ZIJSTROOMVERWAARDING SPYROS BOUSIOS

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ZIJSTROOMVERWAARDING SPYROS BOUSIOS"

Transcriptie

1 ZIJSTROOMVERWAARDING SPYROS BOUSIOS

2 ZIJSTROOMVERWAARDING OVERZICHT 2016 update binnenkort beschikbaar op SHEET 2

3 ZIJSTROOMVERWAARDING OVERZICHT 14 verwaardingsroutes NL PKI in enkele gevallen (een van de) koploper(s) Factsheets met de volgende elementen Toepasbaar voor Concept-/procesbeschrijving Voor- en nadelen Technology Readiness Level schatting Bestaande ervaring binnen de PKI Literatuur SHEET 3

4 ZIJSTROOMVERWAARDING OVERZICHT Landbeheer Bijv. afdekmiddel, uitstrooien, compostering Absorberende materialen Stalstrooisel, lekkages van brandstoffen/chemicaliën Bouwmaterialen Cement, beton, bakstenen, panelen (Vezel-)Kunststof composieten SHEET 4

5 ZIJSTROOMVERWAARDING OVERZICHT Zijstroomfractionering Bijv. organische en anorganische fracties van slib Enzymatische hydrolyse Ethanol, melkzuur enz. Nanocellulose productie Polyhydroxyalkanoaten (PHA s) productie SHEET 5

6 ZIJSTROOMVERWAARDING OVERZICHT Alginaten productie Verbranding Vergassing Pyrolyse Anaërobe vergisting Secundaire brandstoffen SHEET 6

7 ZIJSTROOMVERWAARDING VISUALISATIE Naast de rapportage ook een visuele web-based tool Interactieve manier om belangrijke informatie te ontvangen op basis van de specifieke wensen van de gebruiker SHEET 7

8 RECENTE COMPOSIETEN PROEVEN SHEET 8

9 RECENTE COMPOSIETEN PROEVEN SHEET 9

10 RECENTE COMPOSIETEN PROEVEN Elementanalyse van gemengd slib, ontinkte pulp en vliegas Finse regels voor storten: Duitse regels voor grondstoffen in beton: Uitloging proeven met composiet-vloertegels Nederlandse regels voor bouwmaterialen: SHEET 10

11 SLIBPYROLYSE SHEET 11

12 SLIBFRACTIONERING SHEET 12

13 SLIBFRACTIONERING SHEET 13

14 SLIBFRACTIONERING Op labschaal/simulatie Op pilotschaal SHEET 14

15 SLIBFRACTIONERING (LABSCHAAL/SIMULATIE) Sludge OCC Sludge DIP LESS THAN 0.3% OF FIBER NO FIBRE TO RECOVER ABOUT 16% OF FIBER TO RECOVER FIBER RECOVERY INTEREST MINERAL FRACTION PURITY UP TO 75% Mineral without chemical post-treatment BONDING FRACTION NO BONDING POTENTIAL FRACTION DECREASING PROPERTIES MIX RESIDUAL FRACTION VERY POOR VALUE 15 TO 40% OF THE FEED FRACTION MINERAL FRACTION PURITY UP TO 85% Mineral without chemical post-treatment BONDING FRACTION VERY GOOD BONDING POTENTIAL 10 TO 15% OF FEED MASS MIX RESIDUAL FRACTION VERY POOR VALUE 10 TO 15% OF THE FEED FRACTION SHEET 15

16 SLIBFRACTIONERING (PILOTSCHAAL HYGIËNE) SHEET 16

17 SLIBFRACTIONERING (PILOTSCHAAL HYGIËNE) SHEET 17

18 SLIBFRACTIONERING (PILOTSCHAAL HYGIËNE) SHEET 18

19 SLIBFRACTIONERING (PILOTSCHAAL HYGIËNE) SHEET 19

20 SLIBFRACTIONERING (PILOTSCHAAL HYGIËNE) Vezelfractie Bonding finesfractie SHEET 20

21 SLIBFRACTIONERING (PILOTSCHAAL HYGIËNE) Conclusies pilotschaal proef OI residu uit hygiënepapierproductie: Scheiding van as minder succesvol dan verwacht: suboptimale voorbereidende micronisatie Bindende fines hebben wel een goede (bindings) potentie Her-introductie van teruggewonnen fracties heeft negatieve invloed op optische eigenschappen (ERIC, witheid, black specks) SHEET 21

22 SLIBBEHANDELING KCPK - LUBRIZOL

23 INTRODUCTIE PROJECT Duurzaamheid Concurrentiepositie Slibstromen Oriënterende fase Lars T. Kloekke MSc Technische Bedrijfskunde Rijksuniversiteit Groningen Telefoon: Mail:

24 INHOUD o o o o o Beschrijving project Lubrizol Indeling project Aandachtspunten o o o o Samenstelling Kwaliteit Potentiële locatie Impact milieu Afsluiting

25 OMSCHRIJVING PROJECT Ontinktingsslib Water Chemicaliën Zware metalen Vezels Calcium Carbonaat Calcium Carbonaat Vulmiddel Coating Alkaline Alkaline

26 Krachtig, goedkoop zuur Productie C-PVC Delfzijl 9%wt. Zoutzuur Economische haalbaarheid

27 INDELING PROJECT Proof-of- Principle Procesontwerp Economische analyse Overige Aspecten Optimalisatie Pilot plant Logistieke systeem Milieu impact Juridische aspecten

28 CRUCIALE AANDACHTSPUNTEN Samenstellingen slibstromen Kwaliteit Logistiek probleem Locatie van installatie Duurzaamheid

29 SAMENSTELLING / KWALITEIT Samenstelling slib Gemiddeld/Minimaal Economisch Zware metalen Kwaliteit product Marktprijs Zuurbehandeling Suspensie Input proces

30 LOCATIE / MILIEU Locatie Duurzaamheid Lubrizol Volume zijstromen CO 2 Papierfabriek Water Centraal Energie

31 IMPACT PROJECT Concurrentiepositie Duurzaamheid Kostenbesparing Revitalisatie vezels? Aandachtspunten Samenstelling slib Kwaliteit Locatie Milieu

