westholland foreign investment agency WFIA Jaarverslag 2007
WFIA Jaarverslag 2007 Westholland Foreign Investment Agency
We verdiepen ons in het beslissingsproces van de klant. Welke vragen men ook heeft, we zoeken naar de beste oplossing voor díe persoon en díe organisatie. Zodat we het bedrijf ook daadwerkelijk verder kunnen helpen. Ons motto is: We re here to support you it s the team, that makes the difference. Binnen het WFIA-team staat een aantal kernwoorden centraal: dienstverlening, persoonlijke aandacht en optimale support. Het team is samengesteld op basis van talent, atti tude en expertise, in combinatie met hard werken. Die com binatie is zeer succesvol gebleken in de praktijk. De mede werkers hebben niet alleen verschillende nationaliteiten, ze hebben allemaal ook een uiteenlopende achtergrond.
Voorwoord Voor de WFIA was 2007 een belangrijk jaar. In april werd de nieuwe organisatiestructuur geïmplementeerd. Het bestuur van de WFIA, bestaande uit wethouders van de gemeenten Den Haag, Zoetermeer, Leiden, Delft en de regiobestuurder Economische Zaken van het Stadsgewest Haaglanden, de directeur van de Kamer van Koophandel Haaglanden en een bestuurslid van de Kamer van Koophandel Rijnland, trad af en plaatste zich conform de adviezen van de Commissie Ybema op grotere afstand van de WFIA door toetreding tot de Raad van Participanten, welke vastgelegd is in de nieuwe Statuten. In april werd tevens de Raad van Toezicht geïnstalleerd, onder voorzitterschap van voormalig staatssecretaris van Economische Zaken Gerrit Ybema. De directeur van de WFIA werd per die datum tevens bestuurder. Tegelijkertijd zijn de rapportage en monitoring systemen verder geprofessionaliseerd en worden deze gedurende het jaar door een accountant op regel matige basis gecontroleerd. De organisatie is in zijn geheel transparanter geworden, waarbij veel aandacht besteed is aan de governance structuur. We kunnen met tevredenheid terugkijken op een succesvol acquisitiejaar. De medewerkers hebben zich met nieuw en versterkt élan ingezet om nieuwe bedrijven uit het buitenland aan te trekken. Er zijn goede resultaten geboekt en vooral de resultaten uit opkomende gebieden zoals China en India stemmen tot grote tevredenheid, evenals het feit dat de nieuwe buitenlandse bedrijven zich evenredig verdeeld hebben gevestigd in de regio. De WFIA heeft daarnaast op actieve en positieve wijze een bijdrage geleverd aan vele activiteiten in de regio in het belang van het internationale vestigingsklimaat. Het behalen van goede resultaten is teamwork. De samenwerking met het Ministerie van Economische Zaken, provincie Zuid-Holland, het Stadsgewest, Kamer van Koophandel, de gemeenten en organisaties in de regio als Steenworp, Leiden - Life Meets Science en de Kennisalliantie is essentieel voor het welslagen van het werk van de WFIA. We zijn deze partijen dan ook erkentelijk voor hun positieve bijdragen. Een nieuwe activiteit werd opgestart: het Foreign Investment Relations Management. De hoofddoelstellingen van het programma zijn het verankeren van het reeds gevestigde internationale bedrijfsleven, het pro-actief benaderen van internationale bedrijven om signalen op te vangen over mogelijke verplaatsing of uitbreiding van activiteiten en het opvangen van signalen inzake (noodzakelijke) veranderingen in het vestigingsklimaat. Het personeelsbestand is in 2007 uitgebreid met een fte ten behoeve van het Foreign Investment Relations Management. De organisatie, de activiteiten en de resul taten van de WFIA zullen in de eerste helft van 2008 door een extern bureau geëvalueerd worden. Wij kijken daar vol vertrouwen naar uit. Imanda Wapenaar, directeur
Onze netwerken, kennis en ervaring zetten we rechtstreeks in ten behoeve van de WFIA. Het klankbord dat we vormen voor de directie en de praktische hulp die we bieden betekent verdere professionele groei voor de organisatie. Een groei die overigens al een aantal jaren geleden is ingezet. In samenwerking met de nationale foreign investment agency bewijst de WFIA dage lijks haar meerwaarde. Voor ons staat de persoonlijke aanpak, het oog voor detail en de drive van de mede werkers hoog in het vaandel. Daar dragen wij graag ons steentje aan bij. De Raad van Toezicht heeft voor de WFIA meer waarde dan uitsluitend een orgaan dat toezicht houdt op het reilen en zeilen van de organisatie. De leden van de Raad kunnen ieder voor zich bogen op jarenlange ervaring in hun eigen vakgebied. De aanvullende portefeuilles van de leden, hun expertise op het vlak van accountancy, politiek en commercie vormen een sterke combinatie die direct meerwaarde heeft voor de WFIA.
