Aan de leden van VisNed, Urk, 13 juli 2012

Vlaak 12, 8321 RV Urk Tel: 0527-684141 Fax: 0527 684166 Email: visned@visned.nl www.visned.nl en www.visserij.nl Aan de leden van VisNed, Urk, 13 juli 2012 KBO-overleg Discardsban. Afgelopen dinsdag hebben de visserijorganisaties het Klein Beheer Overleg (KBO) gevoerd met het ministerie. Tijdens deze bijeenkomst is uitgebreid stil gestaan bij de politieke en beleidsmatige ontwikkelingen rond de besluitvorming Discardsban/aanlandingsplicht. Hoewel wij nog steeds van mening zijn, dat de Raad van ministers en de Commissie een verkeerde weg zijn ingeslagen, moeten we wel van de politieke realiteit uitgaan dat de vloot binnen afzienbare tijd (tussen 2015 2018) op een of andere manier geconfronteerd wordt met een aanlandingsplicht/discardsban. Natuurlijk is de exacte invulling nog lang niet duidelijk en ook het tijdschema is nog onderwerp van bespreking maar overheid en visserijorganisaties hebben wel afgesproken aan de slag te gaan met een plan van aanpak waarbij het vermijden van discards en het verbeteren van de overleving belangrijke elementen worden. Er komt een werkgroep die aan de slag gaat met innovaties en ideeën die, na een bundeling en afstemming van verschillende projecten, kansrijk lijken. De aanvoersector zelf wordt ook nadrukkelijk uitgenodigd om ideeën aan te reiken. Hoewel het bezuinigingsfenomeen alom toeslaat wil het ministerie nadrukkelijk op zoek naar financiële middelen om de sector te faciliteren. 24 augustus as. is er een bijeenkomst waarin gesproken wordt om allerlei lopende projecten uit Nederland en België bijeen te brengen. Het is een goede zaak dat onderzoekers, overheden en vissers van beide landen de handen ineen slaan. Het onderwerp is er belangrijk genoeg voor en onze gemengde (platvis)visserijen lijken heel veel op elkaar. Zeedagenbeleid. Tijdens hetzelfde KBO is ook overleg gevoerd over de zeedagencrisis in het TR1-mandje waarin met 120 mm gevist mag worden. Zoals bekend is dit mandje half juni gesloten wat betekent dat er door een flinke groep vaartuigen niet met grote maaswijdtes gericht op kabeljauw kan worden gevist en dat voor andere visserijen met twinrig/flyshoot noodgedwongen gebruik gemaakt moet worden van kleinere maaswijdtes. VisNed en NVB hadden naar aanleiding van een overleg met Henri Kool, de directeur van de Directie Dierlijke Agroketens en Dierenwelzijn (waar visserij tegenwoordig onder valt), een notitie ingediend om op korte termijn een opening te creëren. De opening zagen we onder andere in het schuiven met zeedagen tussen de verschillende TR1-mandjes, immers dit is een nationale regeling. Echter, het ministerie liet tijdens het KBO weten niets uit te kunnen richten met onze handreikingen. Hoewel vastgesteld kan worden dat andere lidstaten hun eigen ruime interpretaties hanteren, waar het gaat om het toepassen van de Brusselse regelgeving en dit de betreffende lidstaten veel extra zeedagen opleveren, wil het Nederlandse ministerie alleen iets ondernemen waarbij het uitgangspunt is: deze moeten wel passen binnen EU-kaders. Hierbij werd de term gebruikt: Euroconformiteit is leidend! Maar volgens ons kunnen de oplossingsrichtingen op korte termijn alleen gerealiseerd 1