32 BEDANKT VOOR UW TIJD! Lars Kloekke MSc Technische Bedrijfskunde RUG Telefoon: Mail:

UPDATE VEZELGRONDSTOFFEN ACTIVITEITEN SPYROS BOUSIOS

UPDATE VEZELGRONDSTOFFEN ACTIVITEITEN SPYROS BOUSIOS UPDATE VEZELGRONDSTOFFEN ACTIVITEITEN SPYROS BOUSIOS VG activiteiten Grondstofvoorziening Maximale verwaarding grondstoffen Efficiënte vezelbehandeling SHEET 2 GRONDSTOFVOORZIENING: HET BIO-FIB PROJECT

Nadere informatie

Multi-Input-Multi-Output Papierfabriek

Multi-Input-Multi-Output Papierfabriek Multi-Input-Multi-Output Papierfabriek Platform Vezelgrondstoffen 12 maart 2013 Michiel Adriaanse sheet 1 w Doelstelling van de Dag - MIMO concept introduceren - Uitwisselen best practices - Inspiratie

Nadere informatie

Verwaarding van zeefgoed:

Verwaarding van zeefgoed: Verwaarding van zeefgoed: Subtitel Verkenning van afzetmogelijkheden Rik Winters, Amersfoort, 13 maart 2012. Inleiding Bioclear/KNN Zeefgoed Toepassingsmogelijkheden Belemmeringen Conclusies Vervolg Bioclear

Nadere informatie

Verwaardingsroutes cellulosehoudende stromen

Verwaardingsroutes cellulosehoudende stromen Verwaardingsroutes cellulosehoudende stromen Desktopstudie Projectnaam: Biorefinery Campus Parenco Auteur(s): Publicatiedatum: Datum experimenten: Locatie Experimenten: Spyros Bousios, Thodoris Zafeiris,

Nadere informatie

Gijs Jansen (CEO Alucha)

Gijs Jansen (CEO Alucha) Gijs Jansen (CEO Alucha) December 2012 INDEX Alucha Technologie Toepassingen in de papierindustrie Drankenkartons Mixed plastics Papierslib Conclusies ALUCA istorie: Ons doel: Referentie installatie: Opgericht

Nadere informatie

Toekomstverkenning mogelijkheden recycling reststromen uit voedselverwerkende industrie

Toekomstverkenning mogelijkheden recycling reststromen uit voedselverwerkende industrie Toekomstverkenning mogelijkheden recycling reststromen uit voedselverwerkende industrie donderdag 24 september, 2015 Agrivizier Jan-Henk Welink, ww.duurzaamgrondstoffenbeheer.nl, 015 278 9205, j.h.welink@tudelft.nl

Nadere informatie

Watertechniek en mestverwerking

Watertechniek en mestverwerking Watertechniek en mestverwerking Workshop Wetsus & Innovatienetwerk 27 juni 2012 Leon Korving combining scientific excellence with commercial relevance 1 Rioolwater vs mest Overeenkomsten: Herkomst (vnl.

Nadere informatie

GRONDSTOFFEN VAN DE TOEKOMST MICHIEL ADRIAANSE

GRONDSTOFFEN VAN DE TOEKOMST MICHIEL ADRIAANSE GRONDSTOFFEN VAN DE TOEKOMST MICHIEL ADRIAANSE KCPK DOORWERTH 1 FEBRUARI 2017 SIA 2020: VISIE PAPIER- EN KARTONINDUSTRIE "Papiersector is aanjager van een biomassa gebaseerde circulaire economie. We halen

Nadere informatie

ZeefGOUD Van Afvalstoffenverwerker naar Energiefabriek en Grondstoffenfabriek. Marco Kwak Projectontwikkeling

ZeefGOUD Van Afvalstoffenverwerker naar Energiefabriek en Grondstoffenfabriek. Marco Kwak Projectontwikkeling ZeefGOUD Van Afvalstoffenverwerker naar Energiefabriek en Grondstoffenfabriek Marco Kwak Projectontwikkeling Waterschappen en Attero: Gemeenschappelijk doel Grondstoffen en Nutriënten Energie GrondstoffenFabriek

Nadere informatie

TOILETPAPIER UIT AFVALWATER, EEN WAARDEVOLLE GRONDSTOF

TOILETPAPIER UIT AFVALWATER, EEN WAARDEVOLLE GRONDSTOF TOILETPAPIER UIT AFVALWATER, EEN WAARDEVOLLE GRONDSTOF 19 juni 2014 Yede van der Kooij voorzitter werkgroep Cellulose Yede van der Kooij Studies, consulting and research Sludge Wastewater Waste Bio based

Nadere informatie

Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2

Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2 Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2 Energietransitie Papierketen De ambities binnen Energietransitie Papierketen: Halvering van het energieverbruik per eindproduct in de keten per

Nadere informatie

Biobased producten uit resthout

Biobased producten uit resthout Biobased producten uit resthout Tijs Lammens, Bio-energiedag Overijssel Your partner in the bioeconomy Inhoud Verschillende perspectieven van hout Over biobased producten: materialen vs. chemicaliën Biomassa

Nadere informatie

PLATFORM VEZELGRONDSTOFFEN NIEUWE GRONDSTOFFEN MICHIEL ADRIAANSE

PLATFORM VEZELGRONDSTOFFEN NIEUWE GRONDSTOFFEN MICHIEL ADRIAANSE PLATFORM VEZELGRONDSTOFFEN NIEUWE GRONDSTOFFEN MICHIEL ADRIAANSE VEZELGRONDSTOFFENPLATFORM ARNHEM 12 NOVEMBER 2014 AGENDAVEZELGRONDSTOFFEN PLATFORM 09.30 uur Inloop met koffie en thee 09.45 uur Inleiding

Nadere informatie

MDS technologie. Kennisinstituut Duurzaam Verpakken, 6 maart 2014

MDS technologie. Kennisinstituut Duurzaam Verpakken, 6 maart 2014 MDS technologie Kennisinstituut Duurzaam Verpakken, 6 maart 2014 Achtergrond Urban Mining Corp (UMC) Urban Mining Corp is een samenwerking tussen Fondel Urban Mining en de TU Delft De partijen werken al

Nadere informatie

Verkennend onderzoek mogelijkheden en kansen hergebruik nutriënten (anders dan fosfor) Nutriënten Platform 7 december 2017

