Vlaak 12, 8321 RV Urk, Tel: Website: Urk, 29 juli 2016

Transcriptie

1 Vlaak 12, 8321 RV Urk, Tel: Fax: Website: Aan: de leden van VisNed, Urk, 29 juli 2016 Beroep bij Raad van State tegen N2000 beslissingen Dogger en Klaverbank. Afgelopen woensdag heeft VisNed bij de Raad van State beroep aangetekend tegen de Natura2000 aanwijzingsbesluiten van staatssecretaris M. van Dam van het ministerie van Economische Zaken (EZ) over de Doggersbank en Klaverbank van. Dat konden we overigens alleen maar doen omdat we in 2014 (als enige in de kottersector) een zienswijze hebben ingediend. Die zienswijze is door het Ministerie van Economische Zaken van tafel geveegd zonder in te gaan op de inhoud. Onze bezwaren werden (willens en wetens?) verkeerd uitgelegd. De visserijsector werd (weer eens) niet serieus genomen. Daarom maken we nu gebruik van ons recht om beroep aan te tekenen. Op ons verzoek heeft jurist/bioloog Bert Keus een heel gedegen beroepschrift opgesteld. Wij maken daarin gedetailleerd en onderbouwd bezwaar tegen de uitermate creatieve manier waarop EZ de Europese richtlijn over het habitat type zandbanken interpreteert. Het is overduidelijk dat staatssecretaris Van Dam zijn eigen Haagse richtlijnen maakt, die afwijken van de Brusselse aanwijzingen. Daarmee creëert hij een nationale top op Europese wetgeving, wat hij tegenover de Tweede Kamer recentelijk nog in vele toonaarden ontkende. Het is nu aan de Raad van State om hier een oordeel over te vellen. Naast ons beroep tegen de volkomen verkeerde interpretatie van de habitatregels stellen we ook beroep in tegen het besluit om beide banken aan te wijzen als speciale beschermingszone voor zeehonden en bruinvissen. De staatssecretaris laat in zijn besluit deze beesten juridisch buikspreken om visserijmaatregelen te kunnen nemen. Dat klinkt ingewikkeld en is het ook. Maar het is een bijna sluwe manier om de visserij juridisch te kunnen hinderen. Tenslotte dragen we nog aan dat het zorgvuldigheidsbeginsel geweld wordt aangedaan. Er is door het Ministerie van EZ simpelweg onvoldoende onderzoek gedaan naar feiten en belangen. Ook is met de zienswijze van VisNed op geen enkele wijze serieus rekening gehouden. Het instellen van dit beroep is het begin van een lange juridische weg waarvan wij de uitkomst met vertrouwen tegemoet zien. Wij hebben immers een ijzersterke zaak en weten ons ondersteund en begeleid door meerdere hooggekwalificeerde juristen en wetenschappers! Brexit: de enige zekerheid is de onzekerheid en grote zorgen Nu we vijf weken verder zijn dwarrelen de stofwolken van Brexit een beetje neer. Het beeld voor onze visserij wordt er echter niet rooskleuriger op. Het nieuwe kabinet van de Britse premier May 1

2 heeft op voor visserij belangrijke posities zowel een minister als een staatssecretaris die fel pro Brexit waren. En de geluiden vanuit de Engelse en Schotse organisaties en in het Britse Fishing News worden er jegens ons niet vriendelijker op. Het is onze vis die ons is afgepakt, zo kunnen we lezen. Het is een gouden kans om terug te krijgen wat verloren is gegaan. Ook fulmineren de under Ten vissers in ingezonden brieven tegen de grote pulsbokkers die de tongstand zouden decimeren en een spoor van vissen met bulten en zweren zouden achter laten. Door Brexit kan men hen wegsturen uit Engels water, zo is de oproep. Kortom: de vijandige toon is gezet. Tegelijkertijd bracht Fishing News vorige week een onderbouwend achtergrond artikel van de bekende visserij jurist Andrew Oliver. Hij zette heel helder alle aspecten op een rijtje. Voor ons allemaal redenen om niet als een struisvogel de kop in het figuurlijke zand te steken, maar vooral rustig en alert de zaak te volgen. We doen dat in afstemmend overleg met onze zusterorganisaties in EAPO en Europêche verband. Ook stemmen we af met de pelagische reders. We realiseren ons terdege de heel kwetsbare positie waar we als Nederlandse sector in dit verband in verkeren. Een speciaal punt van aandacht is de positie van de vele vlagschepen, in eigendom bij Nederlandse ondernemers. VisNed heeft het initiatief genomen om voor al die vlagschepen het coördinerende aanspreekpunt inzake Brexit te vormen. De meeste vlagschepen zijn immers direct of indirect lid van VisNed en onze secretaris is met voorsprong de meest geschikte man om de belangen van deze groep in dit proces te behartigen, mede dankzij zijn ingangen bij het Engelse ministerie waar visserij onder valt, DEFRA. Meteen na de vakantie zullen we ook dit onderdeel concreet gaan invullen. Tenslotte is een heel groot punt van zorg dat visserij in het hele Brexit debat kind van de rekening gaat worden. Het ging bij Brexit immers helemaal niet in de eerste plaats om visserij, maar om een basisprincipe van de EU: het vrije verkeer van mensen, goederen en diensten. En basisprincipes zijn vaak niet of hard te onderhandelen. En dan