(FINANCIËLE) RAPPORTAGE EN INFORMATIEVOORZIENING AAN ZORGINITIATIEVEN EN HAAR STAKEHOLDERS

(FINANCIËLE) RAPPORTAGE EN INFORMATIEVOORZIENING AAN ZORGINITIATIEVEN EN HAAR STAKEHOLDERS Amsterdam, 20 mei 2011 Ronald Mul Hogeschool voor Economische Studies

(FINANCIËLE) RAPPORTAGE EN INFORMATIEVOORZIENING AAN ZORGINITIATIEVEN EN HAAR STAKEHOLDERS Kop of Munt Keizersgracht 316 1016 EZ Amsterdam 020-5287330 Bedrijfsbegeleider: de heer K. Leijs Amsterdam, 20 mei 2011 Ronald Mul 513633 Hogeschool voor Economische Studies Afstudeeronderzoek HBO Bedrijfseconomie Begeleidend docent: de heer J.T. Dierikx Afstudeerperiode 31 januari 2011 t/m 17 juni 2011 2

VOORWOORD Dit onderzoeksrapport is geschreven in het kader van de afronding van mijn opleiding Bedrijfseconomie op de Hogeschool voor Economische Studies (HES) te Amsterdam. Vanuit het accountant- en administratiekantoor Kop of Munt, eveneens gevestigd te Amsterdam, kreeg ik de opdracht om onderzoek te doen naar de (financiële) rapportage en. Bij Kop of Munt waren meerdere potentiële afstudeeronderwerpen waar ik een keuze uit mocht maken. Aangezien ik in het verleden al ruim een jaar werkzaam ben geweest in de medisch administratieve sector sprak het onderwerp dat betrekking had op de zorginitiatieven mij het meest aan. De kennis die ik bij mijn eerdere werkzaamheden had opgedaan over onder andere de DBCsystematiek, medisch-administratieve systemen en de bekostiging van zorginstellingen kwam goed van pas. Dit aangevuld met de kennis die ik heb opgedaan gedurende de vier jaar van mijn opleiding bedrijfseconomie en de verworven kennis tijdens een half jaar meewerkstage, had ik een goede uitgangspositie voor mijn onderzoek. In de eerste plaats wil ik de heer Leijs, mijn opdrachtgever en begeleider vanuit Kop of Munt, bedanken voor het bieden van de gelegenheid tot afstuderen. Daarnaast wil ik hem bedanken voor het meedenken en de begeleiding die ik gedurende het traject heb mogen ervaren. Mevrouw Bos, mijn contactpersoon binnen Bizi, wil ik bedanken voor het meedenken en het inbrengen van nieuwe ideeën tijdens mijn onderzoek. Tevens wil ik mijn dank uitspreken naar de personen uit haar netwerk die mij behulpzaam zijn geweest, mevrouw Verwoerd en de heer Bakker wil ik hier met name noemen. Ook wil ik de heer Dierikx bedanken voor de begeleiding en feedback die ik vanuit de HES heb mogen ontvangen. Ronald Mul Amsterdam, mei 2011 3

INHOUDSOPGAVE VOORWOORD... 3 INHOUDSOPGAVE... 4 SAMENVATTING... 5 INLEIDING... 6 Over Kop of Munt... 6 Over Bizi... 6 Aanleiding en doel van het onderzoek... 6 Onderzoeksvraag... 7 Deelvragen... 7 Onderzoeksmethoden... 8 Leeswijzer... 8 1. Processen en informatieverwerving binnen een zorginitiatief... 9 1.1. De achtergrond van zelfstandige behandelcentra... 9 1.2. Processen binnen een ZBC... 12 1.3. Vastlegging van gegevens en informatie tijdens deze processen... 17 2. Stakeholders... 19 2.1. Relatie tot en verwachtingen van de... 19 2.2. (Financiële) informatiebehoefte van de... 25 2.3. Informatieverstrekking bij een andere zorginstelling... 28 3. Informatieverstrekking binnen Bizi-zorginitiatieven... 30 3.1. Wie is verantwoordelijk voor welke informatie en rapportages?... 30 3.2. De presentatie van informatie en rapportages... 33 3.3. Sturings- en kengetallen uit de medische administratie... 33 3.4. Mogelijke knelpunten binnen de informatievoorziening bij Bizi... 35 CONCLUSIE... 37 AANBEVELINGEN... 38 GECONSULTEERDE PROFFESIONALS... 39 BRONNENLIJST... 40 LIJST MET AFKORTINGEN... 42 BIJLAGE I: SCHEMATISCH OVERZICHT BETROKKEN PARTIJEN... 43 4

SAMENVATTING Het overheidsbeleid is beleid is het afgelopen decennium toleranter geworden ten opzichte van marktwerking in de zorg. Met de invoering van de DBC-systematiek in 2005 ontvingen zorginstellingen voor het eerst een vergoeding op basis de hoeveelheid geleverde zorgproducten in plaats van een vooraf bepaald budget. Deze wijziging in de bekostiging, alsmede de invoering van de WTZi, zorgde ervoor dat het aantal zelfstandig behandelcentra (ZBC s) in Nederland in de afgelopen jaren fors is toegenomen. Naar verwachting zet deze groei zich ook de komende jaren nog voort. De belangrijkste processen die zich binnen een zelfstandig behandelcentrum afspelen zijn de inkoop, het zorgproces, de facturatie en de financiële administratie. Bizi, een onderneming die zich richt op de begeleiding en ondersteuning van nieuwe en bestaande zorginitiatieven, bied diensten aan die de processen op onder andere het gebied van facturatie en de financiële administratie uit handen kan nemen van de instelling. Een aantal van deze taken zal Bizi weer uitbesteden aan het accountants- en administratiekantoor Kop of Munt. Er zijn zeer veel die een relatie ten opzichte van een ZBC hebben. Niet alle hebben eisen op het gebied van (financiële) rapportage en informatievoorziening. Patiënten, zorgverzekeraar en doorverwijzers hebben hoofdzakelijk verwachtingen en wensen op het gebied van prijs, kwaliteit en snelheid. De verschillende overheidsinstanties, investeerders, financiers en bestuurders van de instelling zijn de die wel specifieke eisen hebben op het gebied van (financiële) rapportage en informatievoorziening. De (financiële) informatiebehoefte van deze partijen bestaat uit een up-todate medische en financiële administratie, een jaarverslag met accountantsverklaring, een beschrijving AO/IC, financiële prognoses, belastingaangiftes en managementrapportages gebaseerd op de data in de medische en de financiële administratie. De gewenste managementrapportages uit de financiële administratie hebben betrekking op de huidige balanspositie, de behaalde resultaten en de liquiditeit van de instelling. De rapportages uit de medische administratie geven meer duidelijkheid over de wijze waarop het uit de financiële administratie blijkende resultaat gerealiseerd wordt. Belangrijke sturingsgetallen uit de medische administratie zijn het aantal nieuwe patiënten, het aantal afgesloten behandelingen, de gemiddelde tijd per behandeling, het percentage goedgekeurde behandelingen door de zorgverzekeraar en de bezettingsgraad van operatiekamers en medisch specialisten. Het niet mogelijk om de verantwoordelijkheid voor de verschillende soorten informatievoorziening en rapportages bij alle Bizi-zorginiatieven op een eenzelfde manier toe te wijzen. De invulling van de verschillende taken op het gebied van informatievoorziening bij Bizi-klanten dient goed overlegd te worden met de klant en de aanbieders van de verschillende diensten. Het onderscheid tussen Kop of Munt en Bizi is wel duidelijk te maken. Bij Bizi ligt de focus op de medische registratie, waar bij Kop of Munt de focus uitgaat naar het financiële aspect. Afhankelijk van de wens van de klant, kunnen zeer veel taken uit handen gegeven worden. Al is het naar mijn mening het efficiëntst als de zorginstelling enkele taken, zoals de medische administratie en het verrichten van betalingen, zelf blijft doen. Kop of Munt en Bizi beschikken tezamen over voldoende kennis en vaardigheden om aan de informatievraag te voldoen. Er zijn echter nog wel een aantal mogelijke knelpunten met name op software- en communicatiegebied die risico s vormen voor de kwaliteit van de dienstverlening. 5