Verkennend onderzoek mogelijkheden en kansen hergebruik nutriënten (anders dan fosfor) Nutriënten Platform 7 december 2017 Verkennend onderzoek mogelijkheden en kansen hergebruik nutriënten (anders dan fosfor) Nutriënten Platform 7 december 2017 Inhoud Uitvoerders en begeleidingcommissie Prioritering Nutriënten Onderzochte

Nadere informatie

PFOS; Stofgedrag in de bodem. Transportmechanismen, routes en effect

PFOS; Stofgedrag in de bodem. Transportmechanismen, routes en effect PFOS; Stofgedrag in de bodem Transportmechanismen, routes en effect Alette Langenhoff Tim Grotenhuis Joop Harmsen WU, vakgroep Milieutechnologie WU, vakgroep Milieutechnologie WUR, Alterra Inhoud Introductie

Nadere informatie

Trends in Kunststoffen

Trends in Kunststoffen Trends in Kunststoffen Trends in Polymeren voor toeleveranciers en OEM-ers ESEF, maart 2014 Ir. Martin van Dord DPI Value Centre & NRK Dr. Louis Jetten DPI Value Centre Kunststoffen: organische polymeren

Nadere informatie

NIEUWE (CIRCULAIRE) GROND- EN HULPSTOFFEN

NIEUWE (CIRCULAIRE) GROND- EN HULPSTOFFEN NIEUWE (CIRCULAIRE) GROND- EN HULPSTOFFEN VOOR PRODUCTIE EN VERWERKING 11.00-12.30 3 FEBRUARI 2016 PRESENTATIES / PITCHES VAN INDUSTRIËLE PARTNERS OVER NIEUWE VEZELGRONDSTOFFEN 3 FEBRUARI 2016 VEZELS UIT

Nadere informatie

Management en toepassing van biomassa-assen

Management en toepassing van biomassa-assen Management en toepassing van biomassa-assen Jan Pels (ECN), Angelo Sarabèr (KEMA) Biomassa Meestook Symposium, Amsterdam, 27 mei 2010 Inhoud Inleiding soorten assen uit biomassa-installaties scenario

Nadere informatie

ATLAS 2028; CO 2 -ARME PAPIER- EN KARTON-PRODUCTIE EVENT DATUM

ATLAS 2028; CO 2 -ARME PAPIER- EN KARTON-PRODUCTIE EVENT DATUM ATLAS 2028; CO 2 -ARME PAPIER- EN KARTON-PRODUCTIE 2018 2028 EVENT DATUM WAT VEROORZAAKT EEN TON CO 2? 4.700 kilometer in een dieselauto 5.000 kilometer vliegen 1.900 Kilowattuur aan grijze stroom. 50

Nadere informatie

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek Biobased Economy Wageningen UR Food & Biobased Research Windesheim 3 december, Ben van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen UR Universiteit Onderzoeksinstituten Wageningen UR Food

Nadere informatie

Koelwatersystemen en chemische waterbehandeling. Irma Steemers-Rijkse Novochem Water Treatment Houten

Koelwatersystemen en chemische waterbehandeling. Irma Steemers-Rijkse Novochem Water Treatment Houten Koelwatersystemen en chemische waterbehandeling Irma Steemers-Rijkse Novochem Water Treatment Houten Overzicht presentatie Ongewenste fenomenen Corrosie Ontstaan van afzettingen (scale) Microbiële groei

Nadere informatie

Hernieuwbare brandstoffen in transport. en de bredere betekenis van bioraffinage

Hernieuwbare brandstoffen in transport. en de bredere betekenis van bioraffinage Hernieuwbare brandstoffen in transport en de bredere betekenis van bioraffinage Nederland als internationaal tankstation 962 PJ 1124 PJ Onderdeel van Klimaatakkoord 1990 wegvervoer 2018 scheepvaart scheepvaart

Nadere informatie

Quickscan energie uit champost

Quickscan energie uit champost Quickscan energie uit champost Paddenstoelenpact 27 juni 2018 Stijn Schlatmann en Erik Kosse Achtergrond Wekelijks 16.000 ton champost Strengere regelgeving in Duitsland Kosten voor afvoer ca 15 per ton

Nadere informatie

ARN, kenniscentrum ir. Arie de Jong ing. Ron van der Leeuw Algemeen directeur Manager Techniek ARN Holding B.V. ARN Recycling B.V.

ARN, kenniscentrum ir. Arie de Jong ing. Ron van der Leeuw Algemeen directeur Manager Techniek ARN Holding B.V. ARN Recycling B.V. ARN, kenniscentrum ir. Arie de Jong Algemeen directeur ARN Holding B.V. ing. Ron van der Leeuw Manager Techniek ARN Recycling B.V. ARN opgericht in 1993 (voorheen Auto Recycling Nederland) Initiatief van

Nadere informatie

Natuurvezels, Natuurlijk Witte Donderdag 2018 in Woerden, Leon Joore M.SC

Natuurvezels, Natuurlijk Witte Donderdag 2018 in Woerden, Leon Joore M.SC Natuurvezels, Natuurlijk Witte Donderdag 2018 in Woerden, Leon Joore M.SC Inhoud Zelf introductie en kadering circulaire BBE Introductie lignocellulose vezels Natuurvezels in papier en karton applicaties

Nadere informatie

WERKGEBIED VEZELGRONDSTOFFEN

WERKGEBIED VEZELGRONDSTOFFEN WERKGEBIED VEZELGRONDSTOFFEN ROADMAP 2017-2020 EN JAARPLAN 2018 MICHIEL ADRIAANSE VISIE EN IMPACT Visie: - Oudpapier blijft voornaamste grondstof voor PKI Nl - Hoeveelheid & samenstelling oudpapier verandert

Nadere informatie

Nieuwe IPPC-installaties vanaf januari 2013

Nieuwe IPPC-installaties vanaf januari 2013 Nieuwe IPPC-installaties vanaf januari 2013 Kenniscentrum InfoMil Bianca Schijven Opbouw IPPC-installatie Nieuwe categorieën Wat betekent voor omgevingsvergunning Enkele casussen 2 IPPC-installatie Definitie

