Nieuwsbrief Kwaliteit inzicht April 2014 Stand van zaken pijlers Het Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg stelt de kwaliteit van de zorg vast. Dat gebeurt langs drie wegen, de zogenaamde pijlers: Pijler 1: geeft kwaliteitsgegevens op organisatieniveau. Pijler 2: geeft kwaliteitsgegevens op cliëntniveau (pijler 2A) en genereert ervaringsgegevens van cliënten (pijler 2B). Pijler 3: geeft gegevens over de relatie tussen cliënt en professional. Het meten van kwaliteit op organisatie- en cliëntniveau (pijlers 1 en 2A) gebeurt jaarlijks door middel van vragenlijsten die professionals invullen. Bij het meten van cliëntervaring (pijler 2B) kiezen instellingen uit een waaier van instrumenten. De manier van meten van kwaliteit in de relatie tussen cliënt en professional (pijler 3) is nog in ontwikkeling. Pijlers 1 en 2A In het najaar van 2013 heeft de VGN de kwaliteitsgegevens op organisatieniveau (pijler 1) en cliëntniveau (pijler 2A) over 2012 geanalyseerd. Door de analyse krijgen we een beeld van de ontwikkeling van kwaliteit binnen de sector. Daarnaast kunnen de uitkomsten leiden tot mogelijke acties vanuit de VGN. Ten behoeve van de analyse hebben we de kwaliteitsgegevens van alle instellingen en alle cliënten landelijk gebundeld. We constateren echter dat bij zo n landelijke bundeling de betekenis van de gegevens verloren gaat. De verschillen tussen instellingen en cliënten verdwijnen, en die context is juist van belang bij het duiden van de cijfers. Om een betere wijze van analyseren te ontwikkelen, hebben we eind 2013 met een aantal kwaliteitsfunctionarissen gezocht naar verbeterpunten. Een belangrijk Inhoud Stand van zaken pijlers 1 Pijlers 1 en 2A 1 Pijler 2B 2 Pijler 3 3 Visitatie en accreditatie 3 Kwaliteitsinstituut 4 Kwaliteitsinstituut 4 Invitational Kwaliteit van zorg, kwaliteit van leven 4 Kwaliteitsforums 5 Garanties voor kwaliteit van zorg 6 Kwaliteit als belangrijkste voorwaarde 6 Problemen 6 Aanbevelingen 6 Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg genoemd als goed voorbeeld 6 Kwaliteit in de Wmo 7 FAQ 7 Samenvatting Kwaliteitskader 8
2 Nieuwsbrief KWALITEIT INZICHT april 2014 verbeterpunt dat naar voren kwam, is dat de analyse aan betekenis wint wanneer er enig onderscheid wordt gemaakt in specifieke groepen. Bij de ene vraag levert een onderscheid naar zorgzwaartepakket relevante informatie op, bij een andere vraag een indeling in leeftijdsgroepen en bij weer een ander wint de analyse aan kracht door verblijf en dagbesteding van elkaar te onderscheiden. Een andere manier om de analyse meer betekenis te geven, is het toevoegen van een aantal aansprekende voorbeelden die inzicht geven in de context van de scores. De VGN verwerkt de komende maanden de verbeterpunten in de analyse van de gegevens over de verslagjaren 2012 en 2013. Deze analyse moet een beeld geven van de ontwikkeling van kwaliteit in de afgelopen twee jaar. We verwachten dat deze analyse voor de zomer van 2014 beschikbaar komt. De analyse wordt voorgelegd aan de Stuurgroep Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg. De VGN onderzoekt of op basis van de analyse sectorbrede verbeteracties moeten worden ontwikkeld. De vragenlijsten van pijler 1 voor 2014 zijn intussen door de instellingen ingevuld. Alle instellingen zijn druk bezig met pijler 2A. Ondertussen is de VGN al begonnen met de voorbereidingen van de vragenlijsten voor 2015. We streven ernaar om zo min mogelijk te wijzigen in de vragen, zodat de uitkomsten over meerdere jaren vergelijkbaar blijven. Op basis van ledenvragen die we het afgelopen jaar hebben ontvangen, gaan we een aantal vragen wel eenduidiger formuleren. In 2015 worden de themavragen over lichamelijke gezondheid voor de tweede keer uitgevraagd. We verwachten dat we in de formulering van deze vragen nog een flinke verbetering kunnen maken. Vanwege het onderwerp gaan we hierbij nauw samenwerken met de Vereniging van Artsen voor Verstandelijk Gehandicapten (NVAVG). Inmiddels hebben we van 79.079 cliënten de vragenlijsten over 2013 van pijler 2A ontvangen. Over 