zou in zo n onderhandelingsproces een economisch niet zo groot, maar wel heel complex dossier als visserij, zomaar wisselgeld kunnen worden. Aan beide kanten. En dan zijn we mooi in de aap gelogeerd, zowel in de EU als in Groot Brittannië. Waddenhuisberaad diskwalificeert zichtzelf met jongste rapportage De Waddenacademie en het Programma Rijke Waddenzee hebben een forse misstap begaan met hun rapportage van het zo genoemde Waddenhuisberaad. Daarmee bevestigen Waddenacademie en Programma Rijke Waddenzee wat vissers al lang vermoedden: de focus ligt op verdrijven van visserij van de Waddenzee. Het halen van dit doel gaat kennelijk zelfs boven de eigen wetenschappelijke integriteit. In de rapportage is geen enkele serieuze aanknoping te vinden voor de bewering dat Noordzeevisserij een negatieve invloed heeft op het Waddenecosysteem, anders dan de ongefundeerde mening geuit in een sessie van het Waddenhuisberaad. VisNed heeft deelgenomen aan reflectiesessies van het Waddenhuisberaad en heeft met advisering van haar wetenschappers een onderbouwd bezwaar ingediend. Eén van de problemen is dat de uitkomsten gepresenteerd worden in grafiekjes, dit geeft een schijnnauwkeurigheid aan de resultaten. Terwijl de basis aan alle kanten rammelt. De factsheets die de deelnemers van tevoren kregen bevatten misleidende en onvolledige informatie, ook over garnalenvisserij; enkele van de deelnemende wetenschappers hebben recent nog blijk gegeven van activisme en kunnen dus allerminst als objectief worden betiteld; de grote mate van variatie in scores (deelnemers waren het o.a. over garnalenvisserij in grote mate niet met elkaar eens) wordt simpelweg weggelaten uit een aantal van de belangrijkste figuren. Dat gold trouwens ook voor andere economische sectoren zoals havens en koopvaardij. Op 14 juli jl. ontvingen we een antwoord van Waddenacademie en Rijke Waddenzee. Alsof een paar snotneuzen op hun plek gezet moeten worden. Uit onze brief werd slecht geciteerd, of bezwaren werden verdraaid weergegeven. De visserij als belangrijke stakeholder in dit proces mocht kennelijk niet serieus genomen worden, maar van ons wordt wel verwacht dat wij serieuze gesprekspartner in het proces van verantwoord menselijk medegebruik van de Waddenzee zijn. 2

3 Van de visserijsector wordt verwacht dat zij grote offers gaat brengen in dit kader. Dat kan alleen als de visserijsector serieus genomen wordt. Tegen de achtergrond van verhardende standpunten bij actieve vissers geven het Programma Rijke Waddenzee en de Waddenacademie er blijk van vervreemd te zijn geraakt van de mensen (bewoners in het gebied) die dagelijks hun brood in het Waddengebied verdienen. Dat is jammer, want zo wordt het er voor de Waddenzee en de visserij niet beter op. Expertwerkgroep Contingentenstelsel - aanlandplicht. In eerdere nieuwsbrieven hebben we aandacht geschonken aan het onderwerp dat we bij de introductie van de aanlandplicht we te maken krijgen met aanlandingen van vissoorten door vaartuigen die hiervoor geen vangstrechten hebben. En hoe hiermee om te gaan bij soorten die individueel verdeeld zijn, zoals in de kottervisserij: tong, schol, kabeljauw en wijting? Bij dit project is nadrukkelijk gekozen voor een werkwijze waarin sector, wetenschap en beleid gezamenlijk werken aan een oplossing. In de Expertwerkgroep is, na grondige inventarisatie van mogelijke maatregelen, de afgelopen periode een werkscenario ontwikkeld. Als katalysator voor het werkscenario heeft de inventarisatie van de sector van knelpunten per vistuig gewerkt. Het schema is hier te downloaden. Dit schema brengt in beeld over welk(e) contingent(en) een vaartuig moet beschikken bij welk gebruikt vistuig. Bijvoorbeeld: wil een vaartuig met BT2 vissen dient het te beschikken over een tong- en scholcontingent. Beschik je daar niet over mag je met een dergelijk vistuig niet uitvaren. Een dergelijke preventieve maatregel is een heldere regel, die voor de visser te begrijpen is en ook handhaafbaar is. De tweede maatregel die bijvangst moet beperken, als je niet over deze vangstrechten beschikt, is een Afroomregeling. Ook deze maatregel moet preventief werken, maar nu ook bij de visvangst zelf. Na aanlanding moet de opbrengst van bijvangst zodanig verminderd worden dat er geen economisch voordeel is voor de visser. Dit moet selectief vissen bevorderen en oneigenlijk gebruik van de aanlandplicht ontmoedigen. In de laatste besprekingen is concreet nagedacht hoe een uitvaarverbod ingevuld moet worden, natuurlijk zitten hier ook de nodige juridische angels en klemmen aan vast. In ieder geval wordt duidelijk dat: het voorgenomen gebruik van een bepaald vistuig wordt gekoppeld aan de eis van een nog niet volledig benut contingent, anders uitvaarverbod. de eis van contingent bij een bepaald vistuig wordt alleen verbonden aan soorten waarvan een substantiële vangst te verwachten