worden indien Nederland, net als bijna alle andere lidstaten, bereid is om gedeeltelijk een eigen interpretatie toe te passen op de regels rond zeedagen in het kader van Kabeljauwmanagement. Indien er alleen zaken uitgedacht kunnen worden, binnen bestaande EU-kaders, dan voorzien wij dat er op korte termijn geen oplossingen beschikbaar komen. Dit is natuurlijk uitermate teleurstellend, omdat wij enerzijds dus constateren dat diverse andere lidstaten volop gebruik maken van eigen interpretaties met als resultaat dat hun vloot nog steeds dezelfde hoeveelheid zeedagen heeft als in 2008 en het aantal vrijstellingen jaarlijks vergroot, en anderzijds ongeveer een 15-tal Nederlandse vaartuigen thans niet met grote maaswijdtes op kabeljauw en/of platvis kan vissen. Indien echter het ministerie bij deze opstelling blijft, kan alleen gesproken worden over het regime vanaf 1 februari 2013, waarover later dit jaar onderhandelingen gevoerd worden. Maar ook dit is van het grootste belang om een einde te maken aan: De wurggreep van de jarenlange kortingen in BT- en TR-mandjes waardoor er nu al een onrealistisch laag aantal zeedagen beschikbaar is, met name in TR; Het gegeven dat platvisvisserij met 100 mm+ geteld wordt tegen zeedagen in het kabeljauwmandje TR1; De bizarre regel dat vissers gedwongen worden met kleinere maaswijdtes te vissen in verband met vroegtijdige uitputting van de mandjes met grotere maaswijdtes. Gezien het zeer grote belang en de ernstige problemen in het zeedagenbeleid hebben we ons verzoek herhaald om een gesprek met de staatssecretaris zelf over dit onderwerp. Seminar over Effortmanagement. Vorige week donderdag 5 juli was VisNed vertegenwoordigd in een te Brussel door de Europese Commissie georganiseerd seminar, waarin de belangrijke vraag werd besproken hoe in de toekomst om te gaan met Effortmanagement (zeedagenbeleid) in Langetermijn beheerplannen, zoals we die bijvoorbeeld kennen voor kabeljauw en tong/schol. Duidelijk is dat effort-regimes de laatste jaren één van de meest controversiële onderwerpen is in de Visserijraden, waarbij de emoties hoog oplopen. Dit seminar moest, zonder in politieke discussies terecht te komen, uitgaan van de feiten: wat is er daadwerkelijk gaande, hoe werkt de effort-regulering uit in bepaalde omstandigheden, bepaalde gebieden en bij bepaalde vloten? En waarom werkt het in het ene gebied en/of visserijmethode wel en in een ander gebied/vloot juist niet? En hoe zien wij de toekomst van de effort-regimes? Aan het eind van het seminar konden volgens VisNed de volgende conclusies getrokken worden: De wetenschap en de Commissie zijn en blijven zeer gecharmeerd van een effortlimitering (zeedagenregeling) als aanvulling op het beheer van de stocks. Er bestaat begrip voor het gegeven dat in de beheerplannen van kabeljauw en tong/schol een aantal elementen zit dat aanpassing/wijziging behoeft. Het gevoel bestaat dat er achter de schermen volop aan gewerkt wordt dat er in de Decemberraad in ieder geval een bevriezing gaat plaats vinden bij de zeedagenkortingen. Ook Nederland heeft dit punt nadrukkelijk opgebracht. We kunnen ervan uitgaan dat het systeem van uitzonderingen / vrijstellingen verder wordt ingevuld. Gebruik van camerasystemen wordt getypeerd als volledig gedocumenteerde visserijen en die hoeven dan toch niet meer onder een zeedagenregeling te vallen, zo is de redenering. Hier moeten we in NL dus ook aan de slag, Er wordt een verband gelegd tussen de vangst (i.p.v. aanlanding) van vis en de effortregulering. Hoe de toekomst van zeedagenbeheer ingevuld gaat worden zal afhangen van de invulling van de Discardsban. Brussel is ervan overtuigd dat met de Discardsban, waar politieke consensus over is, veel problemen opgelost worden. En dan zou je bepaalde teugels weer kunnen laten vieren? Het schrappen van zeedagenbeheer lijkt bij schone visserijen eerder aan bod te komen dan bij gemengde visserijen. 2