Nadere informatie

Presentatie BTG BioLiquids Bio Energie dag Zwolle,

Presentatie BTG BioLiquids Bio Energie dag Zwolle, Presentatie BTG BioLiquids Bio Energie dag Zwolle, 14-10-2010 Organisation Medewerkers Participatie Maatschappij BTG B.V. 100% BTG Biomass Technology Group B.V. (NL) Consultancy Technology 100% 78% 100%

Nadere informatie

Technologie ontwikkeling als aandrijver van de circulaire economie Biobased economy met MEST & MINERALEN

Technologie ontwikkeling als aandrijver van de circulaire economie Biobased economy met MEST & MINERALEN Technologie ontwikkeling als aandrijver van de circulaire economie Biobased economy met MEST & MINERALEN Jeroen Sluijsmans mob. 06 53544671 / sluijsmans@kiemt.nl Symposium Circulaire technologie Saxion

Nadere informatie

Technology Investment Risk Profiling bij Duurzame Energie Projecten

Technology Investment Risk Profiling bij Duurzame Energie Projecten Technology Investment Risk Profiling bij Duurzame Energie Projecten Bart van Beers sr. consultant Consultants & Engineers 6 februari 2017 KIVI vakafdeling Duurzame Technologie Meet & Greet Antropia congrescentrum

Nadere informatie

Bedrijfsrapport <naam bedrijf>

Bedrijfsrapport <naam bedrijf> Bedrijfsrapport Brancheverduurzamingsplannen Introductie Met behulp van de Webtool Brancheverduurzamingsplannen van het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) heeft uw bedrijf

Nadere informatie

REGIONS FOR R4R RECYCLING. Janna Vandecruys OVAM 03/06/2014

REGIONS FOR R4R RECYCLING. Janna Vandecruys OVAM 03/06/2014 REGIONS FOR R4R RECYCLING Janna Vandecruys OVAM 03/06/2014 R4R = INTERREG IV C project Interregionale samenwerking binnen Europa Uitwisseling van ervaringen Doel: effectiviteit regionale beleid verbeteren

Nadere informatie

Duurzame dorpen. Duurzame dorpen en een circulaire ontwikkeling. Marco Kwak Attero BV New Business Development

Duurzame dorpen. Duurzame dorpen en een circulaire ontwikkeling. Marco Kwak Attero BV New Business Development Duurzame dorpen Duurzame dorpen en een circulaire ontwikkeling Marco Kwak Attero BV New Business Development Basisprincipes van Attero Naast de Ladder van Lansink, Cradle to Cradle en de Circulaire Economie;

Nadere informatie

FODI Federatie van Oppervlakte Delfstoffenwinnende Industrieën

FODI Federatie van Oppervlakte Delfstoffenwinnende Industrieën FODI Federatie van Oppervlakte Delfstoffenwinnende Industrieën Koepel van het Nederlandse grondstofwinnende bedrijfsleven De leden van FODI zijn in principe brancheorganisaties. Zand (beton, wegfundering)

Nadere informatie

Chemisch recyclen kunststof verpakkingen. Karen van de Stadt & Kees Kerstens

Chemisch recyclen kunststof verpakkingen. Karen van de Stadt & Kees Kerstens Chemisch recyclen kunststof verpakkingen Karen van de Stadt & Kees Kerstens Wat doen we vandaag Stand van zaken Chemisch recyclen voor kunststof verpakkingen Huidig systeem recyclen voor kunststof verpakkingen

Nadere informatie

Hergebruik mestwater uit de veehouderij

Hergebruik mestwater uit de veehouderij Hergebruik mestwater uit de veehouderij Oscar Schoumans Alterra, Wageningen UR Bijeenkomst Watermanagement in de Agroketen d.d. 25 september 2013, Venlo Inhoud 1. Achtergronden 2. Sluiten van de kringlopen

Nadere informatie

Bio is een marketing kreet. Die veel te vaak wordt misbruikt

Bio is een marketing kreet. Die veel te vaak wordt misbruikt Bio is een marketing kreet Die veel te vaak wordt misbruikt Bio based plastics Besparing aardolie is onnodig Besparing aardolie is vaak fictie CO2 besparing is niet bewezen Grondstof productie gaat vaak

Nadere informatie

BIORAFFINAGE ALGEN/ BIOBRANDSTOFFEN. Johan van Groenestijn

BIORAFFINAGE ALGEN/ BIOBRANDSTOFFEN. Johan van Groenestijn BIORAFFINAGE ALGEN/ BIOBRANDSTOFFEN Johan van Groenestijn johan.vangroenestijn@tno.nl Biobased Economy In de Biobased Economy wordt biomassa gebruikt voor de productie van energie, transportbrandstoffen,

Nadere informatie

kunststofindustrie naar Geert Scheys

kunststofindustrie naar Geert Scheys Transitie van de kunststofindustrie naar duurzame ontwikkeling Geert Scheys FEDERPLAST.BE Producenten van kunststof- en rubberartikelen LEDEN Agoria & Essenscia 236 effectieve leden (producenten) 18 aangesloten

Nadere informatie

Introductie Biobased Economy

Introductie Biobased Economy Introductie Biobased Economy Ontwikkelcentrum, Ede 3 Maart 2014 Ben van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen UR Universiteit Onderzoeksinstituten Wageningen UR Food & Biobased Research

Nadere informatie

Mestverwerkingtechnieken

Mestverwerkingtechnieken Mestverwerkingtechnieken Nu en over 3 jaar Oscar Schoumans (Alterra Wageningen UR) Symposium Kansen voor het verwaarden van dierlijke mest Goud voor Groenlo, Hengelo, 28 maart 2014 Inhoud 1. Achtergronden

Nadere informatie

Talent for growth. Han van Kasteren. 13 juni 2018

Talent for growth. Han van Kasteren. 13 juni 2018 Talent for growth Bioraffinage Duurzame Energie in de en Groene Praktijk Grondstoffen Han van Kasteren 13 juni 2018 Basis for biobased economy Soil -plant Bron: HarvestaGG s waarde pyramide, Nicolette

Nadere informatie

Toekomstige Biobased Materialen. Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products

Toekomstige Biobased Materialen. Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products Toekomstige Biobased Materialen Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products Geld verdienen met biomaterialen 23 november 2011 Groene grondstoffen in non-food toepassingen Zo oud als de mensheid!

