veelbelovend omdat op velerlei gebied toegevoegde waarde geboden kan worden in de vorm van tijdwinst, verhoging van kwaliteit, risicovermindering en kostenbesparing. Wellicht kan in sommige gevallen een voor de hand liggende applicatie worden gevonden die als op zichzelf staande toepassing kan worden ingevoerd en waarvoor een eenvoudige businesscase gemaakt kan worden. Dit kan ook het geval zijn als gebruik gemaakt kan worden van een al aanwezige WIFI infrastructuur. In andere gevallen verdient het aanbeveling om de diverse toepassingsgebieden van RFID-technologie in de betreffende situatie in kaart te brengen en te zoeken naar een samenhangende technische invulling. TECHNOLOGISCHE KEUZES IN RFID: TYPEN TAGS, FREQUENTIES, STANDAAR- DEN EN LEZERS Typen RFID-tags Er zijn drie types tags: passieve, semi-actieve en actieve. De passieve tag is een RFID-tag zonder batterij. Het initiatief voor contact wordt genomen door de reader en deze levert ook de energie die nodig is om de informatie op de tag te zenden naar de reader-antenne. Voordelen: goedkoop en mogelijk zeer lange levensduur. Nadeel: gevoeligheid voor leesomstandigheden. De semi-actieve tag is een tag met een ondersteunende batterij waardoor de tag informatie kan bewerken en opslaan en verbonden kan worden met sensoren. Laatste ontwikkeling is het gebruik van flexibele papieren wegwerp batterijen. Ook bij deze tag wordt het initiatief voor contact genomen door de reader. Een voorbeeld is een tag die informatie over versheid in de vorm van een temperatuurgeschiedenis bevat. Voordelen: sensortoepassing, betere leesafstand en betrouwbaarheid. Nadeel: beperkte levensduur van de batterij. De actieve tag is een actieve zender ontvanger die ook informatie kan bewerken en opslaan en verbonden kan worden met sensoren. Deze tag kan zelf het initiatief voor contact nemen. Voordelen: Grote leesafstand en betrouwbaar lezen. Nadelen: Hoge kosten en beperkte capaciteit van de batterij. Er zijn tags voor eenmalig gebruik of geschikt voor hergebruik. Een sticker op een verpakking is bedoeld voor eenmalig gebruik. Deze tag gaat even lang FMT- GEZONDHEIDSZORG 39

FMT- GEZONDHEIDSZORG 40 mee als zijn drager (doorgaans een doos of een product). Als aan het begin van de logistieke keten een tag wordt aangebracht kunnen alle partijen in de keten hiervan profiteren. Voordeel: geschikt voor open systemen waarin meerdere organisaties participeren. Nadeel is dat er relatief veel tags verbruikt worden wat de kosten opdrijft. De gekozen behuizing van een tag kan overigens de prijs in belangrijke mate beïnvloeden. Voorbeelden van tags voor hergebruik zijn een tag ingegoten in een plastic container of aangebracht onder een bed. Tegenover het voordeel van hergebruik staan de nadelen dat recycling moet worden georganiseerd en dat defecte tags moeten worden opgespoord en verwijderd. VOORNAAMSTE FREQUENTIES EN HUN TOEPASSING Er worden diverse frequenties gebruikt voor RFID. Naarmate de frequentie hoger wordt is de leesafstand groter, maar dringt het signaal moeilijker door vloeistof heen en heeft het meer last van reflecties door metaal. Daarnaast wordt de snelheid van dataoverdracht hoger en kunnen meerdere tags tegelijkertijd worden gelezen. De tags zijn kostbaarder en verbruiken meer energie. LF (Low Frequency, 125 khz) Wordt gebruikt voor het identificeren van vee en huisdieren; ook de klanten van de bar aan het begin van het artikel hebben deze chip. HF (High frequency, 13,56 MHz) Wordt gebuikt voor bibliotheekboeken en ook voor toepassingen zoals toegangscontrolesystemen en elektronische toegangskaarten. De in een ander kader genoemde Near Field Communication (NFC) werkt op deze frequentie. RFID-labels op rol. UHF (Ultra High Frequency: 433 MHz, rond de 900 MHz en WIFI 2,4 GHz) Het frequentiegebied rondom de 900 MHz staat momenteel erg in de belangstelling vanwege de met de hoge frequentie samenhangende eigenschappen. Ook de WIFI frequentie van 2,4 GHz wordt in toenemende mate gebruikt voor RFID-toepassingen. In vrijwel alle ziekenhuizen is voor dataverkeer een bekabelde infrastructuur aanwezig voor IP communicatie. Behalve voor dataverkeer wordt deze infrastructuur steeds meer ook voor andere communicatieverbindingen gebruikt zoals voor transport van spraak (VOIP), beeld, geluid en signalen. Voor draadloze verbindingen wordt er naast de bekabelde infrastructuur ook een draadloze infrastructuur voor IP aangelegd op basis van WIFI. Door in een WIFI accesspoint de signaalsterkte te meten van de verbinding met een mobiel apparaat kan globaal de locatie ervan worden bepaald. De nauwkeurigheid kan worden vergroot door gebruik te maken