Project Innovatieve discardvermindering in de praktijk

Transcriptie

1 Europese Visserijfonds, investering in duurzame visserij Project Innovatieve discardvermindering in de praktijk Eerste inzicht in de mogelijke effecten van het verlagen van de minimuminstandhoudingsreferentiemaat voor schol. J. Batsleer en W. van Broekhoven Publicatiedatum: Het Gemeenschappelijk Visserijbeleid (GVB) kreeg vorm in de jaren 70 en heeft primair als doel zorg te dragen voor een ecologisch en sociaaleconomisch duurzame visserij en aquacultuur. Het GVB kent enkele opeenvolgende herzieningen (1983, 1992 en 2002), waarbij de meest recente herziening op 1 januari 2014 in werking trad en geldt voor de komende 10 jaar. Het nieuwe GVB streeft naar de implementatie van een ecosysteembenadering voor visserijbeheer. Deze benadering houdt in dat ongewenste milieueffecten als gevolg van visserijactiviteiten beperkt en voorkomen moeten worden. Met name de problematiek omtrent bijvangst en teruggooi van ondermaatse commerciële soorten alsook niet-doelsoorten in de gemengde (bodem)visserij staat hoog op de maatschappelijke en politieke agenda. Derhalve werd in het nieuwe GVB de aanlandplicht als maatregel geïntroduceerd. De aanlandplicht stelt dat uiterlijk in 2019 alle soorten waarvoor een vangstbeperking geldt (quota-soorten) aangeland moeten worden. Dit betekent dat er geen teruggooi meer mag plaatsvinden van zowel maatse als ondermaatse gequoteerde soorten. De aanlandplicht wordt gefaseerd ingevoerd, in 2015 voor de pelagische sector en in de periode voor de demersale sector. Het gaat hierbij om kabeljauw, schelvis, wijting, Noorse kreeft, tong, schol, heek en Noorse garnaal. Niet-doelsoorten zoals schar, tarbot, griet maar ook rog moeten uiterlijk vanaf 1 januari 2019 worden aangeland. De impact op vangst, verwerking en afzet, maar ook voor het beheer zal enorm zijn. Het invoeren van de aanlandplicht is één van de grootste uitdagingen voor de visserij sinds het instellen van de Total Allowable Catches (TACs). 1

2 De aanlandplicht wordt gepositioneerd als een maatregel die verspilling moet tegengaan en de visserij moet stimuleren zich verder te verduurzamen. In het GVB wordt dan ook vermeld dat waar nodig er optimaal gebruik gemaakt moet worden van de bijvangst. Echter, voor vis kleiner dan de minimuminstandhoudingsreferentiemaat (MCRS) mag geen markt gecreëerd worden en is daarbij ook uitgesloten voor verkoop voor menselijke consumptie. De sector verwacht dan ook dat de invoering van de aanlandplicht grote gevolgen zal hebben op de bedrijfsvoering omdat de extra kosten voor het sorteren en verwerken van bijvangsten niet gecompenseerd zullen worden door de verkoop van de bijvangst. In het project Innovatieve discardvermindering in de praktijk heeft VisNed een eerste verkenning uitgevoerd naar de effecten van de verlaging van de MCRS van schol. Het ministerie van Economische Zaken (EZ), de Pelagic Freezer-trawler Association (PFA) en de Coöperatieve Visserij Organisatie (CVO) hebben eind 2013 de Uitvoeringsagenda Invoering Aanlandplicht opgesteld. In deze Uitvoeringsagenda heeft men activiteiten opgenomen die moeten leiden tot een zo goed en eenvoudig mogelijke invoering van de aanlandplicht. Eén van de activiteiten is kijken naar de mogelijkheden om de MCRS van bepaalde vissoorten zoals bijvoorbeeld schol en schar, te verlagen. Het verlagen van de MCRS zal tot een lagere hoeveelheid vis in de discards leiden en biedt de sector de ruimte om deze vis wel voor humane consumptie op de markt te brengen. Mogelijk wordt de vis voor een hogere kiloprijs verkocht waardoor de extra kosten voor het verwerken van de vis gecompenseerd zou kunnen worden. Echter, deze notitie gaat niet in op de mogelijke marktwerking als gevolg van extra marktwaardige schol die op de markt gebracht wordt. We kunnen enkele speculeren naar de mogelijkheden van de effecten van meer schol op de markt: 1) lagere prijs voor schol doordat er een aanbodoverschot ontstaat, 2) geen effect of stijging doordat er een markt voor kleiner schol gecreëerd wordt. De gemengde visserij op platvis in de Noordzee wordt voornamelijk uitgevoerd door Nederlandse kotters welke hoofdzakelijk op tong (Solea solea) en schol (Pleuronectes platessa) vissen. Het merendeel van de kotters maakt gebruik van een maaswijdte van 80mm om de slankere tong in het net te kunnen houden (van Beek, 1998; Aarts en Poos, 2009). Als gevolg wordt ondermaatse schol bijgevangen en gediscard. Gebruik makend van een maaswijdte van 80 mm voor de tongvisserij geeft dit in regel scholdiscards vanaf 17 cm. In deze studie wordt een eerste analyse gedaan naar de effecten van het afstemmen van de MCRS voor schol met deze van tong. Echter, in verband met vraag uit de markt nemen we in deze studie aan dat de MCRS naar 25 cm wordt teruggebracht. Voor onze analyse hebben we gebruik gemaakt van de beschikbare vangstgegevens verkregen uit drie discardreizen met grote puls-kotters (Figuur 1). Voor deze drie reizen zijn gegevens over marktwaardige schol per dag alsook de discards voor schol beschikbaar. De discards zijn machinaal gesorteerd in zes lengteklassen (nul tot 14 cm, 14 tot 20cm, 20 tot 22cm, 22 tot 25cm, 25 tot 29cm en < 29cm). Met de verkregen lengte verdelingen kan het verlies aan discards maar ook winst aan marktwaardige schol als gevolg van het verlagen van de MCRS voor schol naar 25cm berekend worden. De keuze voor 25cm is gebaseerd op de beschikbaarheid van data. Indien we 24cm zouden hanteren, zou dit leiden tot grote onnauwkeurigheid vanwege interpolaties. Het is dus van belang om bij het lezen van de 2

