WMO-raad Vergadering 27 oktober 2014 Aanwezig: Elly Dangermond, Dick Hage, Anneke Lueks, Ali Deen, Arie van Geest, Benno Weustink, Joke Cusveller- Stols, Max van Ewijk Mede aanwezig: Miriam van Vuuren (notulist) Op de publieke tribune: Afwezig: Kees Krul (met bericht) en Ed van der Kruk 1. Opening en vaststelling agenda De voorzitter opent de vergadering en heet de aanwezigen welkom. De agenda wordt vastgesteld. 2. Thema: Naar verordeningen WMO & Jeugdhulp t.b.v. de Enkhuizers De dames Visser en Reus (beleidsmedewerkers van de gemeente Enkhuizen) zijn aanwezig om een toelichting te geven op beide voorliggende verordeningen (Wmo en Jeugdhulp). Verordening Wmo: Deze is de weerslag van de implementatienota en de keuzes die daarin zijn gemaakt. Het betreft een verordening op hoofdlijnen en heeft als hoofdlijn de bevoegdheden waar mogelijk te delegeren aan het college. Reden hiervoor is het feit dat 2015 een overgangsjaar is: wijzigingen die na evaluatie nodig blijken, kunnen veel sneller doorgevoerd worden als de verantwoordelijkheid bij het college ligt. De implementatienota was daarom heel belangrijk, de gemeenteraad kon zo de richting te bepalen. Het regionale besluit dat er aankomt geeft nog meer duidelijkheid over richting en beleid. De verordening is gebaseerd op de modelverordening van de VNG. Komt op 17 november in de commissie BOFS en op 2 december in de gemeenteraad. Er zit een toelichting bij als bijlage. Art. 1: Definities en begripsbepalingen. Art. 2: procedureregels. Eerste delegatie: cliënt levert aanvraag in bij college, college let bij de behandeling op diverse zaken. Welke dat zijn, ligt vast in het regionale besluit en in de nota Wmo-beleid. De gemeente heeft 6 weken de tijd voor het verslag van het keukentafelgesprek en het bijbehorende onderzoek (naar eigen kracht, mantelzorg, eventuele medische kwesties). Het verslag kan dienen als basis voor een aanvraag. Er zijn 2 weken beschikbaar om na indiening van het verslag te besluiten over een voorziening. Tot op heden werkt dat prima in de praktijk. Na aanmelding volgt binnen (ongeveer) een week een huisbezoek. Art. 3: criteria voor een maatwerkvoorziening (voorheen individuele voorziening). Ter compensatie van de beperking in zelfredzaamheid en participatie. Sub B betreft beschermd wonen, dit wordt door de gemeente Hoorn uitgevoerd, voor alle doelgroepen. Art.3 lid 2: maatwerkvoorziening wordt alleen toegekend als de noodzaak voor de cliënt niet vermijdbaar is. (bijvoorbeeld de keuze om naar een niet-aangepaste woning te verhuizen is een eigen keuze voor de cliënt, dus vermijdbaar en dus niet te compenseren) en niet voorzienbaar (als een cliënt geen rekening houdt met te verwachten ouderdomsverschijnselen is dat zijn eigen verantwoordelijkheid). 1
Art 3 lid 3: over vervanging van voorzieningen. De tekst staat bijna letterlijk ook zo in de oude verordening: als de voorziening geen oplossing meer is, als de cliënt de voorziening zelf wil bepalen, als de voorziening verloren is gegaan. Sub c: voorzieningen die niet meer gebruikt (kunnen) worden, gaan terug naar de gemeente. De gemeente gaat voor de goedkoopst adequate oplossing. (het noodzakelijke wordt vergoed, luxe niet) Maatwerk is het uitgangspunt voor de gemeente Enkhuizen. De voorziening wordt aangepast op de persoon. Art. 4 advisering, medisch advies. Op dit moment werkt bureau Argonaut als extern medisch adviesbureau. Zij hebben artsen in dienst. De samenwerking bevalt goed. De medewerkers van het Zorgloket zijn blij met de adviezen van Argonaut, ze kunnen er goed mee uit de voeten. Medische informatie mag de gemeente niet