UPDATE VEZELGRONDSTOFFEN ACTIVITEITEN SPYROS BOUSIOS

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "UPDATE VEZELGRONDSTOFFEN ACTIVITEITEN SPYROS BOUSIOS"

Transcriptie

1 UPDATE VEZELGRONDSTOFFEN ACTIVITEITEN SPYROS BOUSIOS

2 VG activiteiten Grondstofvoorziening Maximale verwaarding grondstoffen Efficiënte vezelbehandeling SHEET 2

3 GRONDSTOFVOORZIENING: HET BIO-FIB PROJECT Vezels uit biomassareststromen voor verschillende toepassingen (o.a. PKI) Bietenperspulp, tuinbouwresiduen, miscanthus, champost als mogelijke grondstoffen Eindrapportage beschikbaar via KCPK Ook scheiding vezelsvulstoffen SHEET 3

4 GRONDSTOFVOORZIENING: HET BIO-FIB PROJECT Bietenperspulp Potentie als vezelvervanger of opdikkingsmiddel Ontwatering problematisch (pectines) Tuinbouwresiduen Veelbelovend concept; nog lopende ontwikkeling Miscanthus Nog beperkte beschikbaarheid; benodigde investering in proces SHEET 4

5 GRONDSTOFVOORZIENING: HET BIO-FIB PROJECT Champost Nog onvoldoende zandverwijdering Scheiding vezels-vulstoffen Gebruik van cycloon heeft geen bevredigende resultaten bereikt SHEET 5

6 GRONDSTOFVOORZIENING: HET BIC-GLD PROJECT Biomassa uit beheer van waterwegen als grondstof voor de PKI Inventarisatie van WVV biomassa Ketenbeschrijving en bijbehorende processen (maaien, inkuilen, grasverwerking) Economische analyse Relatief lastige business case en enkele vraagtekens Eindrapportage beschikbaar via KCPK SHEET 6

7 MAXIMALE VERWAARDING: RENKUM BIOREFINERY Ontwikkelen van Parenco terrein tot Biorefinery Campus Technologische én economische haalbaarheid van verwaardingsroutes voor Parenco zijstromen + opschalende proeven Beoogde mogelijke producten: PHB, suikers, lysine, bio-olie SHEET 7

8 MAXIMALE VERWAARDING: RENKUM BIOREFINERY Huidige stand van zaken Lysine case afgewezen Nieuw mogelijk product: bioethanol Nieuwe mogelijke biomassastromen: pulp, zeefgoed, luiervezels, drankenkartons SHEET 8

9 MAXIMALE VERWAARDING: HET REFFIBRE PROJECT Ontwikkeling van tools voor de bepaling van impact van nieuwe productieprocessen, grondstoffen en innovaties Bumaga leider in 2 werkpakketten SHEET 9

10 MAXIMALE VERWAARDING: HET PROGRESS PROJECT Samenwerking van EP en VG groepen van KCPK Inzet van PHA s als grondstof voor de PKI Input van partners langs de gehele waardeketen SHEET 10

11 NIEUWE SAMENWERKING: ALGINATEN Nieuwe waterzuiveringstechnologie als bron van alginaten Potentie voor gebruik als Lijmingsmiddel Opdikkingsmiddel Suikerbron Energiebron Nutriëntenbron SHEET 11

12 NIEUW VOORSTEL: PYROLYSE Ontwerp en realisatie van mobiele pilotinstallatie voor de pyrolyse van slibben Omzetting van slib naar pyrolyse-olie en mineralen Mogelijk hergebruik van de mineralen in papierproductie SHEET 12

13 NIEUW VOORSTEL: NANOCELLULOSE Achtergrond: Verschillende mogelijkheden voor inzet van nanocellulose in PKI; sommige gericht op energiebesparing Doel: Energie- en/of materiaalbesparing d.m.v. nanocellulose i.p.v. zetmeel voor lijmen Potentie: Minder water bij lijmen => lager energiegebruik bij drogen Verbetering van sterkte-eigenschappen => lager gramgewicht, verminderd vezel- en energiegebruik SHEET 13

14 NIEUW VOORSTEL: SCHEIDING/FRACTIONERING VAN VEZELS Achtergrond: Anorganische vulstoffen in zijstromen maken de valorisatie van zijstromen van de PKI moeilijker; korte vezels in pulp hebben negatieve invloed op productieproces Doel: scheiding tussen cellulose vezels en anorganische vulstoffen en fractionering van vezels in korte en lange fracties SHEET 14

15 NIEUW VOORSTEL: SCHEIDING/FRACTIONERING VAN VEZELS Potentie: Gebruik van alleen lange vezelfractie in pulp kan voordelig voor het productieproces zijn (bijv. verminderd droogenergiegebruik) De korte vezelfractie kan externe toepassingen vinden (bijv. richting groene chemie) Scheiding van vulstoffen kan de weg openen voor valorisatie van vezelfractie in zijstromen (intern en extern) SHEET 15

16 NIEUW VOORSTEL: BEELDHERKENNING Achtergrond: Optimalisatie van stofbereiding voor vermindering van vezelverlies bij de rejectstroom Doel: Introductie van in-lijn systeem voor meting van cellulose gehalte in rejecten De informatie kan gebruikt worden voor aanpassingen van de instellingen van de scheidingsapparatuur Potentie: Betere materiaal-efficiëntie, reductie van grondstofkosten en afvoerkosten voor rejecten SHEET 16

17 SPYROS BOUSIOS +31(0)

GRONDSTOFFEN VAN DE TOEKOMST MICHIEL ADRIAANSE

GRONDSTOFFEN VAN DE TOEKOMST MICHIEL ADRIAANSE GRONDSTOFFEN VAN DE TOEKOMST MICHIEL ADRIAANSE KCPK DOORWERTH 1 FEBRUARI 2017 SIA 2020: VISIE PAPIER- EN KARTONINDUSTRIE "Papiersector is aanjager van een biomassa gebaseerde circulaire economie. We halen