Verslag van de Raad van Toezicht Als gevolg van de wens van de in de WFIA participerende gemeenten in de regio en van het bestuur van de Kamer van Koophandel om als participanten op grotere afstand van de directie te staan, werd op 1 mei 2007 de Raad van Toezicht geïnstalleerd. De Raad van Toezicht is in 2007 vier maal bijeen geweest, in mei, juli, september en december. De vergadering in juli vond plaats gezamenlijk met de Raad van Participanten. Het voornemen is om jaarlijks een gezamenlijke vergadering te houden. Een belangrijk onderwerp vormde in de eerste vergaderingen van de Raad van Toezicht de implementatie van de nieuwe statuten en het maken van afspraken met de directie over de nieuwe werkwijze. Naast de toezicht houdende taken fungeert de Raad van Toezicht ook als klankbord en raadgever van de directie. Besloten is om in de loop van 2008 de praktische uit werking van de statuten op het gebied van verdeling van taken en verantwoordelijkheden van de Raad van Toezicht nader te evalueren. gevestigde internationale bedrijven. Met de directeur van de WFIA werd een functioneringsgesprek gehouden. De directie bereidt de vergaderingen van de Raad van Toezicht voor en zorgt voor een goede informatievoorziening over de geagendeerde onderwerpen. De leden van de Raad van Toezicht zijn volgens de Statuten na drie jaar eenmaal hernoembaar. Ter voorkoming van discontinuïteit is een rooster van aftreden opgesteld. De leden van de Raad van Toezicht ontvangen een vergoeding per vergadering. Terugkijkend op het eerste jaar is de Raad van Toezicht tevreden over 2007, zeker gezien de concrete acquisitie resultaten van de WFIA. Den Haag, 16 maart 2008 G. Ybema R. L. van Marion J.P. Hanse Gedurende het jaar heeft de Raad van Toezicht zich beziggehouden met statutaire taken als toezicht op beleid, strategie en risico s, controlesystemen en op de realisatie van doelstellingen van de WFIA. Tevens werden de exploitatiebegroting en jaarplan voor het jaar 2008 goedgekeurd. De directie werd geadviseerd en bijgestaan bij het tot stand komen van het investor relations programma, dat ten doel heeft om in samenwerking met de participanten, de provincie Zuid-Holland en de Netherlands Foreign Investment Agency op structurele wijze contact te houden met de in de regio
I n h o u d Inleiding 9 1 Resultaten op hoofdlijnen 15 2 Activiteiten en resultaten per land en per sector 23 2.1 Verenigde Staten 23 2.2 China 25 2.3 India 26 2.4 Taiwan 28 2.5 Verenigd Koninkrijk 29 2.6 Japan 30 2.7 Duitsland 31 2.8 Rest van de Wereld 32 3 De WFIA in de regio 37 3.1 Foreign Investor Relations Management (FIRM) 37 3.2 Activiteiten, evenementen 38 3.3 Communicatie 39 4 Monitoring, evaluatie en interne organisatie 45 5 Bestuurs-directieverslag 49 6 Financiën 53 6.1 Verkort financieel verslag 53 6.2 Resultatenrekening 55 6.3 Accountantsverklaring 56 Bijlagen 58
8 wfia jaarverslag 2007
Inleiding De WFIA is opgericht door de gemeenten Den Haag, Delft, Leiden, Zoetermeer, het Stadsgewest Haaglanden en de Kamer van Koophandel Den Haag om zo veel mogelijk nieuwe buitenlandse bedrijven aan te trekken. De WFIA fungeert ook als een van de acquisitie organisaties voor de provincie Zuid-Holland. Deze vorm van samenwerking tussen steden, Stadsgewest en de Kamer van Koophandel om buitenlandse bedrijven aan te trekken is uniek in Nederland. Westholland is een bijzondere kennisregio, onder meer door de aanwezigheid van vele organisaties op het gebied van internationaal recht in Den Haag, universiteiten, wetenschappelijke instituten en hoge scholen in Leiden, Delft en Zoetermeer. Ook de aanwezigheid van ESA / Estec (Noord wijk), het Bio Science Park (Leiden) en de in ontwikkeling zijnde gebieden Delft Technopolis