opvragen, noch opslaan in het dossier. Daarom is extern advies van een arts noodzakelijk. De gemeente is verplicht een onafhankelijk arts voor advisering in te huren. De adviserend arts mag ook niet de eigen huisarts of specialist van de cliënt zijn. Art. 5 Inhoud van de beschikking: de beschikking moet aan alle eisen voldoen van wet- en regelgeving. Art. 6: PGB. Het toekennen van een PGB wordt aan het college gedelegeerd. Er wordt met diverse tarieven gewerkt; organisaties met overhead krijgen een hoger tarief, zzp ers iets lager, mantelzorgers nog iets lager. Het college gaat de tarieven vaststellen, maar niet bepalen wie er gebruik mag maken van een PGB. Toegang tot PGB wordt wel moeilijker: er moet een ondersteuningsplan liggen, de keuze moet gemotiveerd worden, mensen moeten aantonen dat ze met het budget kunnen omgaan. Vanaf 1 januari 2015 wordt trekkingsrecht ingevoerd en gaat de SVB de PGB s uitbetalen. Art 7: eigen bijdrage. Die is er nu ook al. Nieuw: eigen bijdrage voor de algemene voorzieningen. Het college bepaalt voor welke algemene voorzieningen dat zal zijn. Hulp bij het huishouden: er zijn gemeenten die daar een algemene voorziening van maken. En in dat geval moeten cliënten er een eigen bijdrage voor betalen. Kenmerk van een algemene voorziening: vrij toegankelijk voor alle inwoners van de gemeente (buurthuis), soms met een kleine drempel (daklozenopvang). Het lastige van eigen bijdrage voor algemene voorzieningen is het risico op stapeling van eigen bijdragen (CAK houdt de betaling van eigen bijdragen voor algemene voorzieningen niet bij). Kostprijs maatwerkvoorziening: Er zijn diverse mogelijkheden om de kostprijs van deze voorzieningen te berekenen. Er is gekeken hoe andere gemeentes het doen. In Emmen werkt men met resultaatgerichte financiering: de gemeente is opgedeeld in aantal gebieden. Daar hebben zorgaanbieders op ingeschreven. De zorgaanbieder krijgt een x bedrag per gebied, en moet daar alle zorg voor leveren die in dat gebied noodzakelijk is. Een andere manier van resultaatgericht financieren is zoals de gemeente Joure het doet: de zorgaanbieder krijgt een x bedrag per inwoner van het gebied en dient daar alle zorg voor te leveren. De gemeente Joure doet wel zelf het keukentafelgesprek, en indiceert zelf HH1 of HH2. De uitgangspunten van Joure liggen dichter bij Enkhuizen dan die van Emmen. Enkhuizen gaat voor maatwerk en een integrale aanpak. Jeugdhulp wordt op basis van populatie gefinancierd. Eigen bijdrage: afgezien van de eigen bijdrage voor algemene voorzieningen is ook nieuw dat ouders voor een woningaanpassing t.b.v. hun kinderen een eigen bijdrage moeten betalen. Er wordt ook gekeken naar de staat van de woning: als er toch al een renovatie moest plaatsvinden, wordt er gekeken wat de meerkosten zijn voor de bewuste aanpassing bovenop de standaard renovatiekosten. Voor het overige verandert er niets in de regels voor de eigen bijdrage. Kwaliteitseisen: commissie en raad hadden daar heel wat over te vragen. De wethouder heeft toegezegd in het 1 e kwartaal nader met de raad in gesprek te gaan over de kwaliteitseisen. Er staan wel al een aantal eisen in het Wmo-beleid. In het programma van eisen bij de aanbesteding voor begeleiding 2
