Jaarverslag 2011 Kijk naar wat goed gaat Mission Statement Het IMW is een not for profit organisatie voor hulpverlening aan mensen met psychosociale en sociaaljuridische problemen gericht op het bevorderen, herstellen en vergroten van zelfredzaamheid. Willemstraat 20 4811 AL Breda Postbus 1089 4801 BB Breda Telefoon 076 530 58 88 Fax 076 530 58 99 E-mail mailbox@imwbreda.nl Internet www.imwbreda.nl
Colofon Teksten: Marijke den Hollander en Jeroen Berkhout Cijfers: Jan-Fedde Bakker Lay-out: Astrid van Dijk
Inhoudsopgave Inleiding... 4 1. Belangrijkste gebeurtenissen in 2011... 5 Kwetsbare burgers... 5 Algemeen maatschappelijk werk... 5 Sociaal Raadsliedenwerk... 5 CJG... 6 Budgetcoach... 6 Hulpverlening aan getraumatiseerden... 6 Project psychosociale hulpverlening aan generaal pardonners... 6 2. Samenwerking... 8 3. Werksoorten in vogelvlucht... 9 Crisisteam Overdag (CTO)... 9 Huiselijk geweld... 9 Crisisdienst Maatschappelijk Werk West-Brabant (CMW)... 9 Schoolmaatschappelijk werk... 9 Preventieve Huisbezoeken... 10 Voorlichting, Informatie en Advies (VIA)... 10 4. Kwaliteitszorg... 11 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van cliënten... 11 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van medewerkers en ketenpartners... 11 5. Organisatie/medewerkers... 12 Raad van Toezicht... 12 6. Een blik vooruit... 13 Toegankelijkheid en bereikbaarheid... 13 Onderzoek... 13 Sociaal Team... 13 Sociaal Juridische Gebiedsteams... 13 Werken met vrijwilligers... 13 Samenwerking met de KWB... 13 M&S Breda... 14 Jeugdzorg, AWBZ en Wet Werken naar Vermogen (WWnV)... 14 Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld... 14 7. Financiële verantwoording... 15 8. Deelrapportages en verantwoordingen... 16 3
Inleiding In 2011 hielp het IMW weer veel cliënten die het (even) niet meer op eigen kracht konden. De focus lag daarbij op het ondersteunen van cliënten op weg naar zelfredzaamheid. Samen met hen zochten we naar hun eigen kracht en versterkten we die. We laten ons niet leiden door wat voor de cliënt problematisch is maar kijken juist naar wat goed gaat. Het jaarverslag van het Instituut voor Maatschappelijk Welzijn wordt dit jaar uitgebracht in twee versies. Naast deze uitgebreidere versie is er een digitale versie beschikbaar: www.imwbreda.nl/jaarverslag2011 Focus Het begrip eigen verantwoordelijkheid is de laatste jaren expliciet op de kaart gezet. In het overheidsbeleid heeft zich dit vertaald in de komst van de Wet maatschappelijk ondersteuning (Wmo). Het landelijke stimuleringsprogramma Welzijn Nieuwe Stijl (WNS) is ontwikkeld ten behoeve van gemeenten en welzijnsinstellingen om de Wmo goed te kunnen uitvoeren. WNS stimuleert dat er meer wordt uitgegaan van de vragen en behoeften van de burger en de eigen oplossingen die de burger voor handen heeft. In Breda is dit op gemeentelijk niveau terug te zien in onder meer het het beleidskader Meedoen@Breda. Hierin wordt de nadruk gelegd op de eigen kracht van de burger en bestaande netwerken, wat zich vertaalt in de verantwoordelijkheidstrap. Daar waar burgers een te grote kwetsbaarheid kennen om problemen zelfstandig of met ondersteuning van het eigen netwerk aan te pakken, wordt professionele hulpverlening ingezet. Het IMW vindt het belangrijk hulp te kunnen blijven bieden aan deze kwetsbare groepen. Met het oog op de door de gemeente aangekondigde bezuinigingen is er in 2011 gewerkt aan behoud van de financieel gezonde organisatie met een goede bereikbaarheid en goed geoutilleerde medewerkers. Alle hulp- en dienstverleners zijn eind 2011 geschoold in de methodiek van oplossingsgericht werken. Een methodiek die bij uitstek geschikt is om de eigen kracht van een cliënt te mobiliseren en te activeren wat kan leiden tot kortere hulpverleningstrajecten. Oplossingsgericht werken richt zich op het samenwerken met de cliënt, is sterktegericht en doelgericht. De hulpverlener is niet degene die een kant en klare oplossing aandraagt maar degene die de cliënt helpt met het vinden van eigen mogelijkheden of bronnen om zo de door de cliënt gewenste situatie te bereiken. Breda, april 2012 4