Innovation Park, Space Business Park (Noordwijk), het Ypenburg terrein met lucht- en ruimtevaart / composieten bedrijven en het Westland met zijn geavanceerde kennis op het gebied van tuin bouw en veredeling maken Westholland tot een aantrekkelijke regio voor internationale kennisintensieve bedrijven. Buitenlandse investeerders hebben een positieve invloed op de economie. Zij worden in een recent rapport, uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Economische Zaken, door onderzoeksbureau Berenschot* omschreven als groeiversnellers van de Nederlandse economie. Volgens het rapport zijn zij onder meer vaker actief in sectoren die veel indirecte werkgelegenheid creëren, besteden meer ondersteunende diensten uit dan Nederlandse bedrijven, hebben meer hoogopgeleide medewerkers in dienst dan het gemiddelde Nederlandse bedrijf en zijn actiever in natio nale en internationale netwerken dan Nederlandse bedrijven. Buitenlandse bedrijven kunnen aan de economie van onze regio bijdragen door uitwisseling van kennis, deelname aan netwerken en opleiden van personeel. Elke baan gecreëerd door het aantrekken van een buitenlands bedrijf, zorgt boven dien voor nog eens 1,5 baan bij Nederlandse toe leveranciers en dienstverleners. In 2007 heeft de WFIA 34 nieuwe buitenlandse bedrijven weten aan te trekken. In hoofdstuk 1 wordt dit nader uitgewerkt met betrekking tot arbeidsplaatsen, type vestiging, landen van herkomst en sectoren. De WFIA richtte zich in 2007 op bedrijven uit vijf prioriteitssectoren die in onze regio sterk vertegenwoordigd zijn: ICT (IT en telecommunicatie), Lucht- en Ruimtevaart (vooral de ontwikkeling en productie van lichte materialen en composieten), Olie en Gas (met name de exploratie en productie van energiedragers), Life Sciences (medische technologie en biotechnologie) en Zakelijke Dienstver lening (juridische sector, financiële sector en verdere ondersteunende dienstverlening). In één land, Taiwan, bleek een andere sector, de Tuinbouw, zeer kansrijk. Ook de internationaal georiënteerde en kansrijke Watersector is belangrijk in Zuid-Holland. Voor de WFIA bleek het moeilijk te bepalen wat voor bedrijven in deze sector aangetrokken kunnen worden. In 2008 zal hiertoe nader onderzoek worden uitgevoerd. De voornaamste doellanden van de WFIA waren in 2007 de Verenigde Staten, China, India, het Verenigd Koninkrijk, * Buitenlandse investeerders zijn groeiversnellers voor de Nederlandse economie Berenschot, Juli 2007 wfia jaarverslag 2007 9
Taiwan, Japan en Duitsland. Het aantrekken van buitenlandse bedrijven vraagt gedegen voorbereidend en ondersteunend onderzoek en volharding bij het vinden en benaderen van mogelijke vestigingskandidaten. Wanneer de accountmanagers naar een beurs gaan of bij een bedrijf in het buitenland langs mogen komen om de voordelen van vestiging in onze regio over het voetlicht te brengen gaat daar meestal een lange periode van onderzoek en telefoonen e-mailcontact aan vooraf. In hoofdstuk 2 worden de activi teiten en resultaten in de prioriteitslanden per sector uitgewerkt. De WFIA draagt actief bij aan het internationale vestigingsklimaat in de regio en werkt daartoe veel samen met regionale partijen zoals de gemeentelijke accountmanagers verantwoordelijk voor bedrijfscontacten, de Kamer van Koophandel, Leiden - Life Meets Science, Steenworp, de Kennisalliantie, de ICT-kringen in Delft en Zoetermeer en het Zuid-Holland Shanghai Pudong Co-innovation Programma. De WFIA werkt actief samen met de Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA), onderdeel van het ministerie van Economische Zaken. Hoofdstuk 3 beschrijft de extra activiteiten die de WFIA in de regio ontplooit, waaronder het Foreign Investor