Nadere informatie

ZIJSTROOMVERWAARDING SPYROS BOUSIOS

ZIJSTROOMVERWAARDING SPYROS BOUSIOS ZIJSTROOMVERWAARDING SPYROS BOUSIOS ZIJSTROOMVERWAARDING OVERZICHT 2016 update binnenkort beschikbaar op www.reffibre.eu SHEET 2 ZIJSTROOMVERWAARDING OVERZICHT 14 verwaardingsroutes NL PKI in enkele gevallen

Nadere informatie

Multi-Input-Multi-Output Papierfabriek

Multi-Input-Multi-Output Papierfabriek Multi-Input-Multi-Output Papierfabriek Platform Vezelgrondstoffen 12 maart 2013 Michiel Adriaanse sheet 1 w Doelstelling van de Dag - MIMO concept introduceren - Uitwisselen best practices - Inspiratie

Nadere informatie

WERKGEBIED VEZELGRONDSTOFFEN

WERKGEBIED VEZELGRONDSTOFFEN WERKGEBIED VEZELGRONDSTOFFEN ROADMAP 2017-2020 EN JAARPLAN 2018 MICHIEL ADRIAANSE VISIE EN IMPACT Visie: - Oudpapier blijft voornaamste grondstof voor PKI Nl - Hoeveelheid & samenstelling oudpapier verandert

Nadere informatie

Verwaardingsroutes cellulosehoudende stromen

Verwaardingsroutes cellulosehoudende stromen Verwaardingsroutes cellulosehoudende stromen Desktopstudie Projectnaam: Biorefinery Campus Parenco Auteur(s): Publicatiedatum: Datum experimenten: Locatie Experimenten: Spyros Bousios, Thodoris Zafeiris,

Nadere informatie

PLATFORM VEZELGRONDSTOFFEN NIEUWE GRONDSTOFFEN MICHIEL ADRIAANSE

PLATFORM VEZELGRONDSTOFFEN NIEUWE GRONDSTOFFEN MICHIEL ADRIAANSE PLATFORM VEZELGRONDSTOFFEN NIEUWE GRONDSTOFFEN MICHIEL ADRIAANSE VEZELGRONDSTOFFENPLATFORM ARNHEM 12 NOVEMBER 2014 AGENDAVEZELGRONDSTOFFEN PLATFORM 09.30 uur Inloop met koffie en thee 09.45 uur Inleiding

Nadere informatie

ATLAS 2028; CO 2 -ARME PAPIER- EN KARTON-PRODUCTIE EVENT DATUM

ATLAS 2028; CO 2 -ARME PAPIER- EN KARTON-PRODUCTIE EVENT DATUM ATLAS 2028; CO 2 -ARME PAPIER- EN KARTON-PRODUCTIE 2018 2028 EVENT DATUM WAT VEROORZAAKT EEN TON CO 2? 4.700 kilometer in een dieselauto 5.000 kilometer vliegen 1.900 Kilowattuur aan grijze stroom. 50

Nadere informatie

Jelle Oosterhoff Multi Inputstromen 12 maart 2013

Jelle Oosterhoff Multi Inputstromen 12 maart 2013 Jelle Oosterhoff Multi Inputstromen 12 maart 2013 Jelle Oosterhoff Inhoud Routekaart Vezelgrondstoffen Bereiken gestelde doelen Overzicht geteste alternatieve vezels Enkele voorbeelden Partners sheet 2

Nadere informatie

Duurzaam ondernemen in Renkum

Duurzaam ondernemen in Renkum Duurzaam ondernemen in Renkum Ontwikkeling Biorefinery Campus Renkum 15 september 2011 Cinemec, Ede De wereld van Norske Skog Follum Skogn Saugbrugs Corporate centre, Oslo Parenco Golbey Walsum Bruck Sing

Nadere informatie

Verwaarding van zeefgoed:

Verwaarding van zeefgoed: Verwaarding van zeefgoed: Subtitel Verkenning van afzetmogelijkheden Rik Winters, Amersfoort, 13 maart 2012. Inleiding Bioclear/KNN Zeefgoed Toepassingsmogelijkheden Belemmeringen Conclusies Vervolg Bioclear

Nadere informatie

Routekaart Papier. Michiel Adriaanse

Routekaart Papier. Michiel Adriaanse Routekaart Papier Michiel Adriaanse Inhoud van de presentatie 1 Papier-en Kartonindustrie in Nl 2 Biobased ambities 3 Trends 4 Visie 5 Business cases 6 Take home messages sheet 2 De Nederlandse Papier-en

Nadere informatie

Bioraffinage Innovatie Cluster Regio Gelderland (BIC-Gelderland)

Bioraffinage Innovatie Cluster Regio Gelderland (BIC-Gelderland) Bioraffinage Innovatie Cluster Regio Gelderland (BIC-Gelderland) Valorisatie lignocellulose-rijke biomassa Fase 1: Technische haalbaarheidsstudie Publieke versie Colofon Auteurs en projectteam AkzoNobel:

Nadere informatie

ZeefGOUD Van Afvalstoffenverwerker naar Energiefabriek en Grondstoffenfabriek. Marco Kwak Projectontwikkeling

ZeefGOUD Van Afvalstoffenverwerker naar Energiefabriek en Grondstoffenfabriek. Marco Kwak Projectontwikkeling ZeefGOUD Van Afvalstoffenverwerker naar Energiefabriek en Grondstoffenfabriek Marco Kwak Projectontwikkeling Waterschappen en Attero: Gemeenschappelijk doel Grondstoffen en Nutriënten Energie GrondstoffenFabriek

