Vacatures West-Brabant 2009 Publicatienummer: 1569 Datum: Oktober 2009
In opdracht van: SES West-Brabant Uitgave: Gemeente Breda Afdeling Onderzoek en Informatie Projectnummer: 1218 Claudius Prinsenlaan 10 4811 DJ Breda Telefoon 076-5293513 E-mail: onderzoek@breda.nl Bronvermelding verplicht
Grote afname vacatures in West-Brabant De effecten van de economische crisis worden begin 2009 duidelijk zichtbaar bij het aantal openstaande vacatures in West-Brabant. Per 1 april 2009 telt West-Brabant 5.325 vacatures; een afname van 4.155 vacatures ten opzichte van 2008 (- 44%). Het aantal vacatures is in de marktsector (-48%) ruim twee maal zo snel gedaald als in de collectieve sector. De meeste vacatures bevinden zich in de sectoren handel en reparatie (1.095), gezondheids- en welzijnszorg (710), advisering en onderzoek (655) en bouwnijverheid (505). In 2009 daalt het aantal openstaande vacatures bij zowel het kleinbedrijf als bij het midden en grootbedrijf. De grootste afname van het aantal vacatures ondervinden bedrijven tussen 10 en 99 werkzame personen (-1.780 vacatures). De hoogste procentuele daling ondervindt het grootbedrijf (-52%). De vacaturegraad (vacatures gerelateerd aan het aantal banen) is in 2009 het hoogst voor informatie en communicatie (4%), advisering en onderzoek (2,7%) en horeca (2,5%). In 2009 halveert de vacaturegraad in het midden en grootbedrijf. In het kleinbedrijf daalt de vacaturegraad met bijna de helft tot 2,3%. Met 1.870 vacatures neemt Breda ruim eenderde van het totale aantal vacatures in West- Brabant voor haar rekening. Na Breda is in Roosendaal, Oosterhout en Bergen op Zoom, met respectievelijk 550, 410 en 400 het aantal vacatures het grootst. Procentueel grote dalers in 2009 zijn de gemeenten Aalburg, Bergen op Zoom, Roosendaal, Steenbergen, Oosterhout en Moerdijk. Eind april 2009 telt West-Brabant 5.325 openstaande vacatures. Hiermee daalt het aantal vacatures ten opzichte van 2008 met 44% (-4.155 vacatures). Het aantal vacatures daalt in 2009 tot onder het niveau van 2006. De onderstaande grafiek laat zien dat de sterke groei uit de voorgaande jaren in 2009 is omgeslagen in een forse afname. Figuur 1 Aantal openstaande vacatures in West-Brabant 2004-2009 10000 8000 aantal vacatures 6000 4000 2000 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 4
Gemeente Breda Vacatures West Brabant 2008 Meeste vacatures in handel en reparatie, gezondheids- en welzijnszorg en advisering en onderzoek In figuur 2 zijn de vacatures weergegeven naar bedrijfssector. De meeste openstaande vacatures bevinden zich in de sectoren handel en reparatie (1.095), gezondheids- en welzijnszorg (710), advisering en onderzoek (655) en bouwnijverheid (505). Deze sectoren nemen begin 2009 ruim 55% van het totaal aantal vacatures in West-Brabant voor hun rekening. Het aantal vacatures is in de marktsector (-48%) ruim twee maal zo snel gedaald dan in de collectieve sector. Door een nieuwe sectorindeling is een vergelijking met vorig jaar op sectorniveau niet mogelijk 1. Figuur 2 Vacatures in West-Brabant naar bedrijfssector 2009 Handel en reparatie Gezondheids en welzijnszorg Advisering en onderzoek Bouwnijverheid Industrie Overige zakelijke dienstverlening. Horeca Openbaar bestuur en overheid Landbouw Informatie en communicatie Vervoer en opslag Onderwijs Overige dienstverlening Cultuur, sport en recreatie Financiële instellingen Verhuur en handel in onroerend goed 0 200 400 600 800 1000 1200 Vacaturegraad het hoogst in bouwnijverheid, zakelijke dienstverlening en horeca. De vacaturegraad is het aantal openstaande vacatures gerelateerd aan het aantal banen. Het is een indicator voor de spanning van de arbeidsmarkt. De vacaturegraad is in 2009 in West-Brabant vrijwel gehalveerd tot een waarde van 1,6%. De grote afname van de vacaturegraad bevestigt de ruimere arbeidsmarktsituatie in West-Brabant. De vacaturegraad in West-Brabant is bovengemiddeld in de sectoren informatie en communicatie (4%), advisering en onderzoek (2,7%) en horeca (2,5%). In de handel en reparatie en in de verhuur en handel in onroerend goed ligt de vacaturegraad met 2,3% eveneens hoger dan het regionaal gemiddelde. Sectoren met een lage vacaturegraad in 2009 zijn vervoer en opslag (0,7%), onderwijs (0,7%) en industrie (0,8%), 1 Vanaf 2009 wordt een nieuwe bedrijfstakindeling gehanteerd (SBI-codering). 5