Relations Management programma. Ook de wijze van samenwerking met de participanten wordt in dit hoofdstuk beschreven. Per 1 april 2007 is bij de WFIA een nieuwe juridische en organisatorische structuur in werking getreden. Het bestuur van de WFIA, bestaande uit wethouders van de gemeenten Den Haag, Zoetermeer, Leiden, Delft en de regiobestuurder Economische Zaken van het Stadsgewest Haaglanden, de directeur van Kamer van Koophandel Haaglanden en een bestuurslid van Kamer van Koophandel Rijnland, trad af en plaatste zich op grotere afstand van de WFIA door toetreding tot een nieuw gremium, de Raad van Participanten. In april werd tevens een onafhankelijke Raad van Toezicht geïnstalleerd, onder voorzitterschap van voormalig staatssecretaris van Economische Zaken Gerrit Ybema. In hoofdstuk 4 worden de nieuwe structuur en de controlesystemen nader uitgewerkt. De Raad van Participanten voorziet de directie van de WFIA gevraagd en ongevraagd van advies. De taak van de Raad van Toezicht is toezicht te houden op de directie, op het beleid en op de algemene gang van zaken in de Stichting. Het bestuur van de WFIA wordt gevormd door de directie en is eindverantwoordelijk voor het gevoerde beleid. Vooraf was met de Raad van Participanten afgesproken dat de WFIA het boekjaar 2007 met een negatief saldo zou eindigen in verband het invoeren van de nieuwe organisatiestructuur en de daarmee gepaard gaande extra kosten. Deze kosten zijn geboekt ten laste van de reserve. Een en ander is terug te vinden in hoofdstuk 6. 10 wfia jaarverslag 2007
wfia jaarverslag 2007 11
12 wfia jaarverslag 2007
Organisatie: NeQLab Research Land van herkomst: Rusland Vestigingen: Rusland en Delft NEQLab Research focuses on the research and technical development of certain plasma technologies in aerodynamics, combustion processes and chemistry. The research facility is located in the vicinity of the Technological University of Delft. Being located near the TU Delft provides us with a highly innovative infrastructure, access to a qualified work force, and potential for joint projects. We are close to potential clients, suppliers of business services and governmental authorities, and WFIA realised that these elements are essential to our company. They were very pro-active and supportive in the way they helped us. Not only did they find potential locations, they also introduced us to the local government and the Technical University of Delft. Above all, they took on a significant part of the negotiations and helped us in bridging inter-cultural differences and establishing understanding with Dutch partners. Yuri Leonov, Financial and Administrative Manager and investor in NEQLab, Delft wfia jaarverslag 2007 13
14 wfia jaarverslag 2007
1 Resultaten op hoofdlijnen De WFIA kan terugkijken op een succesvol jaar. Niet alleen zijn er uitstekende acquisitie resultaten behaald, maar de medewerkers hebben ook op actieve en positieve wijze hun bijdrage geleverd aan vele activiteiten in de regio in het belang van het internationale vestigingsklimaat. In 2007 heeft de WFIA 34 nieuwe bedrijven weten aan te trekken. Deze bedrijven hebben aangegeven, door middel van door hen zelf ingevulde en ondertekende confirmation letters, dat zij verwachten gezamenlijk bij aanvang met 103 arbeidsplaatsen te beginnen en na drie jaar door te groeien naar 463 arbeidsplaatsen. In het Jaarplan 2007 was als doelstelling de vestiging van 22 nieuwe buitenlandse bedrijven neergelegd en 325 arbeidsplaatsen na drie jaar (gerelateerd aan de natio nale organisatie NFIA). Dankzij de opkomende economieën in Azië en het goede econo mische klimaat werden deze doelstellingen ruim overschreden. In de resultaten worden door ons alleen bedrijven