Nadere informatie

KOP VAN DE PRESENTATIE

KOP VAN DE PRESENTATIE GREEN PAPER AND CARDBOARD ANALYSE ALTERNATIEVE PLANTAARDIGE VEZELS VOOR PAPIER EN KARTON Dronten, december 2013 KOP VAN DE PRESENTATIE Door Hogeschool CAH Vilentum Annemarie van Leeuwen Michiel Klaassen

Nadere informatie

Grondstofscreening. Koppelen van biomassa aan toepassingen en markten. 13 april 2017 Jan Broeze. Wageningen Food & Biobased Research

Grondstofscreening. Koppelen van biomassa aan toepassingen en markten. 13 april 2017 Jan Broeze. Wageningen Food & Biobased Research Grondstofscreening Koppelen van biomassa aan toepassingen en markten 13 april 2017 Jan Broeze Grondstofscreening: doel Doel: In kaart brengen van mogelijkheden voor verwaarding van bijproduct/reststroom

Nadere informatie

Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2

Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2 Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2 Energietransitie Papierketen De ambities binnen Energietransitie Papierketen: Halvering van het energieverbruik per eindproduct in de keten per

Nadere informatie

Biobased Agenda Noord-Nederland. Eisse Luitjens. Workshop bio economie Lingen, 19 juni 2014

Biobased Agenda Noord-Nederland. Eisse Luitjens. Workshop bio economie Lingen, 19 juni 2014 Biobased Agenda Noord-Nederland Eisse Luitjens Workshop bio economie Lingen, 19 juni 2014 Biobased Economy Een economie die niet meer afhankelijk is van fossiele grondstoffen, maar haar energie en materialen

Nadere informatie

Haalbaarheidsstudie. Water in beeld

Haalbaarheidsstudie. Water in beeld Haalbaarheidsstudie Water in beeld P5 doorbraaktechnologieën Auteur(s): B. Maasdam, M. Marsidi KENNISCENTRUM PAPIER EN KARTON IJsselburcht 3, 6825 BS Arnhem - www.kcpk.nl Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Doel...

Nadere informatie

Circulaire economie en de rol van groen. Annita Westenbroek Dutch Biorefinery Cluster 25 januari 2018

Circulaire economie en de rol van groen. Annita Westenbroek Dutch Biorefinery Cluster 25 januari 2018 Circulaire economie en de rol van groen Annita Westenbroek Dutch Biorefinery Cluster 25 januari 2018 DBC leden DBC netwerk en geassocieerde leden DBC Missie Het vollediger tot economische waarde brengen

Nadere informatie

Agenda. 2 de Gen BE. Voortgangsvergadering 3 TETRA projecten. 80108 Valorisatie van (ligno-)cellulose reststromen - VaLiCel

Agenda. 2 de Gen BE. Voortgangsvergadering 3 TETRA projecten. 80108 Valorisatie van (ligno-)cellulose reststromen - VaLiCel Voortgangsvergadering 3 TETRA projecten 80108 Valorisatie van (ligno-)cellulose reststromen - VaLiCel 80166 Bio-ethanol uit lignocellulose grondstoffen beschikbaar in Vlaanderen Agenda - Tweede generatie

Nadere informatie

TOILETPAPIER UIT AFVALWATER, EEN WAARDEVOLLE GRONDSTOF

TOILETPAPIER UIT AFVALWATER, EEN WAARDEVOLLE GRONDSTOF TOILETPAPIER UIT AFVALWATER, EEN WAARDEVOLLE GRONDSTOF 19 juni 2014 Yede van der Kooij voorzitter werkgroep Cellulose Yede van der Kooij Studies, consulting and research Sludge Wastewater Waste Bio based

Nadere informatie

Aardappelvezelproducten als gedeeltelijke vervanger van vezelgrondstoffen in de kartonfabricage

Aardappelvezelproducten als gedeeltelijke vervanger van vezelgrondstoffen in de kartonfabricage Aardappelvezelproducten als gedeeltelijke vervanger van vezelgrondstoffen in de kartonfabricage Fred Smit, Renée van Boxtel-Vennik, Annita Westenbroek Bumaga BV, Kenniscentrum Papier en Karton November

Nadere informatie

Dennis Froeling 2 februari 2017

Dennis Froeling 2 februari 2017 Dennis Froeling 2 februari 2017 Inhoudsopgave HVC Huidige verwerking (berm)gras Uitgangpunten (berm)gras verwerking Technologieën Gras naar papier HVC: Samen halen we eruit wat erin zit 52 aandeelhouders:

Nadere informatie

VERKENNING van de BioBased Economy

VERKENNING van de BioBased Economy VERKENNING van de BioBased Economy Biobased of Biowaste? Vereniging van Ver(s)kenners Martijn Wagener 28-nov-2013 Indeling Introductie Virida! Wat is de Biobased Economy?! Principes: cascadering en raffinage!

Nadere informatie

Water en Papier; een onmiskenbaar duo?

Water en Papier; een onmiskenbaar duo? Water en Papier; een onmiskenbaar duo? Programma 09:30 Ontvangst bijeenkomst 09:45 Welkom door dagvoorzitter (Jack Crielaard) 10:00 Verleden, heden en toekomst van Papier en Water (Leon Joore) 10:15 Presentatie:

Nadere informatie

PHA programma: Introductie & consortium vorming

PHA programma: Introductie & consortium vorming PHA programma: Introductie & consortium vorming Christiaan Bolck Program manager materials - Wageningen UR Workshop PHA 17 December 2013 Wageningen Forum Biorefinery; nieuwe waardeketens van groene grondstoffen

Nadere informatie

Nieuwe vezels uit nieuwe bronnen en reststroomvalorisatie

Nieuwe vezels uit nieuwe bronnen en reststroomvalorisatie Nieuwe vezels uit nieuwe bronnen en reststroomvalorisatie KENNISCENTRUM PAPIER EN KARTON IJsselburcht 3, 6825 BS Arnhem - www.kcpk.nl 1 Inleiding... 3 2 Trends... 4 2.1 Sociaal-maatschappelijke trends...