van een kruispeiling. Met finger printing kan de locatie worden bepaald tot op ruimteniveau. Finger printing werkt door een tag met een vaste locatie aan te brengen in een ruimte en vast te leggen welke kruispeiling en signaalsterkte deze tag heeft. Elke tag die ongeveer hetzelfde patroon (finger print) geeft moet zich dan in de directe omgeving van de vaste tag bevinden. STANDAARDEN EN WETGEVING Wereldwijd zijn er diverse organisaties die zich bezighouden met dit onderwerp. ETSI (European Telecommunications Standards Institute) Dit instituut maakt Europese standaarden voor telecommunicatie. Het is vooral van belang voor standaards voor UHF die in Europa op 868 MHZ wordt gestandaardiseerd. Helaas is Europa nog geen geharmoniseerde RFID-markt en verschillende landen hebben afwijkende regelingen, bijvoorbeeld Frankrijk, Spanje en Italië. actief op gebied van logistiek en er zijn vele bedrijven lid van. ISO (International Standards organization) Dit is een non-profit organisatie die wereldwijd standaards op verschillende gebieden beheert en ontwikkeld. Er bestaan vele standaards voor RFID die openbaar zijn en te vinden op de website van ISO (www.iso.org). In de farmaceutische sector in Amerika is nu een standaardenstrijd gaande tussen UHF en HF toepassingen voor het identificeren van medicijnpotjes waarbij tags op afzonderlijke producten worden aangebracht (item level tagging). Rondom 900 Hz zijn er helaas afwijkende standaards in Europa en in Amerika. TYPEN RFID-LEZERS Er zijn mobiele lezers en vast opgestelde lezers. Een mobiele of handlezer is te vergelijken met een barcode lezer (soms zijn beide ook gecombineerd). Voordelen: flexibel en betrouwbaar Nadelen: beperkte leesafstand, leest de RFIDtags één voor één, maakt gebruik van onderhoudsgevoelige batterijen. Voor toepassingen in de retail zijn zwaardere mobiele readers (op wielen) gemaakt die met hun zwaardere batterij een goede leesafstand kunnen halen en toch flexibel kunnen worden ingezet. Een ander voorbeeld is een reader die op een vorkheftruck is geplaatst en die tags in de vloer uitleest voor plaatsbepaling. Een vast opgestelde lezer, specifiek bedoeld voor RFID, bestaat doorgaans uit een poort van antennes en soms zelfs een tunnel. Hiermee kunnen vele tientallen RFID-tags of labels gelezen worden, zoals dozen op een pallet. Voor dit type lezer is de leesprocedure van belang om een goed resultaat te behalen. Er moet gedacht worden over faciliteiten om feedback te geven aan degene die met de goederen door het poortje beweegt zoals bewegingssensoren, signaallichten en mogelijk ook invoer en weergave van gegevens. EPC-Global EPC staat voor Electronic Product Code. Deze organisatie is onderdeel van GS1 (Global Standards One) waar ook de barcodestandaards worden geregeld. De organisatie is zeer Bij WIFI wordt gebruik gemaakt van een gebouw dekkende infrastructuur van, meestal aan het plafond bevestigde, WIFI-accesspoints.

10 DINGEN DIE MET RFID WEL KUNNEN EN MET BARCODES NIET Door verschillende personen is RFID wel Barcode on Steroids genoemd en we zijn ooit begonnen met toepassingen waar we de barcode vervangen hebben door een RFID-tag. Inmiddels is het inzicht gegroeid dat RFID zo zijn eigen mogelijkheden heeft. Hieronder voorbeelden van situaties waar RFID een goede oplossing is. Ideaal is natuurlijk als je meer van deze situaties tegelijkertijd bij de hand hebt. 1. Volg een individueel item door een keten Waar een barcode meestal alleen een productcode bevat is het gebruikelijk om op een RFID-tag ook het volgnummer toe te voegen zodat je echt per item kunt volgen. Dit is handig voor medicijnen (potje van patiënt Jansen) en laboratoriummonsters (iets anders van patiënt Jansen). Individuele barcodes zijn in principe ook mogelijk maar het printen en lezen hiervan is wel wat meer bewerkelijk. 2. Lees automatisch Als een RFID-tag in het veld komt van een RFID-lezer zal hij automatisch gelezen worden. Er is geen menselijke activiteit vereist zoals meestal bij barcode de lezer moet worden bediend. Dit betekent dat het verzamelen van gegevens minder arbeidsintensief is. Bijvoorbeeld een bed wordt gewoon over een RFID-lezer heen gereden en de gegevens worden automatisch geregistreerd. 3. Lees meerdere tags tegelijkertijd Het voorbeeld is hier een complete pallet met dozen in één keer te lezen. Dit levert nog meer efficiëntie bij het verzamelen van gegevens. Er zijn wel technische randvoorwaarden om met zekerheid alle tags te kunnen lezen (vooral problemen met metaal en water). 