geteld die de verwachting uitspreken na drie jaar minstens 5 werknemers in dienst te zullen hebben. Naast deze bedrijven worden ook kleinere bedrijven, zij het minder intensief, door de WFIA bijgestaan. In 2007 ging het om 1 klein bedrijf. Dit bedrijf uit Slovenië met Personal training als activiteit heeft zich gevestigd in Wassenaar. Plaats van vestiging Als plaats van vestiging hebben 21 nieuwe buitenlandse bedrijven voor Den Haag gekozen, 4 bedrijven voor Delft, 4 bedrijven voor Leiden en 4 bedrijven voor Zoetermeer. Eén bedrijf heeft zich buiten deze vier hoofdgemeenten (participanten) gevestigd in Westland en wordt daarom gemeld onder het Stadsgewest Haaglanden. Per stad Aantal bedrijven Aantal werknemers bij start Den Haag 21 52 202 Leiden 4 11 61 Delft 4 16 77 Zoetermeer 4 23 118 Stadsgewest Haaglanden 1 1 5 Totaal 34 103 463 Na drie jaar wfia jaarverslag 2007 15
Landen van oorsprong Vooral over de resultaten uit de nieuwe landen zoals China en India kunnen we in 2007 tevreden zijn. Geconstateerd kan worden dat de activiteiten gericht op deze gebieden zich hebben terugvertaald door middel van een relatief groot aantal vestigingen van nieuwe bedrijven uit deze landen. In sommige landen zoals China en Taiwan is over een langere periode geïnvesteerd, terwijl de activiteiten gericht op India reeds na twee jaar resultaat boeken. De groei in het aantal nieuwe bedrijven vanuit Aziatische landen heeft de teruggang in resultaten vanuit de Verenigde Staten ruimschoots kunnen opvangen. Land van Aantal Werkplek 3 jaar herkomst China 14 42 171 Verenigde Staten 6 11 67 India 4 14 49 Taiwan 2 9 50 Canada 1 1 30 Estland 1 1 5 Verenigd Koninkrijk 1 9 15 Japan 1 1 5 Luxemburg 1 6 40 Maleisië 1 3 6 Rusland 1 5 20 Zweden 1 1 5 Totaal 34 103 463 De belangrijkste landen van oorsprong historisch in grafiek Zoals eerder al aangestipt is, lopen de investeringen vanuit de Verenigde Staten internationaal wat terug, maar nemen de investeringen vanuit Aziatische landen toe. Het WFIA team heeft deze kentering tijdig aangevoeld en op het juiste moment zijn acquisitie strategie daarop aangepast. Primaire landen uiteengezet 16 2004 2005 2006 2007 14 12 10 8 6 4 2 0 USA China India Groot Brittanië In welke sector werken de nieuwe bedrijven De sector ICT bracht in 2007 de meeste nieuwe bedrijven voort, een sterke toename in aantal wanneer er vergeleken wordt met het jaar ervoor. Zakelijke Dienst verlening is goede tweede met 5 projecten, gevolgd door Olie en Gas en Life Sciences. Opmerkelijk is het grote aantal anders. Hieronder vallen bedrijven die niet actief zijn in een van de vooraf bepaalde sectoren. Hier valt te denken aan import & export, plastic recycling, textiel en natuursteen. Dit hoge aantal uiteenlopende segmenten komt voornamelijk voort uit de uiteenlopende handelsondernemingen die zich vestigden in het nieuwe Euro China Trade Center (ECTC) in Den Haag. 16 wfia jaarverslag 2007
Sector Anders 16 ICT 7 Zakelijke Dienstverlening 5 Olie en Gas 2 Life Science 2 Lucht- en Ruimtevaart 1 Tuinbouw 1 Totaal 34 Soort Vestiging Afgelopen jaar zijn er 22 nieuwe Marketing & Sales kantoren bijgekomen in de regio. Een toename in aantal van meer dan twee keer vergeleken met voorgaand jaar (tien). Ook het aantal Europese hoofdkantoren is flink gestegen. Het aantal is bijna 3 keer zo hoog als vorig jaar (vier). Vestiging Marketing & Sales kantoor 22 Europees Hoofdkantoor 11 R & D 1 Totaal 34 Historisch overzicht tabel (2003-2007) Jaar Aantal bedrijven 2003 27 2004 40 2005 40 2006 17 2007 34 Fact Finding Trips In het jaar 2007 heeft de WFIA 98 keer een buitenlandse bedrijf weten te interesseren voor een fact finding bezoek (FFT) aan Westholland. De meeste bedrijfsbezoeken vonden plaats door Chinese bedrijven met 22 FFT, gevolgd door Verenigde Staten met 17 FFT, India 12 en Taiwan 10 FFT. wfia jaarverslag 2007 17
