Voortgangsrapportage april-september 2015 IGUNGA Ecovillage 2015-2019 Het Igunga Ecovillage project is een samenwerking tussen Heifer, Aqua For All, ICIPE (een onderzoeksinstituut) en de lokale Tanzaniaanse overheid, met steun van de Europese Unie. Met het project worden boerengemeenschappen in het district geholpen om zich beter aan te passen aan en te anticiperen op klimaatveranderingen. Om dit te bereiken zullen er in 9 dorpen Ecovillages worden opgezet. In deze dorpen wordt een duurzame omgang met de leefomgeving gestimuleerd, door gebruik te maken van technieken die hun succes al in andere gebieden hebben bewezen. Denk hierbij aan wateropslag en recycle technieken, natuurlijke gewasbescherming, bomenaanplant, houtbesparende ovens, solar lampen en biogas. De projectdeelnemers kiezen in overleg met de lokale overheid welke technieken het meest geschikt zijn voor hun gebied. De gekozen technieken worden samen met de deelnemers getest en waar nodig bijgestuurd. De geleerde lessen worden systematisch gedocumenteerd en gedeeld met de projectdeelnemers, andere organisaties, kennisinstituten en beleidsmakers. Ook zullen deelnemers en lokale bestuurders samenwerken om het beheer en de regelgeving Het kantoor van de districtsraad en haar staf met betrekking tot natuurlijk hulpbronnen beter te organiseren. Positieve resultaten kunnen na afloop op grote schaal uitgerold worden door de Tanzaniaanse overheid en waar mogelijk op internationaal niveau. Dit project zet in op het verbeteren van kennis over en toepassing van klimaatadaptatietechnieken van 6.000 families (36.000 individuen) en een verbeterde lokale besluitvorming op het gebied van beheer van natuurlijke hulpbronnen. De focus ligt met name op trainingen, het leren van nieuwe technieken en het begeleiden van de toepassing ervan. Daarnaast ontvangt een aantal families zaden voor natuurlijke gewasbescherming en kippen of vissen. De families die deze items ontvangen moeten eenzelfde hoeveelheid doorgeven aan andere gezinnen, zodat uiteindelijk alle 6.000 huishoudens voorzien zijn. Naast deze directe groepen profiteren nog eens 6.000 andere families (36.000 individuen) uit het dorp van dit project. Zij krijgen eveneens verbeterde toegang tot water en profiteren van een duurzame leefomgeving (vruchtbare grond, meer schaduw door boomaanplant, regelgeving ter bescherming van de natuur). Het project bereikt hiermee 72.000 boeren en boerinnen.
Project Gedurende dit vijfjarig project wordt ernaar gestreefd om twee hoofddoelen te behalen met bijbehorende resultaten. 1. Verbeterde weerbaarheid tegen de effecten van klimaatveranderingen in de 9 ecovillages Resultaat 1.1 6.000 huishoudens (ecovillage) zijn beter bewapend tegen de effecten van klimaatverandering door verbeterd milieubehoud, duurzame landbouw en versterkte gemeenschappen. Resultaat 1.2 De lokale overheidsmedewerkers van Igunga hebben kennis om klimaatadaptatiestrategieën te analyseren, plannen en implementeren. 2. Delen van geteste succesvolle klimaattechnieken met andere rurale gemeenschappen Resultaat 2. Ervaring en geleerde lessen van de ecovillages documenteren en delen met geschikte stakeholders waaronder relevante beleidsmakers. Belangrijkste geplande activiteiten van deze periode Activiteit voltooid Opstart van het projectteam Nulmeting Voorlopig rapport Mobilisatie van de lokale bevolking Communicatieplan 3R Veldbezoek Opzet Farmer Field Schools Stuurgroepvergadering Activiteiten: De aftrap In april van dit jaar is het Igunga Ecovillage project officieel van start gegaan. Heifer Tanzania is verantwoordelijk voor de uitvoering op het terrein en heeft een projectverantwoordelijke ter plaatse. Er is personeel gerekruteerd voor de posten van medewerkers landbouw, natuurlijke hulpbronnen beheer en ontwikkeling van sociaal kapitaal (opzetten en versterken van netwerken en organisaties). Daarnaast zijn er een administratief-financieel medewerker en een chauffeur aangenomen. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat dit projectteam in het districtskantoor gehuisd zou worden. Dat bleek daar echter niet geschikt voor en daarom is er een andere kantoorruimte gezocht waar het team zich heeft geïnstalleerd met alle benodigde kantoor- en andere materialen. Igunga ligt in een geïsoleerde streek (dagtrip van grote steden) en er zijn weinig faciliteiten. Het opzetten van een veldkantoor in de regio is zodoende geen eenvoudige zaak.