Een regionale aanpak lijkt ook nadrukkelijk een optie: schrappen zeedagenbeheer in de Baltic maar op de Noordzee en in westelijke wateren blijft deze nodig, zo lijkt men te redeneren. Kortom; er is op dit terrein veel gaande en we zullen in Nederland (overheid en sector) alle zeilen bij moeten zetten om te zorgen dat de wurging van de zeedagenregelingen tot het verleden gaat behoren. MSC-certificering. Een DRINGENDE oproep aan alle twinriggers/flyshooters die zich eerder opgegeven hebben voor deelname aan MSC onder de CVO om per omgaande de formulieren in te vullen en bij de CVO of eigen PO in te leveren. Voor de vermarkting van de MSC-schol is het nodig dat de CVO zo spoedig mogelijk van alle deelnemers een opgave ontvangt van de aan te voeren hoeveelheid schol. Dan kan de afzetstrategie daarop bepaald worden. Daarom graag reactie per omgaande. Enquête Noordzeevisbestanden. Hierbij de laatste oproep aan alle Nederlandse vissers, inclusief vlagschepen om, voor zover nog niet gedaan, de Noordzee enquête over de visbestanden, die het PVis enkele weken geleden heeft rondgestuurd in te vullen en in te sturen. In de ICES-adviezen over de belangrijkste visbestanden wordt altijd een hoofdstuk gewijd aan deze enquête waarin de visserman de gelegenheid krijgt om zijn mening over de ontwikkeling van de visbestanden weer te geven. Deelname aan deze enquête is een kleine moeite maar van groot belang. U kunt de ingevulde formulier ook bij uw PO brengen, dan zorgt die er voor dat deze bij het PVis terecht komt. Uitspraak Raad van State verdaagt. Eerder hebben wij de leden van VisNed geïnformeerd over de door Greenpeace bij de Raad van State aanhangig gemaakte zaak waarin gevraagd is om het ministerie te verplichten een verbod op het gebruik van de boomkorvisserij in de Natura 2000-gebieden Nederlandse Kustzone, Voordelta en Doggersbank te handhaven. Deze zaak is behandeld op 16 april jl. en uitspraak was voorzien begin juli. De Raad van State heeft vorige week bericht gestuurd dat de termijn van de uitspraak verlengd is met 6 weken, wat betekent dat de uitspraak niet eerder dan half augustus valt te verwachten. E-logboek. Wellicht ten overvloede wijzen wij de leden erop dat het in gebruik nemen van het Elektronisch Logboek prioriteit verdient, met name voor de vaartuigen die actief zijn in het Engelse deel van de Noordzee. Deze moeten sowieso uiterlijk 15 augustus as. een functionerend E-logboek aan boord hebben. Doggersbank Onze noodkreet naar lidstaten over het proces op de Doggersbank heeft er toe geleid dat er een heroverweging kan plaats vinden. Daarom gaan we met schippers aan het werk om een nieuwe gedetailleerde kaart te maken die zorgt voor goede gebiedsbescherming en de visserijmogelijkheden zo min mogelijk belemmert. We houden daarbij nadrukkelijk rekening met de ideeën van NGO s hieromtrent. We hebben er voor gekozen om pro actief het proces in te gaan, want het alternatief is over u maar zonder u en dat is absoluut onwenselijk. Pulskor Garnalen Vandaag presenteerde ILVO de uitkomsten van het eerste pulskorproject in de garnalenvisserij. Dat project heeft veel kennis opgeleverd. Er is enorm geïnnoveerd en een heel nieuw vierkant net ontwikkeld. De uitkomsten wijzen er op dat er spectaculair minder bijvangst boven water 3

