Verwaarding van zeefgoed: Subtitel Verkenning van afzetmogelijkheden Rik Winters, Amersfoort, 13 maart 2012.
Inleiding Bioclear/KNN Zeefgoed Toepassingsmogelijkheden Belemmeringen Conclusies Vervolg
Bioclear & KNN Ketens ontwikkelen in de Biobased Economy Bioclear Advies- & Innovatiebureau in Groningen c 35 fte Schoner/veiliger/duurzamer BBE: ketens en microbiologie KNN Advies- en projectenbureau in Groningen c 10 fte Duurzaamheid BBE: ketens en economie
Zeefgoed afvalstroom van een onderzoek naar optimalisatie van het rioolwaterzuiveringsproces >80% cellulosevezel (toiletpapier)
Zeefgoed Relatief eenvoudig ontwaterbaar en goed te drogen Beschikbare hoeveelheid nu klein, maar voldoende potentieel: tot maximaal circa 150.000 ton Verwachte beschikbaarheid vrij constant in hoeveelheid en kwaliteit, maar vooralsnog onbekend van omvang Veel minder belast met zware metalen dan bijvoorbeeld rwzi-slib, maar ook dan papierslib: relatief schoon materiaal Microbiologische status verdacht, maar niet onderzocht Geschikt profiel voor het vinden van toepassingen
Toepassingsmogelijkheden Referentiekader Eerder onderzochte mogelijkheden parallel onderzochte route: compostering Papier- & kartonindustrie Isolatiemateriaal huizenbouw Groene chemie en materialen Overige toepassingen
Referentiekader Omhoog in de waardepiramide!
Referentiekader Niet alleen de technologie, maar alle aspecten van de keten, van grondstof tot product: Technologie Economie Duurzaamheid Veiligheid/Hygiëne Imago Ketenstructuur
Eerder onderzochte mogelijkheden en parallel Meevergisten met zuiveringsslib Inzet als brandstof Vetzuurproductie Papierproductie Separaat vergisten Afzet in de landbouw Parallel: Compostering
Papier- kartonindustrie Vanuit technisch oogpunt is zeefgoed zeer geschikt voor het maken van papier Het (mogelijke) volume maakt het zeer interessant voor de industrie (totaal volume NL: 2,2 Mton oud papier 2010) Imago/hygiëne zorgt voor no go
Isolatiemateriaal huizenbouw Cellulose is zeer geschikt als isolatiemateriaal vanwege specifieke materiaaleigenschappen Zeefgoed door leverancier isolatiemateriaal beoordeeld als (zeer) interessante grondstof Geur en verontreiniging ongewenst
Groene chemie en materialen Bioplastics: Polymelkzuur, PLA Bioplastics: Polyhydroxyalkanoaten, PHA s Brandstoffen: Ethanol
Polymelkzuur Productie van melkzuur nu uit zuivere grondstoffen Enzymatische versuikering van materialen biedt openingen naar alternatieve grondstoffen Zeefgoed goed te hydrolyseren Geur, microbiële last en imago problematisch
Polyhydroxyalkanoaten, PHA s Volledig biologisch afbreekbare plastics van microbiologische oorsprong Technologie in ontwikkeling (pilots), sterke link met afvalwatertechnologie Keten in vroeg stadium van ontwikkeling Cellulose goed in te zetten als grondstof (via vetzuren) Veiligheid, hygiëne en imago belangrijke aspecten van overweging
Ethanol co-productie van ethanol en biogas: C6&C5-suikers Concept vergaand ontwikkeld, maar niet operationeel
Overige toepassingen Wegenbouw: afdruipremmers Zeer goed toepasbaar Vocht en verontreinigingen beperkend
Belemmeringen Diverse opties technologisch en economisch mogelijk of kansrijk, maar in alle gevallen factoren die directe toepassing tegenhouden: Aanwezigheid verontreinigingen: ander materiaal dan cellulose Veiligheid en hygiëne: microbiologische last Imagorisico: klant denkt de keten kort Wet- en regelgeving?
Conclusies Toepassing technische haalbaarheid economisch perspectief realisatietermijn imagoaspecten potentie afzethoeveelheid Eindbeoordeling valorisatie Papier- en kartonindustrie + -/+ + - + -/+ Isolatiemateriaal voor woningen + + + -/+ + + Polymelkzuur + + -/+ -/+ + + Polyhydroxyalkanoaten + -/+ -/+ -/+ + -/+ (bio)ethanol + + -/+ + + + Kattenbakvulling - - - -/+ + - Begrafeniskisten + - -/+? - - Afdruipremmers + + + + -/+ + Stuifbestrijder + - + -/+ -/+ -
Conclusies Technologisch diverse afzetroutes mogelijk In potentie goede verhouding tussen vraag en aanbod Diverse potentiële afnemers zeer geïnteresseerd Gelijktijdig ontwikkelen van productie en afzet kans en risico: in samenwerking kwalitatief ontwikkelen zonder eenzijdige tijdsdruk.
Vervolg Project gericht op de productificering van zeefgoed: Onderzoeken hoe de belemmeringen weggenomen kunnen worden Vaststellen wat de meest geschikte ketenstructuur is Uitwerken van productieconcept voor vezelgrondstof uit zeefgoed Identificeren ketenpartijen, belanghebbenden, investeerders
Vervolg afval vezelgrondstof producten zeefgoed
Vervolg afval vezelgrondstof producten zeefgoed
Vervolg Huidige status: Planvorming Toezeggingen van diverse bedrijven Interesse vanuit overheid Watersector
Afsluiting Vragen?