zijn kwaliteitseisen opgenomen. Het opstellen van kwaliteitscriteria is gedelegeerd aan het college (voordeel daarvan is dat het sneller kan). Meldingsregels voor calamiteiten en geweld: (denk aan begeleider die het bad te heet heeft gezet): zie verordening. Art. 11: jaarlijkse waardering mantelzorgers. In de implementatienota staat een veel breder artikel, maar in de wet Wmo staat slechts dat er specifiek iets over jaarlijkse waardering voor de mantelzorger in de verordening opgenomen moet worden. Enkhuizen heeft de jaarlijkse mantelzorgverwendag. Naar verwachting zal Enkhuizen rond 200.000,- ontvangen t.b.v. specifiek mantelzorgbeleid dit moet dus nog opgesteld worden. Olga Slagter is de betreffende beleidsmedewerker. Nadere informatie in de meicirculaire van het Rijk, dan zal ook blijken of het bedrag geoormerkt is. De discussie of mantelzorgers individueel (financieel) ondersteund moeten worden, of juist met inzet van deskundigen, loopt. Tegemoetkoming meerkosten mensen met beperking of chronische ziekte: zie vorige vergadering. Dit gaat ingevuld worden zoals in de vorige vergadering besproken, gedelegeerd aan het college. Art. 12: Verhouding prijs-kwaliteit. Bij aanbesteding is de gemeente verplicht te letten op een goede prijs-kwaliteitverhouding. In de verordening wordt vastgelegd welke zaken meegewogen moeten worden: overhead, aard en omvang van de taken, etc. N.a.v. een vraag: De beloning voor topbestuurders is niet meegenomen in de verordening omdat dit al vastgelegd is in de Wet Normering Topinkomens, maar staat wel in de verordening jeugdhulp. De topinkomens van Omring en Wilgaerden voldoen aan de wettelijke eisen. Klachtregeling: vanuit Enkhuizen is er al een klachtenregeling voor burgers t.o.v. medewerkers van de gemeente Enkhuizen. Er is voor klachten over medewerkers gemeente een klachtenfunctionaris, nu in gemeenteverband, straks een nieuwe klachtenregeling in SED-verband. Dit artikel betreft een klachtenregeling voor cliënten van zorgaanbieders. Waarschijnlijk wordt dit wel doorverwezen naar de aanbieder, maar ook door het college uitgewerkt. Het is belangrijk dat de gemeente op de hoogte is van klachten over zorgaanbieders, om die mee te kunnen nemen in de evaluatie. Rapportage van klachten zal dus in het programma van eisen opgenomen worden. Het idee is om eerst in gesprek te gaan met de klager en de zorgaanbieder, zodat mogelijk een klacht opgelost wordt voordat deze formeel wordt ingediend. Art. 15: medezeggenschap bij aanbieders. Ook meegenomen in aanbesteding. Art. 16: betreft de Wmo-raad. Overgenomen uit de concept-modelverordening: ingezetenen / cliënten c.q. vertegenwoordigers worden betrokken bij participatie en inspraak. Er staat ook in dat dit orgaan voorzien moet worden van adequate informatie! Art. 17: evaluatie. Nuttig en nodig! Er is nog geen procedure over afgesproken. Evaluatie maakt bijsturen mogelijk. Tot nu toe in de planning & control cyclus meegenomen. Maar in het overgangsjaar 2015 is goed evalueren wel heel erg belangrijk. N.a.v. een vraag: In de verordening jeugdhulp zit wel een hardheidsclausule. In de Wmo-verordening betreft het maatwerkvoorzieningen. Dan is een hardheidsclausule niet nodig. Er staan diverse punten in deze verordening waar het college nog invulling aan moet geven. Ook diverse (toetsings-)criteria. Het zou goed zijn als deze ook bij de Wmo-raad terecht zouden komen, zodat we een beter beeld krijgen! De beleidsregels die op 9 december vastgesteld moeten worden geven de nadere uitwerking door het college weer. De Wmo-raad zou deze graag inzien. Verordening jeugdhulp: Ook dit is een verordening op hoofdlijnen. Invulling van art. 4 t/m 8 is aan de gemeenteraad overgelaten. Deze artikelen betreffen inzicht in de procedure, en ook rechtsbescherming voor ouders. 3