komt, zelfs aanzienlijk betere resultaten dan met een zeeflap. Tegelijk wordt er tot 10% meer garnalen gevangen. Vanzelfsprekend moet er specifiek management op komen. Daar wordt in het tweede deel van het project op voortgeborduurd. Nadat de rapportage is afgerond komt er volop gelegenheid voor bespreking en gedachtenwisseling met alle garnalenvissers. Een compliment aan schipper en bemanning van de TX 25 en HA 61 is in dit verband zeker op zijn plaats. Onderzoeksplots Vlakte van de Raan In het kader van Natura 2000 en de benodigde Nb-wet-vergunning is bepaald dat onderzoek moet plaats vinden naar de gevolgen door de visserij. Daarom wordt een aantal gebieden gesloten. Enkele weken geleden is een aantal gebieden aangewezen ten noorden van de Waddeneilanden. Nu zijn er ook enkele gebieden op de Vlakte van de Raan. Het onderzoek is gepland tot eind 2013. Daarna gaan de gebieden dus in principe weer open. In de afgelopen weken hebben de zgn. 0 metingen plaatsgevonden met vandaag de laatste in het Molenrak. Daarna worden de gebieden experimenteel bevist, waarvoor afspraken zijn gemaakt met de visserij. Direct daarna wordt op nieuw gemeten om te kijken wat de directe effecten zijn. Ook volgend jaar zullen er metingen gedaan worden en deze zijn bedoeld om te zien in hoeverre eventuele effecten dan nog zichtbaar dan wel weer verdwenen zijn. De coördinaten van de 3 onderzoeksgebieden zijn: nr NB OL Vlakte vd 13 51 31.062 03 21.612 Raan 51 30.902 03 21.966 51 30.682 03 21.706 51 30.842 03 21.352 14 51 33.004 03 16.858 51 32.806 03 17.157 51 32.618 03 16.839 51 32.818 03 16.537 15 51 30.815 03 16.479 51 30.682 03 16.861 51 30.445 03 16.644 51 30.578 03 16.263 4

Toekomst Ned. Visbureau. Naast belangenbehartiging mogen Productschappen in de nabije toekomst ook niet meer aan promotie doen. Daarom wordt door kottersector, trawlersector en handel en verwerking nagedacht over het anders invullen van een Visbureaufunctie. We vinden het allemaal belangrijk dat er aandacht is voor vis en visserij. Er moet een website blijven en er moeten recepten verspreid worden en presentaties op vakbeurzen moeten blijven. Ook vanuit VisNed steunen we die gedachte en we participeren actief in de werkgroep wat over dit onderwerp aan plannen werkt. Toch is ook hier sprake van een aanzienlijke financieringsbehoefte. De plannen worden nu verder uitgewerkt. In de eerste helft van 2013 moet het concreet worden en tot die tijd opereert het Visbureau als vanouds. Ontwikkelingen Garnalendossier. Er is een flink aantal onderwerpen op de diverse beleidsterreinen, die specifiek de garnalensector betreffen. We noemen o.a.: De aanvraag van een nieuwe Nb vergunning voor de Waddenzee, Kustzone en Vlakte van de Raan; het daarbij horende IMARES-onderzoek; de wens vanuit de garnalensector om geen pulsvisserij in deze deelsector te introduceren; de projecten die PO s, vanuit de Stichting Verduurzaming Garnalenvisserij met Vibeg gelden kunnen uitvoeren; het MSC certificeringtraject. Al deze garnalen-onderwerpen zijn reden voor het inlassen van een extra vergadering van het VisNed bestuur op 19 juli aanstaande. Uiteraard wordt u over de uitkomsten geïnformeerd. Maximaal Duurzame Oogst en gemengde visserij. Afgelopen week vergaderde de Demersale Werkgroep van de Noordzee RAC op Schiphol met een groep internationale ICES-biologen. Ze informeerden ons niet alleen over hun positieve bevindingen inzake de visstocks, maar ook over beleidsontwikkelingen. De voor ons zo belangrijke doelsoorten schol en tong ontwikkelen zich uitstekend, daarover berichtten we in onze vorige nieuwsbrief al. Maar van veel vissoorten op de Noordzee zijn onvoldoende gegevens beschikbaar om