1. Belangrijkste gebeurtenissen in 2011 Kwetsbare burgers Het IMW bereikt met haar hulp- en dienstverlening vooral kwetsbare burgers. Mensen die op enig moment in hun leven in een situatie terecht komen waar ze er (even) zelf niet meer uitkomen. Veelal zijn dit complexe problemen. Het onderzoek Kwetsbare Bredanaars en dienstverlening 1, dat in 2011 in opdracht van IMW, MEE en WIJ is uitgevoerd, laat zien dat 82% van de cliënten van het IMW een of meer risicofactoren heeft waarmee het Nicis Institute kwetsbaarheid aanduidt. Deze risicofactoren bevinden zich onder andere op de levensdomeinen opleidingsniveau, sociaaleconomische status, gezinssamenstelling, etniciteit en huisvesting. Het aantal cliënten met materieel-sociale problemen is hoog, in 2011 voerden maatschappelijk werkers 1583 hulpverleningstrajecten uit bij dit type problematiek. Dat was 58% van het totaal. Hulp van de Voedselbank is vaak hard nodig omdat er soms tijdelijk onvoldoende budget is om iedere dag een maaltijd op tafel te kunnen zetten. Een maatschappelijk werker van het IMW toetst alle aanvragen en bekijkt met de bezoeker of hulpverlening uitkomst kan bieden waardoor een voedselpakket niet langer nodig is en de bezoeker weer zelfstandig kan functioneren. Bezoekers die over een langere periode een voedselpakket krijgen zijn uitgenodigd voor een gesprek met medewerkers van Kredietbank West Brabant (KWB), afdeling Werkplein (directie Dienstverlening van de gemeente Breda) en IMW om te achterhalen hoe het komt dat deze al zo lang een voedselpakket nodig hebben, zonder dat er iets aan deze ongewenste situatie is veranderd. Vaak worden deze klanten dan ook doorgeleid naar de hulpverlening. Het aantal hulpverleningstrajecten in het AMW is in 2011 (totaal 2742) licht gedaald ten opzichte van 2010 (2893). Dit is onder meer te verklaren door de maatregelen die genomen zijn in het kader van bezuinigingen (zoals een andere werkwijze). Na een spectaculaire stijging van het aantal contacten bij het Sociaal Raadsliedenwerk in 2010 is dit aantal in 2011 terug op het niveau van 2009. Algemeen maatschappelijk werk Problematiek (trajecten) 2010 2011 Materieel-sociaal 1.816 (63%) 1.583 (58%) Relationeel 443 (15%) 473 (17%) Psychosociaal 634 (22%) 686 (25%) Onder de categorie materieel-sociaal vallen: problemen rond inkomen, besteding, huisvesting, vorming/opleiding, arbeid en maatschappelijke organisaties. Onder de categorie relationeel vallen: problemen in de relatie met partner, ouder/kind, anderen, slachtoffer/geweld en cultuurverschil. Onder de categorie psychosociaal vallen: problemen met gezondheid, scheiding, psychische problemen, verwerking, eenzaamheid, identiteit, verslaving en overig. Sociaal Raadsliedenwerk 2010 2011 Aantal contacten 7.827 6.970 Problematiek Uitkeringen 22% 21% Belastingen en heffingen 31% 26% Wonen 11% 12% Consumentenzaken 16% 16% Juridische kwesties 9% 11% Welzijn & Overig 11% 14% 1 Kwetsbare Bredanaars en dienstverlening IMW, MEE en Wij in 2010; SSC Onderzoek en Informatie; oktober 2011 5