Nadere informatie

Energie en Grondstoffenfabriek Amersfoort

Energie en Grondstoffenfabriek Amersfoort Energie en Grondstoffenfabriek Amersfoort Amersfoort, 2017 Henry van Veldhuizen https://www.youtube.com/watch?v=5bzezh4xqhu Inhoud Ontwikkelingen Energie en Grondstoffen Landelijke visie en aanpak Visie

Nadere informatie

Het Groene Hart Werkt

Het Groene Hart Werkt Het Groene Hart Werkt Verwaarding van grasmaaisels Aldert van der Kooij Alphen a/d Rijn, 29 maart 2018 Wat zijn maaisels? Maaisels van wegbermen, dijken, parken, watergangen en natuurterreinen Bestaat

Nadere informatie

Inhoud. I. Introductie PowerCem Technologies II. PowerCem Producten III. Patenten en Partners IV. PowerCem Diensten V. PowerCem Projecten

Inhoud. I. Introductie PowerCem Technologies II. PowerCem Producten III. Patenten en Partners IV. PowerCem Diensten V. PowerCem Projecten Inhoud I. Introductie PowerCem Technologies II. PowerCem Producten III. Patenten en Partners IV. PowerCem Diensten V. PowerCem Projecten I. Introducie PowerCem Technologies Betrouwbare techniek met vele

Nadere informatie

Sustainable Concrete Centre. Duurzaam Innoveren in beton

Sustainable Concrete Centre. Duurzaam Innoveren in beton Sustainable Concrete Centre Duurzaam Innoveren in beton Sustainable Concrete Centre Oosterhout (NB), The Netherlands Director: Mantijn van Leeuwen m.vanleeuwen@crh-scc.nl +31 6 2275 4364 CRH in Nederland

Nadere informatie

Digestaatbehandeling en recirculatie: invloed op de anaerobie

Digestaatbehandeling en recirculatie: invloed op de anaerobie Digestaatbehandeling en recirculatie: invloed op de anaerobie Tetraproject N 150156 5 e Vlaams Vergistingsforum 14 december 2017 KU Leuven Campus De Nayer Inhoud van de presentatie Inleiding Doel van het

Nadere informatie

Markt voor Mest. Geert Boosten Seminar Mest d.d. 19 juni 2015

Markt voor Mest. Geert Boosten Seminar Mest d.d. 19 juni 2015 Markt voor Mest Geert Boosten Seminar Mest d.d. 19 juni 2015 Toenemende vraag hergebruik grondstoffen Biobrandstof: 10% alternatieve brandstoffen in wegverkeer in 2020 Groen gas: 14% bijdrage in 2020 Reductie

Nadere informatie

Totale verwerking van mest en/of digestaat

Totale verwerking van mest en/of digestaat Totale verwerking van mest en/of digestaat Verwerking van slib, mest en/of digestaat is geen eenvoudige zaak. Zeker niet wanneer het doel is deze te verwerken tot loosbaar water en fracties die een toegevoegde

Nadere informatie

Kosten/baten-analyse MC-installaties en gebruikerservaringen MC

Kosten/baten-analyse MC-installaties en gebruikerservaringen MC Kosten/baten-analyse MC-installaties en gebruikerservaringen MC LEI Wageningen UR: Co Daatselaar Aanleiding en doelstellingen onderzoek Veel mest elders af te zetten tegen hoge kosten, druk verlichten

Nadere informatie

Stand van zaken inzake vergisting van huishoudelijk afval in Europa Bruno Mattheeuws OWS NV. Groene energie uit GFT, 19 april 2013 Gent

Stand van zaken inzake vergisting van huishoudelijk afval in Europa Bruno Mattheeuws OWS NV. Groene energie uit GFT, 19 april 2013 Gent Stand van zaken inzake vergisting van huishoudelijk afval in Europa Bruno Mattheeuws OWS NV Groene energie uit GFT, 19 april 2013 Gent OWS: Het bedrijf DRANCO technologie: DRogeANaerobeCOmpostering=> ontwikkeld

Nadere informatie

Potentieel van mestafgeleide producten als grondstof voor de P-industrie. Willem Schipper

Potentieel van mestafgeleide producten als grondstof voor de P-industrie. Willem Schipper Potentieel van mestafgeleide producten als grondstof voor de P-industrie Willem Schipper Fosfor, fosfaat Onvervangbaar element voor leven Wordt aangetroffen in planten en dieren In omloop gebracht door

Nadere informatie

Bioraffinagesite Renkum-Wageningen

Bioraffinagesite Renkum-Wageningen Bioraffinagesite Renkum-Wageningen Inventarisatie mogelijke keten activiteiten Paulien Harmsen (WUR-FBR) met medewerking van Steef Lips (WUR-FBR), Edwin Bosma(NSP), Erwin Schuitema (NSP) en Joep Koene

Nadere informatie

Mestscheiding Annelies Gorissen

Mestscheiding Annelies Gorissen Mestscheiding Annelies Gorissen 16/05/2017, Kinrooi Dunne fractie Rijk aan N & K Drijfmest Rijk aan N, P en K Mestscheider Dikke fractie Rijk aan P Waarom scheiden? Beperken mestafvoer: concentreren van

Nadere informatie

Agenda. 2 de Gen BE. Voortgangsvergadering 3 TETRA projecten. 80108 Valorisatie van (ligno-)cellulose reststromen - VaLiCel

Agenda. 2 de Gen BE. Voortgangsvergadering 3 TETRA projecten. 80108 Valorisatie van (ligno-)cellulose reststromen - VaLiCel Voortgangsvergadering 3 TETRA projecten 80108 Valorisatie van (ligno-)cellulose reststromen - VaLiCel 80166 Bio-ethanol uit lignocellulose grondstoffen beschikbaar in Vlaanderen Agenda - Tweede generatie

Nadere informatie

NEO-alginaat. Nationale watertechnologie week. Gorinchem 22 maart 2017 Maarten Schaafsma

NEO-alginaat. Nationale watertechnologie week. Gorinchem 22 maart 2017 Maarten Schaafsma NEO-alginaat Nationale watertechnologie week Gorinchem 22 maart 2017 Maarten Schaafsma Namens wie sta ik hier? Dit project wordt gesteund door: 2 NEO-alginaat, waarom? Bijdrage aan de circulaire economie