de visserijdruk op visbestanden te kunnen schatten. Dat geldt voor soorten als tongschar, bot, schar, witje, tarbot, griet, poon, mul, garnalen. Beleidsmakers willen echter voor al deze soorten wel een analyse krijgen om hun advies op te baseren. Omdat er simpelweg onvoldoende wetenschappers beschikbaar zijn om al dat werk te doen, worden ander methodes ontwikkeld om toch tot advisering te kunnen komen. Die ontwikkelingen volgen wij om meerdere redenen met argusogen: ten eerste omdat bij gebrek aan gegevens al snel wordt geroepen: voorzichtigheid troef; voorzorgsprincipe etc. Verder: bij onvoldoende gegevens kan de methode wel eens een grote foutmarge hebben waardoor de advisering te voorzichtig kan worden. We hebben dat een paar jaar geleden zelfs bij schol gezien, één van de meest intensief onderzochte vissoorten. En anderzijds omdat er een mandje aan soorten in de advisering voor de gemengde visserij ontstaat waardoor het kleinste gemene veelvoud bepalend wordt voor de visserijmogelijkheden. In theorie zou zo bijv. de bijvangst van de griet een belangrijke factor in de visserijinzet kunnen worden. Het is nu nog een theoretische benadering, maar die kan zomaar in beleid toegepast gaan worden. Wij hebben er nu al op gewezen dat niet alleen de kilo s vis in analyses moeten worden meegenomen, maar ook de economische waarde in euro s. Het gaat immers om het zorgvuldig oogsten vanuit de zee. Wat ons betreft houden we het beheer bij een aantal belangrijke hoofdsoorten en de vaak niet te reguleren bijvangst moet zonder problemen aangeland kunnen worden. We volgen deze ontwikkelingen nauw gezet en daarom doen we actief mee in deze werkgroep van de Noordzee RAC, waar we met onze Europese visserij collega s en de NGO s bij de EU zullen pleiten voor een verstandige en zorgvuldige toepassing van deze nieuwe ideeën. ANP-bericht :Vermoedelijk garnalenkartel in Nederland BRUSSEL vrijdag 13 juli 2012. Consumenten in Nederland, Duitsland, Frankrijk en België zijn 5

mogelijk de dupe geworden van verboden prijsafspraken tussen vier handelaren in noordzeegarnalen. Dat heeft de Europese Commissie vrijdag bekendgemaakt, zonder de namen van de verdachte bedrijven te vermelden. De betreffende ondernemingen zijn formeel van de verdenkingen van de Europese concurrentiewaakhond op de hoogte gesteld. Pas later wordt bepaald of zij daadwerkelijk schuldig zijn. In het kader van het kartelonderzoek werden in maart 2009 al invallen gedaan bij meerdere garnalenleveranciers. Het Nederlandse bedrijf Heiploeg, naar eigen zeggen de belangrijkste Europese leverancier van Noordzeegarnalen, kreeg destijds ook inspecteurs over de vloer. Een woordvoerster liet vrijdag weten dat de onderneming uit Zoutkamp tot dusver geen brief van de Europese Commissie heeft ontvangen. Concurrent Klaas Puul uit Volendam wilde geen commentaar geven. Ontwikkelingen Productschap Vis. Omdat het activiteitenpakket van Productschappen moet worden ingekrompen en omdat het kostenniveau de afgelopen jaren de pan is uitgerezen, zien wij geen positie voor VisNed om in een Productschap Nieuw Stijl te participeren. Daarom heeft de Federatie van Visserijverenigingen(die officieel nog steeds dragende organisatie van PVis is) aan de Minister van Sociale Zaken gevraagd om uit het Productschapstelsel te mogen stappen. Ook andere sectororganisaties hebben dat gedaan of zullen dat binnenkort gaan doen. Dat betekent twee dingen; afbouw binnen PVis en opbouw in de eigen organisatie. Die afbouw kost vanwege personele verplichtingen veel