is. indien een visser tijdens een vangst zijn contingent overschrijdt, kan deze contingent bijhuren / kopen om zo te voorkomen dat opbrengsten worden afgeroomd. Discussiepunten zijn de contingentenregelingen en bijvangstregelingen voor tong en schol, rondvis en makreel. De Expertwerkgroep is het er over eens dat veel zaken in het beheer van een groepscontingent opgelost kunnen worden, daar spelen immers veel van genoemde zaken niet. Echter, een PO-lidmaatschap kan niet verplicht gesteld worden, deelname in een groep dient wel zo aantrekkelijk mogelijk gemaakt worden. Stuurgroep Puls. Vorige week dinsdag 19 juli jl. kwam de stuurgroep Puls bijeen. Daarin spreken overheid, wetenschap, sector en Ngo s samen over de ontwikkelingen rond puls. Tijdens deze vergadering werd o.a. van gedachten gewisseld over het functioneren van stuurgroep en de invulling vanuit de genoemde geledingen. Gezien het uitgebreide wetenschappelijke onderzoek naar puls zal in verband met verstrengeling van belangen de deelname van de Imares en LEI in de stuurgroep verdwijnen. Gesteld wordt dat de stuurgroep zich meer op hoofdlijnen moet gaan bezig houden en dat de 3 eerder gevormde werkgroepen meer praktische zaken moeten gaan regelen. Inmiddels vindt tussen de organisaties overleg plaats over de invulling en heeft VisNed aangeboden om het 3

4 voorzitterschap en het secretariaat van de werkgroepen Onderzoek en Communicatie voor haar rekening te nemen. Evenals vorig jaar wordt eind dit jaar (3 november 2016) een International Dialogue Meeting georganiseerd waarin geïnteresseerden uit het buitenland (vissers, politici, ambtenaren, wetenschappers) geïnformeerd worden over de voortgang die geboekt is in het beleid en wetenschappelijk onderzoek rond puls. Van groot belang is dan dat, naast resultaten uit het onderzoeksprogramma, er resultaten getoond kunnen worden rond het onderdeel Controle en Handhaving. Veel wantrouwen en sceptisme t.a.v. puls wordt ingegeven doordat er onvoldoende vertrouwen bestaat in de voortgang van dit dossier. Niet alleen in het buitenland maar ook intern zoals recent nog bleek in de vergadering van de kenniskring Kleinschalige vissers waar LIFE de nodige vragen stelden. Partijen zijn het er over eens dat het onderdeel Controle en Handhaving op 3 november helemaal klaar moet zijn. Recent hebben de leveranciers van de pulsmodules etc. een brief van RVO ontvangen waarin een aantal zaken rond technische eisen vastgelegd zijn. Ook werd aandacht geschonken aan het voorstel voor het overbruggend garnalenpulsonderzoek in de Natura2000-gebieden. Aangegeven wordt dat er tot nu toe onvoldoende informatie beschikbaar is gekomen en er zijn eveneens de nodige vraagtekens bij de inhoud van het voorliggende overbruggingsonderzoek. Het onderzoeksprogramma voor de garnalenpulsvisserij start naar verwachting in het jaar Dat programma bestaat uit onderzoek naar selectiviteit, bodemimpact en de overlevingskansen van (bij)vangst. Omdat het oberbruggingsonderzoek niet geaccordeerd is mag er op dit moment niet met de puls op garnalen worden gevist in de Nb-wet-gebieden. Tenslotte werd informatie gewisseld over de lopende discussie in Europa over de Technische Maatregelen. De aversie tegen puls dempt nog steeds niet, integendeel, ze lijkt weer toe te nemen. Naast Frankrijk heeft nu ook de Deense overheid zich openlijk tegen de puls uitgesproken. VisNed heeft inmiddels contact opgenomen met de Deense zusterorganisatie om gezamenlijk richting Deense overheid stappen te ondernemen, zoals we eerder dit jaar ook richting Zweedse overheid hebben gedaan. Opstappers aan boord van Tridens. In de periode van 8 augustus tot en met 17 september 2016 vindt de jaarlijkse BTS-survey met de Tridens en Isis plaats. De Isis voert de survey uit van 8 augustus tot en met 9 september en de Tridens van 22 augustus tot en met 17 september. De Isis bemonstert de kustzone van Nederland, Duitsland en Denemarken. De Tridens bemonstert de Centrale en Zuidelijke Noordzee. Voor het begin van de trippen worden de netten op Urk nagekeken en visklaar gemaakt. Aan boord van de Tridens gaan dit jaar weer observers mee. Na een oproep zijn de volgende waarnemers aangewezen: Week 34: Jan de Boer, E 104 Week 35: Iede Geert Bakker, UK 19 Week 36: Pieter Aris v.d. Vis, TX 68 Week 37: Jan Drijver TX 9 Evenals voorgaande jaren (m.u.v. 2015) rekenen wij graag weer op een constructieve samenwerking met reisleider Ingeborg de Boois en het team van de Tridens. Europese collegiale samenwerking op het gebied van MSC. Op initiatief van onze Deense collega s kwamen vorige week maandag vertegenwoordigers van visserijorganisaties uit Duitsland, Denemarken, Zweden, België en Nederland in Kopenhagen bijeen om te praten over MSC-certificering. Ook Noorwegen doet mee, Groot Brittannië houdt zich even afzijdig. Pim Visser nam aan dat overleg deel. Het werd daar iedereen duidelijk dat MSCcertificering moet, wanneer we onze vis tenminste verkocht willen blijven krijgen in het West- Europese supermarktkanaal. Na de inventarisatie ronde bleek dat alle landen behoorlijk voordeel kunnen halen uit samenwerking. Nu doen we nog veel werk dubbel. Dat gaat ten koste van 4

