Diabetes voetzorg in de organisatie Prof Dr Randon C Dienst thoracale en vasculaire heelkunde, UZ Gent Verantwoordelijke diabetes voetkliniek UZ Gent Voorzitster commissie diabetische voet, Diabetes Liga 1 Diabetes voetzorg in de organisatie In de 1 e lijn Huisartsenpraktijk Thuisverpleging RVT Podoloog Gespecialiseerde voetverzorger In de 2 e lijn Ziekenhuis Spoed Poliklinisch In de 3 e lijn Erkende diabetische voetklinieken 2 2 1
Reeds bestaand 3 3 Podologie (riziv) Om gebruik te kunnen maken van podologie verstrekkingen moet u een voorschrift hebben: als u een diabetespas hebt, moet dit voorschrift zijn uitgeschreven door uw huisarts of uw behandelende arts gespecialiseerd in interne geneeskunde, chirurgie of orthopedische chirurgie; als u een zorgtrajectcontract ondertekende, moet dit voorschrift zijn uitgeschreven door uw huisarts die het zorgtrajectcontract ondertekende of door een andere huisarts die toegang heeft tot uw Globaal Medisch Dossier (GMD). U moet deel uitmaken van een van de volgende groepen: groep 1: verlies van gevoeligheid in de voet op basis van een 10 g-monofilament groep 2a: lichte orthopedische misvormingen zoals prominente metatarsaalkoppen met minimale eelten en/of soepele hamer- of klauwtenen en/of beperkte hallux valgus < 30 groep 2b: ernstiger orthopedische afwijkingen groep 3: vaatlijden of vroegere voetwonden of amputatie of Charcot U moet een ambulante patiënt zijn (patiënt die niet in het ziekenhuis is opgenomen) De zorg moet worden verstrekt door een door ons erkende podoloog. 4 4 2
In de 1 e lijn 5 5 Erkende diabetische voetklinieken (36) 6 6 3
Beantwoordt u aan de voorwaarden om van voetverzorging te kunnen genieten? Om in aanmerking te komen voor voetverzorging in een gespecialiseerd centrum moet u een ambulante diabetespatiënt zijn (niet opgenomen in een ziekenhuis) die voetwonden of een neurogene artropathie (Charcot-gewricht) vertoont. Als u al eerder dergelijke wonden had (waarvoor u werd behandeld in een gespecialiseerd centrum) en u momenteel in remissie bent, maar opvolging noodzakelijk is (om nieuwe wonden te voorkomen) kunt u deze zorg ook genieten. U moet ook: behandeld worden in het kader van de overeenkomst voor zelfregulatie van diabetes of een diabetespaspoorthebben of een overeenkomst zorgtraject getekend hebben. U kunt deze zorg ook genieten als u gehospitaliseerd bent, maar in dat geval is de toepasselijke reglementering die van de ziekenhuizen. Wat bieden de gespecialiseerde centra aan? Het team dat actief is in deze centra: stelt uw diagnose op verzorgt uw voetwonden onderzoekt of een chirurgische ingreep voor u zinvol kan zijn begeleidt u bij het zoeken naar aangepaste hulp bij het stappen volgt de evolutie op van uw behandeling en past eventueel uw zorg aan volgt genezen patiënten op (voorkomen van nieuwe voetproblemen). 7 7 Wat betaalt u voor deze begeleiding? U betaalt uw persoonlijk aandeel (remgeld) per behandelingssessie (de derdebetalersregeling is van toepassing) als u een ambulante patiënt bent. U betaalt: uw aandeel in de honoraria van de artsen uw aandeel in de verstrekkingen van de verpleegkundigen of de podologen die buiten de openingsuren vallen van de voetkliniek de kosten van uw hospitalisatie en de zorg die verstrekt wordt tijdens uw hospitalisatie de interventies van een (eventuele) consultant zoals een orthopedisch schoenmaker. Deze interventies worden in rekening gebracht in het kader van de nomenclatuur van de geneeskundige verstrekkingen. 8 8 4