CJG Het terrein van opvoeden en opgroeien is met de komst van het CJG in Breda anders georganiseerd. Samen met de andere partners is in 2011 in Breda gezocht naar een goede vorm. Belangrijke uitgangspunten zijn: niet bij voorbaat problematiseren, insteken op hetgeen gezinnen en hun netwerk zelf kunnen, één gezin één plan en het in een zo vroeg mogelijk stadium aanpakken van problemen. Er zijn drie nieuwe functies ontwikkeld die het positief opvoeden en opgroeien in Breda stimuleren en ondersteunen (school CJG-er, CJG-coach en CJG-begeleider). Als gevolg van deze veranderingen is het schoolmaatschappelijk werk primair onderwijs t.b.v. van de Onynxscholen en de samenwerkingsverbanden INOS en Land van Nassau eind 2011 beëindigd. In totaal zijn er door het schoolmaatschappelijk werk 225 gezinnen begeleid. Door deze veranderingen is ook Samen Starten, waarbinnen Thuiszorg, GGD en IMW gezinscoaching boden aan gezinnen met complexe problematiek, beëindigd. Er zijn 20 gezinnen begeleid. De buurtnetwerken Jeugdhulpverlening die door het IMW werden gecoördineerd zijn om dezelfde reden in augustus 2011 gestopt. In Alphen-Chaam en Baarle Nassau heeft een soortgelijk proces plaatsgevonden. Ook hier is het IMW nauw betrokken bij de vormgeving van het CJG. Er is voor aansluiting bij het Bredase model gekozen met behoud van de eigenheid van de lokale situatie. Het schoolmaatschappelijk werk primair onderwijs maakt hier deel uit van het CJG. In mei 2011 heeft de opening plaatsgevonden van de inloop van het CJG in Brede school de Uilenpoort in Baarle Nassau. Budgetcoach In januari 2011 is het project Budgetcoach Breda een zelfstandig onderdeel geworden van het IMW. De vrijwilligers van het project helpen cliënten die schulden hebben met bijvoorbeeld het ordenen en afhandelen van papieren en het in evenwicht houden van inkomsten en uitgaven. Deze vrijwilligers werken daarbij nauw samen met maatschappelijk werkers van het IMW of andere hulpverleningsorganisaties zoals Careijn, GGz Breburg, Jeugdzorg, Samen naar Werk en WIJ. Het werken in deze zogenaamde tandems blijkt tot goede resultaten te leiden. In 51 situaties is er een budgetcoach ingezet, waarvan 31 samen met een maatschappelijk werker van het IMW. In 2011 zijn er door het IMW 17 nieuwe vrijwilligers opgeleid als budgetcoach. Eind 2011 waren er 47 vrijwilligers actief als budgetcoach. De samenwerking tussen vrijwilligers en professionals in de schuldhulpverlening was op 29 september onderwerp van het minicongres Schuldhulpverlening, de Bredase aanpak. Aan dit minicongres, georganiseerd door Budgetcoaches Breda i.s.m. het IMW, namen rond de 100 personen deel. Naast samenwerkingspartners waren ook belangstellenden vanuit andere Brabantse steden aanwezig. Hulpverlening aan getraumatiseerden In 2011 zijn de voorbereidingen getroffen voor de overdracht van het team Oorlogs- en Geweldsgetroffenen (OGG). Per 1 januari 2012 is dit team overgegaan naar De Basis in Doorn. Een organisatie die landelijk werkt en zorg verleent aan cliënten die een ingrijpende gebeurtenis hebben meegemaakt. Het IMW heeft sinds 1986 hulpverlening verzorgd aan cliënten die als gevolg van oorlog en geweld psychisch in de problemen zijn geraakt. Dit waren veelal cliënten die problemen ondervonden vanuit de Tweede Wereldoorlog. Het team heeft altijd nauw samengewerkt met instellingen als Centrum 40-45 en Sinai Centrum. De laatste jaren is hier De Basis bijgekomen. Vanwege de terugloop van het aantal cliënten, was overdracht van het team een logische stap. Door het team zijn er 205 cliënten geholpen. Project psychosociale hulpverlening aan generaal pardonners Om zicht te krijgen op het welzijn van gepardonneerden in Breda, de psychosociale- en psychotraumatische problematiek en hiaten in de hulpverlening aan deze groep zijn het IMW en Stichting Nieuwkomers en Vluchtelingen (SNV) Brabant Centraal door de gemeente gevraagd hiernaar een onderzoek uit te voeren. Bij de uitvoering van dit onderzoek zijn studenten van de Avans Hogeschool betrokken. Naast een literatuurstudie hebben er interviews plaatsgevonden met 45 gepardonneerden en met 14 medewerkers van hulpverleningsinstanties en andere betrokken organisaties. 6