5 kwaliteit en kost onnodige tijd, moeite en geld. Nog belangrijker is dat we, als we ieder voor zich blijven werken, als industrieën tegen elkaar uitgespeeld kunnen worden. Voor certificeerders en NGO s is het dan vrij schieten. Ook constateerden we dat de MSC procedures steeds ingewikkelder worden en dat er dus samen gewerkt moet worden. We mogen ons in dat verband gelukkig prijzen dat onze Deense collega Jonathan Jakobsen door zijn PO is vrijgesteld om veel van zijn werktijd te investeren in de MSC-organisatie. Daardoor zit hij dicht bij het vuur. Nog een belangrijk voordeel van samenwerking is de bundeling van wetenschappelijke krachten binnen de visserijorganisaties. Er wordt immers van visserijen, die willen certificeren, steeds meer eigen wetenschappelijke inbreng in de processen verwacht. MSC wordt met name veel kritischer op de impact van visserijen op Habitats. Dat komt omdat het met de bestanden wel goed gaat en het visserijmanagement ook op orde is. Vanuit VisNed zal die inbreng door Jurgen Batsleer en Wouter van Broekhoven geleverd worden. Overigens participeren we in dit MSC-proces vanuit CVO, dus met alle PO's, in die gezamenlijke hoedanigheid was Pim Visser dan ook in Kopenhagen aanwezig. Verbeteren rapportages aanlandplicht van groot belang. Al diverse malen wezen we op de noodzaak om correct te rapporteren over de hoeveelheid discards. We weten dat er bij schippers grote terughoudendheid is om dit te doen. Maar als er niet realistisch gerapporteerd gaat worden, dan slaat die terughoudendheid straks als een boemerang in onze nek. Dan wordt immers op basis van (niet) aangeleverde gegevens geconstateerd dat er kennelijk geen enkel probleem is. Dan wordt quota niet opgehoogd om discards te kunnen verantwoorden/aanvoeren, worden deminimis-regelingen geschrapt en kunnen zomaar onnodig strenge maatregelen aangekondigd worden. Daarom nogmaals de nadrukkelijke oproep om bij gebruik Belgisch paneel uw schattingen van ondermaatse tong toch vooral niet onnodig conservatief (dus laag) in te vullen. Ook moet er bij niet gebruik Belgisch paneel genoeg ondermaatse vis in de afslag ter vernietiging worden aangeboden. Dat dient ook nog eens een publicitair doel, om aan te tonen wat voor belachelijke maatregel deze aanlandplicht toch wel niet is. In het Brexitstukje schreven we over de vijandige gevoelens jegens onze (puls)visserij. Daarom herhalen we dat we onder een vergrootglas liggen. Daarom roepen we alle schippers nadrukkelijk op om zich toch vooral loyaal aan de wet te houden. Dat geldt op alle aspecten van de controleverordening en niet alleen voor pulsers maar voor idereen! We kunnen als Nederlandse kottervloot negatieve publiciteit over wetsovertredingen in dit stadium echt niet gebruiken! Neem uw verantwoordelijkheid. Centrale Oestergronden en Friese Front. Vlak voor het zomerreces nam de Tweede Kamer een motie van het SGP-kamerlid Bisschop aan. Daarin werd minister Schultz opgeroepen zodanige keuzes te maken bij het aanwijzen van gesloten gebieden op het Friese Front dat de visserij minimale schade zou ondervinden. Zoals dat wel vaker gebeurt, is het uitleggen van de heel beknopte tekst van een motie lastig. Wij snapten precies wat de heer Bisschop bedoelde, maar de minister van Infrastuctuur en Milieu, mevrouw Schultz, zag kans om op een heel nauwe (haar welgevallige) uitleg uit te komen. Tegen die achtergrond overlegden we op het Ministerie van IenM. Dat gebeurde sectorbreed, samen met de NVB. Al snel bleek er geen ruimte te zijn om in die bespreking tot een oplossing te komen. Er was aan beide kanten simpelweg geen bewegingsruimte. Ook speelde mee dat de NGO s deze motie als een enorme steun in de rug zien, terwijl hij dat nadrukkelijk niet is! Wel bespraken we dat we nog eens intern zouden gaan overleggen om mogelijk met een alternatief voorstel te komen. Dat hebben we meteen gedaan, vorige week vrijdag overlegden we op Urk met schippers. Het werd wederom duidelijk dat als je maar genoeg uitzoomt en het gebied dus groot genoeg neemt, er geen visserijprobleem op het Friese Front is. Er zijn dan immers een beperkt aantal schepen op een groot gebied actief. Maar als je de situatie goed in ogenschouw neemt zie je dat het op plekken die er toe doen over visrijke gronden voor een specifiek aantal kotters gaan. 5

