Ontslag na een totale knieprothese
Inleiding De afgelopen week heeft u met de fysiotherapeut geoefend. Het is belangrijk dat als u thuis bent, doorgaat met de therapievorm die in het ziekenhuis gestart is. Weer thuis Het is belangrijk om op het volgende te letten: - Vermijd een aantal bewegingen als hurken, bukken en de benen over elkaar slaan. - Als u toch iets op moet rapen van de grond, plaatst u uw geopereerde been naar achteren en u zoekt daarbij steun met 1 hand. - Wissel lopen, zitten en staan regelmatig af. - Probeer uw loopafstand geleidelijk aan te vergroten. Forceer uw knie niet! - Loop binnen en buiten eerst met een wandelstok of kruk, en ga dit in overleg met uw fysiotherapeut geleidelijk afwennen. - Los staan kan en mag (staan aan het aanrecht mag gewoon). - Als u staat en wil draaien, moet u dit stapsgewijs doen (geen pirouette maken). - Ga bij voorkeur op een wat hogere stoel zitten. - Leg uw benen omhoog als deze wat gezwollen zijn. - Het is belangrijk dat uw knie helemaal gestrekt kan worden. Leg daarom in bed geen kussen onder de knie. - Als u voldoende controle heeft over uw geopereerde been kunt u na zes weken weer gaan autorijden, raadpleeg wel vooraf de voorwaarden van uw autoverzekering en uw arts of fysiotherapeut. - Zwemmen is na zes weken toegestaan. - Oefen dagelijks, liever meerdere keren per dag dan te lang achtereen. 1
In de eerste week na uw ontslag neemt u bij onderstaande problemen contact op met de huisarts. - Als pijn in het operatiegebied toeneemt in combinatie met roodheid en eventueel koorts. - Bij een dik, glanzend en pijnlijk onderbeen. Ter voorkoming van infectie van het geplaatste kunstgewricht (prothese), moet u in bepaalde omstandigheden alert zijn. Tot deze omstandigheden worden gerekend: - Ingrepen aan uw gebit, zoals sommige zenuwbehandelingen, het verwijderen van tandsteen en het trekken van tanden of kiezen. - Operaties of inwendige ingrepen. - Verwondingen. - Etterende wonden, steenpuisten of bloedvergiftiging. - Andere ontstekingen. Het is raadzaam om in bovenstaande gevallen uw (huis)arts of tandarts zonodig over uw knieprothese te informeren. Oefeningen voor thuis Liggend - 10 keer: Leg de benen languit neer en beweeg tenen en voeten op en neer (de benen stilhouden). - 5-10 keer: 5 seconden: Leg uw been gestrekt neer, waarbij u de knieholte naar beneden drukt en zo de bovenbeenspieren aanspant. Het niet-geopereerde been mag gebogen op bed staan. 2
Zittend - 5-10 keer: 5 seconden. Ga goed achterin de stoel zitten. Strek de knie en maak het been zo recht mogelijk. Staand Bij deze oefeningen gebruikt u een tafel of leuning als steun. - Beweeg het geopereerde been zijwaarts. Let op dat u uw bekken niet optrekt. Probeer uw been lang te houden. - Zijwaarts lopen aan de leuning om de stabiliteit te trainen en het been te belasten. - Op dezelfde wijze voor- en achterwaarts. - In stand de knie buigend optrekken. Over het algemeen geldt: oefen liever kort en vaak dan één keer lang achter elkaar. Als u goed loopt met twee elleboogkrukken, gaat u in overleg met de fysiotherapeut één kruk gebruiken. Neem de kruk in de hand aan de niet-geopereerde kant van het lichaam. Dus als u aan de rechterkant geopereerd bent, houdt u de kruk vast met de linkerhand en andersom. Steun op de kruk op het moment dat u op het geopereerde been gaat staan. 3