Nadere informatie

Biobased producten uit resthout

Biobased producten uit resthout Biobased producten uit resthout Tijs Lammens, Bio-energiedag Overijssel Your partner in the bioeconomy Inhoud Verschillende perspectieven van hout Over biobased producten: materialen vs. chemicaliën Biomassa

Nadere informatie

Toelichting op de Nederlandse Roadmap Bioraffinage

Toelichting op de Nederlandse Roadmap Bioraffinage Toelichting op de Nederlandse Roadmap Bioraffinage René van Ree & Bert Annevelink Informatiebijeenkomst Innovatieagenda Energie, 3 november 2009 Inhoud presentatie introductie begrip bioraffinage Nederlandse

Nadere informatie

Vezels als grondstof voor biobased producten. Ir. Maurice Henssen (Bioclear b.v.)

Vezels als grondstof voor biobased producten. Ir. Maurice Henssen (Bioclear b.v.) Vezels als grondstof voor biobased producten Ir. Maurice Henssen (Bioclear b.v.) Opdrachtverlening STOWA Grondstoffenfabriek Inhoud presentatie Inventarisatie hoogwaardige afzetmogelijkheden zeefgoed Technische,

Nadere informatie

Memo. Cellulose winnen uit afvalwater

Memo. Cellulose winnen uit afvalwater Aan Alice Fermont Kopie aan Cor Verkerk Contactpersoon Chris Reijken Doorkiesnummer 020 608 28 33 Onderwerp Cellulose uit afvalwater stand van zaken Fax afdeling 020 608 39 00 E-mail chris.reijken @waternet.nl

Nadere informatie

Workshop Biobased Economy. Docent Event

Workshop Biobased Economy. Docent Event Workshop Biobased Economy Docent Event Ketens en Agrologistiek Maandag, 2 april 2012 Erik Jan Rodenhuis Oene Schriemer Onno de Vegt Programma Introductie Biobased Economy: Wat en waarom? Casevoorbeeld

Nadere informatie

Eindrapport BioFib ~ 1 ~

Eindrapport BioFib ~ 1 ~ Eindrapport BioFib ~ 1 ~ BioFIB projectgroep: M. Adriaanse, Bumaga (Projectleider) S. Bousios, Bumaga M. Litjens, Duynie C. Meeuwissen, Royal Cosun K. van der Vlist, Smurfit Kappa Solidboard B. Uil, Eska

Nadere informatie

FRACTIONATIE VAN ALGEN BIOMASSA ECO-EFFICIËNTE PRINCIPES VOOR SCHEIDING, ZUIVERING- EXTRACTIE VAN PROTEINEN EN ANTI-OXIDANTIA UIT ALGEN

FRACTIONATIE VAN ALGEN BIOMASSA ECO-EFFICIËNTE PRINCIPES VOOR SCHEIDING, ZUIVERING- EXTRACTIE VAN PROTEINEN EN ANTI-OXIDANTIA UIT ALGEN FRACTIONATIE VAN ALGEN BIOMASSA ECO-EFFICIËNTE PRINCIPES VOOR SCHEIDING, ZUIVERING- EXTRACTIE VAN PROTEINEN EN ANTI-OXIDANTIA UIT ALGEN Dr. Ir. Leen Bastiaens Hernieuwbare componenten VITO Not for distribution

Nadere informatie

Bioraffinagesite Renkum-Wageningen

Bioraffinagesite Renkum-Wageningen Bioraffinagesite Renkum-Wageningen Inventarisatie mogelijke keten activiteiten Paulien Harmsen (WUR-FBR) met medewerking van Steef Lips (WUR-FBR), Edwin Bosma(NSP), Erwin Schuitema (NSP) en Joep Koene

Nadere informatie

Watertechniek en mestverwerking

Watertechniek en mestverwerking Watertechniek en mestverwerking Workshop Wetsus & Innovatienetwerk 27 juni 2012 Leon Korving combining scientific excellence with commercial relevance 1 Rioolwater vs mest Overeenkomsten: Herkomst (vnl.

Nadere informatie

Gijs Jansen (CEO Alucha)

Gijs Jansen (CEO Alucha) Gijs Jansen (CEO Alucha) December 2012 INDEX Alucha Technologie Toepassingen in de papierindustrie Drankenkartons Mixed plastics Papierslib Conclusies ALUCA istorie: Ons doel: Referentie installatie: Opgericht

Nadere informatie

SBIR Verduurzamen voedselproductie

SBIR Verduurzamen voedselproductie SBIR Verduurzamen voedselproductie Informatiebijeenkomst 16 juli 2014 Alexia Michel, Ministerie EZ Topsector Agri&Food en Tuinbouw&Uitgangmaterialen Achtergrond Initiatief: topsector Agri&Food en ministerie

Nadere informatie

Duurzame Industrie. De overgang van energie-intensief naar energie-efficient

Duurzame Industrie. De overgang van energie-intensief naar energie-efficient Duurzame Industrie De overgang van energie-intensief naar energie-efficient De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt De verduurzaming van Nederland en van de industrie vraagt onder andere

Nadere informatie

Quickscan energie uit champost

Quickscan energie uit champost Quickscan energie uit champost Paddenstoelenpact 27 juni 2018 Stijn Schlatmann en Erik Kosse Achtergrond Wekelijks 16.000 ton champost Strengere regelgeving in Duitsland Kosten voor afvoer ca 15 per ton

Nadere informatie

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Frank Pierie Onderzoeker Hanzehogeschool Groningen 2/14/2017 1 Agenda 1. Introductie