6 Daarom is er in onze ogen dus juist een groot probleem. We hebben het dan over displacement, verplaatsing van visserij. Er zijn immers een specifiek aantal schippers die juist in dat gebied hun besomming realiseren. Op bestekken die ze op hun duimpje kennen. Schippers die niet willen en niet kunnen verkassen naar andere bestekken. We hebben het dus over een megaprobleem voor een overzichtelijk aantal schepen. Daar komt nog bij dat in de twinrigvisserij het gebied snel belangrijker wordt voor kreeftjesvisserij. Daarbij is een extra factor dat dit een van de weinige kreeftenbestekken is wat buiten het Brexit-gebied ligt. In de gesprekken constateerden we ook dat er in het gebied veel Duitse vlagschepen vissen, die natuurlijk niet in de Nederlandse onderzoekingen zijn meegenomen. Het grote probleem zit vooral op het Friese Front, op de Centrale Oestergronden hebben we wat meer bewegingsvrijheid. Kortom: er is een onveranderd heel lastige situatie, waar we voorlopig nog niet uit zijn. Wordt begin september vervolgd. Onderzoek naar N2000 habitat op Klaverbank In de gesprekken over Natura2000 op de Klaverbank werd steeds gewerkt op basis van een oude habitat kaart die 25 jaar geleden gemaakt was om grindwinning te onderzoeken. Daarnaast waren er vanuit de visserij ervaringskaarten ingebracht. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken (EZ) is door het onderzoeksbureau Eurofins/Aquasense (v.h. Grontmij) onderzoek gedaan met sidescan sonar en Remote Operated Vehicles (ROV s-onbemande onderzeebootjes) Dat leverde heel veel gegevens op die in kaarten verwerkt zijn door het hydrografisch bureau Periplus. Onze beleids- en wetenschapsadviseurs zijn enkele weken geleden bijgepraat door de onderzoekers. Wij vinden dit een heel positieve ontwikkeling. Er wordt nu immers gesproken op basis van onderzoeksgegevens. Wij pleiten voor een geïnformeerde discussie. Dan weten we in de discussie wat beschermd wordt en waarom iets beschermd kan worden. We hoeven het dan alleen nog te hebben over het hoe van die bescherming. Afgelopen week vond over dat laatste aspect overleg tussen EZ en de visserijorganisaties plaats. Dat overleg ging dus over de bestuurlijke aspecten. Het werd duidelijk dat het eerder gedane visserijvoorstel voor bescherming van de Klaverbank mooi aansloot op de nieuwe onderzoeksgegevens. Probleem is echter de recente (onterechte) heel negatieve framing door activistische wetenschappers en NGO s van de fly shoot visserij. Deze visserij werd enkele jaren geleden nog gezien als de ultieme mogelijkheid om boomkorvisserij een transitie naar duurzaamheid te laten maken. Ondertussen is men daarop kennelijk terug gekomen. Van deze visserij wordt een karikatuur geschetst. Men komt met bizarre en stigmatiserende vergelijkingen. Ze hebben het nu over de guillotine van de visserij. Dat roept een pijnlijk en wreed beeld op. Het is echter in één opzicht terecht, het is een heel schone visserij. En daar was de guillotine ook voor ontworpen, voor een schone onthoofding. Maar alle gekheid op een stokje: in ons visserijvoorstel zijn gebieden gesloten voor boomkorvisserij, maar open voor fly shoot visserij. Het is een essentieel gebied voor de vloot die in de wintermaanden in Het Kanaal opereert en in de zomer in de Noordzee. Voor hen is het gebied Klaverbank gedurende de vijf zomermaanden van het jaar heel belangrijk. Niet alleen voor Nederlandse, maar ook voor Franse vissers. Zowel vlagschepen als echte Fransen. Over die fly shoot zal dus nog wel het nodige aan argumenten gewisseld worden. Simpel wordt de discussie niet, maar wij laten twee delen van de vloot niet tegen elkaar opstoken en uitspelen. Solidariteit voor alles! De gesprekken worden in september voortgezet. Experiment doorvaart windparken Al heel lang pleit VisNed voor het gelijk trekken van regels met betrekking tot het varen en vissen in windparken. Op het Britse plat kan alles en in Nederland mag kennelijk niets. Daarvoor zijn door Rijkswaterstaat in onze ogen drogredenen aangevoerd, waar men onwrikbaar aan vast houdt. Toch is men bereid gebleken tot toetsing in de praktijk. Daarvoor wordt nu een experiment doorvaren opgestart. Afgelopen week voerden we daarover sector breed overleg met Bureau Deltares dat de proef begeleidt. We maakten duidelijk dat de proef in haar huidige opzet 6

7 van nul en generlei waarde is. Een proef is alleen zinvol als de hele vloot daaraan kan meedoen en ook gedurende 24 uur per dag. In de huidige opzet wordt de proef beperkt tot schepen kleiner dan 24 meter en bij daglicht. Onder die voorwaarden kun je het (belasting)geld voor de proef beter aan iets anders besteden. We vertelden de mensen van Deltares tijdens het overleg ook dat de Tweede Kamer een motie heeft aangenomen waarin de minister wordt opgedragen om de proef uit te voeren met schepen tot 45 meter. Dat was nieuw voor de onderzoekers. En zo gaat het kennelijk in Den Haag. Als een motie niet helemaal welgevallig is wordt hij gewoon genegeerd. Dat is jammer, want als de proef goed wordt opgezet en wij daaraan onze volledige medewerking verlenen wordt de uitkomst alleen maar beter en