Leestoets Nederlands Afsluitende toets niveau B1 Handleiding digitale toetsafname
Stichting Cito Instituut voor Toetsontwikkeling Arnhem (2008) Niets uit dit werk mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Stichting Cito Instituut voor Toetsontwikkeling worden openbaar gemaakt en/of verveelvoudigd door middel van druk, fotokopie, scanning, computersoftware of andere elektronische verveelvoudiging of openbaarmaking, microfilm, geluidskopie, film- of videokopie of op welke wijze dan ook. 2
Inhoud Inhoud Voorwoord 4 1 Structuur en inhoud van de toets 5 2 Toetsfuncties 6 Instructiemodule 6 4 Welke voorwaarden zijn er voor een toetsafname? 8 5 Rapportage van toetsresultaten op de toets 9
Voorwoord Voor u ligt de handleiding voor de digitale toetsafname van de Afsluitende Leestoets Nederlands niveau B1 bij het Raamwerk Nederlands voor het MBO. De toets is een computertoets die gemaakt is in Questionmark Perception. De toets is ontwikkeld als afsluitende toets. Na het maken van de toets wordt de score in het systeem opgeslagen. Op basis van deze score kan worden bepaald of een deelnemer niveau B1 beheerst en geslaagd is voor de toets. Deze einduitslag zal binnen 2 weken na de week van toetsafname door Alex van Essen worden verstuurd aan de contactpersoon van de betreffende instelling. 4
1 Structuur en inhoud van de toets Ten grondslag aan de Afsluitende Leestoets Nederlands ligt het Raamwerk Nederlands: Nederlands in MBO-opleiding, beroep en maatschappij. De leesteksten en opgaven in de toets zijn gebaseerd op de subvaardigheden Lezen zoals deze in het Raamwerk Nederlands beschreven worden. Daarnaast is onderscheid gemaakt tussen de domeinen Werk, Dagelijks leven en Opleiding. De inhoud van de toets is vastgelegd in een toetsmatrijs (zie tabel 1). Tabel 1. Toetsmatrijs Afsluitende Leestoets Nederlands Vak: Nederlands (afsluitende toets) Vaardigheid: Lezen Niveau: B1 Subvaardigheid / domein Weging (%) Aantal vragen 1. Aanwijzingen en instructie lezen 25 10 - Werk 0 - Dagelijks leven 50 5 - Opleiding 20 2 2. Correspondentie lezen - Werk - Dagelijks leven - Opleiding 2 45 0 25 1 6 4. Rapporten, verslagen en artikelen lezen - Werk - Dagelijks leven - Opleiding 20 25 5 40 8 2 4. Schematische overzichten, formulieren en grafische informatie lezen - Werk - Dagelijks leven - Opleiding 2 45 20 5 9 4 2 Totaal 100 (4x) 100 40 40 5
2 Toetsfuncties De Afsluitende Leestoets Nederlands wordt als afsluitende toets in het leertraject gezet. De toets wordt gebruikt om te bepalen of de deelnemer niveau B1 beheerst, het eindniveau Nederlands dat voor zijn of haar MBO-opleiding vereist is. Instructiemodule Voordat een kandidaat aan een computertoets begint, is het van belang dat hij of zij voldoende vertrouwd is met de opzet van de toetsen en het gebruik van de muis voor het beantwoorden van de toetsvragen. Om die reden is aan de Afsluitende Leestoets Nederlands een instructie toegevoegd. Deze instructiemodule, in het programma weergegeven door oranje navigatiebolletjes, duurt ongeveer 10 minuten en behandelt o.a. de volgende onderwerpen: het navigeren door de toetsen en het gebruik van de besturingsknoppen; de verschillende vraagtypen; het beantwoorden van vragen met behulp van de muis. De instructiemodule kan desgewenst ook worden overgeslagen door met de muis op de knop ga verder te klikken. 6
4 Welke voorwaarden zijn er voor een toetsafname? Voordat u een kandidaat de Afsluitende Leestoets Nederlands wilt laten maken, is het nuttig om na te gaan of aan alle voorwaarden is voldaan. Een deel van deze voorwaarden heeft betrekking op basisvaardigheden die bij de kandidaat bekend verondersteld worden, andere voorwaarden betreffen de context waarin de kandidaat de toets kan maken. Hieronder worden de belangrijkste voorwaarden kort besproken. Computervaardigheid Om de toetsen op de computer te kunnen maken, moeten kandidaten met de muis kunnen omgaan en moeten ze weten hoe een scrollbar werkt. Deze twee vaardigheden worden bekend verondersteld en worden daarom in de instructiemodule niet uitgelegd. Individuele toetsafname Kandidaten moeten in staat zijn om de toetsopgaven zelfstandig te beantwoorden. Dit betekent dat er tijdens de toetsafname iemand aanwezig moet zijn die erop toeziet dat kandidaten niet samenwerken. Woordenboek Het gebruik van een woordenboek, andere boeken of naslagmaterialen zijn bij de Afsluitende Leestoets Nederlands niet toegestaan. Terugkijken naar eerdere opgaven De toets bestaat uit diverse teksten met daarbij één of meerdere opgaven. Een tekst met bijbehorende opgave(n) noemen we een vraagblok. Binnen een vraagblok is het mogelijk terug te gaan naar eventuele andere vragen binnen dit blok. Het is echter niet mogelijk, om terug te gaan naar een vorig blok. Het is voor een optimaal meetresultaat van belang, dat de kandidaat hiervan op de hoogte is. Beschikbare tijd De kandidaat heeft maximaal 75 minuten de tijd om de toets af te leggen. Voorbereiding toetsafname De voorbereidingen voor een toetsafname zijn minimaal. De toets is op te roepen via de toetslink op www.toetsplaza.nl/creta. De kandidaat kiest vervolgens de juiste toets en moet dan inloggen met zijn/haar persoonlijke inlogcode. Vervolgens zal de surveillant (de monitor) zelf moeten inloggen om toestemming te geven dat de kandidaat inderdaad deze toets mag gaan maken. Daarna wordt de toets opgestart in Questionmark Secure (d.i. een beveiligde browser omgeving). Inloggegevens en specifieke informatie over de monitoring en gebruik/installatie van Questionmark Secure worden separaat van dit document verstrekt aan de deelnemende instelling. 7
5 Rapportage van toetsresultaten op de toetsen De antwoorden op de toetsen worden automatisch door de computer verwerkt. Wanneer een kandidaat een toets heeft afgesloten, verschijnt een eindscherm waarna de toets kan worden afgesloten. Op dit eindscherm wordt geen eindscore vermeld. Deze einduitslag zal binnen 2 weken na de week van toetsafname door Alex van Essen worden verstuurd aan de contactpersoon van de betreffende instelling. Normering Niveau A2 of lager : 0-16 Op weg naar niveau B1 : 17-2 Beheerst niveau B1 : 24-28 Op weg naar niveau B2 : 29- Beheerst niveau B2 of hoger : 4-40 8