Nadere informatie

EWI-focus. Biogebaseerde industrie in Vlaanderen. 22 maart 2017

EWI-focus. Biogebaseerde industrie in Vlaanderen. 22 maart 2017 EWI-focus Biogebaseerde industrie in Vlaanderen 22 maart 2017 Sessie 1 Financiering van de bio-economie in Vlaanderen Nieuwe investeringen aantrekken Overheid & FIT: Vlaanderen als vestigingsplaats BBE

Nadere informatie

Nanotechnology and its opportunities for paper and board production and surface treatment. Breakthrough technologies part 1

Nanotechnology and its opportunities for paper and board production and surface treatment. Breakthrough technologies part 1 Nanotechnology and its opportunities for paper and board production and surface treatment Breakthrough technologies part 1 Nanotech als afwerking oppervlakte Alternatieve oppervlakteafwerking Toepassingsroute

Nadere informatie

Duurzame Industrie. De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt

Duurzame Industrie. De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt Duurzame Industrie De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt De verduurzaming van Nederland en van de industrie vraagt onder andere

Nadere informatie

Logistiek van vezels in de papier- en kartonindustrie

Logistiek van vezels in de papier- en kartonindustrie Logistiek van vezels in de papier- en kartonindustrie Projectnaam en nummer: Logistiek van vezels in de papier- en kartonindustrie, P4 Auteur(s): Publicatiedatum: Aantal pagina s: Datum experimenten: Locatie

Nadere informatie

Subsidies Biobased Economy

Subsidies Biobased Economy Subsidies Biobased Economy Amsterdam, 23 juni 2014 Astrid Hamer Subsidies Weinig gebruikt door bedrijven (spec. BBE) Wijs ze erop. WBSO regio Overzicht regelingen BBE door RVO.nl RDA SDE+ NL EU MIT: MKB

Nadere informatie

Agri Investment Fund. Studienamiddag Bio Economie 9 November 2015. Marc Rosiers Nicolas De Lange

Agri Investment Fund. Studienamiddag Bio Economie 9 November 2015. Marc Rosiers Nicolas De Lange Agri Investment Fund Studienamiddag Bio Economie 9 November 2015 Marc Rosiers Nicolas De Lange Inhoudstafel 1. Agri Investment Fund 2. Actiedomeinen FromFarm tofood Smart Farming Sustainable Farming Biobased

Nadere informatie

Art-NORM. V.Pellens S. Schreurs M. Stals B. Boeckx. donderdag 5 april 2012

Art-NORM. V.Pellens S. Schreurs M. Stals B. Boeckx. donderdag 5 april 2012 Art-NORM V.Pellens S. Schreurs M. Stals B. Boeckx donderdag 5 april 2012 1 NuTeC NuTeC Nucleair Technologisch Centrum Onderzoeksgroep binnen de xios hogeschool Unieke opleiding nucleaire technologie NuTeC:

Nadere informatie

Model projectplan Early Adopter- en Pilotprojecten Energiebesparing Industrie 2014

Model projectplan Early Adopter- en Pilotprojecten Energiebesparing Industrie 2014 Model projectplan Early Adopter- en Pilotprojecten Energiebesparing Industrie 2014 Als bijlage bij de subsidieaanvraag moet u een projectplan bijvoegen. Dit projectplan dient een beschrijving te geven

Nadere informatie

Glastuinbouw Business met Biomassa

Glastuinbouw Business met Biomassa Glastuinbouw Business met Biomassa Caroline Labrie, Jan Willem Donkers, Wageningen UR Glastuinbouw Douwe Frits Broens, LEI 27 september 2011 Inhoud Waardepiramide en de glastuinbouw Voorbeelden Aanpak

Nadere informatie

Zonder water, geen papier

Zonder water, geen papier Zonder water, geen papier (en zonder papier geen Waterschappen:) Grenzen bestaan alleen in je hoofd! Leon P.A.A. Joore M.Sc. Millvision B.V. Grondstoffenfabriek, energietransitie keten en KCPK, 20 Juni

Nadere informatie

De rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017

De rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017 Jan Peter Nap Hanze Research Energy De rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017 Energietransitie 2 Er staat veel op het spel Klimaatverandering - CO 2, opwarming, milieu, afspraken

Nadere informatie

ZONDER WATER GEEN PAPIER; EN ZONDER PAPIER.. MICHIELADRIAANSE

ZONDER WATER GEEN PAPIER; EN ZONDER PAPIER.. MICHIELADRIAANSE ZONDER WATER GEEN PAPIER; EN ZONDER PAPIER.. MICHIELADRIAANSE Thereis no suchthingas waste water. Just water wasted. Ideaslikethisare goodforpeople, planetandprofit. Ideaslikethisarisein the Netherlands.

Nadere informatie

Mono vergisting in Wijnjewoude?!

Mono vergisting in Wijnjewoude?! Mono vergisting in Wijnjewoude?! Jan Willem Bijnagte bijnagte@cocos.nl www.cocos.nl 06 82404591 Inhoud CCS Mono mestvergisting Gasverwaarding Noord Deurningen Bio-Up Kansen Wijnjewoude Mono mestvergisting

Nadere informatie

Impact van de voorgestelde projecten van de Thematafel Biomassa van het Gelders Energieakkoord

Impact van de voorgestelde projecten van de Thematafel Biomassa van het Gelders Energieakkoord 27 juli 2016 Impact van de voorgestelde projecten van de Thematafel Biomassa van het Gelders Energieakkoord Vertrouwelijk Quintel Intelligence Atrium - Strawinskylaan 3051 1077 ZX Amsterdam Nederland www.energi