Figuur 3 Vacaturegraad naar bedrijfssector 2009 in West-Brabant 4,0% 3,5% 3,0% 2,5% 2,0% 1,5% 1,0% 0,5% 0,0% Industrie Bouwnijverheid Handel en reparatie Vervoer en opslag Horeca Informatie en communicatie FinanciÙle instellingen Verhuur en handel in onroerend goed Advisering en onderzoek Overige zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur en overheid Onderwijs Gezondheids-en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening Totaal West-Brabant Afname vacatures bij zowel het kleinbedrijf als het midden- en grootbedrijf In 2009 daalt het aantal openstaande vacatures bij zowel het kleinbedrijf als bij het midden en grootbedrijf. De grootste afname van het aantal vacatures ondervinden bedrijven tussen 10 en 99 werkzame personen (-1.780 vacatures). De hoogste procentuele daling is zichtbaar bij het grootbedrijf (-52%). In het midden- en in het kleinbedrijf daalt het aantal openstaande vacatures met respectievelijk -45% en -31%. In 2009 halveert de vacaturegraad (vacatures gerelateerd aan het aantal banen) in het midden en het grootbedrijf (tot respectievelijk 1,5% en 1,0%). In het kleinbedrijf daalt de vacaturegraad met tweevijfde deel tot 2,3%. Figuur 4 Vacature naar bedrijfssector en grootteklasse 2009 600 500 400 300 200 100 0 Industrie Bouwnijverheid Handel en reparatie Vervoer en opslag Horeca Informatie en communicatie FinanciÙle instellingen Verhuur en handel in onroerend goed Advisering en onderzoek Overige zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur en overheid Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie 0-9 werkzame personen 10-99 werkzame personen > 100 werkzame personen Overige dienstverlening 6 In de grotere sectoren bouwnijverheid, handel en reparatie, horeca, advisering en onderzoek en overige zakelijke dienstverlening bevinden de meeste vacatures zich in het
Gemeente Breda Vacatures West Brabant 2008 midden en kleinbedrijf. In de gezondheids- en welzijnszorg en bij het openbaar bestuur en overheid zijn de openstaande vacatures vooral te vinden bij de grote vestigingen. In de industrie, vervoer en opslag en het onderwijs liggen de vacatures meer gelijkmatig verdeeld over de drie gehanteerde grootteklassen. Grootste aantallen vacatures in Breda, Roosendaal, Oosterhout en Bergen op Zoom Breda telt, net als in voorgaande jaren, de meeste vacatures. Zij wordt gevolgd door Roosendaal, Oosterhout en Bergen op Zoom. De gemeenten waar zich minder dan 5% van de vacatures bevinden zijn samengevoegd tot Overige gemeenten. In figuur 10 is het aandeel openstaande vacatures in de regio per gemeente opgenomen. Figuur 5 Vacatures in West-Brabant naar gemeenten 2009 Oosterhout 8% Moerdijk 6% Etten Leur 6% Overige gemeenten 28% Breda 35% Roosendaal 10% Bergen op Zoom 8% Gemeenten met de grootste afname in 2009 zijn: Aalburg (-56%), Bergen op Zoom (-55%), Roosendaal (-53%), Steenbergen (-51%) en de gemeenten Moerdijk en Oosterhout (- 49%). Naast deze gemeenten daalt het aantal vacatures in Etten-Leur en Woudrichem ook meer dan gemiddeld. In de gemeenten Drimmelen, Werkendam, Breda, Woensdrecht, Rucphen en Zundert is de afname van het aantal vacatures minder groot dan het regionaal gemiddelde. Vier gemeenten (Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Geertruidenberg en Halderberge) kennen een vacaturegroei die vrijwel gelijk is aan het West-Brabantse gemiddelde. Figuur 6 Ontwikkeling vacatures per gemeente in West-Brabant 2800 2400 2000 1600 1200 800 400 0 Roosendaal Bergen op Zoom Breda Etten Leur Moerdijk Oosterhout 2005 2006 2007 2008 2009 Overige gemeenten 7