Uit het onderzoek komt naar voren dat psychische problemen nog vaak onvoldoende gesignaleerd worden met als gevolg dat de doelgroep niet op de juiste plek terechtkomt. Vluchtelingen en gepardonneerden ervaren veelal ernstige, complexe materiële en psychosociale problemen. Bij medewerkers van dienstverlenende instanties is niet altijd voldoende expertise (ontwikkeld) om getraumatiseerde vluchtelingen te begeleiden of te behandelen. Het onderzoek heeft geresulteerd in een handleiding voor de vrijwilliger t.b.v. het werken met vluchtelingen en gepardoneerden en een korte cursus voor de coaches van SNV. Daarnaast is een samenwerkingsovereenkomst afgesloten tussen het IMW en SNV Brabant Centraal om de onderlinge samenwerking duidelijker vorm te geven en waar dit nodig is een goede doorgeleiding van SNV naar IMW te waarborgen. 7
2. Samenwerking Ook dit jaar is er veelvuldig op incidentele- of structurele basis samengewerkt met andere disciplines en vrijwilligers- of professionele organisaties. Er werd onder andere samengewerkt met het Annahuis, Breda Actief, eerstelijns psychologen, Gemeente, GGz Breburg, huisartsen, Jeugdzorg, MEE, SNV Brabant Centraal, Politie, thuiszorgorganisaties, woningbouwverenigingen, Raad voor de Kinderbescherming, SMO, Steunpunt Huiselijk Geweld, Surplus Welzijn, Valkenhorst, Veiligheidshuis, Voedselbank, Vincentius en WIJ. Structurele samenwerkingsverbanden zijn onder meer het CJG (14 partners) en het stedelijk bemoeizorgteam (4 partners). In het algemeen maatschappelijk werk is er bijvoorbeeld samengewerkt met vrijwilligers van de Inloop en Clement. Een laagdrempelige voorziening in de wijk waar wijkbewoners voor advies, ondersteuning of voor een praatje kunnen binnenlopen. Regelmatig zijn maatschappelijk werkers aanwezig geweest om vragen van bezoekers of vrijwilligers te beantwoorden of hulpverlening op gang te brengen. Vrijwilligers, bezoekers en professionals hebben hier op een ongekunstelde manier vorm gegeven aan samenwerking. Veel huisartsenpraktijken in het zuidelijke deel van Breda hebben inmiddels een vast contactpersoon. In het noordelijke deel is dit nog niet het geval. Huisartsen zijn positief over de directe lijn die ze op deze manier hebben met het maatschappelijk werk. Samen met de KWB zijn er in 2011 6 budgetcursussen gegeven. Voor jongeren tussen de 18-23 jaar en voor volwassenen. In deze cursussen wordt aan de hand van diverse onderwerpen geleerd om beter met geld om te kunnen gaan. In de cursus die gericht is op jongeren wordt ook het aspect assertiviteit betrokken. Binnen het stedelijk Bemoeizorgteam werken IMW, GGz Breburg en Novadic-Kentron multidisciplinair samen rond de groep zorgwekkende zorgmijders. Aanmeldingen komen binnen via het Meldpunt Zorg en Overlast van de GGD. Verontruste familieleden, buren of andere hulp- en dienstverleners kunnen hier melden. Op deze manier worden er cliënten bereikt die zich niet uit zichzelf aanmelden maar wel zorg behoeven. Daarnaast zijn er veel meldingen vanuit de maatschappelijke steunsystemen (Mass). De aangemelde personen hebben in de regel problemen op verschillende levensterreinen. Gericht wordt gewerkt aan de verbetering van bijvoorbeeld de woon- en schuldsituatie en gezondheid, waaronder verslavingsproblemen. In het werkgebied zijn er door het team 221 cliënten geholpen. Zodra de hulpverlening goed loopt en de cliënt uit zichzelf hulp wil, wordt de cliënt overgedragen naar de reguliere hulpverlening. Voor het IMW betekent dit hulp door het algemeen maatschappelijk werk. 8