Nadere informatie

Ontwerp voor een verordening van de Raad betreffende de statistiek van het afvalbeheer

Ontwerp voor een verordening van de Raad betreffende de statistiek van het afvalbeheer bron : Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen PB C 87 van 29/03/99 Ontwerp voor een verordening van de Raad betreffende de statistiek van het afvalbeheer Bijlage I Productie en terugwinning van

Nadere informatie

Benutting nieuwe groene (afval) reststromen als tweede generatie biobrandstof. Bijeenkomst studiegroep bio-energie 19 december 2017

Benutting nieuwe groene (afval) reststromen als tweede generatie biobrandstof. Bijeenkomst studiegroep bio-energie 19 december 2017 Benutting nieuwe groene (afval) reststromen als tweede generatie biobrandstof Bijeenkomst studiegroep bio-energie 19 december 2017 De wereld is van ons allemaal We zijn er alleen niet altijd even zuinig

Nadere informatie

BESCHIKKING OMGEVINGSVERGUNNING

BESCHIKKING OMGEVINGSVERGUNNING BESCHIKKING OMGEVINGSVERGUNNING verleend aan Qlyte Operations B.V. ten behoeve van het wijzigen van een inrichting bedoeld voor de productie van secundaire grondstoffen (Locatie: Kranssteenweg 2, Farmsum)

Nadere informatie

Design for Recycling is zelden one size fits all. Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018

Design for Recycling is zelden one size fits all. Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018 Design for Recycling is zelden one size fits all Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018 Design voor Recycling, is zelden one size fits all De onderwerpen: Waarom ook alweer duurzaam verpakken? Welke basisprincipes

Nadere informatie

Systeemdocument AgriMoDEM mestraffinage

Systeemdocument AgriMoDEM mestraffinage vestiging Drachten behorende bij onderbouwing Knarweg 14, Lelystad. Op het gebied van schoon en zuinig produceren, heeft de agrarische sector nog een aantal belangrijke doelstellingen te behalen. Belangrijkste

Nadere informatie

Circular Economy Lab: Waardering. recycling in de bouw

Circular Economy Lab: Waardering. recycling in de bouw Duurzaamheidswinst door ketensamenwerking! Circular Economy Lab: Deze bijeenkomst is de tweede in een serie van vijf debatavonden, welke zijn bedoeld om de circulaire economie in een aantal belangrijke

Nadere informatie

Afvalwater zuiveren Bezoek Wageningse Alumnivereniging 22 april 2014

Afvalwater zuiveren Bezoek Wageningse Alumnivereniging 22 april 2014 Afvalwater zuiveren 1970-2030 Bezoek Wageningse Alumnivereniging 22 april 2014 Even voorstellen: Mathijs Oosterhuis (T32, 1993) Specialisatie: milieutechnologie 1999-2003 TNO-MEP 2003-heden Waterschap

Nadere informatie

18.00 Veroniqué Swinkels (BBK/DVS) en Natascha Kooiman (Smaackmakers) Aftrap. 18.05 Helene van Zutphen (Nederland Schoon) Samen voor een schone buurt

18.00 Veroniqué Swinkels (BBK/DVS) en Natascha Kooiman (Smaackmakers) Aftrap. 18.05 Helene van Zutphen (Nederland Schoon) Samen voor een schone buurt 18.00 Veroniqué Swinkels (BBK/DVS) en Natascha Kooiman (Smaackmakers) Aftrap 18.05 Helene van Zutphen (Nederland Schoon) Samen voor een schone buurt 18.30 Albert Gast (Think + DO) Design als tool om duurzaam

Nadere informatie

Nascheiding kunststoffen. Het heldere alternatief van Attero

Nascheiding kunststoffen. Het heldere alternatief van Attero Nascheiding kunststoffen Het heldere alternatief van Attero Sinds 1 januari 2010 moet elke gemeente in Nederland een fors deel van het kunststof verpakkingsafval scheiden van de rest van het huishoudelijk

Nadere informatie

PHA programma: Introductie & consortium vorming

PHA programma: Introductie & consortium vorming PHA programma: Introductie & consortium vorming Christiaan Bolck Program manager materials - Wageningen UR Workshop PHA 17 December 2013 Wageningen Forum Biorefinery; nieuwe waardeketens van groene grondstoffen

Nadere informatie

Twence: Transitie naar Euregionaal producent van duurzame energie en grondstoffen

Twence: Transitie naar Euregionaal producent van duurzame energie en grondstoffen Twence: Transitie naar Euregionaal producent van duurzame energie en grondstoffen BEON Nieuwe Energiedag 2018 Leendert Tamboer Transitie.. niet nieuw maar uitdagingen enorm! Algemeen minder fossiel CO

Nadere informatie

Material Value Circle

Material Value Circle Material Value Circle Meerwaarde in de circulaire waarde keten Lonneke de Graaff Materials 2014 l.graaff@dpivalucentre.nl Inhoud DPI Value Centre Wat is de Value Circle? Waarom kijken naar de Value Circle?

Nadere informatie

Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen L 332/11 BIJLAGE II TERUGWINNING EN VERWIJDERING VAN AFVALSTOFFEN SECTIE 1.

Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen L 332/11 BIJLAGE II TERUGWINNING EN VERWIJDERING VAN AFVALSTOFFEN SECTIE 1. 9.12.2002 L 332/11 BIJLAGE II TERUGWINNING EN VERWIJDERING VAN AFVALSTOFFEN SECTIE 1 Dekking 1. De statistieken worden opgesteld voor alle terugwinnings- en verwijderingsinrichtingen die de in sectie 8,

Nadere informatie

Energie uit bintjes en bieten 1981 een doodlopende weg

Energie uit bintjes en bieten 1981 een doodlopende weg Energie uit bintjes en bieten 1981 een doodlopende weg Prof. dr ir R. Rabbinge Prov. Gelderland / Arnhem, 19 oktober 2015 1 Bio-fuel in historisch perspectief ethanol Energie uit Bieten en Bintjes, Chemisch