Art. 1: begripsbepaling. Een hulpvraag kan ook door een derde worden gesteld. Denk aan huisarts, leerkrachten, buren. Staat zo in de wet. Stadsteam: meervoudige en/of enkelvoudige zware problematiek : wat is zwaar precies? Dit is de definitie uit de nota. Het stadsteam is een meer specialistisch team, het gaat dus eigenlijk om problematiek die te zwaar is voor de standaardaanpak (loket, CJG, bijv.) en die doorverwezen wordt naar het stadsteam waar de meer gespecialiseerde (2 e lijns) hulp te vinden is. Hulp wordt geboden op de vindplaats. (school, kinderdagverblijf, etc.) Art. 2: Overige voorzieningen en individuele voorzieningen. Individueel is maatwerk, overig is bijvoorbeeld het gehele aanbod van het CJG. De opsomming in de verordening is globaal. De gemeente moest de continuïteit van zorg waarborgen voor 2015; dat is gelukt. Iedere zorgaanbieder die nu een jongere uit Enkhuizen in behandeling heeft, houdt zijn vergoeding in 2015. Art. 3 t/m 8: toegang. Jongeren kunnen via huisarts, jeugdarts of specialist doorverwezen worden naar specialistische zorg (individuele voorziening). Nieuw: als ze worden doorverwezen naar een zorgaanbieder komt er een gemeentelijke beschikking voor de (ouders van) de jongeren. Ouders betalen geen eigen bijdrage. Huisarts, medisch specialist en jeugdarts kunnen rechtstreeks doorverwijzen naar specialistische jeugdhulp (jeugd GGZ). De gemeente zoekt samenwerking met deze partijen. Het is de bedoeling dat er straks een convenant gesloten wordt. In de stadsteams zitten deskundigen op diverse terreinen, o.a. jeugdpsycholoog, jeugd GGZ, verpleegkundige, etc. Leden van de stadsteams zijn nu nog gedetacheerd vanuit hun organisatie, er wordt nog onderzocht hoe dat uiteindelijk vorm krijgt omdat het wel de bedoeling is dat zij een echt team worden en geen verzameling vertegenwoordigers van diverse organisaties. Het is ook van belang dat de leden van het stadsteam regelmatig aan deskundigheidsbevordering doen. Vastgelegd in de jeugdwet is dat de deskundigen zich moeten registreren in het kwaliteitsregister, vanaf december operationeel. De stadsteams worden driemaandelijks geëvalueerd. De Wmo-raad wil daar graag over geïnformeerd worden. Enkhuizen geeft altijd een beschikking af op het moment dat een kind recht heeft op een individuele voorziening in de jeugdhulp. Dat biedt de ouders de mogelijkheden voor bezwaar en beroep. Niet alle gemeenten doen dit. Hier is de juridisch beleidsmedewerker voor verantwoordelijk. Zo spoedig mogelijk is een vage term Maar in de wet wordt het ook zo genoemd. Art. 6: het college kan haar taken overdragen aan de medewerkers van het stadsteam. In Enkhuizen is specifiek opgenomen dat er rekening gehouden wordt met de religieuze achtergrond. Ook het familiegroepsplan is opgenomen in de verordening. Dat is nieuw in de Jeugdwet! Art. 7: een niet voor akkoord ondertekend verslag kan wel dienen als basis voor een aanvraag. Als de veiligheid van het kind in het geding is gaat die altijd voor! Art. 9; inhoud beschikking: uitgebreider opgenomen. Art. 10; globaal, regels worden nader bepaald door het college. Art. 11 en 12: nieuwe feiten en omstandigheden, Art 12: verschilt met de Wmo, dit wordt veroorzaakt door de Jeugdreclassering en -bescherming. Art. 15: gaat over medezeggenschap. Evaluatie wordt jaarlijks gedaan, in deze verordening is wel een hardheidsclausule opgenomen. 4