Methodiek Vraagstelling In de werkgelegenheidsenquête 2009 is de vraag opgenomen waarin gevraagd wordt naar het aantal openstaande vacatures bij de bedrijven in West-Brabant. De exacte vraag zoals is opgenomen in de werkgelegenheidsenquête ziet er als volgt uit: Heeft u op dit moment vacatures? Wilt u hier het aantal vacatures (inclusief uitzendkrachten, tijdelijk personeel etc.) vermelden voor dezelfde organisatie als waarvoor u hierboven het aantal werkzame personen heeft ingevuld. Nee, er zijn geen vacatures Ja, er zijn momenteel vacatures (aantal invullen a.u.b.) Ophoging Om het aantal vacatures te berekenen voor de regio West-Brabant zijn de volgende stappen genomen: Eerst is de respons binnen de verschillende bedrijfssectoren en grootteklasse bepaald. Het aantal vacatures en het aantal werkzame personen (incl. uitzendkrachten) van de respondenten is bepaald binnen de verschillende bedrijfssectoren en grootteklassen. Vervolgens is de verhouding tussen de openstaande vacatures en de werkzame personen in 2009 van de respondenten berekend en is de non respons hiermee opgehoogd. * Van de landbouw worden geen gegevens bijgehouden in het vestigingenregister en daarom zijn er geen gegevens bekend met betrekking tot werkzame personen en/ of vacatures. Het cijfer voor het aantal vacatures is afgeleid uit het CBS vacature onderzoek van september 2008 en de landelijke CBS vacaturemeting die elk kwartaal wordt gehouden. ** In de vacatures naar grootteklasse zijn de vacatures in de landbouw niet meegenomen omdat het CBS deze verdeling binnen de sector niet verstrekt. Deze vacatures zullen voornamelijk bij het midden- en kleinbedrijf zijn. 8
Gemeente Breda Vacatures West Brabant 2008 Figuur 7 Vacatures naar bedrijfssector Bedrijfssector 0-9 werkzame personen 10-99 werkzame personen > 100 werkzame personen Totaal Landbouw - - - 200 Industrie 105 160 120 385 Bouwnijverheid 285 190 30 505 Handel en reparatie 570 475 50 1095 Vervoer en opslag 45 60 30 135 Horeca 185 120 20 325 Informatie en communicatie 130 60-190 Financiele instellingen 10 35 50 95 Verhuur en handel in onroerend goed 10 30 15 55 Advisering en onderzoek 360 255 40 655 Overige zakelijke dienstverlening 170 110 75 355 Openbaar bestuur en overheid - 50 235 285 Onderwijs 40 45 45 130 Gezondheids- en welzijnszorg 150 175 385 710 Cultuur, sport en recreatie 70 25-95 Overige dienstverlening 75 20-95 Overige sectoren 5 10-15 Totaal 2210 1820 1095 5325 Figuur 8 Vacaturegraad naar bedrijfssector Bedrijfssector Vacatures als % van totale werkgelegenheid Landbouw 1,2% Industrie 0,8% Bouwnijverheid 2,3% Handel en reparatie 1,7% Vervoer en opslag 0,7% Horeca 2,5% Informatie en communicatie 4,0% Financiële instellingen 1,7% Verhuur en handel in onroerend goed 2,3% Advisering en onderzoek 2,7% Overige zakelijke dienstverlening 2,4% Openbaar bestuur en overheid 1,6% Onderwijs 0,7% Gezondheids- en welzijnszorg 1,5% Cultuur, sport en recreatie 1,8% Overige dienstverlening 1,6% 9
Figuur 9 Vacaturegraad naar grootteklasse Grootteklasse Vacatures als % van totale werkgelegenheid 0-9 werkzame personen 2,3 10-99 werkzame personen 1,5 > 100 werkzame personen 1,0 Figuur 10 Vacatures naar gemeente (inclusief landbouw) Gemeenten Aantal vacatures Aalburg 60 Alphen - Chaam 50 Baarle - Nassau 55 Bergen op Zoom 400 Breda 1870 Drimmelen 165 Etten-Leur 320 Geertruidenberg 190 Halderberge 155 Moerdijk 305 Oosterhout 410 Roosendaal 550 Rucphen 120 Steenbergen 100 Werkendam 180 Woensdrecht 185 Woudrichem 80 Zundert 130 Totaal 5325 10