Een impressie en enkele kwesties van het Vlaams onderwijs

OVERZICHT 1. Om het Vlaams onderwijs te begrijpen 2. Een impressie 3. Enkele kwesties 4. Verdere vragen?

Principes om het Vlaams onderwijs te begrijpen

Principes Leerplicht Vrijheid van onderwijs Gelijke onderwijskansen Onderwijsnetten Autonomie Participatie Organisatie van het school- en academiejaar

Leerplicht Principe: recht op onderwijs Begin: 1 sept van kalenderjaar waarin kind 6 jaar wordt Einde op 18 jaar of 30 juni van kalenderjaar waarin jongere 18 jaar wordt Voltijdse leerplicht tot 15 of 16 Leerplicht schoolplicht è huisonderwijs mogelijk

Art. 24 van de grondwet Grondwet Art. 24: vrijheid van onderwijs Elke natuurlijke persoon of rechtspersoon kan onderwijs organiseren en instellingen oprichten Inrichtende machten of schoolbesturen Keuzevrijheid van de ouders

De schoolstrijd

Onderwijsnetten 3 onderwijsnetten: GO! gesubsidieerd officieel onderwijs gesubsidieerd vrij onderwijs Officieel en vrij onderwijs Representatieve vereniging van inrichtende machten

Centrale participatiestructuren VLOR (Vlaamse Onderwijsraad): raad vertegenwoordigers hele onderwijslandschap adviseert de minister en het Vlaams Parlement VLIR (Vlaamse Interuniversitaire Raad): adviesraad universitair onderwijs VLHORA (Vlaamse Hogescholenraad): adviesraad hogescholenonderwijs VOC (Vlaams onderhandelingscomité): onderhandelingscomité hoger onderwijs

Lokale participatiestructuren Basis- en secundair onderwijs: schoolraad: algemeen informatierecht adviesbevoegdheid overlegbevoegdheid Communicatieplicht pedagogische raad leerlingenraad ouderraad Oudervereniging Hoger onderwijs: studentenraad onderhandelingscomités academische raad ondernemingsraad

Een impressie

Structuur & organisatie

https://webgate.ec.europa.eu/fpfis/mwikis/eurydice/index.php/belgium-flemish-community:overview

Vergelijking B-NL x NL

2013-2014 http://www.vlaanderen.be/nl/publicaties/detail/vlaams-onderwijs-in-cijfers-2013-2014

Deeltijds kunstonderwijs Aanvullend onderwijs kinderen en volwassenen (naast het reguliere onderwijs, vrijblijvend) Kunstzinnige vorming Inschrijvingsgeld 4 studierichtingen: beeldende kunst muziek woordkunst dans

Verdere analyse Te verwachten lerarentekort in het Secundair Onderwijs de komende jaren Analyses vanuit arbeidsdemografie en leerlingendemografie: Zie presentaties studiedag "Leraar: een aantrekkelijk knelpuntberoep?!" https://www.kuleuven.be/samenwerking/avlnascholingen/ documentatieslo2016/docslo2016

Zwemmen als een zalm?

Het hoger onderwijs

Structuur hoger onderwijs Toegankelijk voor iedereen met een diploma ASO, TSO en BSO + 1 jaar www.kuleuven.be

https://www.vives.be/associatie-ku-leuven

Centen

Onderwijsbudget per niveau 2013-2014 http://www.vlaanderen.be/nl/publicaties/detail/vlaams-onderwijs-in-cijfers-2013-2014

Kost per leerling per niveau

Budget volwassenenonderwijs 2013-2014 http://www.vlaanderen.be/nl/publicaties/detail/vlaams-onderwijs-in-cijfers-2013-2014

Budget hoger onderwijs http://www.veto.be/sites/veto.be/files/bibliotheek.jpg

Leraren opleiden

Soorten lerarenopleiding Geïntegreerde lerarenopleidingen : kleuter-, lager en lager secundair onderwijs Specifieke lerarenopleidingen: 60 ECTS, hoger secundair en hoger onderwijs, aan Centra voor Volwassenenonderwijs of universiteiten Studenten met een masterdiploma hebben de keuze Professionele bachelors (bv. Automechanica) en ambachten (bijv. bakker, kapper): CVO

www.ond.vlaanderen.be

10 typefuncties Leraar als inhoudelijk expert Leraar als organisator Leraar als vernieuwer Leraar als lid van een schoolteam Leraar als partner van ouders / verzorgenden Leraar als partner van externen Leraar als lid van de onderwijsgemeenschap