De nulmeting Om goed te kunnen bepalen of het project de gewenste resultaten behaalt, is het belangrijk de beginsituatie te kennen. Om die in kaart te brengen hebben een consultant en zijn team interviews gehouden met de bewoners van de 9 dorpen, en nog 3 dorpen daarbuiten om vergelijkingsmateriaal te hebben. Het voorlopige rapport is met de verschillende projectpartners besproken en het definitieve rapport is onderweg. Mobilisatie van de lokale bevolking De betrokkenheid van de lokale bevolking bij het project is essentieel voor het succes ervan. Uiteindelijk zullen de dorpsbewoners moeten aangeven wat voor hen wel en wat niet werkt. Daarom is vanaf de start van het project hoog ingezet op het informeren van de lokale bevolking en hebben ze meegeholpen een gezamenlijke planning voor het eerste jaar op te stellen. In de rivierbedding worden gaten gemaakt om drinkwater uit te putten in de droge tijd Naast de boerengezinnen in de dorpen is het ook van groot belang dat de districtsraad (gekozen bestuurders) en staf bij het project zijn betrokken. Het projectteam werkt nauw samen met zeven stafmedewerkers, werkzaam op verschillende afdelingen in relatie tot het klimaat (landbouw, veehouderij, water, planning, natuurlijke hulpbronnen, water en sanitatie en visserij). Uiteindelijk moeten de klimaataanpassingen van de boeren worden ondersteund door voorwaardenscheppende regelgeving en stimulerend beleid door de districtsoverheid. Op die manier zal het aanpassingsproces ook na afloop van het project zelfstandig doorgang vinden. Communicatieplan De Europese Unie hecht grote waarde aan een goede externe communicatie door en over het project en ook Heifer Nederland wil graag de geleerde lessen en succesvolle strategieën delen met geïnteresseerden. Daarom is er een communicatieplan uitgewerkt door Heifer Nederland, waarin verschillende activiteiten zijn uitgezet volgens drie pijlers: - Vergroting van de zichtbaarheid (gebruik van EU-logo, wegwijzers, brochures); - Goede externe communicatie (onder meer met een website); - Een leeragenda : registratie en communicatie over de geleerde lessen. Het leren gebeurt op verschillende niveaus, maar alles begint bij de boeren en boerinnen van Igunga die zich organiseren in zogenaamde Farmer Field Schools. Daar leren ze nieuwe technieken en delen ze hun ervaringen met innovatieve klimaatadaptaties waardoor ze naar een hoger plan worden gebracht. Op districtsniveau dragen deze lessen bij aan verbeterde regelgeving en beleid, hetwelk ook weer uitgedragen zal worden naar andere districten via de Vereniging van Tanzaniaanse Districten.
Op nationaal en internationaal niveau zal er worden deelgenomen en bijgedragen aan netwerken op het gebied van landbouw, water en klimaatverandering. Met trots kunnen we melden dat de Igunga-website de lucht in is: www.igungaecovillage.com, waarop de laatste nieuwtjes met betrekking tot het project te lezen zijn. 3R veldbezoek Eén van de projectpartners is Aqua for All, een alliantie van bedrijven en organisaties actief op het gebied van watervoorzieningen in ontwikkelingslanden. Drie van de aangesloten organisaties doen mee in het project. Eind september heeft een team van 4 waterspecialisten een inventarisatie gemaakt van de huidige situatie van het waterbeheer en gekeken hoe de 3R-benadering het beste uitgevoerd kan worden. De 3R en staan voor de Engelse termen: Reuse (hergebruik), Recharge (aanvulling) en Retention (vasthouden) en is een innovatieve methode om effectiever gebruik te maken van het aanwezige water. Watertekort is een groot probleem in de regio: alleen in het regenseizoen kan er worden geplant, maar de regens worden steeds meer onvoorspelbaar. In de droge tijd is drinkwater en water voor het vee een groot probleem waarvoor vaak enorme afstanden moeten worden afgelegd. De 3R-aanpak zal de bevolking eenvoudig toepasbare technieken aanreiken. Farmer Field Schools (FFS) Al eerder zijn de FFS genoemd. In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, zijn dit geen formele scholen maar een organisatie van boeren en boerinnen rondom thema s die voor hen van belang zijn om hun inkomensgenererende activiteiten te verbeteren, in dit geval door de toepassing van technieken die resistent zijn tegen klimaatsverandering. De groepen bepalen zelf hun leertraject en elke groep kiest twee leden die hun facilitators worden. Leren is vooral niet puur kennisoverdracht maar veel leren door te zien en te doen, dus in het veld i.p.v. het klaslokaal. In totaal worden er voor de projectperiode 240 groepen opgezet. In het eerste semester is hiermee een start gemaakt en zijn er al meer dan 100 groepen gevormd. Naast deze boerenscholen is er ook aandacht voor andere doelgroepen in de gemeenschap. Zo wordt er samengewerkt met 5 lagere scholen, 2 middelbare scholen en een gevangenis voor het planten van bomen en het opzetten van een bomenkwekerij. De zaden voor de geselecteerde boomsoorten en andere materialen zijn aangeschaft en uitgedeeld aan de 7 scholen en de gevangenis. De scholen hebben allen een boomkwekerij opgezet en hebben met leerlingen een milieu -club opgericht. Jong geleerd is oud gedaan! Schoolkinderen op schoolplein: ook een van de doelgroepen
Stuurgroepvergadering Het werken in een partnerschap met andere organisaties vraagt om een goede afstemming en een geïntegreerde benadering. De integratie van landbouw- en veeteeltactiviteiten, met componenten van water en natuurlijke bronnenbeheer leveren een grote meerwaarde. Denk bijvoorbeeld aan het watervasthoudend effect van dierlijke mest op een stuk grond waar ook bomen zorgen voor een gunstiger microklimaat. Of wateropvang-methoden die zorgen voor kortere afstanden naar drinkplaatsen voor het vee. Twee keer per jaar komen daarom de vertegenwoordigers van de verschillende partnerorganisaties bij elkaar, waarvan één keer virtueel, via Skype. In de eerste projectperiode is er in Igunga een grote bijeenkomst gehouden met alle partners waarin de aftrap voor het project is gegeven en de grote lijnen gezamenlijk zijn uitgezet. Impact op de families Het is nu nog te vroeg om te spreken over impact, aangezien de activiteiten net of nog niet van start zijn gegaan. Activiteiten komende periode Vervolg met het opzetten van de Farmer Field School, selectie van facilitators en training Training van district staf Begeleiding van eerste plantseizoen en uitzetten kippen en vissen Tweede werkbezoek van Aqua for All Stuurgroepbijeenkomst in Igunga Officiële lancering van het project Opzet van een externe adviesraad Vaststellen van de leeragenda