Nadere informatie

Sector- en keteninitiatieven

Sector- en keteninitiatieven Sector- en keteninitiatieven Conform 1.D.1, 1.D.2 en 3.D.1 Onderzoek naar initiatieven en toelichting op de actieve deelname aan het initiatief van J. van Bodegom & Zn. B.V. Auteur(s): Odin van Rijswijk,

Nadere informatie

NIEUWE (CIRCULAIRE) GROND- EN HULPSTOFFEN

NIEUWE (CIRCULAIRE) GROND- EN HULPSTOFFEN NIEUWE (CIRCULAIRE) GROND- EN HULPSTOFFEN VOOR PRODUCTIE EN VERWERKING 11.00-12.30 3 FEBRUARI 2016 PRESENTATIES / PITCHES VAN INDUSTRIËLE PARTNERS OVER NIEUWE VEZELGRONDSTOFFEN 3 FEBRUARI 2016 VEZELS UIT

Nadere informatie

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek Biobased Economy Wageningen UR Food & Biobased Research Windesheim 3 december, Ben van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen UR Universiteit Onderzoeksinstituten Wageningen UR Food

Nadere informatie

INTERNATIONAAL INNOVATIE-EVENEMENT PAPIER- EN KARTONKETEN 3 FEBRUARI 2016 IN SAMENWERKING MET

INTERNATIONAAL INNOVATIE-EVENEMENT PAPIER- EN KARTONKETEN 3 FEBRUARI 2016 IN SAMENWERKING MET INTERNATIONAAL INNOVATIE-EVENEMENT PAPIER- EN KARTONKETEN 3 FEBRUARI 2016 FLETCHER HOTEL-RESTAURANT DOORWERTH KABELJAUWALLEE 35 6865 BL DOORWERTH IN SAMENWERKING MET EN De plenaire ochtendsessie heeft

Nadere informatie

VAPPR Haalt eruit wat erin zit

VAPPR Haalt eruit wat erin zit Haalt eruit wat erin zit Vappr maakt van biomassa duurzame grondstoffen en warmte en legt CO2 in de bodem vast. We halen eruit wat erin zit en voegen verantwoord waarde toe in de duurzame circulaire economie.

Nadere informatie

BIJLAGE 1 LEIDRAAD AANVRAAG EXTRA STEUN VOOR BEDRIJFSPROJECTEN GERICHT OP DTO

BIJLAGE 1 LEIDRAAD AANVRAAG EXTRA STEUN VOOR BEDRIJFSPROJECTEN GERICHT OP DTO VERSIE 3.0 _ APRIL 2009 BIJLAGE 1 LEIDRAAD AANVRAAG EXTRA STEUN VOOR BEDRIJFSPROJECTEN GERICHT OP DTO Bischoffsheimlaan 25 B - 1000 Brussel Tel : +32 02 209 09 00 Fax : +32 02 223 11 81 e-mail : info@iwt.be

Nadere informatie

Bijeenkomst AM verbindt NL: Materialenpaspoort. Kkkkkkkkkkkkkkk Llll ll

Bijeenkomst AM verbindt NL: Materialenpaspoort. Kkkkkkkkkkkkkkk Llll ll Bijeenkomst AM verbindt NL: Materialenpaspoort Kkkkkkkkkkkkkkk Llll ll Programma 13.00 uur Start programma welkom en opening door Ariea Vermeulen (Platform WOW) 13.15 uur Presentatie door assetowners:

Nadere informatie

Routekaart. Nederlandse papier- en kartonindustrie

Routekaart. Nederlandse papier- en kartonindustrie Routekaart Nederlandse papier- en kartonindustrie November 2011 1 Inhoud Voorwoord Sector Markt Visie Maatregelen Routekaartoverzicht Bijlagen 579956 2 Voorwoord De Routekaart 2030 voor de Koninklijke

Nadere informatie

Van biofuels naar biobased

Van biofuels naar biobased Van biofuels naar biobased PPA-dag, 11 maart 2010, Delft Rolf Blaauw Wageningen Universiteit en Researchcentrum Food & Biobased Research Inhoud Introductie De chemische industrie nu Chemicaliën uit biomassa

Nadere informatie

Voortgangsrapportage Ketenanalyse Bermgras

Voortgangsrapportage Ketenanalyse Bermgras 2018 Voortgangsrapportage Ketenanalyse Bermgras Den Ouden Groep B.V. Hermalen 7 5481 XX Schijndel Contact persoon: Dhr. Rob Aartssen Tel.: 073 543 1000 Email: info@denoudengroep.com Datum: 05-11-2015 Versie:

Nadere informatie

Bedrijfsrapport <naam bedrijf>

Bedrijfsrapport <naam bedrijf> Bedrijfsrapport Brancheverduurzamingsplannen Introductie Met behulp van de Webtool Brancheverduurzamingsplannen van het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) heeft uw bedrijf

Nadere informatie

Duurzame Industrie. De overgang naar een circulaire en een CO2-vrije industrie

Duurzame Industrie. De overgang naar een circulaire en een CO2-vrije industrie Duurzame Industrie De overgang naar een circulaire en een CO2-vrije industrie De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt De verduurzaming van Nederland en van de industrie vraagt onder andere

Nadere informatie

Introductie Biobased Economy

Introductie Biobased Economy Introductie Biobased Economy Ontwikkelcentrum, Ede 3 Maart 2014 Ben van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen UR Universiteit Onderzoeksinstituten Wageningen UR Food & Biobased Research

Nadere informatie

Beschikbaarheid en duurzaamheid in EU

Beschikbaarheid en duurzaamheid in EU Beschikbaarheid en duurzaamheid in EU Wat doet Staatsbosbeheer? Wat gebeurt er in EU? Henk Wanningen Wat is Staatsbosbeheer? Verzelfstandigd overheidsbedrijf Areaal 265.000 ha Bos 100.000 ha Bos 27% NL-bos