3 resultaten in deze notitie te bedenken dat de effecten in werkelijkheid groter zullen uitpakken dan hier beschreven. De analyse maakt enkel gebruik van gegevens verkregen van drie discardreizen en bieden onvoldoende basis voor een statistische doorrekening op vlootniveau. De drie reizen zijn echter uitgevoerd met verschillende schepen en op verschillende locaties in de Noordzee, waardoor onze analyse wel een eerste doorkijk kan geven. Ook geven we aan dat onze analyse niet ingaat op de mogelijke marktwerking als gevolg van extra marktwaardige schol die op de markt gebracht wordt. Figuur 1 - Locaties van de bemonsterde trekken vanuit de drie visreizen. Groen zijn de trekken van de TX1, rood zijn die van de ARM22 en blauw van de UK246. (Figuur overgenomen uit IMARES RTC-rapport) Resultaten Discard reductie Het verlagen van de MCRS voor schol naar 25cm resulteert voor alle schepen in een afname in de hoeveelheid discards. De afname in discards verschilt tussen de drie schepen (tabel 1), en varieert op dag-basis tussen -12% en -52%. De ARM 22 en UK 246 vertonen weinig variatie per dag. De afname in schol discards per dag voor TX 1 daarentegen varieert van - 26% tot -52%. Op weekbasis wordt -13% tot -37% minder discards overboord gezet. Toename marktwaardige schol Het verlagen van de MCRS voor schol naar 25cm resulteert voor alle schepen in een toename in de hoeveelheid schol in het marktwaardige segment. De toename in marktwaardige schol verschilt tussen de drie schepen (tabel 1), en varieert op dag-basis tussen 12% en 80%. Hierbij moeten we stellen dat de toename van respectievelijk 80% en 47% voor de ARM 22 en UK 246 slechts op vier trekken is gebaseerd. Op weekbasis wordt 19 tot 42% meer marktwaardige schol aangeland. 3