INLEIDING Over Kop of Munt Algemeen Kop of Munt is een accountants- en administratiekantoor met het hoofdkantoor gevestigd in het centrum van Amsterdam. Met ingang van 2011 heeft de onderneming ook een vestiging in Delft. De onderneming heeft momenteel 30 medewerkers, het managementteam bestaat uit vier personen. De onderneming levert haar diensten voornamelijk aan het midden- en kleinbedrijf. De meerderheid van de huidige klanten van het kantoor komen uit de creatieve sector en zijn gevestigd in en rondom Amsterdam, daarnaast heeft de onderneming een klein aantal klanten in de medisch-specialistische zorg. Kop of Munt biedt haar klanten onder andere de volgende diensten aan: administratie, fiscaal advies, het samenstellen/controleren van de jaarrekening, salarisadministratie en strategisch advies. De controlewerkzaamheden en de accountantsverklaringen die door het kantoor worden uitgevoerd lopen via Bron registeraccountants. Bron huurt werknemers van Kop of Munt in die veel voorbereidende controlewerkzaamheden uitvoeren. Maar de uiteindelijke controle en dus de verantwoordelijkheid ligt bij de registeraccountant van Bron B.V. Bedrijfsdoelstellingen en missie Kop of Munt wil een alternatief zijn voor formele accountantskantoren, en is werkzaam voor bedrijven die financiële vraagstukken niet tot de corebusiness rekenen. Als ambitieuze bedrijfsdoelstelling is gesteld: De mooiste commerciële-creatieve bedrijven die er toe doen zijn klant bij ons. Over Bizi Algemeen Bizi, wat staat voor Begeleidingsinstituut zorginitiatieven, is opgericht in oktober 2009 en gevestigd in Amsterdam. De onderneming heeft momenteel één medewerker in loondienst, daarnaast zijn er twee aandeelhouders die werkzaamheden voor de onderneming verrichten. De onderneming biedt ondersteuning en begeleiding aan zorginstellingen en zorgondernemers bij het opzetten van nieuwe zorginitiatieven. Daarnaast verbetert zij de processen van bestaande initiatieven door onder andere de volgende diensten aan te bieden: DBC-registratie en facturatie, debiteurenbeheer, kwaliteitsmanagement, financiële administratie & rapportage en advieswerkzaamheden. Bedrijfsdoelstellingen en missie In haar statuten schrijft Bizi dat zij begeleiding wil bieden aan zorginstellingen en zorgondernemers bij het opzetten van nieuwe (investerings) initiatieven en het verbeteren van bestaande initiatieven en lopende processen op dit gebied. Aanleiding en doel van het onderzoek Eén van de begeleidende diensten die Bizi aan haar klanten biedt is een totale uitbesteding van de backoffice van een zorginitiatief. Hieronder vallen onder andere de administratie, belastingaangiftes, jaarrekeningen en verantwoordingsdocumenten. Kop of Munt is door Bizi benaderd om voor Bizi-klanten de financiële registratie en het informatie en adviseringstraject uit handen te nemen. Kop of Munt heeft al enkele klanten in deze sector, 6

maar door deze samenwerking zal de omzet uit de zorgsector naar verwachting een aanzienlijke impuls krijgen. Om haar de kwaliteit van dienstverlening aan de Bizi-zorginitiatieven te garanderen, en zo mogelijk te verbeteren, laat Kop of Munt onderzoek doen naar de eisen en de wensen van de diverse van zorginitiatieven op het gebied van (financiële) rapportage en informatievoorziening. In bijlage I zijn de betrokken partijen schematisch weergegeven. In de bijlage worden de verhoudingen tussen Bizi, Kop of Munt en de zorginstellingen vereenvoudigd gevisualiseerd, tevens wordt in het model goed zichtbaar op welk gebied dit onderzoek zich primair richt. Onderzoeksvraag In dit onderzoek wordt antwoord gegeven op de volgende onderzoeksvraag: Welke en op welke manier wensen bestuurders van zorginitiatieven, met name ZBC s, en de daaraan gerelateerde (financiële) informatie en rapportages van de administratief dienstverlenende organisaties te ontvangen? Deelvragen Na een eerste analyse van de situatie en een analyse van de aan de onderzoeksvraag gerelateerde aspecten zijn de volgende deelvragen geformuleerd: 1. Welke processen vinden er plaats binnen een zorginitiatief? 2. Welke informatie wordt er verworven en vastgelegd gedurende deze processen? 3. Welke informatie en rapportages worden er door de van een zorginitiatief verwacht? En aan welke eisen en wensen moet deze informatie voldoen? 4. Op welke manier, en door wie, wordt deze informatie verstrekt bij vergelijkbare zorginstellingen? 5. Door wie kan deze informatie het beste gemaakt worden binnen de BIZI gelieerde zorginstellingen? 6. Hoe wordt de kwaliteit van de informatie/rapportages gewaarborgd? 7. Welke informatie is relevant en welke is niet relevant? 8. Op welke manier dient de informatie gepresenteerd te worden aan de van de zorginitiatieven? Gedurende het onderzoek heb ik in overleg met de bedrijfsbegeleider en de begeleider vanuit school enkele wijzigingen doorgevoerd in de deelvragen. Deelvraag zes en zeven kwamen te vervallen en daarvoor in de plaats kwamen de volgende twee deelvragen. Wat zijn mogelijke sturings-/kengetallen vanuit de medische administratie? Welke mogelijke knelpunten kunnen er optreden binnen de informatievoorziening? Bovenstaande deelvragen sluiten beter aan bij de informatiebehoefte die er bij Kop of Munt en Bizi is, en zorgen voor een betere aansluiting met aanbevelingen zoals deze in het laatste hoofdstuk gedaan worden. 7