geld. Hierover wordt in het kader van de begroting van PVis voor 2013 gezocht naar oplossingen. Daarnaast gebeurt, samen met de Ned. Vissersbond, de opbouw in de CVO, maar tot onze spijt geldt dat niet voor het hele werkpakket. Met al die processen is meer tijd gemoeid dan we voor ogen hadden, maar dingen lopen nu eenmaal zoals ze lopen. Door vertrek van medewerkers bij PVis komt dat nu wel in een stroomversnelling. We worden in de overgangsperiode geconfronteerd met hogere lasten, met een structurele verlaging in het vooruitzicht. Het zal dus tijdelijk gaan om een hogere financieringsbehoefte. De invulling daarvan gebeurt tegen de achtergrond dat het bij veel visserijbedrijven elke week weer een puzzel is om een evenwicht te vinden tussen inkomsten en uitgaven. Voor ons is daarom een hard punt dat de totale lasten voor de kotters in 2013 niet hoger mogen zijn dan in 2012. Onderzeeboot O 13 In de Noordelijke Noordzee liggen nog steeds een aantal wrakken van Nederlandse onderzeeboten. Vanuit de Koninklijke marine wordt inzet gepleegd om die wrakken te lokaliseren. Voor nabestaanden is dat van groot belang. De meest recente ontdekking was die in de Zuid Chinese Zee van de K XVI. We zijn benaderd door het Comité van Nabestaanden Onderzeeboten 1940-1945, dat nu op zoek is naar het wrak van de enige nog steeds vermiste onderzeeboot, de O 13. Het zoekgebied ligt in de meest noordelijke bestekken van onze vloot (op 57 o Noord). Meer details komen binnenkort op onze website en staan op www.stillonpatrol.nl. Omdat de bijdrage van de NL vloot aan deze zoektocht in de praktijk beperkt zal kunnen zijn, hebben we voor de stichting ook verbindingen gelegd naar onze zusterorganisaties in het buitenland, met name Engeland, Schotland en Denemarken. Aanvoer van Rog verruimt. Gezien de benutting van het quotum voor Rog is afgesproken om de aan te voeren hoeveelheid te verruimen van 800 kg naar 1.000 kg per week per vaartuig. De minimum aanvoer maat blijft gehandhaafd op 55 cm. Er was enige verwarring omdat er door een PO een hoeveelheid van 2.000 kg was gecommuniceerd, maar dit berustte op een vergissing en de toezegging is gedaan zo spoedig mogelijk een correctie door te voeren. 6

Aanvoerbeperking Heek. De laatste weken wordt er door sommige vaartuigen Heek aangevoerd. Wij wijzen de leden op de bepaling in de Uitvoeringsregeling Zeevisserij dat gezien het beperkte quotum slechts een beperkte bijvangst van heek mogelijk is. Artikel 58 van de Regeling luidt namelijk als volgt: Het is verboden heek aan boord van een vissersvaartuig te houden of heek aan te landen, indien de hoeveelheid heek aan boord meer bedraagt dan 5% van het gewicht van de totale vangst aan boord. VIRIS-uitdraai. Hieronder treft u aan het overzicht betreffende de benutting van de belangrijkste quota in 2012. Peildatum is vandaag, 13 juli 2012. Er kan vanuit gegaan worden dat de vangsten tot en met week 26 verwerkt zijn. Ter vergelijking de benutting van de quota in dezelfde periode van 2011. 2011 (14-07-2011) 2012 ( 13-07-2012) Quotum: Vangst: Uitputting: Quotum: Vangst: Uitputting: Tong 9.437 3.802 40% 12.000 4.177 35% Schol 30.409 14.458 48% 34.279 16.628 49% Kabeljauw 2.556 1.043 41% 2.420 1.112 46% Wijting 714 363 51% 788 288 37% Tarbot/Griet 2.579 1.134 44% 2.579 1.298 50% Schar/bot 11.421 4.679 41% 11.421 3.614 32% Tongschar 793 205 26% 743 305 41% Langoustines 631 191 30% 1.100 363 33% Rog / Vleet 218 210 97% 254 108 43% Met vriendelijke groet, Coöp. Kottervisserij Nederland (VisNed), Pim / Geert. 7