2012 betrof het nog 82.292 cliënten. In de analyse van de vragenlijsten wordt onder andere aandacht besteed aan ontwikkelingen in het aantal deelnemende cliënten en instellingen. Pijler 2B Bij pijler 2B staat het meten van cliëntervaringen centraal. Aan het einde van 2013 heeft de VGN het definitieve overzicht van cliëntervaringsinstrumenten gepresenteerd. Het overzicht bevat twaalf instrumenten. Alle instellingen die dit jaar een cliëntervaringsmeting moeten uitvoeren, kiezen hieruit één instrument. Zorgkantoren stellen dit met ingang van 2014 verplicht. In het overzicht staat informatie die kan helpen bij de selectie. Wij adviseren om op de website van de instelling kort verslag te doen van het cliëntervaringsinstrument en de uitkomsten ervan. In februari heeft de VGN kwaliteitsfunctionarissen een vragenlijst gestuurd om te inventariseren welk instrument de gehandicaptenzorgorganisatie gebruikt om cliëntervaring te meten, wat de beweegredenen hierbij zijn en, indien mogelijk, de eerste ervaring ermee. Aan het eind van dit jaar volgt nog een vragenlijst die vooral ingaat op de ervaringen die zijn opgedaan. In deze vragenlijst vragen we verder wat de organisatie heeft gedaan met de uitkomsten van de meting van cliëntervaring, welke verbeteringen doorgevoerd zijn en hoe dat zichtbaar is. De input van beide vragenlijsten gebruiken we om een 'consumentengids' te maken die aan de instrumenten wordt toegevoegd. In deze gids staat informatie van ontwikkelaars over het instrument. Bijvoorbeeld over de doelgroepen waarvoor het instrument gebruikt kan worden, de wijze waarop de informatie wordt verzameld, de aard van de rapportage en de kosten. Ook worden de ervaringen van de zorgaanbieders met het instrument weergegeven in de gids. Bovendien wordt de informatie uit de vragenlijsten door de commissie van deskundigen (de onafhankelijke commissie die eerder alle instrumenten beoordeelde die voor het overzicht van cliëntervaringsinstrumenten in aanmerking kwamen) gebruikt. De commissie beoordeelt aan het einde van dit jaar of de door haar gedane
3 Nieuwsbrief KWALITEIT INZICHT april 2014 aanbevelingen door de instrumentontwikkelaars ter harte zijn genomen en de diverse instrumenten zijn doorontwikkeld en verbeterd. De VGN start een platform voor de ontwikkelaars van de instrumenten uit het overzicht. Op 30 april wordt een eerste bijeenkomst gehouden. Het doel van dit platform is om enerzijds ervaringen uit te wisselen waardoor instrumenten worden verbeterd. Anderzijds verkennen ontwikkelaars in hoeverre bij de doorontwikkeling van hun instrumenten de voordelen van een instrument ingepast kunnen worden bij een ander. We houden u op de hoogte van de ontwikkelingen van het platform. Pijler 3 Pijler 3 gaat over de relatie tussen de cliënt en de professional en vormt daarmee het hart van het Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg. Tegelijkertijd is dit ook het meest lastige onderdeel om vorm te geven. Tot nu toe hebben we een flink aantal good practices verzameld hoe organisaties de relatie tussen de cliënt en de professional in kaart brengen. Een aantal ingediende instrumenten, methoden en werkwijzen kunnen prima als goed voorbeeld dienen, maar zijn daarmee niet automatisch een good practice. We hebben geconstateerd dat we duidelijker moeten formuleren wat dan precies een good practise is. De komende periode gaan we bepalen wat wij daaronder verstaan. Vervolgens ontwikkelen we criteria waaraan good practices moeten voldoen. Uiteindelijk willen we toewerken naar vier tot zes good practices die ingezet kunnen worden. De bestuurlijke adviescommissie Kwaliteit en Veiligheid wordt intensief bij dit traject betrokken. We houden u op de hoogte van de voortgang en besteden hier in onze gesprekken met de zorgkantoren uiteraard ook aandacht aan. Visitatie en accreditatie Gekoppeld aan deze pijlers gaan we een visitatie- en accreditatiesysteem voor de gehandicaptenzorg opzetten. Momenteel bevinden we ons in de oriëntatiefase. In een volgende Kwaliteit Inzicht verwachten we u meer informatie te kunnen geven.