9 9 Erkende diabetische voetklinieken 10 10 5
Multidisciplinair Podoloog Endocrinoloog Vaatchirurg Orthopedisch chirurg (Dermatoloog) Diabetes educator Wondzorg verpleegkundige Schoentechnieker/ bandagist 11 11 12 12 6
13 13 Initiatief voor Kwaliteitsbevordering en Epidemiologie bij multidisciplinaire Diabetes Voetklinieken (IKED-Voet) 14 14 7
Iked voet 15 15 Erkende diabetische voetklinieken Onbeperkt terugbetaalde podologische zorg binnen de uren van de voetkliniek 16 16 8
17 17 17 Iked voet 18 18 9
Iked voet 19 19 Iked voet 20 20 10
Iked voet 21 21 Iked voet 22 22 11
Wat is er tekort in de voetzorg? 23 23 Diabetes Liga en ABD (25j diabeteszorg in België) 24 24 12
Foot Attack : time is tissue 25 25 2015 There are four key components to ensuring that the risk of developing foot complications in patients with diabetes is minimised. These are: 1. Patient education 2. The foot protection team 3. The multidisciplinary team 4. A foot care pathway 26 26 13
NICE guidelines 2015 Bij acute wonde of snel evoluerende wonde moet binnen 24u behandeling gebeuren via opname / spoed Multidisciplinair Voet protection service in UK ~podologie Preventie!!!!!!!!! National Institute for Health and Care Excellence (UK) 27 27 Epidemiologie diabetes België : 8.1% 40 plussers Voetwonde : 2-4% / jaar, 15-20% kans /pt 48.9% van alle majeure amputaties zijn diabeten 3/4 voet ulcera kon vermeden worden (trauma) 80% trauma door (geen) schoenen 28 28 14
Epidemiologie diabetes 50% dood binnen 5j als diabetisch voetulcus 70% dood binnen 5j als majeure amputatie 50 tot 70% ontwikkelt nieuw ulcus binnen de 5 jaar 50% geamputeerden verliest ander been binnen de 3j 29 29 Epidemiologie diabetes ulcera Wondgenezing : gemiddeld 55% genezen na 6m (Iked voet 2011) 30 30 15
Diabetes voetzorg in de organisatie 1. Preventie en patiënt educatie 2. Adequate wondbehandeling 3. Behandeling voetafwijkingen 4. Off-loading, adequaat schoeisel, voetbescherming 5. Zorgpad diabetische voet 6. Multidisciplinair werken 7. Risicofactoren behandeling 31 31 1. Preventie en patiënt educatie 32 32 16
Opleiding medici en paramedici!!!!!!!!!!! 33 33 Voetdeformiteiten Klauwtenen Halux valgus Halux varus Holle voet Charcot voet 34 34 17
35 35 36 36 18
Risicofactoren 37 37 Voet at risk Onderzoek perifere neuropathie met monofilament test Onderzoek perifeer arterieel lijden (ook paramedici) door pulsaties te voelen of doppler 38 38 19
39 39 Patient Education Therapeutic Exercises Patient Education Shoe Modification Goal is to prevent amputation People remember 10% of what they read, 20% of what they hear, 30% of what they see, 50% of what they see and hear and 80% of what they say and 90% of what they say and do themselves 40 40 20
41 41 42 42 21
43 43 4. Off-loading, adequaat schoeisel, voetbescherming 44 44 22
45 45 46 46 23
The off-loading capacity of different modalities used for the prevention and treatment of diabetic plantar foot 47 47 Iked voet 48 48 24
49 49 50 50 25
6. Multidisciplinair werken 51 51 Combinatie therapie 52 52 26
53 53 54 54 27
55 55 56 56 28
57 57 5. Zorgpad diabetische voet 58 58 29
Foot care pathway 59 59 Zorgpad diabetische voetwonde als urgentie 60 60 30
61 61 62 62 31