Levensloopbestedigheid De markt van architecten, aannemers en ontwikkelaars 26 mei 2016 Robert Kromhof architect bij Lengkeek architecten en ingenieurs mailadres: robert@laib.nl mobiel: 06 53480771
Het fundament van elk gebouw is goed te luisteren naar alle partijen, hetzelfde geldt voor deze workshop historie van de locatie visie opdrachtgever bomen omwonenden medewerkers bestaand groen programma van eisen stedenbouwkundige structuur toekomstige doelgroep parkeren oog voor beheer bestemmingsplan duurzaam bouwen welstand budget bewoners
V r a a g - 1 - Wat verwachten ouderen van architect/bouwer?
Architect maakt een plek waar men zich thuis voelt De mens heeft in het begin beperkte grip op zijn omgeving
Hoe maak je een plek waar men zich thuis voelt De mens heeft het vermogen middelen te creëren waarmee hij meer grip krijgt op zijn omgeving
De mens verandert de omgeving naar zijn behoefte Bewoonbaar maken is plekken maken Begrenzen geeft vrijheid: Territorium - veiligheid / geborgenheid (beschermd voelen) - identiteit (eigen plek)
Ouderen verliezen grip op hun leven en omgeving door: Verslechtering van gezondheid zowel lichamelijk als geestelijk Niet meer in het arbeidsproces zitten Verlies van familie, vrienden, buren, etc. Niet meer kunnen/willen aanpassen aan de veranderde normen/waarden/technologie architect Woning past niet meer (trappen, drempels, niet rolstoelvriendelijk, moeilijk te onderhouden, etc.) Buurt past niet meer (lange loopafstanden naar voorzieningen, geen openbaar vervoer, niet rolstoelvriendelijk, geen sociale veiligheid, beperkt zorgaanbod, etc.)
Ouderen en mensen met een handicap hebben meer kans om de grip op de omgeving te verliezen door: minder grip op gezondheid, medemens en gebouwde omgeving Contact met omgeving en familie/vrienden Veiligheid (beschermd voelen) Indentiteit (eigen plek, zoveel mogelijk nog eigen keuzes maken)
De mens krijgt grip op zijn omgeving als 1. het er veiligheid is 2. er contact met omgeving en de ander mogelijk is 3. hij zijn identiteit kan behouden / ontwikkelen 4. het mogelijk is om zijn woning in de loop van de tijd aan te passen Ofwel de architect heeft de taak een woning te maken waar de bewoner zijn hele leven thuis in voelt
V r a a g - 1 - Wat verwachten ouderen van architect/bouwer? Mijn antwoord is: Architect/bouwer realiseren een woning voor ouderen waar ze zich thuis voelt en blijven voelen.
V r a a g - 2 - Welke aanvullende eisen/wensen mag gemeente/corporatie bij architect/bouwer neerleggen? Mijn antwoord is: Laten we even terugkijken als de overheid zijn eisen en wensen neerlegt
Periode voor bouwcollege bouwcollege periode Periode na bouwcollege Afhankelijk van familie en liefdadigheid Vastgoed zit bij de kerk, adel, regenten, etc. Verzorgingsstaat die alles regelt en voorschrijft Vóór 1-1-2009 alle risico vastgoed bij overheid Afschaffing van bouwcollege Risico vastgoed gaat naar zorginstellingen. Gemeente nu verantwoordelijk voor jeugdzorg en mensen zolang mogelijk thuis laten wonen
Bouwcollege bepaalde: Wanneer de zorginstellingen aan de beurt waren voor nieuwbouw of renovatie Programma van Eisen Budget Tot en met maten van ruimten Dus een zeer rationeel van bovenaf gestuurd proces
Rationeel van bovenaf gestuurd proces Verpleeghuis Birkhoven te Amersfoort
Identiteit? Ruimte heeft geen betekenis als er geen plekken worden gemaakt Ontmoeten? Door plekken te maken kan de mens er verblijven Verbinden Als men de ruimten niet opdeelt in benoembare plekken ontstaat er anonimiteit en verliest de mens zijn grip Geborgenheid? Veiligheid?
Ruimte heeft geen betekenis als er geen plekken worden gemaakt Verbinden Contact maken? Door plekken te maken kan de mens er verblijven Veilig? Identiteit? Als men de ruimten niet opdeelt in benoembare plekken ontstaat er anonimiteit en verliest de mens zijn grip
Rationeel van bovenaf gestuurd proces geeft standaardisatie
We leven nog steeds in een afvinkcultuur van checklijstjes Afvinken van lijsten is in feite stoppen met denken over levensloopgeschiktheid
Zorg Zwaarte Pakket (ZZP) voor verpleging en verzorging Huisvesting zit niet meer in het pakket na 2016?
ZZP 3 V&V Intensieve verzorging in beschutte woonomgeving Hulp nodig bij sociale redzaamheid uitvoeren van eenvoudige taken en dagelijkse routine. betreffende de communicatie is veelal stimulatie nodig. vaak sprake van een beginnend verlies van regie over het dagelijks leven. Cliënten kunnen een kwetsbare gezondheid hebben vanwege een chronische ziekte die voortdurende verpleegkundige aandacht vereist.
Gevolgen voor huisvesting Wachtlijsten verdwijnen voor ZZP 1, 2 en 3 Leegstand van zorginstellingen met ZZP 1, 2 en 3 Wie gaat voor de lichte zorg bouwen? Pakt de zorginstelling de verhuurdersrol? Pakt de markt (ontwikkelaars/aannemers) het op? TOEN
Huize De Eik in Amersfoort voor 28 bewoners (pg) in bouwcollege periode
Van standaardisatie naar wonen op maat Birkhoven te Amersfoort: Wonen voor 96 bewoners (dementie, somatiek) met centraalgebouw o.a. Grand café en fitnessruimten Antonia te Almkerk 12 zorgappartementen 4 woongroepen voor bewoners met dementie Beekheim te Almkerk Woonzorgcomplex bestaat uit 6 woongroepen voor mensen met een beperking en zorgstudio s
V r a a g - 3 - Met welke eisen/wensen van gebruikers houden architecten/bouwers onvoldoende rekening?
Aan de bewoners werd niets gevraagd
Om welke identiteit gaat het? Gebouw is geen doel, maar een middel
Een woongebouw en zijn omgeving waarin men zich thuis voelt en waarin men zoveel mogelijk zelfredzaam is Zo normaal mogelijke en herkenbare omgeving zowel binnen als buiten, bijzonder waar nodig
Emotioneel programma van eisen Emotioneel programma van eisen gedaan met 60 huurders en Molenwiek
medewerkers stedenbouwkundige structuur bestaand groen oog voor beheer beleving via epve welstand historie van de lokatie bewoners visie opdrachtgever toekomstige doelgroep geluid bestemmingsplan budget parkeren duurzaam bouwen omwonenden Het fundament van een gebouw is goed te luisteren naar alle partijen inclusief de eindgebruiker
V r a a g - 3 - Met welke eisen/wensen van gebruikers houden architecten/bouwers onvoldoende rekening? Mijn antwoord is: Beleving Contrast Ruimte om het gebouw
Een woning is pas geslaagd als Je er thuis in voelt en blijft voelen
DE DRIE VRAGEN 1. Wat verwachten ouderen van architect/bouwer? 2. Welke aanvullende eisen/wensen mag gemeente/corporatie bij architect/bouwer neerleggen? 3. Met welke eisen/wensen van gebruikers houden architecten/bouwers onvoldoende rekening?