Enkele kwesties

Bijzondere leerlingen

Centra voor leerlingbegeleiding Info, hulp en begeleiding Voor ouders, leerlingen, leraren, directies. CLB-begeleiding: leren en studeren schoolloopbaan preventieve gezondheidszorg sociaal-emotionele ontwikkeling

Gelijke Onderwijskansen GOK-decreet 2002 4 indicatoren (o.b.v. wetenschappelijk onderzoek) zijn goede voorspellers van schoolse prestaties: 1. het opleidingsniveau van de moeder 2. de thuistaal 3. het gezinsinkomen 4. de buurt waarin een kind woont Scholen krijgen meer middelen naargelang ze veel leerlingen hebben die beantwoorden aan één of meerdere van deze indicatoren

Traditioneel bijzonder onderwijs Aparte scholen Koploper in Europa Verschillende types ~ medische classificatie: www.agodi.be

M-decreet (2014) Type 1 (leerlingen met een licht verstandelijke beperking), type 8 (leerlingen met ernstige leerstoornissen) en opleidingsvorm 3, type 1 (in het buitengewoon secundair onderwijs) worden geleidelijk afgebouwd en omgevormd tot het nieuwe type basisaanbod. Leerlingen uit basisaanbod: na een positieve evaluatie van de school en het CLB terug in het gewoon onderwijs Een nieuw type 9 voor kinderen met autisme zonder verstandelijke beperking en niet in het gewoon onderwijs Meer weten? Meer weten? https://prezi.com/fpww2uyqxhim/mission-to-m/

http://www.vvkbuo.be/content/structuur-192015

http://static.panoramio.com/photos/large/42457940.jpg

Naar een nieuwe SO?

Heikelpunten Nog te veel jongeren verlaten de school zonder kwalificatie Geen eensgezindheid over de inhoud van algemene vorming Sterke prestaties van onze leerlingen dalen significant Leerlingen hebben meer zorg en begeleiding nodig Te veel jongeren zijn schoolmoe en/of weinig gemotiveerd Sociaal economische status heeft te veel impact op schoolkeuze en schoolse prestaties Grote heterogeniteit op het vlak van beheersing van het Nederlands Te weinig mogelijkheden om te differentiëren in de eerste graad Leerkrachten basisonderwijs dagen hun leerlingen te weinig uit Overstap van basis naar secundair onderwijs is te bruusk Hiërarchie in de maatschappelijke appreciatie voor de onderwijsvormen http://www.hervormingsecundair.be/pdf/masterplan_hervorming_so.pdf

Maatregelen masterplan In het basisonderwijs: curriculum versterken, differentiëren, leraren versterken, bijzondere leermeesters, alle lln toetsen in functie van kwaliteitszorg, In het secundair onderwijs: Competenties en sleutelcompetenties Meer aandacht voor techniek, vreemde talen, economie, burgerschap, creativiteit & ondernemingszin, socio-emotionele ontwikkeling Eerste graad: optimaliseren eenheidsstructuur en oriëntering µ Invoeren van leerlingdossier, betere permanente begeleiding, meetinstrumenten http://www.hervormingsecundair.be/pdf/masterplan_hervorming_so.pdf

http://www.hervormingsecundair.be/krachtlijnen/matrixstructuur/

Wie is de leraar?

Algemene kennis schiet te kort?

Genderproblemen Kleuteronderwijs: 2% mannen Lager onderwijs: 12% mannen Secundair onderwijs: 40% mannen www.klasse.be

Voldoende (voorbereid)? Uitval tijdens de lerarenopleidingen Uitval tijdens de eerste drie jaren van de opleiding Verschillende soorten opleiding en verschillen in elke soort opleiding

www.vlaamsparlement.be /

Aanbevelingen Genderevoluties onderzoeken Minimumeisen bij de instroom in de lerarenopleiding Instaptoetsen en oriënteringsproeven Diversiteit van de instroom hanteerbaar maken http://www.ond.vlaanderen.be/hogeronderwijs/leraar/beleidsevaluatie_van_de_lerarenopleiding.htm

Stimulerend debat

Debat over onderwijs en leraren

https://www.kuleuven.be/samenwerking/avlnascholingen/documentatieslo2016/docslo2016

Vragen?