4. Lees verborgen zaken Een voorbeeld is een patiënt die zijn polsbandje onder de deken heeft: met een RFIDlezer kan je die aflezen zonder de patiënt te manipuleren. Er zijn wel grenzen aan de leesafstand (binnen 10 cm van het polsbandje). Daarom is de privacy in de praktijk wat minder een probleem aangezien een RFID-lezer op 10 cm meestal wel opvalt. 5. RFID-tag kan tegen water en onvriendelijke omgevingen Waar barcodes beschadigd kunnen worden of onleesbaar worden door vocht, bevriezing of schadelijke omstandigheden is het mogelijk om RFID-tags toe te passen. Er zijn wel grenzen aan de temperatuur bestendigheid (tussen -40 en +200 C) en ook de druk heeft zijn grenzen (in geperste kleding houden RFIDtags het niet lang uit). Denk hier aan tags in kleding voor een wasserij of de tags op bedden in de wasstraat. 6. Bewaar en bewerk data op een RFID-tag Tijdens het gebruik kan extra informatie toegevoegd worden. Bijvoorbeeld de onderhoudsgeschiedenis van een machine kan worden opgeslagen en worden gelezen zonder dat een verbinding met een centraal systeem nodig is. Een belangrijk aandachtspunt hier is natuurlijk beveiliging aangezien je niet wil dat De afdeling Bloedtransfusie en Transplantatie Immunologie (ABTI) van het UMC St. Radboud wenst een systeem waarbij het logistieke bloedtransfusie proces geoptimaliseerd is en waarbij de patiëntveiligheid geborgd wordt. Doel is om het volledige transfusietraject - moment van bloedafname tot en met toediening aan de patiënt - te registreren en daar waar van belang te raadplegen via het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD). Om dit gewenste doel te behalen wordt, in samenwerking met Atos Origin, een pilot geïmplementeerd waarbij een bloedproductregistratiesysteem gerealiseerd wordt, dat gebruik maakt van RFID-technologie. Dit in combinatie met het EPD voor de elektronische aanvraag, identificatie en tracking & tracing van bloedproducten. De keuze voor RFID-tags boven andere technieken zoals barcode is gemaakt vanuit het veiligheidsoogpunt. Een tag kan automatisch gelezen worden, ook als deze is bedekt en wordt niet onleesbaar ten gevolge van blootstelling aan vocht en vuil waardoor o.a. ook het aantal manipulaties aan de patiënt significant gereduceerd wordt. Meerwaarde De toegevoegde waarde van het gebruik van het bloedproductregistratiesysteem met RFID zal zijn: - Verhoogde patiëntveiligheid door juiste patiënt- en product identificatie; - Verhoogde borging van de kwaliteit van het bloedproduct door de traceerbaarheid, gesignaleerd wordt b.v. wanneer rode bloedcellen te lang buiten de koelkast zijn bewaard; - Reductieverlies van dure bloedproducten door een geoptimaliseerd bloedtransfusieproces, bloedproducten die de uiterste houdbaarheidsdatum naderen worden het eerst gebruikt; - Borging van de morele verantwoordelijkheid ten opzichte van de donors door efficiënter gebruik van bloed. andere mensen de gegevens wijzigen. 7. Vindt een naald in een hooiberg Met RFID is het mogelijk om een bepaald item te vinden tussen een grote groep vergelijkbare items. Denk hierbij aan de juiste maat bedrijfskleding in een grote stapel of een boek in een bibliotheek dat op de verkeerde plaats staat. Hierbij wel in het oog houden dat de leesafstand toch wel eisen stelt aan de activiteit om iets op te sporen: de RFID-antenne moet wel redelijk in de buurt zijn om iets te vinden 8. Real Time locatie Management Actieve RFID-systemen kunnen gebruikt worden om de bekende scène van een blinkende stip op een landkaart (denk aan James Bond of Harry Potter) werkelijkheid te laten worden. Als je altijd weet waar je kostbare apparatuur zich bevindt, zou je in principe met minder apparaten in een ziekenhuis toekunnen. Denk ook aan het volgen van patiënten met hartbewaking die door het ziekenhuis kunnen bewegen maar waar je wel wil weten waar ze zich bevinden in geval van nood. Interessante ontwikkelingen zijn systemen die dit bereiken met een WIFI-netwerk. 9. Informatie pushen Door dat een RFID-tag automatisch gelezen wordt op afstand kun je de informatie die wordt getoond op een beeldscherm speciaal aanpassen aan de dichtstbijzijnde persoon. Als er sprake is van zeer privé informatie moet er wel voldoende beveiliging zijn en een korte leesafstand (zodat u niet de gegevens van de persoon die achter u staat voorgeschoteld krijgt). 10. Mobiel betalen en kaartjes kopen Met de toekomstige mobiele telefoons met ingebouwde korte afstand RFID-lezer (Near Field Communication of NFC) kan door een combinatie van beveiliging en korte afstand radio-dataoverdracht veilig worden betaald. Dit is een ontwikkeling die veelbelovend is en wellicht zien we het gebruik van deze volks RFID-oplossingen ook in nabije toekomst in het restaurant van een ziekenhuis. FMT- GEZONDHEIDSZORG 41