straalt het succes af op alle betrokkenen. Nu worden wij tot strijd in de figuurlijke loopgraven gedwongen. We moeten er dan negatieve energie in steken in plaats van gezamenlijk op zoek te gaan naar een oplossing. Onze boodschap is helder over gekomen en we vertrouwen er op dat we binnenkort in overleg treden met Rijkswaterstaat om samen de goede dingen te gaan doen. Wij willen positief vooruit en we rekenen er op dat de betrokken ministeries van I en M en EZ en Rijkswaterstaat dat ook willen. Onderzoek selectiviteit puls Bij zowel Europese alsook Nederlandse politici, beleidsmakers en NGO s ligt het pulstuig onder een vergrootglas. Om het ecologische voordeel van het pulstuig t.o.v. het traditionele tuig te onderbouwen is er noodzaak aan verdere wetenschappelijke kennis over zowel de effecten op de zeebodem en zeebodemleven als de bijvangst van bodemdieren en ondermaatste vis. Vorig jaar zijn we door IMARES benaderd met de vraag of we mee wilde werken aan onderzoek naar de selectiviteit van het pulstuig onder de noemer van BENTHIS ( Dit is een Europees project waarbij in nauwe samenwerking met de visserijsector onderzoek gedaan wordt naar de invloed van conventionele alsook innovatieve tuigen op het benthische ecosysteem. Om de impact te beoordelen wordt gekeken naar de fysieke kenmerken van het vistuig alsook de morfologische (bouw en vorm van organismen) en levensgeschiedeniskenmerken (bijv. leeftijd waarop vissen geslachtsrijp zijn, aantal nakomelingen) van de (bodem)dieren. Het door IMARES voorgestelde onderzoek zou dus specifiek kijken naar de invloed van elektrische stimulering op de selectiviteit van het pulstuig. De selectiviteit van het vistuig wordt enerzijds bepaald door de mogelijke ontsnapping van vis onder de grondpees van het net en de ontsnapping door de mazen van het net. Vorige week heeft de TX43 een onderzoeksreis uitgevoerd waarbij onderzoekers van IMARES (Adriaan Rijnsdorp) en ILVO (Eddy Buyvoets) alsook VisNed s Jurgen Batsleer (namens CVO) mee aan boord waren. Er werd met commerciële netten (80mm) en een fijnmazige omhullingskuil (35mm) gevist om de door de mazen ontsnapte vis op te vangen. Ook werd de puls afwisselend aan het stuur- of bakboordnet uitgezet. Per trek werd de gehele vangst (maats en ondermaats) van tong en schol gesorteerd, geteld en gemeten. Ook schar werd gedurende enkele trekken op deze wijze bemonsterd. Met deze opzet is het mogelijk om 1) het effect van elektrische stimulering op de maaswijdte selectie (selectiviteitscurve) 2) het effect van elektrische stimulering op de selectie van de grondpees (aantallen en groottesamenstelling van de vangst) te bepalen. Ook werden er monsters genomen van vissen in de normale kuil en omhullingskuil in zowel trekken met en zonder elektrische stimulering om te kijken of er uit- en inwendige effecten van puls op de soort zijn. Resultaten uit dit onderzoek zullen meegenomen worden binnen het in 2016 gestarte pulsonderzoek en moeten bijdragen aan de kennisbasis van pulsvisserij om de discussie in Nederland maar ook in Brussel te voeden. Als laatste willen we ook zeker de gehele bemanning van de TX43 bedanken voor hun inzet, en medewerking in dit onderzoek wat van fundamenteel belang is. Sectorbrede NB wet vergunning Garnalenvissers aangevraagd. Afgelopen week is namens de gehele georganiseerde garnalensector een Nb-wet-vergunning 7

8 aangevraagd. VisNed, NVB, PO Wieringen en PO Rousant trekken in dit verband gezamenlijk op. Deze Nb-wet vergunning is nodig om in Natura 2000-gebieden te vissen. Het gaat dan om de gebieden Waddenzee, Noordzeekustzone, Vlakte van de Raan, Voordelta, Wester- en Oosterschelde. De huidige vergunning loopt af op 31 december 2016, de nieuwe wordt aangevraagd voor een periode van 6 jaren met ingang van 1 januari Net als in de lopende vergunning is de ingebruikname van de black box opgenomen in de aanvraag. Het verschil is echter dat het nu alleen om plaatsbepaling (met onderscheid tussen vissen en varen ) gaat. De indiening van de vergunningsaanvraag was tijdig, zodat de overgang naar een nieuwe vergunning per 1 januari 2017 naar verwachting geruisloos zal kunnen verlopen. Microverspreiding voor betere beoordeling impact op natuurgebieden Op 25 juli jl. presenteerde Wouter van Broekhoven de resultaten van het project van onze Engelse zusterorganisatie NFFO: Risk-based assessments for Marine Protected Areas bij IMARES. Aan dat project leverde VisNed een belangrijke bijdrage. De presentatie was op uitnodiging van IMARES, naar aanleiding van de presentatie op de Visserijpoort van 14 juni. Het project van de NFFO in het kort. Dit richt zich op de al dan niet noodzaak voor gesloten zones in mariene Natura 2000 gebieden. Bij gebrek aan nauwkeurige informatie over de vraag of en hoeveel impact de visserij in een gebied heeft, wordt door overheden met regelmaat een vrij willekeurig