Nadere informatie

Technology Investment Risk Profiling bij Duurzame Energie Projecten

Technology Investment Risk Profiling bij Duurzame Energie Projecten Technology Investment Risk Profiling bij Duurzame Energie Projecten Bart van Beers sr. consultant Consultants & Engineers 6 februari 2017 KIVI vakafdeling Duurzame Technologie Meet & Greet Antropia congrescentrum

Nadere informatie

Gras: wensen en eisen voor toepassing in papier en karton

Gras: wensen en eisen voor toepassing in papier en karton Gras: wensen en eisen voor toepassing in papier en karton Startdocument t.b.v. strategiegroep Gras CSF 1 Grondstoffen van de Toekomst - Versnellen door gerichte samenwerking binnen de sector Achtergrond

Nadere informatie

Biobased Economy: van groene grondstoffen naar biobased materialen

Biobased Economy: van groene grondstoffen naar biobased materialen Biobased Economy: van groene grondstoffen naar biobased materialen Wageningen UR Food & Biobased Research Fontys, 24 februari 2014, L.A.M. (Ben) van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen

Nadere informatie

TKI Energie & Industrie

TKI Energie & Industrie TKI Energie & Industrie 10 MAART: INFORMATIE MEETING E&I TENDER Agenda 9.45 Entry and registration 10.00 Opening and welcome by Peter Alderliesten (Director of TKI Energy and Industry) 10.05 Introduction

Nadere informatie

Stichting Springtij Ophelialaan 69-A 1431 HA, Aalsmeer

Stichting Springtij Ophelialaan 69-A 1431 HA, Aalsmeer Stichting Springtij Ophelialaan 69-A 1431 HA, Aalsmeer T.a.v. Klimaat Jury Wieke de Jong Executive assistant Directie Projectondersteuning Betreft: Pleit Nota Springtij -2017 Groen Gas Nederland Beste

Nadere informatie

Slimme Aanpak Energiebesparing voor de industrie

Slimme Aanpak Energiebesparing voor de industrie Slimme Aanpak Energiebesparing voor de industrie Mei 2014 www.ecn.nl Nederlands industrieel energiegebruik Feedstock M 3792 Elektrisch M 1736 Een economische waarde van ca. 6 miljard euro per jaar Jaarlijks

Nadere informatie

De groene fabriek. 32 Wageningenworld

De groene fabriek. 32 Wageningenworld Chemicaliën oogsten van het land De groene fabriek Planten blijken prima in te zetten voor de productie van een grote variatie aan hernieuwbare grond- en brandstoffen. Wageningse onderzoekers werken aan

Nadere informatie

Verslag van het symposium Toiletpapier uit afvalwater, een waardevolle grondstof, op 19 juni 2014 op landgoed Groot Warnsborn bij Arnhem.

Verslag van het symposium Toiletpapier uit afvalwater, een waardevolle grondstof, op 19 juni 2014 op landgoed Groot Warnsborn bij Arnhem. Verslag van het symposium Toiletpapier uit afvalwater, een waardevolle grondstof, op 19 juni 2014 op landgoed Groot Warnsborn bij Arnhem. Alle ketenpartijen voor het eerst bijeen op symposium Toiletpapier

Nadere informatie

OPEN PRODUCTIE CONCEPT. BioRaf 24/10/2013 Johan Verbruggen

OPEN PRODUCTIE CONCEPT. BioRaf 24/10/2013 Johan Verbruggen OPEN PRODUCTIE CONCEPT BioRaf 24/10/2013 Johan Verbruggen Ambitie OMC 1. Ter beschikking stellen infrastructuur 2. Ter beschikking stellen van productietechnologieën/-methoden 3. Ontwikkeling van nieuwe

Nadere informatie

Productie van vezels voor isolatiematten eiwitten voor veevoer uit natuurgras mbv grasraffinage

Productie van vezels voor isolatiematten eiwitten voor veevoer uit natuurgras mbv grasraffinage Productie van vezels voor isolatiematten eiwitten voor veevoer uit natuurgras mbv grasraffinage ECO Grond stoffen BV Ir. Elma Schoenmaker- van der Bijl, directeur Eco Grondstoffen BV Raffinage en de nieuwe

Nadere informatie

Hergebruik mestwater uit de veehouderij

Hergebruik mestwater uit de veehouderij Hergebruik mestwater uit de veehouderij Oscar Schoumans Alterra, Wageningen UR Bijeenkomst Watermanagement in de Agroketen d.d. 25 september 2013, Venlo Inhoud 1. Achtergronden 2. Sluiten van de kringlopen

Nadere informatie

Toekomst van bermgrasvergisting in Vlaanderen Studie- en demodag Bermg(r)as

Toekomst van bermgrasvergisting in Vlaanderen Studie- en demodag Bermg(r)as Toekomst van bermgrasvergisting in Vlaanderen Studie- en demodag Bermg(r)as Nico Vanaken OVAM Inhoud Algemeen Bermmaaisel in het bestaande afval- en materialenbeleid Enkele aandachtspunten Bermmaaisel

Nadere informatie

Markt voor Mest. Geert Boosten Seminar Mest d.d. 19 juni 2015

Markt voor Mest. Geert Boosten Seminar Mest d.d. 19 juni 2015 Markt voor Mest Geert Boosten Seminar Mest d.d. 19 juni 2015 Toenemende vraag hergebruik grondstoffen Biobrandstof: 10% alternatieve brandstoffen in wegverkeer in 2020 Groen gas: 14% bijdrage in 2020 Reductie

Nadere informatie

ons bin zinnig feb 2019 made in zeeland

ons bin zinnig feb 2019 made in zeeland ons bin zinnig feb 2019 aanleiding klankbordgroep - duurzaam project - concreet én meetbaar - binnen 5 jaar te realiseren. - energie-balans energie-efficiëntie (duurzame bronnen/besparen) energie-efficiëntie