4 Nieuwsbrief KWALITEIT INZICHT april 2014 Kwaliteitsinstituut Op 10 december 2013 heeft de Eerste Kamer ingestemd met het wetsvoorstel Wijziging van de Wet cliëntenrechten zorg in verband met de taken en bevoegdheden op het gebied van de kwaliteit van de zorg. Hiermee is de oprichting van het Kwaliteitsinstituut een feit. Het Kwaliteitsinstituut is een afdeling binnen het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) dat overigens per 1 april 2014 Zorginstituut Nederland heet. Kwaliteitsinstituut Het Kwaliteitsinstituut houdt zich bezig met het stimuleren van het verbeteren van de kwaliteit van zorg en ondersteuning in alle gezondheidszorgsectoren. Daarnaast gaat het betrouwbare, begrijpelijke en vergelijkbare informatie over de zorg publiceren, zodat patiënten en cliënten een goede keuze voor een zorgaanbieder kunnen maken. Het Kwaliteitsinstituut is niet iets nieuws, maar bundelt de werkzaamheden van zes organisaties die zich al met het verbeteren van de kwaliteit van zorg bezighielden: het College voor Zorgverzekeringen, Zichtbare Zorg, kiesbeter, Regieraad Kwaliteit van Zorg, Centrum Klantervaring Zorg en Coördinatieplatform Zorgstandaarden. Aan de ene kant gaat het Kwaliteitsinstituut bevorderen dat kwaliteitsstandaarden en meetinstrumenten tot stand komen. Aan de andere kant biedt het instituut ondersteuning bij de implementatie hiervan. Een kwaliteitsstandaard wordt door het Kwaliteitsinstituut geformuleerd als een overzicht met afspraken over goede zorg. Daarin is opgenomen welke richtlijnen of best practices kunnen worden gebruikt, welke kwaliteitsindicatoren gelden en hoe verschillende professionals samenwerken. De kwaliteitsstandaarden zijn altijd het resultaat van een samenwerking tussen alle betrokken partijen. De kwaliteitsstandaarden worden opgenomen in een register. Dit register toont wat door relevante partijen over een bepaald onderwerp als goede zorg wordt beschouwd. De beoordeling vindt plaats aan de hand van een toetsingskader. De VGN is vanaf het begin van de ontwikkeling met het Kwaliteitsinstituut in gesprek om de eigenheid van de gehandicaptensector onder de aandacht te brengen. En om ervoor te zorgen dat het Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg wordt erkend als dé kwaliteitsstandaard voor de gehandicaptensector. Inmiddels hebben we een aantal afspraken gemaakt. Zo wordt het Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg getoetst aan de criteria van het Toetsingskader. Dat betekent dat wordt beoordeeld of het Kwaliteitskader in het register kan worden vastgelegd. Het Kwaliteitsinstituut kan zich steeds beter vinden in onze standpunten. Ook ziet het instituut meer en meer in dat het vooral gaat om wat partijen met elkaar afspreken over wat goede zorg is. Hierdoor legt ze veel minder het accent op meten is weten. Dat is positief voor het Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg, omdat binnen de sector zowel kwantitatief als kwalitatief wordt gemeten. Hiermee wordt recht gedaan aan de verschillende doelgroepen en functies binnen de gehandicaptenzorg. De verwachting is dan ook dat het Kwaliteitskader kan worden opgenomen in het register. Invitational Kwaliteit van zorg, kwaliteit van leven Kwaliteit van zorg, kwaliteit van leven. De langdurige zorg en het Kwaliteitsinstituut als verbindende hierin? Zo heette de bijeenkomst die het Kwaliteitsinstituut dinsdag 17 december organiseerde, waarvoor de VGN was uitgenodigd. Aan de hand van het kerstverhaal A Christmas Carol van Charles Dickens werd met de deelnemers gekeken naar de bereikte resultaten op het gebied van kwaliteit tot nu toe en hoe de kwaliteit van de langdurige zorg met alle betrokkenen verbeterd kan worden. Het Kwaliteitsinstituut had ter voorbereiding een consultatiedocument geschreven met de visie van het Kwaliteitsinstituut. In dit document wordt