Nadere informatie

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Alternatieve brandstoffen

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Alternatieve brandstoffen Afsluitende les Leerlingenhandleiding Alternatieve brandstoffen Inleiding Deze chemie-verdiepingsmodule over alternatieve brandstoffen sluit aan op het Reizende DNA-lab Racen met wc-papier. Doel Het Reizende

Nadere informatie

VIS-traject De Blauwe Cirkel

VIS-traject De Blauwe Cirkel VIS-traject De Blauwe Cirkel Algemene conclusies en outlook Arne Verliefde (UGent) Initieel doel Blauwe Cirkel Verhogen efficiëntie waterhergebruik Valorisatie van zouten: Intern Extern Validatie van nieuwe

Nadere informatie

Mest als basis voor energie en grondstoffen

Mest als basis voor energie en grondstoffen Mest als basis voor energie en grondstoffen Nico Verdoes Wageningen UR Livestock Research Bio-energiedag Oost-Nederland, 1 november 2012 Livestock Research ca. 200 fte Genomics Animal Nutrition Animal

Nadere informatie

VERKENNING van de BioBased Economy

VERKENNING van de BioBased Economy VERKENNING van de BioBased Economy Biobased of Biowaste? Vereniging van Ver(s)kenners Martijn Wagener 28-nov-2013 Indeling Introductie Virida! Wat is de Biobased Economy?! Principes: cascadering en raffinage!

Nadere informatie

Brew a better Breezer

Brew a better Breezer Brew a better Breezer Workshop Woudschoten Conferentie Sonja Isken / Marieke Beijer Levensmiddelenmicrobiologie Biotechnologie Wageningen Universiteit Workshop - Brew a better breezer Breezer Levensmiddelenfermentaties

Nadere informatie

Levenscyclusanalyse fosfaat, cellulose, alginaat en PHA uit rioolwater. Geert Bergsma, 30 mei 2017

Levenscyclusanalyse fosfaat, cellulose, alginaat en PHA uit rioolwater. Geert Bergsma, 30 mei 2017 Levenscyclusanalyse fosfaat, cellulose, alginaat en PHA uit rioolwater Geert Bergsma, 30 mei 2017 LCA Grondstoffen uit rioolwater Fosfaat: eindige grondstof, noodzakelijk voor landbouw PHA: interessante

Nadere informatie

Aantoonbaar duurzaam materiaalgebruik. Kwantificeren van milieuprestaties van gebouwen

Aantoonbaar duurzaam materiaalgebruik. Kwantificeren van milieuprestaties van gebouwen Aantoonbaar duurzaam materiaalgebruik Kwantificeren van milieuprestaties van gebouwen Aanleiding Het schaarser worden van grondstoffen maakt zorgvuldig omgaan met bouwmaterialen (nog) belangrijker! Wat

Nadere informatie

Uitgangspunten Doelen Klimaatakkoord Parijs Houd ruimte in beschikbare carbon budget voor BV

Uitgangspunten Doelen Klimaatakkoord Parijs Houd ruimte in beschikbare carbon budget voor BV Uitgangspunten 1 Doelen Klimaatakkoord Parijs Houd ruimte in beschikbare carbon budget voor BV Nederland 1 (versnel waar mogelijk) Organiseer zo optionaliteit / ruimte om tegenvallers op te vangen 2 Impact

Nadere informatie

Drukwerk in ketenperspectief

Drukwerk in ketenperspectief 04/06/2014 Drukwerk in ketenperspectief Toon Smets BBT studiedag, 8.05.2014, Leuven Inhoud 1. Inleiding 2. Opzet van de studie 3. Ontwikkelingen in de keten milieuaspecten 4. Aanbevelingen voor toekomstige

Nadere informatie

PROGRAMMA 11:00-11:20 PLENAIRE OPENING + UITLEG KIVI KLIMAATTAFELS 11:30-12:15 1E RONDE KIVI KLIMAATTAFELS 12:15-13:00 LUNCH

PROGRAMMA 11:00-11:20 PLENAIRE OPENING + UITLEG KIVI KLIMAATTAFELS 11:30-12:15 1E RONDE KIVI KLIMAATTAFELS 12:15-13:00 LUNCH Welkom PROGRAMMA 11:00-11:20 PLENAIRE OPENING + UITLEG KIVI KLIMAATTAFELS 11:30-12:15 1E RONDE KIVI KLIMAATTAFELS 12:15-13:00 LUNCH 13:00-13:45 2E RONDE KIVI KLIMAATTAFELS 14:00-14:45 3E RONDE KIVI KLIMAATTAFELS

Nadere informatie

Energy Balance Assessment Tool

Energy Balance Assessment Tool Energy Balance Assessment Tool Energy Balance Assessment Tool (EBAT) Verbruik van verschillende soorten energie in de waterkringloop: een Excel tool Energy Balance Assessment Tool (EBAT) Waarom is EBAT

Nadere informatie

Platform voor valorisatie van nevenstromen. Johan Gemoets & Andy Vancauwenberghe

Platform voor valorisatie van nevenstromen. Johan Gemoets & Andy Vancauwenberghe Platform voor valorisatie van nevenstromen Johan Gemoets & Andy Vancauwenberghe Het Historiek ProjectSYMBIOSE SYMBIOSE 1 Sept. 2012 Aug. 2014 SYBIOSE 2.0 Sept. 2014 Dec.2015 Het Project (sinds sept. 2012)

Nadere informatie

ERUTAN. Een nieuw business concept ontwerp voor tapijten van natuurlijke vezels met een 100% gesloten biologische cirkel

ERUTAN. Een nieuw business concept ontwerp voor tapijten van natuurlijke vezels met een 100% gesloten biologische cirkel ERUTAN Een nieuw business concept ontwerp voor tapijten van natuurlijke vezels met een 100% gesloten biologische cirkel Terug naar de natuur ERUTAN: een project ontwikkeld door het ERUTAN Consortium, bestaande

Nadere informatie

Zonder water, geen papier

Zonder water, geen papier Zonder water, geen papier (en zonder papier geen Waterschappen:) Grenzen bestaan alleen in je hoofd! Leon P.A.A. Joore M.Sc. Millvision B.V. Grondstoffenfabriek, energietransitie keten en KCPK, 20 Juni

Nadere informatie

Materiaal keuzes. Globaal genomen zijn er 4 basis functies denkbaar waarom men het product wilt verpakken.