3. Werksoorten in vogelvlucht Crisisteam Overdag (CTO) Cliënten die zich in een psychosociale- of sociaal materiële crisis bevinden kunnen direct worden geholpen door maatschappelijk werkers van het CTO. Problemen in de relationele sfeer, waaronder huiselijk geweld maar ook dreigende huisuitzetting of afsluiting van gas, water en licht vragen regelmatig om directe actie. Het zoeken naar opvangadressen voor cliënten die niet meer terug naar huis kunnen, heeft ook in 2011 veel tijd en energie gekost. Dit zijn bijvoorbeeld cliënten voor wie het niet veilig is om naar huis terug te keren of cliënten die geen dak meer boven hun hoofd hebben vanwege financiële problemen. Cliënten met kinderen hebben in sommige gevallen meerdere dagen moeten verblijven in de wachtruimte van het IMW, na de nacht te hebben doorgebracht op een crisisbed van Valkenhorst (Safegroup). Aan (landelijke) opvangplaatsen is al jaren een tekort. In 2012 zal hier naar verwachting verbetering in komen met de voorziening die de Safegroup in februari in de regio opent. Huiselijk geweld Het maatschappelijk werk van het IMW maakt al enkele jaren deel uit van het Veiligheidshuis. Maatschappelijk werkers hebben in 2011 deel genomen aan de dagelijkse briefing en het casusoverleg. In oktober 2011 zijn deze overleggen vervangen door de pilot met het Huiselijk Geweld Overleg (HGO). Naast vele andere partners neemt ook het maatschappelijk werk hier aan deel. Omdat het een regionale activiteit betreft hebben de betrokken instellingen voor maatschappelijk werk zodanige afspraken gemaakt dat zij hun taak op eenzelfde wijze uitvoeren en voor elkaar waarnemen. Wordt er vanuit het Veiligheidshuis naar het IMW verwezen dan vervult een maatschappelijk werker van het CTO de rol van casuscoördinator. Het doel van de hulpverlening is het blijvend stoppen van geweld en mishandeling. De hulp richt zich op het hele systeem. Niet altijd zijn pleger en/of slachtoffer direct gemotiveerd om hun problemen aan te pakken. Hier wordt dan als eerste aandacht aan besteed. Vaak is er sprake van meervoudige problematiek. Dit kunnen bijvoorbeeld problemen zijn rond verwerking van een ingrijpende gebeurtenis, opvoedingsproblemen, relatieproblemen of financiële problemen. Om blijvende veiligheid te realiseren en met de achterliggende problemen aan de slag te gaan wordt samen met de cliënten een plan gemaakt. Om de kans van slagen te vergroten wordt, waar dit mogelijk is, het netwerk van de cliënten ingeschakeld of worden andere organisaties betrokken voor hulp bij een deel van de problematiek Huiselijk geweld wordt niet meer gezien als een probleem van het individu maar is een maatschappelijk probleem. De maatschappelijke stellingname tegen huiselijk geweld en de aandacht die deze problematiek de laatste jaren heeft gekregen maakt de drempel om er mee naar buiten te komen lager. Zeker daar waar er kinderen betrokken zijn is het van groot belang snel in te grijpen en te werken aan een veilige leefsituatie. Crisisdienst Maatschappelijk Werk West-Brabant (CMW) Buiten kantooruren verzorgt deze crisisdienst de psychosociale hulpverlening in West-Brabant. In situaties van huiselijk geweld nemen zij in de avond, nacht en weekend de rol over van de casemanagers van het Steunpunt Huiselijk Geweld. Naast het opstarten van hulpverlening heeft de crisisdienst, in geval van een huisverbod, ook een adviserende en bemiddelende rol in het vinden van onderdak voor de pleger. Als er geen huisverbod wordt uitgesproken kan het nodig zijn de slachtoffers onder te brengen op een veilige locatie. De toename van het gebruik van de crisisbedden bij Valkenhorst heeft hier mee te maken. In 2011 werd er 158 maal geplaatst; in 2010 was dit 110 keer. De dienst werd 384 keer opgeroepen en is 250 maal uitgerukt. Schoolmaatschappelijk werk Op vijf MBO colleges is schoolmaatschappelijk werk uitgevoerd. Dit betrof 233 hulpverleningstrajecten. Op de 18 scholen voor voortgezet onderwijs is het schoolmaatschappelijk werk gehandhaafd. De focus bij het schoolmaatschappelijk werk ligt op preventief en kortdurend werken, het geven van voorlichting, aandacht voor specifieke zorgleerlingen. De scholen zijn tevreden over de bereikte resul- 9