het onderscheid tussen de cure en de care benoemd en wordt persoonlijke zorg en maatwerk als de standaard gezien. Dit vinden we een positieve ontwikkeling. De VGN vindt echter wel dat de nadruk van het Kwaliteitsinstituut (nog steeds) erg ligt op standaardisatie. Zo wordt te weinig rekening gehouden met het feit dat goede zorg voor een deel subjectief bepaald is en mede wordt bepaald door de context. Hoe meet je dat en (hoe) kun je dat standaardiseren? Welk deel van de kwaliteit van bestaan wordt bepaald door de geleverde zorg en ondersteuning? Bovendien is door het Kwaliteitsinstituut een belangrijke rol weggelegd voor benchmarks, terwijl wij van mening zijn dat het bij de resultaten gaat om het verhaal achter de score. De context is belangrijker dan de score zelf. Daarbij is het de vraag of door uitkomsten van een benchmark medewerkers intrinsiek worden gemotiveerd om de kwaliteit te verbeteren.
5 Nieuwsbrief KWALITEIT INZICHT april 2014 Het Kwaliteitsinstituut gaf aan dat ze aan de hand van drie schakels aan het kwaliteitsprogramma werkt: 1 ontwikkelen wat is goede zorg /draagt hieraan bij; 2 meten en evalueren; 3 implementeren en bevorderen van het gebruik. Als vierde stap onderscheidt het Kwaliteitsinstituut onderzoek en kennisontwikkeling. Deze schakel beïnvloedt alle andere schakels. Als belangrijke aandachtspunten bij dit programma gaven deelnemers het volgende mee: sluit aan bij de intrinsieke motivatie van medewerkers, geef medewerkers vertrouwen en ruimte, luister goed naar de cliënt en laat de regie daar ook. Als gouden standaard werd de interactie tussen cliënt en zorgverlener benoemd. Het Kwaliteitsinstituut gaat haar consultatiedocument naar aanleiding van de bijeenkomst aanpassen. Wij kijken of onze kritiekpunten hierin zijn meegenomen en blijven uiteraard met het Kwaliteitsinstituut in gesprek om de eigenheid van de sector en het belang van het Kwaliteitskader te benadrukken. Kwaliteitsforums Het Kwaliteitsinstituut organiseert regelmatig kwaliteitsforums voor iedereen die betrokken is bij het verbeteren van zorg en ondersteuning om kennis hierover te delen en te verspreiden. Het doel hiervan is goede zorg en ondersteuning in de care te stimuleren, te ondersteunen en te implementeren. Interactie: kennis verspreiden door een podium te bieden. De kwaliteitsforums zijn hier een voorbeeld van. Tijdens het kwaliteitsforum op 17 december werden 26 good practices in de care gepresenteerd, waaronder een paar uit de gehandicaptensector. Zo presenteerde Boogh zich evenals Link4all, een initiatief van tien samenwerkende zorgorganisaties dat mensen met een beperking ondersteunt bij deelname aan de digitale maatschappij. Op 23 januari vond een kwaliteitsforum plaats waarbij het Toetsingskader feestelijk werd geïntroduceerd. Het Toetsingskader is een hulpmiddel om te beoordelen of kwaliteitsstandaarden en vragenlijsten in het register kunnen worden opgenomen. Daarnaast presenteerde het Kwaliteitsinstituut de eerste kwaliteitsstandaarden en meetinstrumenten die in het Register van het Kwaliteitsinstituut zijn opgenomen. De meeste van deze standaarden zijn op de cure gericht. Eén instrument is voor de gehandicaptensector interessant: de standaard dementie. Het volgende kwaliteitsforum is dinsdag 17 juni en heeft als thema informatiestandaarden. Op donderdag 16 oktober staat wederom een kwaliteitsforum gepland over good practices. Op dinsdag 17 december stonden Good Practices in de care centraal. Onder een good practice verstaat het Kwaliteitsinstituut een interventie (werkpraktijk, zorgvorm of een bepaalde aanpak) binnen de langdurige zorg die op basis van ervaring en (beperkte) evidentie kwalitatief goede zorg oplevert of een verbetering van de kwaliteit van zorg bevordert. Om good practices te stimuleren, hanteert het Kwaliteitsinstituut een drie sporenbeleid gericht op de praktijk, onderzoek en interactie: Praktijk: erkenningstraject good practices. Good practices worden opgespoord, beoordeeld en verspreid. Good practices worden opgenomen in de Kwaliteitsbibliotheek, zodat iedereen er kennis van kan nemen. Het Kwaliteitsinstituut stimuleert vervolgens de door - ontwikkeling naar een kwaliteitsstandaard. Onderzoek: er is een NWO/ZonMW-programma kwaliteit van leven en gezondheid gestart. Momenteel worden de instrumenten die in de langdurige zorg worden gebruikt voor het meten van kwaliteit van leven geïnventariseerd.