FFT per Land China 22 Verenigde Staten 17 India 12 Taiwan 10 Duitsland 6 Verenigd Koninkrijk 6 Japan 5 Rusland 5 Canada 4 Rest van de wereld 11 Totaal 98 Stedenbezoek Hieronder staat een tabel met daarin een overzicht welke steden zijn bezocht tijdens de Fact Finding Trips. Per FFT wordt meestal een bezoek gebracht aan meerdere steden. Bezoek Den Haag 54 Leiden 18 Delft 23 Zoetermeer 11 Kvk Haaglanden 21 Kvk Rijnland 4 PZH 6 aantal keer Leads > projects > gevestigd De accountmanagers plaatsen veelbelovende internationale bedrijfscontacten als leads op de leads-lijst van de WFIA. Een lead kan een upgrade kan krijgen tot project het bedrijf dient dan een intake letter getekend te hebben. Pas dan zal een account manager substantieel tijd steken in de samen werking met het internationale bedrijf en bijvoorbeeld een FFT organiseren. Als het bedrijf besluit een ves tiging in Westholland te openen, dan wordt het gevraagd een confirmation letter te tekenen. In de confirmation letter geeft het bedrijf zelf aan op welk adres het zich zal vestigen en de verwachte werkgelegenheid bij aanvang en na drie jaar. Lead Project Gevestigd China 39 25 14 Duitsland 6 3 Verenigd Koninkrijk 11 4 1 India 9 7 4 Japan 4 1 1 Taiwan 14 6 2 Verenigde Staten 21 14 6 Rest van de wereld 23 11 6 Totaal 127 71 34 Opgemerkt dient te worden dat er over het algemeen geen lineaire verbinding is tussen leads in een jaar en gevestigde bedrijven in dat jaar. Sommige leads zullen zich pas na een paar jaar vestigen en met sommige vestigers was het contact gelegd in voorgaande jaren. 18 wfia jaarverslag 2007
wfia jaarverslag 2007 19
20 wfia jaarverslag 2007
Organisatie: International Water Association (IWA) Land van herkomst: UK Vestigingen: UK, Singapore en Nederland Locating our operational office in The Hague at the end of 2007 was no co-incidence. The Netherlands shares our passion for water issues, and is nicely aligned with our philosophy and ambitions. WFIA has helped us tremendously, not only with finding us the right office, but also with personally helping our 8 employees who moved from the UK. They made sure that the whole transition occurred without a hitch, and smoothed the pathway for us. We are looking forward to an ongoing partnership with WFIA in our further development. The International Water Association (IWA) just had its 60th anniversary in November last year. The Association, founded by the Dutch, French and English, is now a global networking organisation that works with people at the top in water management. Paul Reiter, Executive Director IWA, The Hague wfia jaarverslag 2007 21
22 wfia jaarverslag 2007
2 Activiteiten en resultaten per land en per sector 2.1 Noord-Amerika In 2007 nam de economische groei in de VS aanzienlijk af tengevolge van de crisis op de huizen- en hypothekenmarkt. De waarde van de dollar nam gedurende het jaar gestadig af. Een zwakke dollar is goed voor de export, maar dit maakt tegelijkertijd investeringen in de sterke euroregio kostbaar voor Amerikaanse bedrijven. De Canadese economie die zeer verweven is met de VS, doet het iets beter maar ook hier zijn de gevolgen van de crisis in de VS zeer merkbaar. De verwachting voor 2008 is niet erg goed en de vrees is dat de Amerikaanse economie in een recessie terecht zal komen. De resultaten van de verkiezingen in november 2008 zullen hopelijk nieuw élan brengen. Het is op dit moment moeilijk te voorspellen wat het effect van de lage stand van de dollar zal zijn op de Amerikaanse investeringen in Europa. In het afgelopen jaar namen nieuwe Amerikaanse vestigingen in