4 TX 1 ARM 22 UK 246 dag extra markt < disc extra markt < disc extra markt < disc 1 25% -26% 43% - 12% 47% -37% 2 12% -40% 26% -15% 16% -38% 3 16% -31% 80% -13% 14% -38% 4 23% -52% 17% -36% Week 19% -30% 42% -13% 19% -37% Tabel 1 - Percentage voor de dagelijkse en wekelijkse toename marktwaardige schol en afname scholdiscards voor de 3 schepen. Lengteverdeling discards De lengteverdeling van de scholdiscards in de vangst is duidelijk verschillend tussen de 3 geanalyseerde schepen (Figuur 2). De ARM 22 heeft over de gehele visreis 46% van zijn scholdiscards in de kleinste lengteklassen (0 tot 14cm en 14 tot 20cm) gevangen. Dit is substantieel meer dan de TX1 en UK246 met respectievelijk 21% en 15% in de kleinste lengteklasse. Daarentegen heeft de UK 246 ongeveer de piek liggen in het grootste segment (37% > 25 cm). Het verschil in de samenstelling van de discards is mogelijk te verklaren door de locatie waar de visserijactiviteit heeft plaatsgevonden. De ARM 22 heeft dichter op de kust en in het zuidelijke deel van de Noordzee gevist waar de samenstelling van de scholpopulatie mogelijk uit grotere hoeveelheden kleine schol bestaat (Figuur 1). De UK 246 daarentegen heeft meer noordelijk en verder van de kust gevist waar mogelijk de kleinste lengteklassen in mindere mate aanwezig zijn. Dit suggereert dat de locatie van de activiteit (en bijbehorende lengteverdeling in de lokale populatie) sturend zou kunnen zijn voor het effect van een verschuiving van de MCRS naar 25cm op de discardsamenstelling. Naast de lengteverdeling van ondermaatse schol binnen een visreis hebben we ook gekeken naar de variatie per dag voor een individueel schip (figuur 3) in de lengteverdeling van de gediscarde schol. De TX1 vertoont duidelijk een dagelijkse variatie. Op dag 1 zien we dat 40% van de scholdiscards uit de meer kleinere lengteklassen (<22cm) bestaat. Op dag 4 is dit slechts 17% en bestaat bijna 52% van de discards uit individuen grote dan 25cm. De lengteverdelingen voor scholdiscards voor de ARM 22 en UK 246 daarentegen vertonen weinig dagelijkse variatie. Voor de ARM 22 bestaat 35 tot 40% van de dagelijkse scholdiscards uit de lengteklassen 14 tot 20cm en het merendeel (>60%) omvat scholdiscards onder de 22cm. De UK 246 daarentegen, hoewel ook redelijk constante verdeling per dag, heeft dan weer tussen de 34 en 36% van de scholdiscsard in het segment 25 tot 29cm, met het merendeel (>60%) dan ook boven de 22cm. 4

5 Figuur 2 Proportie scholdiscards in de vangst over de verschillende lengteklassen voor de 3 schepen, TX1, ARM22 en UK 246. Figuur 3 Lengteverdeling van scholdiscards per dag voor de TX 1, ARM 22 en UK 246. Conclusies Het verlagen van de MCRS naar 25cm voor schol leidt tot een reductie in discards en toename van marktwaardige schol. Voor twee van de drie schepen is de reductie in discards redelijk constant tussen de dagen. Bij het 3de schip constateren we meer variatie. Dit verschil tussen de schepen is mogelijk te wijten aan de lengteverdeling van de vangst per gebied. Het is aannemelijk dat deze 5

6 gerelateerd is aan de lengteverdeling van de vis in het gebied. Daarmee is aannemelijk dat de hoeveelheid reductie in discards afhankelijk is van het gebied waar gevist wordt. Dit is ook terug te zien in de verschillen tussen de 3 schepen die in op verschillende visbestekken in de Noordzee hebben gevist. De toename van marktwaardige schol verschilt niet alleen tussen schepen, maar verschilt ook dagelijks per individueel schip. We vermoeden dat deze verschillen ook mogelijk te wijten zijn aan de lengteverdelingen van de vis in het gebied. Dit is echter niet in deze studie onderzocht. Onze analyse heeft om praktische redenen gekozen voor het verlagen van de MCRS tot 25cm. Indien we de MCRS voor schol zouden afstemmen op deze van tong, zou deze moeten verlagen naar 24cm. Daarmee zullen alle effecten groter worden. De analyse maakt enkel gebruik van gegevens verkregen van drie discardreizen, en deze bieden onvoldoende basis voor een statistische doorrekening op vlootniveau. Mogelijk zou informatie over lengteverdelingen uit het IMARES self-sampling programma gebruikt kunnen worden. Echter, deze informatie was voor deze analyse niet beschikbaar. De drie reizen zijn echter uitgevoerd op verschillende locaties in de Noordzee waardoor onze analyse wel een eerste doorkijk kan geven. Referenties Aarts, G., Poos, J.J., Comprehensive discard reconstruction and abundance estimation using flexible selectivity functions. ICES J. Mar. Sci. 66, van Beek, F.A., Discarding in the Dutch beam trawl fishery. ICES Document CM 1998/BB:5. Copenhagen. Europees Visserijfonds: Investering in duurzame visserij. Dit project is geselecteerd in het kader van het Nederlandse Operationeel Programma "Perspectief voor een duurzame visserij" dat wordt medegefinancierd uit het EVF. 6

7 7