6 Nieuwsbrief KWALITEIT INZICHT april 2014 Garanties voor kwaliteit van zorg Op 19 december heeft de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) een advies uitgebracht aan minister Schippers (VWS) over governance in de zorg. In haar advies geeft de RVZ weer wat het resultaat is van alle adviezen, kaders en codes die de afgelopen jaren over governance in de zorg zijn gepubliceerd. Daarnaast adviseert de raad over noodzakelijke veranderingen in de governancestructuur. De RVZ heeft als focus gekozen voor de relatie tussen governance en kwaliteit en veiligheid van zorg. Centraal stond de vraag of het bestuur en interne toezicht hun verantwoordelijkheden voor kwaliteit en veiligheid kunnen waarmaken, nu en in de toekomst. Hoewel in het advies meer de nadruk wordt gelegd op de medisch-specialistische zorg zijn de onderwerpen grotendeels ook van toepassing op de andere sectoren. Kwaliteit als belangrijkste voorwaarde Zorginstellingen hebben te maken met ontzettend veel veranderingen in de omgeving waarbinnen ze functioneren. Dit brengt onzekerheid met zich mee en stelt steeds hogere eisen aan de governance binnen instellingen. Om hier goed uit te komen, is het leveren van een aantoonbare goede kwaliteit van zorg en ondersteuning de belangrijkste voorwaarde. Dit roept tegelijkertijd twee reacties op. Aan de ene kant komen er steeds meer -overwegend van buitenaf opgelegde - indicatoren om de kwaliteit zichtbaar te maken en onder controle te houden. Anderzijds worden er voorstellen gedaan voor meer regels ten aanzien van bestuur en toezicht. Een voorbeeld hiervan vormt de brief Goed bestuur in de zorg die de minister en staatssecretaris op 19 september 2013 hebben uitgebracht. achterliggende oorzaken van kwaliteitsproblemen binnen een instelling. Aanbevelingen De kwaliteit van zorg en ondersteuning verbetert niet door het steeds verder aanscherpen van de eisen aan het bestuur en interne toezicht. Het moet anders. Zo moet de hoeveelheid indicatoren omlaag worden gebracht en aansluiten bij de dagelijkse praktijk. Ook moet aandacht voor de cultuur worden ingebed in de kwaliteitssystemen. Er moet een cultuur zijn waar van fouten wordt geleerd, waar continue aan kwaliteitsverbetering wordt gewerkt en waar de compliancefunctie is belegd bij medewerkers van de instelling. Vast onderdeel hierbij is een systematische en integrale risico-analyse. Tevens moet worden gezorgd voor een rechtstreekse relatie met het bestuur en interne toezicht. Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg genoemd als goed voorbeeld In het rapport wordt aangegeven dat patiënten en cliënten veel beter betrokken moeten worden bij het kwaliteitssysteem. Het Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg wordt genoemd als aansprekend voorbeeld: 'De kwaliteit van zorg en ondersteuning wordt gemeten door middel van kerngegevens op cliëntniveau verzameld door professionals en cliëntervaringen van cliënten en cliëntsysteem. De uitkomsten worden gebruikt voor verbetering van de kwaliteit. Hierbij wordt zowel aandacht geschonken aan de ervaren kwaliteit van bestaan, als aan de kwaliteit en de veiligheid van de zorg.' Problemen Voor bestuurders en interne toezichthouders is het moeilijk om te weten of goede kwaliteit wordt geleverd. De RVZ geeft aan dat dit mede wordt veroorzaakt door de kwaliteitsmetingen zelf. De indicatoren bestaan nog teveel uit procesindicatoren in plaats van uitkomstindicatoren, de normstelling is vaak nog impliciet en niet afdwingbaar en de hoeveelheid indicatoren bedreigt niet alleen het draagvlak, maar heeft ook weinig raakvlakken met de dagelijkse zorgpraktijk. Hierdoor wordt als het ware een schijnwereld gecreëerd. Ook de organisatiecultuur speelt een belangrijke rol. Zij is veelal één van de