taten, er zijn in totaal 639 leerlingen begeleid. In het kader van de doorontwikkeling van het CJG is in 2011 gestart met het verkennen van de mogelijkheden om ook in het voorgezet- en middelbaar beroepsonderwijs de drie CJG functies in te zetten. Preventieve Huisbezoeken De drie Bredase woningcorporaties Laurentius, Singelveste AlleeWonen en WonenBreburg hebben in 2011 de samenwerking met het IMW voortgezet. Het doel van de inzet van maatschappelijk werkers is huurders met een (dreigende) huurachterstand zo vroegtijdig mogelijk naar hulpverlening toe te leiden om grotere problemen te voorkomen. Op deze manier worden er huurders bereikt die anders geen beroep hadden gedaan op de hulpverlening, wordt onregelmatig betaalgedrag voorkomen en betalingsachterstand ingelopen. In 2011 zijn er 89 huurders bereikt. Voorlichting, Informatie en Advies (VIA) Bij VIA lag in 2011 het accent op het geven van voorlichting en informatie aan vrijwilligers en professionals over regelingen en voorzieningen. In 2011 zijn er 62 bijeenkomsten verzorgd en 1104 individuele cliënten begeleid. In 2012 wordt VIA niet voorgezet. Het IMW ontvangt geen subsidie meer voor deze activiteit. 10
4. Kwaliteitszorg Sinds 2005 is het IMW in het bezit van het HKZ-ISO-kwaliteitscertificaat. In 2011 werd voor de derde keer, door middel van een externe hercertificatie audit, vastgesteld dat het IMW voldoet aan objectieve externe criteria op het gebied van kwaliteit. Ook binnen het kwaliteitsbeleid staat de klant centraal. De organisatie werkt voortdurend en systematisch aan verbetering van de hulp- en dienstverlening. Eenduidige bedrijfsprocessen binnen de dienstverlening zorgen ervoor dat niet alleen de cliënt, maar ook samenwerkingspartners weten waar ze aan toe zijn. Kwaliteitsbeleid ten aanzien van cliënten Specifieke input voor de kwaliteitsverbetering van de dienstverlening aan cliënten wordt o.a. geleverd door de meting van de (mate van) tevredenheid onder de cliënten. In 2011 heeft deze meting onder cliënten van het algemeen maatschappelijk werk en OGG een rapportcijfer van 8 opgeleverd. De pilot met een digitaal tevredenheidonderzoek, uitgevoerd onder 59 leerlingen in het Voortgezet Onderwijs, laat een rapportcijfer van 8,5 zien. In 2012 wordt deze vorm van tevredenheidsmeting voortgezet. In 2012 zal er voor het eerst een tevredenheidsonderzoek worden gedaan onder cliënten van het sociaal raadsliedenwerk. De Cliëntenraad van het IMW en de onafhankelijke Klachtencommissie zijn organen die eveneens bijdragen aan verbetering van de kwaliteit. Net als in 2010 heeft de Klachtencommissie geen klachten behandeld. De 5 klachten die bij het IMW zijn binnengekomen zijn naar tevredenheid door een lid van het managementteam opgelost. Kwaliteitsbeleid ten aanzien van medewerkers en ketenpartners Naast de beroepsregistratie voor de maatschappelijk werkers is in 2011 de Verklaring Omtrent Gedrag verplicht gesteld voor alle medewerkers. Er zijn competentieprofielen opgesteld die het mogelijk maken gerichter te sturen op de competenties van de medewerkers. Om de goede samenwerking met ketenpartners te garanderen wordt naast het reguliere overleg in 2012 onderzoek verricht naar de tevredenheid van de ketenpartners. 11