Onderzoeksmethoden Het onderzoek is gestart met twee inleidende gesprekken. Het eerste gesprek was met de heer Leijs, de opdrachtgever vanuit Kop of Munt, en het tweede gesprek was met mevrouw Bos, de contactpersoon vanuit Bizi. Beide gesprekken gaven meer duidelijkheid over de verwachtingen die beide partijen van het onderzoek hadden. Na deze gesprekken is er literatuuronderzoek gedaan naar de zorgmarkt en de ontwikkelingen op ZBC gebied. Via internet zijn diverse publicaties gevonden, daarnaast zijn er relevante artikelen in diverse kranten geraadpleegd. Op basis van twee AO/IC beschrijvingen werd meer duidelijkheid verkregen over de processen die zich binnen een zorgproces afspelen, deze processen werden nader toegelicht door de managers die verantwoordelijk waren voor de AO/IC beschrijvingen. Door middel van interviews met een zorgbestuurder, een toekomstige zorgondernemer en het bezoeken van een zorgcongres werd nadere informatie uit het vakgebied ingewonnen. Gedurende het gehele proces was er nauw contact met de heer Leijs over de voortgang en nieuwste ontwikkelingen die betrekking hadden op het onderzoek. Leeswijzer In het eerste hoofdstuk wordt ingegaan op de zorginitiatieven. Er wordt uitgelegd wat de DBCsystematiek en de WTZi voor invloed hebben gehad op de zorgmarkt, en onder welke ontwikkelingen de markt onderhevig is geweest. Vervolgens wordt er beschreven welke processen er binnen een zorginitiatief plaatsvinden en op welke wijze hierbij informatie wordt vastgelegd. Hoofdstuk 2 gaat over de verschillende van een zorginitiatief. Achtereenvolgens worden de achtergronden en de informatiebehoefte van de verschillende beschreven. In de derde paragraaf wordt beschreven hoe de informatieverstrekking ingevuld is bij een andere zorginstelling. In het derde hoofdstuk wordt de focus verplaatst naar zorginitiatieven die begeleid worden door Bizi. In paragraaf 3.1 wordt beschreven hoe de informatiebehoefte, naar mijn mening, het beste ingevuld kan worden bij de instellingen die klant zijn van Bizi. Vervolgens wordt er aandacht besteed aan de presentatie van de informatie, mogelijke sturingsgetallen uit de medische administratie en eventuele knelpunten die zouden kunnen ontstaan tijdens het dienstverlenende proces van Bizi. Tot slot wordt de conclusie van het onderzoek beschreven en worden er aanbevelingen aan Kop of Munt en Bizi gegeven. 8

1. PROCESSEN EN INFORMATIEVERWERVING BINNEN EEN ZORGINITIATIEF Dit hoofdstuk heeft hoofdzakelijk betrekking op de (nieuwe) zorginitiatieven. In de eerste paragraaf wordt beschreven wat een zorginitiatief precies is, wat de achtergronden van zorginitiatieven zijn, en wat de actuele ontwikkelingen op zorggebied zijn. De tweede paragraaf bestaat uit een beschrijving van de processen die zich, in het algemeen, binnen een zorginitiatief afspelen. De derde paragraaf beschrijft de vastlegging en verwerving van informatie tijdens de processen binnen een zorginitiatief. Hierbij zal met name worden ingegaan op de mogelijkheden van de informatiesystemen die Bizi aan haar klanten adviseert. 1.1. De achtergrond van zelfstandige behandelcentra Het afgelopen decennium is de zorgsector in Nederland onderhevig geweest aan grote ontwikkelingen. Twee belangrijke ontwikkelingen die hebben bijgedragen aan de opkomst van nieuwe zorginitiatieven, met name ZBC s (zelfstandig behandelcentra), zijn de invoering van de DBC-systematiek en WTZi (Wet Toelating Zorginstellingen). Beide ontwikkelingen worden beschreven in de volgende paragrafen. DBC-systematiek Tot en met 2004 ontvingen ziekenhuizen en medisch-specialisten een vergoeding op basis van een vooraf, door de overheid, vastgesteld budget. Om de kwaliteit, de betaalbaarheid en toegankelijkheid van de zorg te verbeteren werkte de overheid sinds 2000 aan de invoering van de DBC-systematiek (Diagnose Behandel Combinatie), die ervoor moest zorgen dat zowel de ziekenhuisbekostiging als de specialistenhonorering op basis van de hoeveelheid geleverde zorgproducten moest gaan plaatsvinden. Per 1 januari 2005 is de huidige DBC-systematiek ingevoerd, waarbij er onderscheid wordt gemaakt tussen een zogenaamd A- en B-segment. Er wordt een opsplitsing gemaakt tussen behandelingen waar de door de overheid gestandaardiseerde tarieven worden gehanteerd (DBC s in het A-segment) en behandelingen waar zorgaanbieders en zorgverzekeraars vrij met elkaar moeten onderhandelen over de prijs van het zorgproduct (DBC s in het B-segment). Bij invoering van de DBC-systematiek in 2005 bestond het B-segment uit 10% van alle behandelingen, in de jaren na 2005 is het aandeel B-segment behandelingen langzaam aan toegenomen. Sinds 2009 bestaat het B-segment uit 34% van het totale aantal behandelingen 1. Deze wijziging van de bekostiging zorgt ervoor dat de zorgaanbieders momenteel meer dan voorheen betaald krijgen op basis van de daadwerkelijk geleverde prestaties en niet langer op basis van een vooraf betaald budget. Daarnaast zorgen vrije prijsonderhandelingen voor meer concurrentie in het B-segment, dit was één van de doelstellingen van de overheid, zo schrijft het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport op haar website: Concurrentie tussen zorgaanbieders dwingt en motiveert zorginstellingen om de beste kwaliteit zorg te leveren. VWS wil het ondernemerschap van zorgaanbieders versterken. Instellingen krijgen hiermee een economische prikkel om beter in te spelen op de wensen van patiënten en zorgvuldig om te gaan met investeringen. 2 Ondernemers die van mening waren dat er in de zorg kostenvoordelen behaald konden worden door middel van specialisatie en efficiency kregen hierdoor de ruimte en wettelijke mogelijkheden 1 Beschreven op de website van DBC Onderhoud http://www.dbconderhoud.nl/ news/87/b-segment-in-2009- naar-maximaal-34-procent 2 Deze tekst was in 2009 te vinden op www.minvws.nl/dossiers/marktwerking-in-de-zorg (Citaat overgenomen uit andere publicatie) 9