Nadere informatie

Duurzame laminaten. Maart 2015. Patrick Gerritsen/ Maurice Geerlings

Duurzame laminaten. Maart 2015. Patrick Gerritsen/ Maurice Geerlings Maart 2015 Patrick Gerritsen/ Maurice Geerlings 1 Inhoud: Bio4Pack BV en PG Kaas? Hoe werken we? Wat zijn composteerbare verpakkingen en hoe herken je ze? Wat zijn hernieuwbare verpakkingen en hoe herken

Nadere informatie

De waterweg naar Biomassa

De waterweg naar Biomassa De waterweg naar Biomassa Biomassadag STOWA, 10 oktober 2018 Alice Fermont (Waternet) en Rolf Groot (NPSP) Ambitie Waternet 2020 Klimaatneutraal -> Drijver achter hergebruik van biomassa Uitdaging: Hergebruik

Nadere informatie

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers Een nieuwe kijk op kunststof en rubber Feiten & cijfers PRODUCTIE & PROCES -40% Economie NL 2014 bedrijven werknemers jaaromzet Innovaties en optimalisaties van de productieprocessen, hebben er in de afgelopen

Nadere informatie

Material Value Circle

Material Value Circle Material Value Circle Meerwaarde in de circulaire waarde keten Lonneke de Graaff Materials 2014 l.graaff@dpivalucentre.nl Inhoud DPI Value Centre Wat is de Value Circle? Waarom kijken naar de Value Circle?

Nadere informatie

Biobased Economy als onderdeel van een duurzame samenleving

Biobased Economy als onderdeel van een duurzame samenleving Biobased Economy als onderdeel van een duurzame samenleving Dr. Hans Derksen Lector Biobased Economy Het petrochemisch tijdperk? een kort interval in de geschiedenis van de mensheid! De wereldoliereserves

Nadere informatie

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers Een nieuwe kijk op kunststof en rubber Feiten & cijfers PRODUCTIE & PROCES -40% Economie NL 2016 bedrijven werknemers jaaromzet Innovaties en optimalisaties van de productieprocessen, hebben er in de afgelopen

Nadere informatie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!

Nadere informatie

INTERNATIONAAL INNOVATIE-EVENEMENT PAPIER- EN KARTONKETEN 1 FEBRUARI 2017 IN SAMENWERKING MET

INTERNATIONAAL INNOVATIE-EVENEMENT PAPIER- EN KARTONKETEN 1 FEBRUARI 2017 IN SAMENWERKING MET INTERNATIONAAL INNOVATIE-EVENEMENT PAPIER- EN KARTONKETEN 1 FEBRUARI 2017 FLETCHER HOTEL-RESTAURANT DOORWERTH KABELJAUWALLEE 35 6865 BL DOORWERTH IN SAMENWERKING MET EN De plenaire ochtendsessie heeft

Nadere informatie

Ruwvoer, een essentieel onderdeel van het rantsoen

Ruwvoer, een essentieel onderdeel van het rantsoen Ruwvoer, een essentieel onderdeel van het rantsoen Vezel maakt ruwvoer onmisbaar Elk paard heeft een minimale opname van 1% van het lichaamsgewicht aan droge stof ruwvoeder nodig. Dit wil zeggen dat een

Nadere informatie

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Frank Pierie Onderzoeker Hanzehogeschool Groningen 3/30/2017 1 Agenda 1. Introductie

Nadere informatie

CRODA - Groene chemische bouwstenen voor polymeren

CRODA - Groene chemische bouwstenen voor polymeren CRODA - Groene chemische bouwstenen voor polymeren Polymeren zijn niet weg te denken (plastics, vezels, smeermiddelen, transparante folie en coatings). Productie nu meestal op basis van petrochemische

Nadere informatie

Missie, visie en strategie slibverwerking waterschap Rijn en IJssel

Missie, visie en strategie slibverwerking waterschap Rijn en IJssel BIJLAGE 1 Missie, visie en strategie slibverwerking waterschap Rijn en IJssel Missie We verwerken het zuiveringsslib tegen de laagste maatschappelijke kosten, waarbij we ons inzetten de in het slib aanwezige

Nadere informatie

Kwaliteit betekent zonder zorgen

Kwaliteit betekent zonder zorgen Kwaliteit betekent zonder zorgen www.publicationpapers.sca.com Onze goede reputatie danken wij aan onze klanten Producten van de juiste kwaliteit, een eersteklas milieuprogramma dat in de gehele productie-keten

Nadere informatie

Denktank Circulaire Economie Consolidatie 3 maart 2016

Denktank Circulaire Economie Consolidatie 3 maart 2016 Denktank Circulaire Economie Consolidatie 3 maart 2016 1. In de startblokken Wat doen we al rond dit onderwerp We produceren elektriciteit en warmte door middel van gisting van al ons slib en verbranding

Nadere informatie

Routekaart VNP rapportage. docsnummer

Routekaart VNP rapportage. docsnummer Routekaart VNP rapportage docsnummer Oktober 2011 Content 1. Voorwoord 2. Sector 3. Markt 4. Visie 5. Maatregelen 6. Routekaartoverzicht Colofon Bijlagen 579956 2 1. Voorwoord 3 Voorwoord De Routekaart

Nadere informatie

van afvalinzamelaar naar grondstoffenleverancier 2 I

van afvalinzamelaar naar grondstoffenleverancier 2 I LUIER RECYCLING in NEDERLAND NVRD meeting, Utrecht 7 september 2016 van afvalinzamelaar naar grondstoffenleverancier 2 I 1. SUEZ in Nederland In Nederland bedienen wij meer dan 80.000 bedrijven en 545.000

Nadere informatie