zoneringsplan voorgesteld. Kan dat tegenwoordig niet beter? Voor het Britse Habitatrichtlijngebied North Norfolk Sandbanks is door ABPmer in opdracht van de NFFO hiertoe een pilot uitgevoerd. De inbreng door en betrokkenheid van VisNed was daarbij essentieel. Doel was om de bestaande beoordelingsmethodiek voor Natura 2000 gebieden in het VK over te doen, maar dan met gebruik van zoveel mogelijk aanvullende informatie. Hiervoor is ABPmer in de zomer van 2015 ook naar Nederland gekomen om schippers te interviewen over hun vismethode en locaties. Het samengestelde pakket informatie omvat onder meer: habitatverspreiding en - gevoeligheid, natuurlijke verstoring, en visserijverspreiding en karakteristieken. Voor de visserijverspreiding is aan de hand van VMS-gegevens op precieze schaal een kaart van de trekken gemaakt, met onderscheid tussen verschillende tuigelementen. Daaruit zijn blootstelling, en vervolgens kwetsbaarheid van het habitat voor boomkor- en pulsvisserij afgeleid. Er wordt geconcludeerd dat de kwetsbaarheid van het bodemsysteem in dit gebied laag is. In dit project kwam naar voren dat de visserij in het gebied in grote mate overlap vertoont. Er wordt over de jaren heen vaak op dezelfde plek gevist, terwijl andere plekken in het gebied nauwelijks of helemaal niet bevist zijn geweest. Na de presentatie op de Visserijpoort was er veel interesse uit de zaal in deze kaarten. Het komt namelijk helemaal niet overeen met het heersende beeld: veel mensen denken dat de gehele zeebodem door de visserij wordt geraakt. In werkelijkheid vindt de bevissing dus veel meer op een kluitje plaats, en tegelijkertijd blijven andere gedeelten onaangeroerd. VisNed zet zich er hard voor in en maakt tijd van haar wetenschappers vrij om dit soort beelden met feiten te corrigeren. Om de publieke discussie, en ook de beleidsdiscussie, op een eerlijke manier te kunnen voeren. Dit was de aanleiding om met IMARES van gedachten te wisselen over de stand van de techniek op dit gebied. Het onjuiste beeld dat er overal en altijd wordt bevist is in het verleden gevoed door kaarten van analyses in relatief grote vakken. Vroeger waren dit bijvoorbeeld de ICES vakken (30 x 30 nautische mijl); meer recent worden ook kleinere vakken gebruikt. Als er dan één keer in de hele periode een schip heeft gevist ergens in een vak, krijgt het gehele vak direct een kleur. Dit werd (en wordt) gedaan vanwege de beperkte nauwkeurigheid van de gegevens (ook VMS), en vanwege de grote computerkracht die nodig zou zijn om op de schaal van een vistuig te kunnen rekenen. IMARES heeft onder meer in het BENTHIS project al veel meer werk aan een nauwkeuriger analyse van visserijverspreiding gedaan dan bekend is bij beleidsmakers en publiek. Daar ligt dus duidelijk een taak om deze informatie beter toegankelijk en bekend te maken. Daarnaast kwamen 8

9 verschillende ideeën aan de orde om de informatie nog verder te kunnen verbeteren. Met VMSgegevens kan nog wel iets verbeterd worden, maar er werd ook opgemerkt dat de écht nauwkeurige visserijverspreiding in de plotters opgeslagen zit. Dit is echter natuurlijk ook hoogst concurrentiegevoelige informatie, waardoor nog niet direct duidelijk is hoe dit op een veilige manier geanonimiseerd ingezet zou kunnen worden. In elk geval blijft VisNed zich hier inzetten voor het ontsluiten van feiten en het ontkrachten van schadelijke mythen over de visserij. De discussies moeten immers geïnformeerd, op feiten gebaseerd, worden gevoerd. Erkenning meet- en zegelbureaus Hieronder treft u het overzicht aan van de RVO van de bedrijven die vanaf 1 juli 2016 zijn erkend voor de voor het doen van PK-vermogensmetingen en/of het verzegelen van de hoofdmotor. Deze erkenning geldt voor een periode van drie jaar (tot 1 juli 2019). Bedrijf Activiteit Informatie MARIN te Wageningen Vermogensmetingen en info@marin.nl (her)verzegelingen RDA Shiptech te Drachten Vermogensmetingen en info@shiptech.nl (her)verzegelingen M+M Schlott te Borsfleth (DUI) Vermogensmetingen en info@mmschlott.de (her)verzegelingen Doldrums te Rotterdam (her) Verzegelingen office@doldrumsbv.nl JVS te Papendrecht Vermogensmetingen info@jvsbv.nl De erkende bedrijven zullen eveneens worden gepubliceerd op de site van RVO. Alleen van erkende bedrijven worden uitgevoerde werkzaamheden op het gebied van vermogensmetingen en/of verzegelingen in behandeling genomen. Vangsten blonde rog Er bestaat nogal wat verwarring over blonde rog (Raja brachyura). In de eerste plaats omdat deze soort erg moeilijk te onderscheiden is van de gevlekte rog (Raja montagui). Beide soorten hebben een gladde bovenzijde en zijn geelbruin met veel donker stippen, welke bij de blonde rog doorlopen op de vinnen. In de tweede plaats is er onduidelijkheid over het mogen aanvoeren van blonde rog. ICES stelt dat de status van deze soort onzeker is omdat gegevens over de