Vragen en opmerkingen: PGB: de gemeente betaalt een voorschot aan de SVB; de cliënt dient de factuur in en accordeert uitbetaling. SVB betaalt dan de leverancier. Daarmee hou je het overzicht voor iedereen helder. Compensatie Eigen Risico: 1300 mensen hebben de antwoordkaart teruggestuurd aan de gemeente. Het CAK heeft een brief gestuurd met gegevens over de uitbetaling van de tegemoetkoming WTCG over 2013. Er staat alleen nergens aangegeven dat dit de laatste uitbetaling is. Een redelijke toeslag voor overheadkosten is in de verordening Jeugdhulp de tekst. In de Wmoverordening staat alleen overheadkosten. Reden daarvoor is dat de eisen aan de overhead die genoemd worden voor Wmo-zorgaanbieders uitgewerkt worden in de aanbestedingsprocedure. De ambtelijke Wmo-werkgroep vond redelijke toeslag te vaag. Overigens zijn er volgens de Wmo-raad wel degelijk duidelijke percentages beschikbaar voor de definitie van redelijke overhead toeslag. De Wmo-verordening is regionaal gelijk, de verordening Jeugdhulp is op hoofdlijnen ook regionaal, maar hij wijkt op diverse punten af specifiek voor Enkhuizen. Binnenkort start de voorlichtingscampagne aan het publiek. Dhr. Weustink vraagt of de afdeling communicatie daarbij rekening kan houden met de informatie die hij heeft toegezonden over o.a. leesbaarheid en lettertype voor dyslectici. Het concept voor de pagina in de DROM wordt bekeken en van commentaar voorzien. De voorzitter dankt beide dames hartelijk voor hun toelichting en komst. 3. Mededelingen - Voorzitter heeft een stuk dat hij wel heeft ontvangen nog niet rondgestuurd. Het stuk heet Stedelijk Kompas, komt van de gemeente Hoorn en gaat over OGGZ, Maatschappelijke Opvang en Beschermd Wonen. Het stuk volgt per mail op 28 oktober. Er wordt gevraagd om vóór 3 november te reageren. - Ruim een jaar geleden heeft de jongerenwerker ons over zijn werk verteld. Voorzitter probeert te regelen dat hij in een van de volgende vergaderingen een update komt geven. 4. Verslag vergadering 29 september 2014 Naar aanleiding van: - Blz. 4: 120% van het minimumloon geldt voor alle voorzieningen. Alleen voor het deelnemen aan de collectieve zorgverzekering geldt als inkomensgrens 130% van het minimumloon. De synchronisatie van alle percentages zal wel komen, ooit, als de gemeenten gaan fuseren. Op dit moment hanteren de diverse West-Friese gemeenten verschillende percentages. - Blz. 4: wat blijft fiscale regelingen. Wat in het verslag staat klopt. Het verslag wordt vastgesteld. 5. Ongevraagd advies m.b.t. nulmeting en kwaliteitskader De vorige vergadering van de Wmo-raad viel precies tussen commissie- en gemeenteraadsvergadering in. In de commissie is veel gezegd over kwaliteit, effectmetingen e.d. Er zijn ook amendementen en moties ingediend in de gemeenteraadsvergadering. Omdat de Wmo-raad in de vorige vergadering eindelijk de benchmark 2013 ontvangen heeft, is overwogen een ongevraagd advies te geven. Voorzitter heeft de wethouder gevraagd of hij een ongevraagd advies over kwaliteitsmeting op prijs zou stellen. De wethouder ziet 2015 als overgangsjaar, waarin kwaliteit (zoals geformuleerd in de nota Wmo-beleid en de aanbestedingsprocedures) weliswaar belangrijk is, maar geen topprioriteit. Ook het aantal cliënten is nog niet helemaal duidelijk. De gemeenteraad gaat daarin mee en heeft de moties en amendementen ingetrokken. Het lijkt dus wel zeker dat een ongevraagd advies genegeerd zal worden. Afgesproken wordt de ontwikkelingen te volgen, en te kijken hoe de politiek reageert op het evaluatieverslag van het eerste kwartaal. Op basis daarvan kan eventueel alsnog een ongevraagd advies gegeven worden. 5