Materiaal keuzes. Globaal genomen zijn er 4 basis functies denkbaar waarom men het product wilt verpakken. Materiaal keuzes Waarom verpakken we het product? Dit is de eerste vraag die beantwoord moet worden. Immers als het niet nodig is om een product te verpakken, is een materiaal keuze ook niet nodig en ontstaat

Nadere informatie

Attero Holding N.V., bestaande uit: N.V. Afvalverbranding Zuid Nederland (A.Z.N.)

Attero Holding N.V., bestaande uit: N.V. Afvalverbranding Zuid Nederland (A.Z.N.) CERTIFICAAT, bestaande uit: Attero B.V. Attero Noord B.V. Attero Zuid B.V. AZN Holding B.V. Meander 861 6825 MH Arnhem Postbus 4114 6080 AC Haelen en de toepassing daarvan voldoen aan de voorwaarden gesteld

Nadere informatie

Innovation Concepts B.V. Nieuwsbrief 2012-01 Versie NL

Innovation Concepts B.V. Nieuwsbrief 2012-01 Versie NL Algemeen Innovation Concepts B.V. is bijna twee jaar geleden opgezet door Pol Knops en Keesjan Rijnsburger. We zijn al ruim twee jaar bezig met het onderzoeken van diverse toepassingen van CO 2 binding

Nadere informatie

Elementen Thema 1 MAterialen. de kringloop tussen mens / dier en plant uiteggen mbv CO2 en O2

Elementen Thema 1 MAterialen. de kringloop tussen mens / dier en plant uiteggen mbv CO2 en O2 Toetstermen Hout (H1) Stofeigenschappen 5 soorten hout onderscheiden in kleur, structuur en toepasbaarheid 5 verschillende houtsoorten herkennen 5 verschillende houtsoorten - wisselw. mens, dier Gebruik

Nadere informatie

Vezels als grondstof voor biobased producten. Ir. Maurice Henssen (Bioclear b.v.)

Vezels als grondstof voor biobased producten. Ir. Maurice Henssen (Bioclear b.v.) Vezels als grondstof voor biobased producten Ir. Maurice Henssen (Bioclear b.v.) Opdrachtverlening STOWA Grondstoffenfabriek Inhoud presentatie Inventarisatie hoogwaardige afzetmogelijkheden zeefgoed Technische,

Nadere informatie

Winnen en bleken van papiergrondstoffen

Winnen en bleken van papiergrondstoffen 119 1 Winnen en bleken van papiergrondstoffen door M. Jennekens KNP Leykam 1. Inleiding 119 3 2. Naaldhout en loofhout 119 3 3. Winning van papiervezels 119 4 4. Secundaire vezelbron 119 5 5. Mechanische

Nadere informatie

Productie van vezels voor isolatiematten eiwitten voor veevoer uit natuurgras mbv grasraffinage

Productie van vezels voor isolatiematten eiwitten voor veevoer uit natuurgras mbv grasraffinage Productie van vezels voor isolatiematten eiwitten voor veevoer uit natuurgras mbv grasraffinage ECO Grond stoffen BV Ir. Elma Schoenmaker- van der Bijl, directeur Eco Grondstoffen BV Raffinage en de nieuwe

Nadere informatie

Samenwerking Optimalisatie Slibgisting (SOS) Gezamenlijk innoveren voor gezamenlijk succes - Ephyra en Themista -

Samenwerking Optimalisatie Slibgisting (SOS) Gezamenlijk innoveren voor gezamenlijk succes - Ephyra en Themista - Samenwerking Optimalisatie Slibgisting (SOS) Gezamenlijk innoveren voor gezamenlijk succes - Ephyra en Themista - Ephyra en Themista Vanuit eenzelfde achtergrond naar twee innovaties Snuffelronde innovatie

Nadere informatie

Kunststof en composiet

Kunststof en composiet Kunststof en composiet Kunststof en composiet 4e college kunststof Utrecht HKU Materialen Vandaag: Overige kunststoffen Composieten Kunststofherkenning en herhaling Materialen PE, polyetheen - LDPE en

Nadere informatie

Kunststof en composiet Kunststof en composiet

Kunststof en composiet Kunststof en composiet Kunststof en composiet Kunststof en composiet 4e college kunststof Utrecht HKU Vandaag: PE, polyetheen Overige kunststoffen Composieten Kunststofherkenning en herhaling - LDPE en HDPE: verschillend soortelijk

Nadere informatie

Recyclebaar? Check t! Workshop Recyclecheck vormvaste kunststof verpakkingen 28 maart 2019

Recyclebaar? Check t! Workshop Recyclecheck vormvaste kunststof verpakkingen 28 maart 2019 Recyclebaar? Check t! Workshop Recyclecheck vormvaste kunststof verpakkingen 28 maart 2019 Programma Workshop Introductie KIDV Uitleg Recyclecheck Presentatie KIDV voorbeelden obv recyclecheck. Deelnemers

Nadere informatie

Levenscyclusanalyse fosfaat, cellulose, alginaat en PHA uit rioolwater. Geert Bergsma, mei 2017

Levenscyclusanalyse fosfaat, cellulose, alginaat en PHA uit rioolwater. Geert Bergsma, mei 2017 Levenscyclusanalyse fosfaat, cellulose, alginaat en PHA uit rioolwater Geert Bergsma, mei 2017 LCA Grondstoffen uit rioolwater Fosfaat: eindige grondstof, noodzakelijk voor landbouw PHA: interessante bioplastic

Nadere informatie

Reactie visiedocument: Duurzame bio-economie 2030

Reactie visiedocument: Duurzame bio-economie 2030 Reactie visiedocument: Duurzame bio-economie 2030 Prof. dr. M.B. Katan, Prof. dr ir R. Rabbinge & Prof. dr. L.E.M. Vet Bijeenkomst Commissie Corbey / Utrecht, 16 januari 2015 1 Light use efficiency: terrestrial

Nadere informatie

Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie

Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie Prof. ir. Hans van Dijk 1 Afdeling Watermanagement Sectie Gezondheidstechniek Inhoud hydrologische kringloop kwalitatief 1. regenwater 2. afstromend/oppervlaktewater. infiltratie

Nadere informatie