Arbeidsveiligheid en aansprakelijkheid Menno Niesing & Oscar Terheijden, 19 juni 2014, Utrecht
V&G en Aansprakelijkheid 2
Invloed en verantwoordelijkheid Plan fase Ontwerp Uitvoering Onderhoud Beheer Hebben we hier invloed op? Hebben wij hier een verantwoordelijkheid in? 3
Ongevallen Verantwoordelijk: Vastgelegd in wet of private overeenkomst Aansprakelijkheid: verplichting tot herstel of compensatie van geleden schade Schuld aansprakelijkheid (onrechtmatige daad) Risico aansprakelijkheid (WG t.b.v. WN, gebrek constructie) Civiel recht, publiek recht - Aansprakelijkheidsstelling - Kantonrechter - Bestuurlijke boete, sanctie
Ongevallen Belang veiligheid Medewerkster Schoonmaak bedrijf Aannemer Advies bureau Opdracht gever Risico was groot Gevaar was niet herkenbaar RI&E was onvolledig Medewerker had wel instructies gehad 13 meter loopbrug Niet beloopbaar plafond Groot risico, instructie is onvoldoende Werkgever heeft instructie gegeven en inspecties uitgevoerd Medewerker wilde werk goed doen Theaterzaal 5
Aansprakelijkheid Welke partij is aansprakelijk gehouden voor dit ongeval Medewerkster Schoonmaakbedrijf Opgeroepen in vrijwaring Aannemer Opdrachtgever Adviesbureau 6
Aansprakelijkheid Afhankelijk van contractvorm Opdrachtgever Opdrachtgever Opdrachtgever Adviesbureau Aannemer Adviesbureau Aannemer Schoonmaakbedrijf Schoonmaakbedrijf Adviesbureau Schoonmaakbedrijf Aannemer Medewerkster Medewerkster Medewerkster 7
(Bijna)ongevallen Ondervind je belemmeringen die veilig werken onmogelijk maken 8
Wat zijn deze belemmeringen (Bijna)ongevallen
Plan fase Opdrachtgever Ingenieursbureau Aannemer Aannemer Opdrachtgever Plan fase Ontwerp Uitvoering Onderhoud Beheer Opdrachtgever heeft een wettelijke verplichting t.a.v. veiligheid en hoeft niet contractueel vast te liggen Opdrachtgever en opdrachtnemer moeten extra afspraken maken als ze dit willen regelen Opdrachtgever moet opdrachtnemer zo volledig mogelijk informeren in de voorzienbare risico s Opdrachtgever moet ervaringen t.a.v. risico s van het bouwwerk meenemen. Opdrachtgever moet randvoorwaarde creeren om bouwwerk veilig tot stand te laten brengen en heeft een zorgplicht tijdens de realisatie
Plan fase Betrek opdrachtgever Ervaringen van objecten In V&G dossier planfase Voorzienbare risico s Beheersmaatregelen Overdracht
Plan fase Wat doe je Houd je zelf in de planfase al rekening met de aan- en afvoer van materieel?
Ontwerp fase Wat doet je Denk je mee met de ontwerper over veiligheid tijdens de realisatiefase? 13
Ontwerp fase Wat doet je Bevraag je ontwerpers over risicobeheersing tijdens de gebruiksfase? 14
Plan fase
Ontwerp fase Wat rendeert beter risicobeheersing tijdens ontwerpfase of tijdens beheer fase? 16
Ontwerp fase 17
Verantwoordelijkheid Opdrachtgever Ingenieursbureau Aannemer Aannemer Opdrachtgever Plan fase Ontwerp Uitvoering Onderhoud Beheer Ontwerper moet bouwwerk zodanig ontwerpen zodat zoveel mogelijk risico s worden uitgesloten Ontwerpkeuzes moeten gedocumenteerd worden. Opdrachtgever is uiteindelijk verantwoordelijk voor het ontwerp.
Ontwerpfase Veiligheid tijdens ontwerpfase Neem veiligheid mee tijdens het ontwerp Betrek andere partijen V&G plan ontwerpfase Zorg voor traceerbare ontwerpkeuzes Overdracht t.b.v. : - Realisatie - Toekomstige werkzaamheden - Sloop
Verantwoordelijkheid Opdrachtgever Ingenieursbureau Aannemer Aannemer Opdrachtgever Plan fase Ontwerp Uitvoering Onderhoud Beheer Opdrachtnemer moet zelf aandacht hebben voor risico s en heeft de verantwoordelijkhed toezicht te houden Opdrachtnemer is zelf verantwoordelijk voor de veiligheidscultuur en wordt zwaar aangerekend als er wat gebeurd. Opdrachtnemer moet structurele maatregelen treffen, het plaatsen van bordjes en geven van voorlichting is niet voldoende.
Uitvoeringsfase
Is deze situatie acceptabel? Uitvoeringsfase
Verantwoordelijkheid Opdrachtgever Ingenieursbureau Aannemer Aannemer Opdrachtgever Plan fase Ontwerp Uitvoering Onderhoud Beheer Opdrachtnemer heeft ook zorg van (ingeleende) arbeidskrachten. ZZP-er kan worden beschouwd als eigen personeel Opdrachtnemer moet rekening houden met ervaringsfeit van prestaties in het verleden. Opdrachtnemer heeft zorgplicht. Indien onderaannemer een vergaande zorgplicht wil, moet dit worden overeengekomen
Uitvoeringsfase Veiligheid tijdens uitvoeringsfase Toon betrokkenheid Geef het goede voorbeeld Stimuleer veiligheidsinitiatieven Stimuleer melden van bijna ongevallen Creëer een pro-actieve veiligheidscultuur Benader vanuit een helicopterview Denk vooraf na over risico s V&G plan uitvoeringsfase Verzamel relevante V&G informatie voor V&G dossier
verantwoordelijkheid Opdrachtgever Ingenieursburo Aannemer Aannemer Opdrachtgever Plan fase Ontwerp Uitvoering Onderhoud Beheer Eigenaar is aansprakelijk voor het object. Ontwerper kan aansprakelijk gesteld worden bij grove nalatigheid Beheerder/ eigenaar moet ervoor zorgen dat opdrachtnemer werkzaamheden kan uitvoeren in een veilige omgeving. Beheerder moet opdrachtnemer inlichten over de bekende risico s Beheerder is verantwoordelijk voor eigen personeel
Samenvatting Hebben wij een verantwoordelijkheid. Afhankelijk van de fase. Werkgever is in beginsel aansprakelijk. Moet alles doen wat redelijkerwijs mogelijk is. Invloed van opdrachtgever is groot. Oplossingen zijn vaak in ontwerpfase eenvoudig, later lastiger te beheersen. 26
Samenvatting Hebben wij hier invloed op Veiligheid is van belang in elke fase van het proces Mensen hebben de neiging elkaar na te doen, geef het goede voorbeeld Neem een voortrekkersrol 27
Team Veiligheid en Gezondheid Wat moet movares doen om medewerkers veiliger te laten werken WIJ VOORKOMEN! 28