5. Organisatie/medewerkers Het IMW had aan het eind van het verslagjaar 92 personeelsleden in dienst (voltijd en deeltijd). 80% vrouwen en 20% mannen. In de loop van het jaar werden 2 medewerkers aangenomen, 7 verlieten de instelling. Eind 2011 waren er 3 stagiaires, 49 vrijwilligers en 1 persoon vanuit de BSW in het IMW werkzaam; ook werd gebruik gemaakt van de diensten van 4 medewerkers via uitzendbureau 65+. De gemiddelde leeftijd van het personeel was in 2010 47 jaar (leeftijdsopbouw: jonger dan 30 jaar: 13%, tussen de 30 en de 40 jaar: 18%; 15% veertigers; 50 jaar of ouder: 54%). In verband met de verlaging van de te ontvangen subsidies is afscheid genomen van 16 medewerkers. Op 1 januari 2012 heeft het IMW 76 personeelsleden in dienst, 82% vrouwen en 18% mannen. Raad van Toezicht Het IMW wordt bestuurd door een eenhoofdige directie. Op het bestuur wordt toegezien door de Raad van Toezicht. De Raad bestond in het verslagjaar uit zes personen. De Raad laat zich leiden door de Governancecode Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening, die in 2012 volledig geïmplementeerd zal zijn. 12
6. Een blik vooruit Toegankelijkheid en bereikbaarheid In 2011 is bekeken op welke manier de toegankelijkheid van het IMW kan worden geoptimaliseerd. Hierbij is rekening gehouden met de wensen van de cliënt. Telefonisch aanmelden wordt in 2012 eenvoudiger. Cliënten die zich liever persoonlijk aanmelden kunnen dat blijven doen tijdens de inloopspreekuren die er verspreid over de week en de locaties zijn. De inloopspreekuren zijn meer dan voorheen bedoeld voor het stellen van korte vragen en kunnen door deze verandering in aantal worden teruggebracht. Zo snel mogelijk hulp bieden en binnen twee weken na aanmelding de hulpverlening starten blijft gehandhaafd. De hele dag is er een maatschappelijk werker beschikbaar om, als er acuut hulp nodig is, deze direct op gang te brengen. Onderzoek Het onderzoek Kwetsbare Bredanaars en dienstverlening zal ook in 2012 worden uitgevoerd. Dit gebeurt weer in samenwerking met, in ieder geval, MEE en WIJ. Andere organisaties zijn uitgenodigd aan dit onderzoek mee te werken. Het onderzoek biedt inzicht in de mate waarin kwetsbare inwoners in Breda worden bereikt door de deelnemende organisaties. Sociaal Team In 2011 is een hechtere samenwerking tussen MEE, WIJ en IMW voorbereid in de vorm van het zogenoemde Sociaal Team. In de eerste helft van 2012 start een pilot in Breda Zuid-West waar het Sociaal Team en de werkwijze verder zal worden ontwikkeld. In het Sociaal Team wordt de cliëntondersteuning vanuit de drie organisaties gebundeld. Verwijzing naar andere organisaties gebeurt alleen als er zodanige specialistische kennis of competenties nodig zijn dat de leden van het team deze niet kunnen bieden. Degene die hulp vraagt is daarmee, in de regel, direct aan het juiste adres. Afhankelijk van de uitkomsten van de evaluatie van deze pilot, wordt het Sociaal Team in de loop van 2012 ook in andere wijken gerealiseerd. Sociaal Juridische Gebiedsteams In 2012 zal de sociaal juridische dienstverlening van het sociaal raadsliedenwerk Breda worden gedecentraliseerd en verdeeld over vijf gebieden worden aangeboden. Deze gebieden zijn: Breda Zuidoost, Breda Zuidwest, Breda Noordwest, Breda Noordoost en Breda centrum. Vanuit een vaste locatie werkt een team sociaal juridische adviseurs. Dit team bestaat uit een professioneel raadsman en een aantal vrijwilligers. Dit zijn betrokken Bredanaars, die competent zijn ten aanzien van de uit te voeren taken en bij voorkeur woonachtig in het gebied. Er wordt uitdrukkelijk aansluiting gezocht bij de te ontwikkelen Sociale Teams. Werken met vrijwilligers Er zal meer dan voorheen structureel samengewerkt worden met vrijwilligers die al dan niet verbonden zijn aan het IMW. Bij de schuldhulpverlening is structurele samenwerking al het geval met budgetcoaches en met vrijwilligers van de Voedselbank. Voor de Sociaal Juridische Gebiedteams en de Sociale Teams wordt dit nader uitgewerkt. Samenwerking met de KWB De lokale integrale samenwerking in het kader van schuldhulpverlening tussen KWB, voorheen sociale zaken en IMW wordt in 2012 opnieuw vormgegeven. De werkprocessen worden vereenvoudigd en efficiënter gemaakt. 13