6. Notitie Werksaam, naar een beleidskader voor de Participatiewet De Wmo-raad heeft de ruwe versie toegezonden gekregen. Het betreft het beleidskader Participatiewet voor Enkhuizen (en de regio, het betreft een regionale werkorganisatie). Er is landelijk 35 miljoen euro beschikbaar gemaakt voor het invoeren van de participatiewet, verdeeld over 35 regionale werkbedrijven. In onze eerste feedback hebben we duidelijk aangegeven dat de Wmo-raad in principe niets te maken heeft met werk en inkomen. We houden ons nadrukkelijk wel bezig met de Participatiewet omdat in het Sociaal Domein de 4 transities één geheel vormen met over en weer heel veel raakvlakken. Over Werksaam is op 22 oktober een bijeenkomst in de Parkschouwburg in Hoorn geweest. Dhr. Weustink was er en stuurt het verslag van de bijeenkomst in Het Park rond. Blijkbaar zijn er al mensen uit de Wsw gezet, zonder enige vorm van ondersteuning. Met de boodschap zoek zelf maar dagbesteding. En dat komt in het geheel niet overeen met alle plannen in de stukken. Dit punt zal ook op 31 oktober tijdens het voorzittersoverleg aan de orde komen. 7. Plan van aanpak t.b.v. een Wmo-raad 2.0 in Enkhuizen Hoe wij ons zien in de toekomst Er komt een regionaal stuk over de mogelijkheden van burgerparticipatie en inspraak, door regionale samenwerking en/of een brede participatieraad. Dat neemt niet weg dat de Wmo-raad ook zelf de richting moet bepalen waar zij naar toe wil. Een mogelijke volgende stap voor de Wmo-raad van Enkhuizen is een externe deskundige inhuren om met ons het plan van aanpak verder uit te werken. De Wmo-Adviesraad van Koggenland is daar al mee bezig, zij hebben een externe deskundige ingehuurd voor domeinbepaling en advisering. Externe deskundigheid inhuren kost geld. Training zit niet in de begroting. Daarom heeft de voorzitter deze wens voor training alvast in de week gezet in de agendacommissie. Voorzitter wil bij 3 partijen een offerte opvragen. Afstemming met college is belangrijk; het is noodzakelijk om allemaal dezelfde richting op te werken en samen op te trekken. De gedachte is om offertes op te vragen bij bureau Hiemstra & De Vries (die ook Koggenland begeleiden), Movisie en een derde partij. Zorgbelang lijkt naar de meerderheid van de Wmo-raadsleden kwalitatief onvoldoende om echt goede ondersteuning en training te kunnen bieden. Afgesproken wordt dat in de volgende vergadering het plan van aanpak wordt vastgesteld, zodat het als basis kan dienen voor het aanvragen van een offerte. Dat betekent dat iedereen er ruim voor de volgende vergadering schriftelijk op gereageerd moet hebben! Daarnaast krijgen de voorzitter en dhr. Van Ewijk de opdracht om te gaan praten met wethouder Olierook om samen met hem te brainstormen over de gewenste richting en ontwikkeling van de Wmoraad. Het is de bedoeling om een volwaardig adviespartner te zijn van het college, die als vanzelfsprekend geraadpleegd wordt bij het opstellen van beleid. Hiervoor moeten beide partijen samenwerken. De huidige leden van de Wmo-raad blijven zitten tot duidelijk is wat de toekomst gaat brengen. Binnen Enkhuizen is vooralsnog niet expliciet vastgelegd hoe de taakverdeling is tussen Wmo-raad, Sociaal Beraad, Jeugdraad, Kinderraad etc. Wordt vervolgd. 8. Toegang tot Agora Die is er niet en komt er niet. De voorzitter zal de gemeente houden aan de - naar verluidt - in het Presidium gedane belofte dat er maandelijks een samenvatting komt op wat er zich heeft gespeeld in Agora. 9. Ingekomen/uitgaande post 6
Overzicht staat op de site. 10. Wie gaat waar naartoe? Overzicht staat op de site. 4 november: bijeenkomst Thuishuis van WelWonen. Mw. Dangermond stuurt informatie door, zij en dhr. Van Ewijk gaan erheen. Kennisplatform Mantelzorg met het Tweede Mantelzorgcongres op 11 december in Hoorn. Zodra uitnodiging binnenkomst, stuurt de voorzitter hem door. 11. Voortgangsoverzicht V.k.a. Zie site. 12. Rondvraag - Vanaf 1 januari is dhr. Van Ewijk niet meer in dienst bij Wilgaerden. - Concept Stedelijk Kompas komt per mail. 13. Sluiting 22:10 7