7 Nieuwsbrief KWALITEIT INZICHT april 2014 Kwaliteit in de Wmo Gemeenten zijn vanaf 1 januari 2015 niet alleen verantwoordelijk voor de ondersteuning en verzorging van kwetsbare burgers, maar ook voor de kwaliteit daarvan. In het nieuwe wetsvoorstel Wmo is opgenomen dat de gemeente jaarlijks onderzoekt hoe cliënten de kwaliteit van de maatschappelijke ondersteuning ervaren. Oorspronkelijk was het plan dat de gemeenten de cliënttevredenheid in plaats van de cliëntervaring zouden meten. De VGN is blij met deze wijziging, omdat een algemeen cijfer over tevredenheid weinig informatie oplevert. Minder te spreken zijn we over het feit dat in de nieuwe Wmo ook staat dat de onderzoeksmethodiek om de ervaring van cliënten over de kwaliteit van de maatschappelijke ondersteuning te meten, al is ontwikkeld. De methodiek maakt het volgens staatssecretaris Van Rijn (VWS) ook mogelijk om te gaan benchmarken tussen gemeenten. De VGN gaat uitzoeken welke onderzoeksmethodiek wordt bedoeld. Echter, wat wel al duidelijk is, is dat een dergelijke algemeen instrument niet gaat werken bij mensen met een verstandelijke beperking. De meerderheid van deze doelgroep heeft immers veel moeite heeft om zo n vragenlijst te begrijpen. We verwachten overigens dat gemeenten hier ook niet enthousiast over zullen zijn, want benchmarken vraagt om vergelijkbaarheid en dat valt alleen te realiseren wanneer iedere gemeente hetzelfde instrument afneemt. Immers, anders komen de validiteit en betrouwbaarheid in het geding. We zijn met de VNG in gesprek om onze cliëntervaringsinstrumenten (pijler 2b) onder de aandacht te brengen. Uiteraard moeten deze wel worden doorontwikkeld om ze passend te maken voor het meten van de ervaringen van cliënten binnen het gemeentelijk domein, maar ze bieden in onze optiek een mooie basis. FAQ Op kiesbeter werd informatie van de instellingen getoond. Dit omvatte zowel informatie over alle locaties van een organisatie (de zogeheten etalage-informatie) als kwaliteitsinformatie. De database van deze gegevens lag bij de VGN. De leden voegden via het ledennet informatie toe en gaven wijzigingen door. Via een koppeling werd de informatie op kiesbeter gepresenteerd. De publicatie van deze informatie werd in het kader van de zorginkoop in het verleden door de zorgkantoren ook als eis gesteld. KiesBeter maakt nu onderdeel uit het Kwaliteitsinstituut. Wat zijn hiervan de gevolgen? Antwoord: Nu kiesbeter onder het Kwaliteitsinstituut valt, richt het zich alleen nog maar op de publicatie van kwaliteitsinformatie. De publicatie van de etalage-informatie is geen taak meer van kiesbeter. U hoeft deze informatie dus niet meer aan te leveren. Zorgkantoren blijven deze informatie toch eisen. Hierdoor ontstaat een gat dat moet worden opgevuld. Wij zijn bezig met een voorstel om de leden op dit gebied zo goed mogelijk te ondersteunen, waarbij zo min mogelijk administratieve lasten één van de uitgangspunten is. In de volgende Kwaliteit inzicht besteden we hier aandacht aan. Ten slotte moeten de gemeenten samen met cliëntenorganisaties en aanbieders voor (bepaalde vormen) van maatschappelijke ondersteuning kwaliteitsstandaarden ontwikkelen. Het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten speelt hierbij een belangrijke rol. De VGN neemt contact met dit instituut op om te verkennen of en hoe we hierin kunnen ondersteunen.