om dit in praktijk te brengen. Dit uitte zich in het opstarten van privéklinieken die verzekerde zorg leveren, de zogenaamde zelfstandig behandelcentra (ZBC s). Hier leveren zij de zorg in het B-segment goedkoper dan ziekenhuizen dat doen en op deze manier verkrijgen zij contracten bij de zorgverzekeraars. Ook in het A-segment, waar de door de overheid gestandaardiseerde tarieven als maximumprijs gelden voor de ZBC s, wisten ZBC s door het aanbieden van kortingen op deze tarieven aan zorgverzekeraars een deel van de markt te veroveren. Wet Toelating Zorginstellingen (WTZi) In 2006 verving de WTZi zijn voorloper, de Wet Ziekenhuisvoorzieningen. De WTZi leverde een bijdrage aan de vereenvoudiging van het zorgstelsel, zorgde voor minder belemmering vanuit de overheid en meer vrijheid voor zorgondernemers. Het doel van de van de WTZi is om geleidelijk meer vrijheid en verantwoordelijkheid voor de zorginstellingen te creëren, door minder overheidsbemoeienis op het gebied van capaciteitssturing. 3 De WTZi toetst of een aspirant-zorginstelling op grond van de Zorgverzekeringswet of AWBZ voor vergoeding in aanmerking komt. Daarnaast stelt de WTZi regels over goed bestuur en bepaald de WTZi in welke gevallen er door de zorginstelling winst uitgekeerd mag worden. De WTZi heeft bijgedragen aan een toename van het aantal ZBC s omdat de toelating van een nieuwe zorginstellingen dankzij de WTZi vele malen eenvoudiger geworden is. Als gevolg hiervan durfden meer zorgondernemers en medisch-specialisten deze stap te nemen. Zelfstandig behandelcentra (ZBC s) De term ZBC is in dit hoofdstuk nu al enkele malen genoemd. ZBC staat voor zelfstandig behandelcentrum, maar wat wordt daar mee bedoeld? Wat zijn de verschillen tussen een ziekenhuis en een ZBC? En in welke relatie staat ZBC tot zorginitiatief? Een zelfstandig behandelcentrum is een door de overheid erkende privékliniek met minimaal twee medisch specialisten die verzekerde zorg mag leveren. In tegenstelling tot een ziekenhuis ontvangt een ZBC geen directe overheidssubsidie op budgetbasis. In tegenstelling tot ziekenhuizen, die vaak alle aandoeningen behandelen, richt de meerderheid van de ZBC s zich op één of enkele specialismen. Het gaat veelal om zorg die planbaar en nietacuut is, op dit gebied kunnen ZBC s een concurrentievoordeel halen ten opzichte van ziekenhuizen. Zie tabel 1 voor een overzicht van de voor- en nadelen van een ZBC ten opzichte van een ziekenhuis. De oprichters van ZBC s zijn vaak maatschappen van medisch-specialisten, zorgondernemers, ziekenhuizen of een combinatie van deze partijen, elk met een eigen motivatie. In een ZBC kunnen de medisch-specialisten meer invloed uitoefenen op het zorgproces dan in een ziekenhuis, dat door sommige van hen als een logge of bureaucratische omgeving wordt ervaren. Met de kennis en ervaring die ze in ziekenhuizen hebben opgedaan denken ze efficiencyvoordelen te kunnen behalen. Zorgondernemers zetten een ZBC op omdat zij dit zien als een kans op de in omvang groeiende zorgmarkt. Voor zorginstellingen geldt een verbod op winstuitkering, maar in de toekomst komt dit verbod wellicht te vervallen voor ZBC s. Nu is het al beperkt mogelijk om dividend uit te keren, dit gebeurd niet vanuit de zorginstelling waarin de WTZi vergunning zit, maar vanuit gelieerde BV s waarin de daadwerkelijke werkzaamheden worden verricht. Ziekenhuizen zien ook mogelijkheden in ZBC s. Als een ziekenhuis deelneemt in een ZBC dan heeft zij de mogelijkheid om A-segment behandelingen, die goedkoper kunnen dan het landelijk bepaalde tarief, in deze instelling onder te brengen. Indien het ziekenhuis dit niet doet zullen, medisch-specialisten en/of zorgondernemers dit doen, en zal het ziekenhuis wellicht marktaandeel verliezen aan deze partijen. 3 Dit doel wordt beschreven op de website van de rijksoverheid. http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/wettoelating-zorginstellingen 10

Tabel 1: Voor- en nadelen van een ZBC ten opzichte van een ziekenhuis Voordelen Nadelen Voor de zorgaanbieder Lagere kapitaallasten dan een ziekenhuis Moeilijker om patiënten te werven Mogelijkheid tot (toekomstige) winstuitkering Ondernemersvaardigheden zijn een vereiste aan aandeelhouders Dankzij de kleine omvang kan een ZBC Sterk afhankelijk van het (grillige) sneller inspringen op veranderende vraag overheidsbeleid. Meer invloed op de processen, dan binnen een bureaucratisch ziekenhuis. Contractering met zorgverzekeraars is een langdurig traject Minder uitdaging voor de specialist, omdat veelvuldig dezelfde (lucratieve) behandelingen worden uitgevoerd. Voor de zorgafnemer (patiënt en/of zorgverzekeraar) Hoge kwaliteit van behandelingen en minder complicaties door specialisatie Niet aan alle zorgvragen kan worden voldaan. Geen wachtlijsten of veel kortere Als er geen contract met zorgverzekeraar is wachtlijsten dan ziekenhuizen in de afgesloten kan het voorkomen dat de factuur omgeving naar de patiënt gezonden wordt. Goedkopere zorg dan in een ziekenhuis De groei van de ZBC s Door de WTZi en de invoering van de DBC-systematiek ontstond er vanaf 2005 (meer) ruimte op de markt voor de ZBC s. Vanaf dat moment is het aantal zelfstandig behandelcentra dan ook fors toegenomen. In 2005 waren er ongeveer 50 ZBC s actief op de zorgmarkt en in 2009 spreekt IGZ (Inspectie voor de gezondheidszorg) over 229 actieve ZBC s. Ook consultancyfirma Boer & Croon schrijft in 2010 in haar onderzoek naar ZBC s over deze toename. Bij een analyse van de resultaten in de periode 2005-2008 zien zij een gemiddelde omzetstijging van 24% per ZBC per jaar naar 3,6 mln in 2009. Uit onderzoek van de IGZ uit oktober 2009 blijkt dat de kwaliteit van ZBC s op zorggebied vergelijkbaar is met de kwaliteit van reguliere ziekenhuizen. Op het gebied klantgerichtheid en klantvriendelijkheid scoren ZBC s zelfs hoger. De toekomst van de ZBC s Uit onderzoek van Boer & Croon blijkt dat als de huidige groeipercentages zich in de komende jaren op eenzelfde manier voortzetten de gezamenlijke omzet van de ZBC s 5 miljard zal bedragen in 2015. Dit zou volgens Boer & Croon betekenen dat in 2015 16% van de totale ziekenhuismarkt uit ZBC s bestaat. Of deze percentages ook daadwerkelijk gehaald worden is volgens Boer & Croon grotendeels afhankelijk van het overheidsbeleid met betrekking tot de winstuitkering en de verdere uitbreiding van het B-segment. Indien winstuitkering wordt toegestaan zullen er meer ondernemers en investeerders, die nu de zorgsector nog mijden, bereid zijn om een ZBC op te starten of hierin te investeren. De toename van het aantal behandelingen in het op prijs concurrerende B-segment heeft ook een directe relatie met de aantrekkelijkheid van de ZBC-sector. Als er meer behandelingen in het B-segment komen kunnen de ZBC s naar verwachting meer marktaandeel winnen op de totale zorgmarkt. De huidige minister van VWS, Edith Schippers, is terughoudender in de bovengenoemde maatregelen dan haar voorgangers in de afgelopen kabinetsperiodes 4. In de markt is er een felle 4 Bron: NRC.Next, Een VVD-minister die minder markt wil. Huh?, Antoinette Reerink, 04-01-2011 11

