Dynamisch kustbeheer Erna Krommendijk Milieufederatie Noord-Holland
Programma veldbezoek 15 november 2013 Welkom / introductie Veldbezoek met diverse toelichtingen Lunch Wensen en kansen in deelgebieden: NHD / Schoorlse duinen Botgat Zwanenwater Afronding / conclusies
Wat is dynamisch kustbeheer? Zodanig beheren van de kust dat natuurlijke processen, al dan niet gestimuleerd, zoveel mogelijk ongestoord kunnen verlopen.
Waarom dynamisch kustbeheer? Veiligheid: vormen zandbuffer; duinen laten meegroeien met zeespiegelstijging; doorstuiven van de zeereep naar duin = versterking kustfundament Natuur: verjonging van verouderde vegetatie (mn grijze duinen); voorkomen verzuring en vermesting; ecologisch streefbeeld = pulserende kust (aangroei, consolidatie, afslag) Klimaatbestendig: afstemming maaiveld op grondwaterspiegel; tegengaan verdroging Gevarieerde kust: kansen voor recreatie en beleving Goedkoper beheer: minder vaak suppleren
Vormen van dynamisch kustbeheer Embryonale duinen Stuivende zeereep Gekerfde zeereep Paraboliserende en wandelende zeereep Washover Slufter
Embryonale duinen Jonge duintjes op het hoge strand. Prille duinvorming. Zandbuffer op het strand, aangesproken tijdens storm. Natuurtype: embryonale duinen Bijvoorbeeld: zuidwest kant Texel op strandvlakte (De Hors)
Stuivende zeereep Zeereep met stuifplekken en ondiepe kuilen. Enig zand stuift door. Natuurtype: witte duinen Bijvoorbeeld: Noordvoort
Gekerfde zeereep Stuifkuilen / kerven tot afgesproken diepte; fungeren als doorgeefluik van zand. NH: ondergrens + 7,5 m NAP Natuurtype: witte duinen + grijze duinen Bijvoorbeeld: venturigaten bij Bloemendaal, Groote Keeten
Paraboliserende zeereep Diepe kuilen en kerven zonder ondergrens. Zandhopen die door het duin gaan wandelen. Doorgeefluik van zand. Natuurtype: witte duinen + grijze duinen Bijvoorbeeld: Heemskerk (in wording)
Washover Doorbraak in de zeereep. Bij hoge waterstanden (stormvloed) overspoeld. Beperkt meegroeien kust. Natuurdoel: zilte pionierbegroeiingen Bijvoorbeeld: De Kerf
Slufter Doorbraak in de zeereep. Dagelijkse getijdenbewegingen. Beperkt meegroeien kust. Natuur: grote variatie habitats. Bijvoorbeeld: Slufter Texel en Het Zwin in Zeeland
Wanneer welke strategie? Afhankelijk van: hoeveelheid zand locatie (brede / smalle duinen) andere belangen
Dynamisering stimuleren Voorbeelden: Callantsoog: verwijderen embryonale duintjes > stimuleren doorstuiven zand naar zeereep, helm verjongen, duinaangroei Zuid-Kennemerland: maken van kerven in zeereep + afplaggen paraboolduinen > op gang brengen zandtransport, zout- en windstress in duinen vergroten, hermobilisatie paraboolduinen, herstel witte duinen
Relatie met zandsuppleties Er is een relatie tussen zandsuppletie en aangroei zeereep (hoogte, breedte). Ook buiten gesuppleerde vakken, door zandtransport door wind
Wat is nodig? Samenhangende visie vooroever, strand, duinen; hangt allemaal samen Integrale visie beheer strand: smalle in winter voor opstarten dynamiek / brede stranden in de zomer voor recreatie; integrale afweging van belangen is nodig. Slimme suppletiestrategie voor ecologie: afstemmen op op gang brengen dynamiek; variatie van aangroei en afslag Integrale visie op beheer van het duin: natuurwaarden versterken met dynamisch kustbeheer (N2000 doelen, PAS-maatregelen) Flexibeler omgaan met Basis Kustlijn > Kustzone
Recreatie / strandhuisjes Stelling: gebruiksfuncties op het strand afstemmen op de nagestreefde dynamiek en dus niet andersom. Wat betekent dit: niet alles kan overal locaties voor strandbebouwing verplaatsen afhankelijk van doelen dynamiek (tijdelijke locaties) bebouwingsvormen die passen bij dynamiek (bijv. huisjes op palen)