8 Nieuwsbrief KWALITEIT INZICHT april 2014 Samenvatting Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Het meten en verbeteren van kwaliteit vindt in de gehandicaptenzorg sinds 2011 plaats aan de hand van het Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg. Het doel van deze werkwijze is te komen tot een zinvolle en bij de sector passende wijze van gegevensverzameling. Dit moet organisaties leer- en verbeterinformatie opleveren, zicht geven op de kwaliteit van zorg en ondersteuning en op de ervaring van cliënten hiermee. Drie pijlers Het vaststellen van kwaliteit gebeurt in de werkwijze middels drie pijlers: Pijler 1: kerngegevens kwaliteit op organisatieniveau. Pijler 2: kerngegevens kwaliteit op cliëntniveau (2A) en cliëntervaringsgegevens (2B). Pijler 3: gegevens over de relatie tussen cliënt en professional Uitgangspunten Alle betrokken partijen (VGN, IGZ, VWS, ZN, cliëntenorganisaties,beroepsorganisaties) zijn het eens over de volgende uitgangspunten en specificaties. Uitgangspunten: Individuele cliënt (zorg- en ondersteuningsplan) Verantwoorden in het verlengde van verbeteren Specificaties: Eenvoud en zo min mogelijk administratieve lasten Zo mogelijk aansluiting bij al ontwikkelde instrumenten Doelgroepspecifiek Aansluiten bij informatiebehoefte in- en externe betrokkenen Vergelijkbaarheid Pijlers Thema s Visiedocument Instrument Frequentie Meting Doel Pijler 1 Zorgafspraken en ondersteuningsplan Cliëntveiligheid Belangen Kwaliteit van medewerkers en organisatie Vragenlijst op organisatieniveau, voor alle instellingen gelijk Jaarlijks 1 januari 15 februari Kwaliteitsverbetering en verantwoording (in- en extern gebruik) Pijler 2A Zorgafspraken en ondersteuningsplan Cliëntveiligheid Vragenlijst op cliëntniveau, voor alle cliënten met een ZZP of de extramurale indicatie Behandeling Groep gelijk Jaarlijks 1 januari 31 december Kwaliteitsverbetering en verantwoording (in- en extern gebruik) Pijler 2B Kwaliteit van zorg en ondersteuning in het licht van kwaliteit van bestaan Keuze uit diverse cliëntervaringsinstrumenten Minimaal eens per 3 jaar Verplicht vanaf 2014 Kwaliteitsverbetering (intern gebruik) Pijler 3 Kwaliteit van zorg en ondersteuning in het licht van kwaliteit van bestaan Uiteenlopend Jaarlijks Start 2014 Kwaliteitsverbetering (intern gebruik) Colofon Uitgave VGN maart 2014 Eindredactie: Rita Hup-Modderkolk, Inge Wichink Kruit Vormgeving: Mariel Lam bno VERENIGING GEHANDICAPTENZORG NEDERLAND Oudlaan 4 Postbus 413 T 030-27 39 300 www.vgn.nl 3515 GA Utrecht 3500 AK Utrecht F 030-27 39 387 info@vgn.nl