discussie over het wel of niet toestaan van winstuitkeringen. Critici zijn bang dat de zorgsector hierdoor teveel op een commerciële markt gaat lijken, voorstanders verwachten juist kostenvoordelen omdat er (noodgedwongen) efficiënter gewerkt zal worden. 1.2. Processen binnen een ZBC Grondslagen en afbakening In deze paragraaf vindt u een beschrijving van hetgeen zich in het globaal binnen een ZBC afspeelt. De exacte processen verschillen per specialisme en zelfs per ZBC, daarom kan, en dient, deze beschrijving niet gezien worden als een AO/IC beschrijving van de sector. Door de grote verschillen tussen de verschillende instellingen is een beschrijving zo gedetailleerd als in een AO/IC niet mogelijk. De onderstaande procesbeschrijving is Figuur 1: Het inkoopproces schematisch weergegeven grotendeels gebaseerd op de AO/IC beschrijvingen van twee Kop of Munt klanten in de zorgsector. Impuls tot aankoop De hoofdprocessen binnen een ZBC zijn: inkoop, dienstverlening en facturatie, daarnaast is de financiële administratie het belangrijkste ondersteunende proces. Hierbij vindt de corebusiness van een ZBC, het daadwerkelijk behandelen van een patiënt, plaats in het dienstverlenend proces. In onderstaande alinea s worden die verschillende processen, en sub processen beschreven en toegelicht met processchema s. Inkoop Het inkoopproces wordt gestart met de impuls tot aankoop door één van de medewerkers. De vraag naar een product of dienst wordt gemeld aan de medewerker die de bevoegdheid heeft inkooporders uit te voeren, deze plaatst een bestelling bij de leverancier van het product. Bij veel instellingen wordt hierin onderscheid gemaakt tussen duurzame productiemiddelen en de overige producten of diensten. Bij duurzame productiemiddelen (investeringen) dient er voorafgaand aan de order goedkeuring te zijn van een hoger bevoegdheidsniveau, veelal de directie. Bij reguliere aankopen wordt deze autorisatie verstrekt door de medewerker die het budget beheerd. Als de bestelling ontvangen is wordt er gecontroleerd of de geleverde goederen Aankoop duurz. productiemiddel NEE Autorisatie door budgetbeheerder Versturen inkooporder Controle geleverde goederen/diensten Factuur inboeken Autorisatie Betaling factuur JA Autorisatie door directie overeenkomen met de geplaatste order. Bij levering van een dienst wordt er gecontroleerd of aan de vraag voldaan is. 12

De factuur gaat naar de financiële administratie. Daar wordt deze op juistheid gecontroleerd en vervolgens dient hij geautoriseerd te worden door een daartoe bevoegde medewerker voordat de financiële administratie tot betaling mag overgaan. Dienstverlening Het zorgproces, de eigenlijke dienst die een ZBC levert, wordt gestart op het moment dat er bij een patiënt een zorgvraag ontstaat. Afhankelijk van het zorgaanbod dat door de ZBC geboden komt de patiënt rechtstreeks bij de instelling, of wordt deze doorverwezen door een 1elijnszorgaanbieder (veelal de huisarts). De patiënt meldt zich vervolgens, al dan niet telefonisch, bij de balie van de instelling. Hier worden eerst een aantal basisgevens zoals, NAW-gegevens, geboortedatum, verzekeringsgegevens, huisartsgegevens, BSN-nummer en nr. ID-bewijs geregistreerd. (De geregistreerde informatie verschilt per specialisme, softwarepakket en ZBC) De verzekeringsgegevens worden gecontroleerd aan de hand van Vecozo 5, en vervolgens wordt er een datum gepland voor de gewenste behandeling. Zodra de afspraak gemaakt is kan de behandelaar deze in het systeem raadplegen. Bij binnenkomst van een patiënt die telefonisch een afspraak heeft gemaakt, worden de eerder opgegeven persoonsgegevens gecontroleerd. Als er een eerdere afspraak in de instelling gemaakt is, wordt slechts door middel van de ID-kaart de identiteit van de patiënt gecontroleerd. Vervolgens mag de patiënt plaatsnemen in de wachtkamer tot het moment dat de behandelaar klaar voor de behandeling is. Op het moment dat een nieuwe patiënt bij de behandelaar binnenkomt, opent deze een medisch dossier voor deze patiënt. Dit medisch dossier is tegenwoordig meestal digitaal. Gedurende het consult bepaalt de specialist de zorgvraag van de patiënt, en daar koppelt hij een DBC-code of verrichting aan welke hij opent in het medisch dossier. Als de behandeling van de patiënt afgerond is na afloop van dit eerste bezoek, sluit de arts de DBC of verrichting en vervolgens verdwijnt deze in het facturatieproces. Indien er meerdere bezoeken vereist zijn om aan de zorgvraag van de patiënt te voldoen, dient de behandeling nog niet gesloten te worden. Er wordt een nieuwe afspraak met de patiënt gemaakt, en bij een volgend bezoek worden de acties die dan door de specialist worden verricht geregistreerd in dezelfde behandeling. Pas op het moment JA Figuur 2: Het zorgproces schematisch weergegeven Zorgvraag Maken (nieuwe) afspraak en vastleggen gegevens Controle gegevens met ID kaart (Her)openen medisch dossier, stellen diagnose, aanmaken DBC en invoeren verrichtingen. Nog meer verrichtingen vereist in dit zorgtraject? NEE Sluiten zorgtraject DBC/Verrichting gaat verkooptraject in Binnenkomst in kliniek Binnenkomst bij MS Controle Vecozo 5 Een landelijke database met verzekeringsgegevens opgericht door zorgverzekeraars 13