Traplopen Maak indien aanwezig altijd gebruik van de trapleuning en gebruik dan één kant van de leuning. - Trap oplopen: verzet eerst het gezonde been, dan uw geopereerde been en als laatste de kruk(ken). - Trap aflopen: verplaats eerst de kruk(ken), verzet dan uw geopereerde been en als laatste uw gezonde been. Vaak gestelde vragen na een totale knieoperatie Hoe lang blijft mijn knie pijnlijk? Na de operatie zult u merken dat de pijn geleidelijk minder wordt. Tot drie a vier maanden na de operatie treedt er nog steeds verbetering op. Startpijn of pijn bij de eerste stappen kan ook nog een poosje aanhouden. Sommige mensen voelen een doffe pijn na lange wandelingen tot ongeveer een jaar na de operatie. Hoe lang blijft mijn knie dik? De zwelling vermindert de eerste maanden na het ontslag. De zwelling is meestal s avonds het grootst en neemt af wanneer u goed blijft oefenen. Het vermindert als u regelmatig uw been hoog legt (op een stoel). U kunt eventueel een ijskompres (coldpack) op uw knie leggen. Hoe vaak moet ik oefenen? Drie keer per dag 10 minuten oefenen is voldoende. Voer de oefeningen serieus uit maar overdrijf het niet. Wanneer mag ik weer gaan autorijden? Als u voldoende controle heeft over uw geopereerde been kunt u na zes weken weer gaan autorijden. Het is niet verstandig om te rijden wanneer u nog pijnmedicatie slikt. Raadpleeg uw arts en de polisvoorwaarden van uw verzekeringsmaatschappij. Wanneer mag ik weer gaan fietsen? Als u voor de operatie ook al regelmatig fietste, mag u ongeveer zes weken na de operatie weer gaan fietsen. U moet wel weer voldoende controle over uw geopereerde been hebben (en uw knie 95º- 100º kunnen buigen). Gebruik een damesfiets vanwege de lage instap. Wij raden u aan eerst te oefenen op een hometrainer. Raadpleeg wel altijd eerst uw arts of fysiotherapeut. 4
Wanneer mag ik weer gaan douchen/in bad? U mag weer gaan douchen/in bad wanneer de hechtingen/krammen zijn verwijderd. Dit is over het algemeen zeventien of achttien dagen na de operatie. Wat voor soort schoenen kan ik het beste aantrekken? Het is verstandig om schoenen te dragen die vast aan de voet zitten en een brede hak hebben. Hoge hakken en slippers moet men de eerste drie maanden vermijden. Hoe lang moet ik de bloedverdunnende injecties blijven gebruiken? In het ziekenhuis bent u begonnen met Fraxiparine te spuiten. Fraxiparine is een bloedverdunnend middel dat u tot zes weken na de operatie moet gebruiken. Dit medicijn gaat de vorming van trombose (klontering van het bloed) tegen. Mocht u voor de operatie al bloedverdunnende middelen gebruiken, zoals Acenocoumarol en Ascal, dan blijft u deze middelen gebruiken. Uw dokter zal u hierover adviseren. Wanneer mag ik weer op mijn zij slapen? U mag direct na de operatie op uw zij slapen met een kussen tussen uw knieën (tot ongeveer zes tot acht weken na de operatie). Hoe verzorg ik mijn wond? De wond moet schoon en droog blijven. De huid rondom de hechtingen/krammen kan er wat rood of geïrriteerd uitzien. Wanneer de hechtingen/krammen verwijderd zijn zal deze roodheid langzamerhand afnemen. Wanneer het wondgebied gezwollen of rood wordt of er komt vocht uit, is het verstandig om met de huisarts te overleggen wat u moet doen. Wanneer de hechtingen/krammen verwijderd zijn kunt u weer gaan douchen. Het is beter de wond van boven naar beneden te wassen, en niet van links naar rechts. Het is beter de wond de eerste twee maanden met uw handen te wassen en niet met een washand. Let er ook op dat u rond het wondgebied geen crème of lotion gebruikt. Hoe lang moet ik gebruik maken van een loophulpmiddel? U moet minimaal zes weken een loophulpmiddel gebruiken. De druk op de herstellende knie wordt hierdoor verminderd. 5
Hoever kan ik mijn knie buigen? Gemiddeld kan een knieprothese 120º buigen, maar er is niets mis als dit niet helmaal lukt. Om te kunnen fietsen moet uw knie in ieder geval 95º- 100º kunnen buigen. Hoe lang blijft mijn knie warm aanvoelen? Uw knie kan 6-12 maanden na de operatie nog warm aanvoelen. Is het normaal dat mijn knie een klikgeluid maakt? Dit is normaal en niet verontrustend. Ongeveer 70% van de mensen hoort dit geluid. Tot slot Heeft u nog vragen dan kunt u contact opnemen met de medewerkers van de polikliniek Orthopedie of uw behandelend fysiotherapeut. Zij kunnen uw vragen beantwoorden of u naar de juiste persoon doorverwijzen. 132581-V282-02/07 Deze folder is een uitgave van het Gemini Ziekenhuis 6