populatiegrootte en vangsten beperkt zijn. Binnen het ICES advies wordt dan ook het voorzorgsprincipe toegepast, met het gevolg dat vangsten verminderd moeten worden. In de TAC en quota verordening van 2016 (EU 2016/72) is opgenomen dat als blonde rog in gebied IV (Noordzee) incidenteel wordt gevangen, deze ongedeerd en onmiddellijk moet worden teruggezet. Deze nieuwe regeling stond niet in het informatiebulletin (december 2015) en is dus niet (goed) vanuit het ministerie gecommuniceerd. Als gevolg werd er toch blonde rog aangevoerd, wat niet onopgemerkt bleef. Een volledig verbod op het aanvoeren van blonde rog is wel erg rigoureus: 1) ICES adviseert dat vangsten verminderd moeten worden en niet een complete stop, 2) onderscheid tussen gevlekte en blonde rog is zelfs voor experts moeilijk, laat staan dat de bemanning tijdens het sorteren aan boord dit onderscheid kan maken. Eind maart werd een wijziging op de TAC en quota verordening gepubliceerd (EU 2016/458) waarin staat dat wetenschappelijk advies uit ICES aangeeft dat vangsten van blonde rog verminderd moeten worden. Er moeten dus lokale beheersmaatregelen opgesteld worden die vangsten beperken en beter wetenschappelijk advies opleveren. Met andere woorden, blonde rog uit gebied IV mag aangevoerd worden, maar moet wel afzonderlijk gemeld worden. Deze wijziging op de regeling was jammer genoeg niet bekend bij de NVWA. We hebben contact opgenomen en aangegeven dat blonde rog gevangen in gebied 9

10 IV mag worden aangevoerd. Hopelijk wordt dit binnen de NVWA opgepakt en verspreid zodat boetes en discussies vermeden worden. VIRIS-overzicht Hieronder het overzicht 2016 betreffende de benutting van de belangrijkste quota. Peildatum is 7 juli 2016, dit zal betekenen dat het de aanvoer betreft tot en met week 27 van dit jaar. In dit overzicht is nog niet verwerkt de 10 % bij de soorten tong, schol en Noorse kreeft die meegenomen worden uit 2015, dit zal bij tong ongeveer 700 ton tong zijn. Ter vergelijking ook het overzicht van de benutting van de quota per 30 juli 2015, dat is tot en met week 29 van vorig jaar ( ) ( ) Vissoort: Quotum: Vangst: Uitputting: Quotum: Vangst: Uitputting: Tong % % Schol % % Kabeljauw % % Wijting % % Tarbot/Griet % % Schar/bot % % Tongschar % % Langoustines % % Rog % % PO-maatregelen. Voor 2016 hebben alle Nederlandse PO s in CVO-verband een aantal PO-maatregelen genomen om de benutting van een aantal nationale quota zo duurzaam mogelijk te laten plaatsvinden en om vroegtijdige sluiting van het quotum proberen te voorkomen. Deze maatregelen zijn: Rog: De maximaal aan te voeren hoeveelheid per vaartuig per week of reis langer dan 7 dagen is door de PO s vastgesteld op 125 kg doodgewicht. De minimum maat is 55 cm. Aanvoer van rog kleiner dan 55 cm en/of meer dan 125 kg is verboden en de PO s hebben een extra heffing van 3,00 per kg ingesteld voor overtredingen. Tarbot, griet: voor deze soorten geldt een minimum aanvoermaat van 32 cm (verbod op aanvoer van tarbot VI < 500 gram, griet III < 400 gram); bij aanvoer kleiner dan 32 cm/500 gramtarbot en kleiner dan 32 cm/400 gram-griet wordt een extra heffing van 10,00 per kg toegepast. Tongschar: voor tongschar geldt een minimum maat van 25 cm waarbij de tongschar van cm moet worden gesorteerd in een aparte klasse: tongschar IIIb of tongschar IV. Noorse kreeft: Noorse kreeft valt enerzijds onder Aanlandplicht maar tegelijk mogen ondermaatse Noorse kreeft gediscard worden onder deminimis-regeling, dus feitelijk is er niets gewijzigd t.o.v. vorig jaar. Verder: max. 10% kreeftstaartjes per aanlanding. Sluitingen: op dit moment geen. Overzicht uitputting zeedagenbeleid Onderstaand treft u het overzicht aan betreffende de uitputting 2016/2017 van de zeedagen in de verschillende mandjes. Zoals bekend mag worden verondersteld loopt de periode van de zeedagenperiode van 1 februari 2016 tot en met 31 januari Onderstaand is de stand van zaken per 1 juli 2016 ( t/m week 24 van 2016). 10

11 Mandje Toegestane Visserij-inspanning feb 2016 t/m jan 2017 transitie Toegestane Visserij-inspanning feb 2016 t/m jan 2017 na transitie Uitputting per Uitputtingspercentage van inspanning hele jaar. TR1 A* % TR1 B % TR1 C % TR % Totaal TR1/ % TR % BT % BT % GN % GT 0 West. Wateren** % In bovenstaand overzicht is de ruil van BT-effort ( kw-dagen) ten behoeve van de TRmandjes ( kw-dagen) verwerkt. * Onder TR1A vallen de kabeljauwvissers die deelnemen in CCTV en die daardoor vrijgesteld zijn van zeedagen. ** Effort Westelijke wateren betreft het zeedagenmandje demersale effort t.b.v. de Kanaal-vissers en dit loopt van 1 januari 31 december. Volgende VisNed nieuwsbrief is er pas weer op 26 augustus 2016 Vanwege de vakantie slaat uw VisNed team voor één keer de nieuwsbrief over, de volgende editie komt daarom DV op vrijdag 26 augustus as. uit. Met vriendelijke groet, Het VisNed-team. 11