dat het gehele zorgtraject is afgesloten, of na een door de overheid bepaalde maximumtijd mag de behandeling gesloten worden en gaat deze het facturatieproces in. Het openen, muteren en sluiten van een DBC of verrichting mag wettelijk gezien slechts door de medisch-specialist gebeuren. In sommige gevallen doet de specialist dit niet zelf, maar laat hij de registratie over aan een assistent. Ook als de assistent de registratie uit naam van de specialist uitvoert blijft de medisch-specialist verantwoordelijk voor juiste registratie. Het kan zijn dat de financiële administratie en/of de systeembeheerder ook de bevoegdheid hebben om de DBC of verrichting te wijzigen, deze wijzigingen dienen dan door de specialist gefiatteerd te worden voordat zij het facturatietraject ingaan. Facturatie In de zorgsector is facturatie een complex proces. De manieren van factureren en de grondslag van het factuurbedrag variëert per instelling. Daarnaast zijn beide afhankelijk van het type zorg dat geboden word, verzekerde zorg in het A-segment, in het B-segment of onverzekerde zorg. A-segment: Zorg in het A-segment wordt vanuit ziekenhuizen geleverd tegen een door de overheid bepaalde prijs. Voor ZBC s geldt deze prijs als maximumtarief, vaak hebben zij contracten met zorgverzekeraars waarin overeengekomen wordt dat zij een bepaald percentage van dit maximumtarief ontvangen. B-segment: De prijs van zorg in het B-segment is vrij onderhandelbaar tussen de zorgaanbieder en de zorgverzekeraars, en wordt gefactureerd tegen de overeengekomen prijs. Onverzekerde zorg: Onverzekerde zorg wordt rechtstreeks aan de patiënt gefactureerd, het is mogelijk dat onverzekerde behandelingen vooraf betaald dienen te worden door de patiënt. Gesloten DBC/Verrichting Figuur 3: Het facturatieproces schematisch weergegeven Verzekerde of onverzekerde zorg? Verzekerde zorg Onverzekerde zorg Indien patiënt of behandeling toch onverzekerd blijkt te zijn. Facturatie aan patiënt (Her)facturatie aan verzekeraar via Vecozo Factuur crediteren & nieuwe factuur maken JA Verzekeraar akkoord? NEE Verwerken retourinformatie Nogmaals factureren? JA NEE Factuur crediteren Overdracht aan Fin.Adm./Debiteurenbeheer 14

Voor verzekerde zorg dienen er door de ZBC s eerst contracten afgesloten te worden met zorgverzekeraars voordat zij kunnen factureren. Als deze contracten er (nog) niet zijn blijven de behandelingen gesloten en ongefactureerd in de eigen administratie. Indien er een contract is worden de overeengekomen prijzen in het (medisch-administratief) systeem gezet en kunnen de ongefactureerde behandelingen gefactureerd worden. Verzekerde zorg wordt grotendeels gefactureerd via VECOZO, een portal waar zorgaanbieders de facturen die uit het (medisch-administratief) systeem komen via een exportbestand kunnen uploaden. De zorgverzekeraars waaraan gefactureerd wordt, kunnen deze facturen in hun systemen inlezen. De zorgverzekeraars sturen vervolgens ook de retourinformatie via VECOZO. In de retourinformatie staat vermeld of de verzekeraar akkoord gaat met de factuur, in dat geval gaat de verzekeraar tot betaling over. Indien de verzekeraar niet akkoord gaat komt dit veelal door een fout in de behandelingregistratie, een fout in de factuur, of een onjuist factuurbedrag. Aan de hand van de retourinformatie worden de onjuiste gegevens gecorrigeerd, vervolgens kan de factuur gecrediteerd worden en kan er indien nodig een gecorrigeerde factuur ingediend worden. Het overgrote deel van de behandelingen die nogmaals gefactureerd worden, worden ook de tweede maal via VECOZO bij de zorgverzekeraars aangeleverd. Bij een zeer klein aantal behandeling zal uit de retourinformatie van de zorgverzekeraar blijken dat de patiënt niet verzekerd is, of de behandeling toch geen verzekerde zorg is. In dat geval wordt de factuur van de behandeling alsnog naar de patiënt gestuurd. De factuurgegevens en de gegevens van eventuele creditfacturen worden door middel van exportbestanden overgedragen aan de financiële administratie. Het facturatieproces is één van de zaken die Bizi uit handen kan en wil nemen bij de ZBC s die klant van haar worden. 15

Financiële administratie De processen die zich op de financiële administratie van een ZBC afspelen zijn niet zozeer ZBCspecifiek. De medewerkers van de financiële administratie houden zich bezig met de volgende processen: Het importeren van behandelingen/facturen vanuit de medische administratie naar de financiële administratie. Debiteurenbeheer, controleren of de gefactureerde bedragen bij de instelling binnen komen en waar nodig actie ondernemen. Het inboeken van inkoopfacturen. Het inboeken en/of importeren van bankafschriften Het beheren van de kas, indien deze aanwezig is. Het verrichten van periodieke boekingen zoals loonjournaalposten en afschrijvingen. Het opstellen van betalingslijsten en de betalingen uitvoeren na autorisatie door de daartoe bevoegde medewerker. Het opstellen en indienen van belastingaangiftes. Het opstellen van rapportages voor het management. Figuur 4: Het financieel-administratief proces schematisch weergegeven Import vanuit Med. Adm. Inkoop facturen Bankafschriften evt. Kas Periodieke mutaties (afsch, salarissen) Importeren/boeken in financiële administratie Opstellen crediteurenoverzicht Opstellen debiteurenoverzicht Opstellen betaalstaat Autorisatie Betaling Opstellen en indienen belastingaangiftes Herinneren / aanmanen debiteuren Opstellen rapportages voor management Het financiële administratieproces is één van de zaken die Bizi uit handen kan en wil nemen bij de ZBC s die klant van haar worden. Een aantal van deze processen zal zij dan uitbesteden aan Kop of Munt. In paragraaf 3.1 zal verder worden ingegaan op de meest efficiënte taakverdeling tussen deze partijen. Alle processen, op het kasbeheer na, zijn niet per definitie locatiegebonden en komen in principe in aanmerking voor uitbesteding aan Bizi, Kop of Munt of overige partijen. Wat de exacte eisen en wensen zijn aan deze financiële subprocessen vindt u in paragraaf 2.2. 16