Nederland, en ook in onze regio, in aantal af. Maar het zou kunnen zijn, dat de lage koers van de dollar bedrijven juist zal aanmoedigen buiten de VS naar afzetmogelijkheden te zoeken. Wij zullen alert blijven en met partners als de NFIA* en EVD** inhaken op kansen en mogelijkheden in de diverse regio s en sectoren als deze zich voordoen. Resultaten Als resultaat van onze wervingsactiviteiten en samenwerking met andere partijen, ontvingen we 21 Amerikaanse en Canadese bedrijven voor nadere kennismaking met onze regio door middel van een een fact finding trip in 2007. Hiervan besloten 7 bedrijven om zich in Westholland te vestigen. Zij gaven in de confirmation letter aan hun nieuwe vestiging met 12 medewerkers te beginnen en verwachten na 3 jaar te groeien naar 97 arbeidsplaatsen. Activiteiten De samenwerking met een Amerikaans-Nederlandse consultancy groep van voormalige medewerkers van de NFIA en NDL (Nederland Distributieland) heeft in 2007 niet tot noemenswaardige resultaten geleid, zodat we besloten hebben om aan het einde van het jaar de overeenkomst niet in de huidige vorm te verlengen maar tot een no-cureno-pay overeenkomst over te gaan. Zij hebben een paar contacten aangebracht, die door de WFIA accountmanagers worden opgevolgd. Ten behoeve van het vinden van nieuwe leads wordt naar andere wegen en andere bronnen voor nieuwe bedrijfscontacten in de VS voor de WFIA gezocht. *NFIA Netherlands Foreign Investment Agency **EVD Economische voorlichtingsdienst wfia jaarverslag 2007 23
In 2007 werd door Financial Times op internet de FDI Atlas gelanceerd ten behoeve van bedrijven die zich internationaal willen oriënteren. Westholland was een van de eerste regio s die aan dit nieuwe project deelnam en zich in de atlas profileerde. Beurzen De WFIA heeft in 2007 in samenwerking met de NFIA aan een aantal evenementen en handelsbeurzen deelgenomen in Noord-Amerika. Hiermee werden niet alleen onze relaties met de betrokken NFIA kantoren en de Technisch Wetenschappelijke Attaché s, verbonden aan de consulaten, versterkt, maar werden oude en nieuwe contacten in prioriteitssectoren gelegd en aangetrokken. Voorafgaand en tijdens handelsbeurzen en andere investeringsevenementen maken de WFIA accountmanagers afspraken met vertegenwoordigers van branche organisaties, bedrijven, overheidsorganisaties en consultants met als doelstelling bedrijven te ontmoeten die vestiging in Europa overwegen. Activiteiten in de prioriteitssectoren ICT WFIA accountmanagers hebben wederom de CEBIT, Europa s grootste IT beurs in Hannover bezocht. Er nemen aan deze beurs 6000 standhouders deel vanuit de hele wereld, verdeeld over landenpaviljoens. De Amerikaanse US Commercial Service coördineert het Amerika paviljoen, wat een uitstekende gelegenheid is om op korte afstand Amerikaanse bedrijven te spreken over investeren in Nederland. Vooraf werd een pre-mailing verzonden. Tijdens de beurs vonden gesprekken plaats met meer dan 50 bedrijven, waarvan er 20 zich geïnteresseerd toonden in nadere informatie over Westholland. In Orlando, Florida hebben WFIA accountmanager de CTIA, de grootste beurs op het gebied van wireless internet en communicatie bezocht. Er werd een pre-mailing verzonden en hier werd met ca 30 bedrijven gesproken, waarvan 3 bedrijven geïnteresseerd bleken in de Europese markt. In Amsterdam vond in september één van de grootste jaarlijkse Europese beurzen op het gebied van multimedia plaats, de IBC. Ook hiervoor werden net als in eerdere jaren afspraken met deelnemende bedrijven gemaakt en zullen gelegde contact opgevolgd worden. Olie en Gas De WFIA heeft samen met de EVD en de IRO, de Nederlandse overkoepelende organisatie van bedrijven in de olieen gasindustrie, wederom