M&S Breda Onder de naam M&S (spreek uit als Mens), wat staat voor Meedoen en Samenwerken, hebben acht in Breda werkzame organisaties voor hulp en dienstverlening zich verenigd in een open alliantie. Deze alliantie voelt zich verbonden tot maatschappelijke vraagstukken en heeft als motto Wij zorgen er samen voor dat de kwetsbare burger in Breda mee kan doen. M&S gaat voor optimalisatie en innovatie van netwerksamenwerking. Daarbij worden meedoen, participatie en eigen verantwoordelijkheid van de burger als uitgangspunt genomen. M&S ontwikkelt een toetsingskader waarlangs de te realiseren baat van activiteiten geobjectiveerd kan worden afgezet. Naast het IMW participeren in M&S: WIJ, MEE, Surplus Welzijn, GGz Breburg, Novadic-Kentron, SMO Breda en Breda Actief. Jeugdzorg, AWBZ en Wet Werken naar Vermogen (WWnV) 2012 is een belangrijk jaar, waarin drie majeure operaties ten uitvoer worden gebracht: de overheveling van de verantwoordelijkheid voor de Jeugdzorg van provincies naar gemeenten, de transformatie van de AWBZ (schrappen van de functie extramurale begeleiding en overheveling naar de Wmo) en de invoering van de Wet Werken naar Vermogen. Deze ontwikkelingen brengen voor gebruikers en rechthebbenden grote gevolgen en voor gemeenten en maatschappelijke organisaties nieuwe verantwoordelijkheden. Dit kan leiden tot een ander beroep op de hulp- en dienstverlening van het IMW. Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld In 2012 gaan de hulpverleners van het IMW werken met de binnen het IMW ontwikkelde code. In deze code wordt aangegeven hoe de hulpverleners moeten handelen in situaties waarin zij kindermishandeling en/of huiselijk geweld signaleren. In de loop van 2012 wordt iedere professionele hulpverleningsorganisatie door de overheid verplicht te beschikken over een dergelijke code. 14
7. Financiële verantwoording In het onderstaande overzicht zijn de resultaatgegevens opgenomen. Resultaat 2011 Begroting 2011 Verschil Resultaat 2010 Baten Subsidies 4.907.688 4.751.420 156.268 4.898.869 Overige opbrengsten 147.298 143.214 4.084 124.777 5.054.986 4.894.634 160.352 5.023.647 Lasten Personeelskosten 3.918.162 3.921.385-3.223 3.825.523 Huisvestingskosten 486.900 491.979-5.079 481.520 Afschrijvingskosten 70.581 85.000-14.419 93.383 Overige bedrijfskosten 501.313 420.870 80.443 385.568 Bijzondere lasten Frictiekosten 382.837 -- 382.837 -- 5.359.793 4.919.234 440.559 4.785.994 Financiële baten en lasten Financiële lasten -708-400 -308-494 Financiële baten 43.207 25.000 18.207 31.193 42.499 24.600 17.899 30.699 Resultaat boekjaar -262.308 -- -262.308 268.351 De integrale jaarrekening over 2011 is separaat aan subsidiënten aangeboden. 15
8. Deelrapportages en verantwoordingen Naast het jaarverslag levert het IMW over 2011 ook nog de volgende deelrapportages en verantwoordingen: Kwantitatieve verantwoording BCF (gemeente Breda) Verslag maatschappelijk werk dorpen (gemeenten Alphen-Chaam en Baarle Nassau) Verslag schoolgericht maatschappelijk werk (gemeente Breda) Verslag schoolmaatschappelijk werk PO (samenwerkingsverbanden Weer Samen Naar School) Verslag schoolmaatschappelijk werk VO (scholen en gemeente) Verslag schoolmaatschappelijk werk MBO (ROC colleges) Verslag onderwijskansenbeleid (gemeente Breda) Verslag inzet huiselijk geweld (huisverbod) (gemeente Breda) Verslag Oorlogs- en Geweldsgetroffenen (ministerie van VWS) Verslag Voorlichting Informatie en Advies (gemeente Breda, sociale zaken) Verslag preventieve huisbezoeken (woningcorporaties) Verslag project RUPS (ministerie van Justitie) Verslag onderzoek Generaal Pardonners (gemeente Breda) Verslag Wijkimpulsplan Haagse Beemden (gemeente Breda) Verslag Budgetcoaches (gemeente Breda) 16