1.3. Vastlegging van gegevens en informatie tijdens deze processen In deze paragraaf wordt dieper ingegaan op registratie van informatie gedurende de processen binnen een ZBC, zoals beschreven in paragraaf 1.2. De vastlegging van gegevens en informatie geschiedt tegenwoordig uiteraard digitaal. Binnen een ZBC gebeurt dit hoofdzakelijk in twee softwarepakketten, een medisch administratief pakket en een financieel administratief softwarepakket. Van beide softwaretypes zijn er vele aanbieders op de markt. De software van de verschillende aanbieders komt vaak in grote lijnen overeen en dient uiteindelijk eenzelfde doel, maar toch zijn de verschillen op detailniveau groot. In de volgende paragraaf volgt er een korte beschrijving van twee medische administratieve pakketten en één financieel administratief pakket dat Bizi (in eerste instantie) aan haar klanten adviseert. Het gaat om de medische softwarepakketten Dixis (voor kleinere ZBC) en Chipsoft (voor de grotere ZBC), als financieel administratief pakket wordt Exact Online geadviseerd. Dixis Voor de kleiner ZBC s adviseert Bizi aan haar klanten Dixis als medisch administratief pakket, deze keuze heeft hoofdzakelijk te maken met de relatief lage licentieprijs van het softwarepakket. Dixis is gebaseerd op het Microsoft Office softwarepakket. De agenda-module vertoond veel overeenkomsten met de agenda binnen Microsoft Outlook, en de module waarin de behandelingen en verrichtingen geregistreerd worden is gebaseerd op Microsoft Acces. De rapportagemogelijkheden vanuit Dixis zijn beperkt in vergelijking met grotere medisch administratieve systemen. In figuur 5, een screenshot uit het pakket, staan de rapporteren die het softwarepakket kan genereren weergegeven. Figuur 5: Rapportagemogelijkheden in Dixis 17

Chipsoft Het softwarepakket dat Chipsoft aanbied is een zogenaamd Elektronisch Ziekenhuis Informatie Systeem (EZIS), naast ZBC s maken ook veel ziekenhuizen gebruik van dit pakket. Het pakket beschikt over de mogelijkheden om alle werkprocessen binnen een ZBC te ondersteunen, en is daarmee uitgebreider dan Dixis. Hiertegenover staat dat de gebruiker velen male meer betaald voor Chipsoft. Naast een aantal standaard rapportages die aanwezig zijn binnen het softwarepakket zijn er, na aanschaf van een rapportmodule, zelf vele rapportages te genereren op basis van de in het systeem geregistreerde informatie. Exact Online Het boekhoudpakket waarin de meerderheid van de door Kop of Munt geboekte administraties wordt gevoerd is Exact Online (EO). De software draait op externe servers bij Exact en is bereikbaar via een webbrowser. De verschillende types boekingen en mutaties worden op de volgende manieren verwerkt: Inkoopboekingen: De inkoopboekingen kunnen worden gescand en ingelezen door middel van de scanmodule, of handmatig worden ingeboekt. Bankmutaties: Momenteel beschikt EO alleen nog bij de Rabobank en ABN-AMRO over een automatische koppeling. Bij de overige banken kunnen de mutaties wel geïmporteerd worden door middel van exportbestanden die de banksoftware genereert. De derde mogelijkheid is het handmatig inboeken van de bankbestanden 6. Verkoopboekingen: De verkoopboekingen binnen een ZBC zijn de behandelingen die gefactureerd worden aan de zorgverzekeraar of de patiënt zelf. De facturatie vind veelal plaats in, of vanuit, het medisch administratief pakket en deze verkoopboekingen dienen vervolgens geïmporteerd te worden in het boekhoudpakket. EO kan.xml en.csv/excel bestanden importeren, bij de eerste import dient een importdefinitie gemaakt te worden. Hierin wordt aangegeven welke informatie waar op de importregel staat. Nadien kan deze importdefinitie opgeslagen worden en gebruikt worden voor alle volgende verkoop-importbestanden. Hoe succesvol de import verloopt is voornamelijk afhankelijk van het aantal velden dat het medisch administratief pakket meeneemt in haar boekhoudexport, indien er veel velden geëxporteerd worden zal de kans op een succesvolle input groter zijn. 6 Website Exact Online, http://www.exactonline.nl/online-boekhouden/uitbreidingen/bankieren 18

2. STAKEHOLDERS Dit hoofdstuk gaat over de van een zorginitiatief, ook hier zal de focus gelegd worden op de ZBC. In de eerste paragraaf worden de verschillende beschreven. De relatie die zij hebben met het zorginitiatief zal worden toegelicht en er wordt beschreven welke verwachtingen de van deze relatie hebben. In de tweede paragraaf wordt beschreven welke informatie en/of rapportages vereist zijn om aan de verwachtingen van de te kunnen voldoen. Hierbij is, naast diverse papieren en digitale bronnen, gebruikt gemaakt van de informatie die is ingewonnen in interviews met zorgondernemer de heer Bakker en zorgmanager mevrouw Verwoerd. In de derde paragraaf wordt beschreven op welke wijze een andere zorginstelling, Medisch centrum Jan van Goyen aan de informatiebehoefte van de voldoet. 2.1. Relatie tot en verwachtingen van de Patiënten De patiënt is de afnemer van de zorg die een zorginstelling levert, en kan als klant gezien worden. Het is voor de ZBC dan ook belangrijk om aan de wensen van de patiënt tegemoet te komen. De patiënt heeft een bepaalde zorgvraag en wil daarmee geholpen worden, bij de keuze voor een behandellocatie zal een patiënt afgaan op de informatie die over een instelling bekend is. Met name de doorverwijzer speelt hier een belangrijke rol, de patiënt vertrouwt op het oordeel van zijn of haar huisarts of specialist. Bij het oordeel van een patiënt over een zorginstelling nadat de behandeling heeft plaatsgevonden zijn de factoren, kwaliteit, snelheid, reistijd en klantvriendelijkheid van groot belang. Volgens zorgondernemer en ZBC-starter de heer Bakker kan een ZBC zich onder andere onderscheiden op de snelheid waarmee een klant terecht kan. Bij de ZBC die de heer Bakker gaat oprichten is het de bedoeling dat de patiënt altijd binnen 3-5 dagen terecht kan. Bij aankomst in de kliniek zijn er geen wachttijden, alle aangeboden zorg is planbaar, dus als de patiënt om 10:00 een afspraak heeft dan is hij ook daadwerkelijk om 10:00 aan de beurt. Daarnaast wordt volgens het zogenaamde One-Stop-Shop principe gewerkt, dit wil zeggen dat het 1 e consult, een eventuele foto, de uitslag van deze foto, en de eventuele operatieplanning en -voorbereiding allen op dezelfde dag plaatsvinden. De patiënt hoeft pas terug te komen naar de kliniek op de dag van de ingreep. Ook volgens mevrouw Verwoerd, manager Finance en Control bij de Jan van Goyen kliniek, laten patiënten de keuze voor een zorginstelling grotendeels afhangen van de snelheid waarmee ze terecht kunnen. Daarnaast zijn verhalen van personen uit de omgeving van de patiënt ook van grote invloed. (mond-tot-mondreclame) Zorgverzekeraars Zorgverzekeraars stellen bepaalde kwaliteitseisen aan de geleverde zorg, deze eisen zijn veelal terug te vinden op de websites van de zorgverzekeraars. Zorgverzekeraar DSW vermeld dat de instelling aan een 6-tal wetgevingen moet voldoen, waaronder de bekende WTZi. De zorginkoopcombinatie van CZ (waaronder o.a. de grote verzekeraars CZ, Ohra en Delta Lloyd vallen) is op haar site nog terughoudend in het contracteren van ZBC s, ze meldt daar het volgende Voor zelfstandige behandelcentra (ZBC) en extramuraalwerkende specialisten (EMS) geldt een terughoudender contracteerbeleid. Met name de meerwaarde en de kwaliteit van de te contracteren zorg moet aanwezig en gegarandeerd zijn om tot een overeenkomst te komen. De meerwaarde zit dan zowel in de noodzaak in verband met toegankelijkheid als in de prijs. 7 Zorgverzekeraars zijn (nog) kritisch ten opzichte van ZBC s en kijken zowel naar de kwaliteit als naar de prijs die door een zorgverlener geleverd wordt. Pas als daaruit duidelijk een toegevoegde 7 Website CZ, http://www.cz.nl/zorgaanbieders-zbc-contractering-inkoopbeleid 19