deelgenomen aan het Nederlandse paviljoen op de jaarlijkse Offshore Technology Conference. De WFIA was medesponsor van de receptie die werd georganiseerd door het Nederlandse Consulaat in Houston / Miami en de IRO. Dankzij de afspraken die vooraf met bedrijven waren gemaakt, werd contact gelegd met 2 nieuwe leads en vestigde zich 1 bedrijf dat via de IRO met de WFIA in contact was gekomen in onze regio. Life Sciences Samen met het Bio Science Park Leiden, vertegenwoordigd door Leiden - Life Meets Science, nam de WFIA deel aan BIO 2007 in Boston, de grootste biotech beurs ter wereld. BIO is het belangrijkste internationale netwerk- en promotie evenement voor de sector Life Sciences. De WFIA participeerde in het Massachussetts Bio Techno programma en in een seminar georganiseerd door Oxford Intelligence. De WFIA vertegenwoordigers legden daar contact met een groot aantal belangrijke internationale adviseurs en een aantal vooraf geselecteerde bedrijven uit de sector Life Sciences. Als resultaat van BIO verwachten we dat 1 à 2 bedrijven zich in de nabije toekomst in Westholland zullen vestigen. 24 wfia jaarverslag 2007
Andere activiteiten In het najaar werd een kleine roadtrip georganiseerd langs een aantal bedrijven in Silicon Valley, Californië, aansluitend op het door de EVD georganiseerde Hightech Connections, een evenement waar Nederlandse en Amerikaanse hightech bedrijven elkaar konden ontmoeten. Ook werden het NFIA kantoor waar recent een aantal nieuwe medewerkers waren begonnen en het Netherlands Office of Science and Technology bezocht om onze regio extra onder de aandacht te brengen. Aansluitend werden ook bedrijfsbezoeken afgelegd in Atlanta en in Washington DC. Tijdens deze rond reis werd contact gelegd met een tweetal leads waarvan we op korte termijn resultaat verwachten, bezochten we een bedrijf dat definitief besloten heeft zich in onze regio te vestigen en werd een bedrijf bezocht dat uitbreidingsplannen heeft (investor relatons). 2.2 China China heeft in 2007 met een economische groei van 11,4% een record gevestigd. De handel tussen China en EU was 15,5% van het totale volume van buitenlandse handel van China, waardoor de EU de grootste handelspartner van China blijft. Binnen de EU handhaaft Nederland zich als tweede handelspartner van China. Met de oprichting van een speciaal fonds met een kapitaal van 200 miljard dollar wordt in het buitenland voorzichtig gezocht naar strategische investeringsprojecten. De Amerikaanse hypotheekcrisis en de val van de dollar hebben er toe geleid dat dit nieuwe investeringsfonds participatie heeft genomen in Amerikaanse banken. Naar verwachting zal dit nieuwe investerings fonds ook in Europa onderzoek doen naar strate gische investeringsmogelijk heden. De WFIA is nog niet betrokken geweest bij dergelijke transacties. In de toekomst zal misschien discussie plaats moeten vinden of wij dit tot onze activiteiten willen rekenen. In 2008 zal China in het teken staan van de Olympische Spelen. Naar verwachting zal hierdoor de Chinese economie verder groeien, maar de outbound activiteiten zullen wel enigszins getemperd worden. Resultaten In 2007 heeft de WFIA wederom een twintigtal fact findings in de regio georganiseerd voor Chinese ondernemingen. Veertien Chinese ondernemingen hebben zich in Westholland gevestigd, met bij aanvang 42 arbeidsplaatsen en met naar verwachting na 3 jaar meer dan 171 werknemers. In dit aantal is een groep van 9 ondernemingen die zich vooruitlopend op de totstandkoming van het Europe China Trade Center (Den Haag) al heeft gevestigd in Westholland. Een groot deel van de bedrijfsvestigingen is handelsonderneming. Bijzondere aandacht verdient de vooralsnog wfia jaarverslag 2007 25