waarde blijkt zijn zij bereid om een contract af te sluiten. Uit ervaring van enkele BIZI-klanten blijkt dat de contractonderhandelingen meerdere maanden, en sommige gevallen zelfs meer dan een jaar in beslag nemen, waardoor de zorginstelling lang moet wachten tot de zorgverzekeraar de verrichte behandelingen vergoedt. Doorverwijzers De doorverwijzer is de instelling, medicus of huisarts die een patiënt met zorgvraag verwijst naar de ZBC. De laatste jaren krijgen de ZBC meer naamsbekendheid, en als gevolg hiervan neemt de aanvankelijke terughoudendheid die er vanuit doorverwijzers was ten opzichte van privé zorginitiatieven langzamerhand af. Voor ZBC s is het belangrijk dat zij goodwill creëren bij de doorverwijzer, hen op de hoogste stellen van de kwaliteit die zij bieden en hen wijzen op de voordelen die zij bieden ten opzichte van de ziekenhuizen waar de patiënt veelal van oudsher naar doorverwezen wordt. Ook positieve feedback van patiënten draagt bij aan het beeld dat de doorverwijzer heeft van de ZBC, aldus onderzoek van de NZa. 8 Zorgondernemer de heer Bakker benadrukt dat het belangrijk is om de doorverwijzers te informeren over de activiteiten van de ZBC, en de meerwaarde die deze kan leveren ten opzichte van andere instellingen. Vervolgens moet de beloofde meerwaarde ook waargemaakt worden, als dit niet gebeurd zal de patiëntenstroom snel stoppen, aldus de heer Bakker. Goodwill en bekendheid bij doorverwijzers kan ook gecreëerd worden door het geven van voorlichtings- en/of informatiebijeenkomsten voor artsen of doktersassistenten of het versturen van relatiegeschenken aldus zorgmanager mevrouw Verwoerd. (Externe) Investeerders en financiers 9 Veelal beschikt de zorgondernemer die een ZBC opstart zelf niet over voldoende kapitaal om een ZBC geheel zelfstandig op te richten. Het resterende kapitaal dat hij nodig heeft komt bij een externe investeerder en/of financier vandaan. Het verschil tussen deze partijen zit hem in de beloning die zij wensen te ontvangen voor het verstrekken van het kapitaal. Een investeerder ontvangt in ruil voor zijn kapitaal een aandeel in de onderneming, en zal tevens meedelen in het resultaat dat door de onderneming behaald wordt. Investeerders in ZBC s zijn veelal participatiemaatschappijen of ziekenhuizen. Investeringsmaatschappijen benaderen ZBC s in eerste instantie vanuit een rendementsoogpunt. Het besturen laat men in de meeste gevallen over aan de zorgondernemer, een ZBC wordt door de investeringsmaatschappij gemonitord op basis van periodieke rapportages. Als de investeerder een ziekenhuis is, is het mogelijk dat men de ZBC niet slechts vanuit rendementsoogpunt benaderd, maar ook hoopt op doorverwijzingen vanuit de ZBC naar het ziekenhuis en andersom. Hierop zal dieper worden ingegaan in de volgende paragraaf, Ziekenhuizen en concurrerende ZBC s. In tegenstelling tot een investeerder participeert een financier niet in een ZBC. Hij zal rente ontvangen in ruil voor het verstrekken van zijn kapitaal aan de instelling. Banken zijn de voornaamste kredietverstrekkers op geldmarkt voor ZBC s. Volgens de heer Mak, consultant gespecialiseerd in de zorgsector bij Quintos, wordt een ZBC bij onder andere beoordeeld op de volgende kengetallen: solvabiliteit, de verwachtte toekomstige cashflows, de rentabiliteit, de interest-coverage ratio en de debt service coverage ratio. Daarnaast zal de bank het businessplan en de verwachte cijfers die aangeleverd worden bij de financieringsaanvraag, kritisch beoordelen door middel van benchmarking. Aan de hand van sectorkennis, ervaringscijfers en kennis van macro-economische/geografische omstandigheden zal men beoordelen of de verwachte productie (het aantal behandelingen) realistisch is. De hoogte van de rentevergoeding is deels afhankelijk van de economische omstandigheden en deels van de risico-inschatting die de bank van de financiering maakt. Sinds de invoering van de 8 Nederlandse Zorgautoriteit, Monitorspecial 2007 - pagina 28 9 Mede geschreven op basis van de PricewaterhouseCoopers presentatie tijdens het congres Publiek of privaat van 18 maart 2011 tijdens de Zorg & ICT beurs en vragen gesteld aan de heer Mak, consultant gespecialiseerd in de zorgsector bij Quintos. 20