Convenant Meldpunt Zorg en Overlast Partijen West Utrecht: Gemeente Woerden Gemeente Ronde Venen Gemeente Stichtse Vecht Zuid-Oost Utrecht: Gemeente De Bilt Gemeente Bunnik Gemeente Zeist Gemeente Utrechtse Heuvelrug Gemeente Wijk Bij Duurstede Lekstroom: Gemeente Houten Gemeente Nieuwegein Gemeente IJsselstein Gemeente Lopik Gemeente Vianen Centrumgemeente Utrecht 2013-2016 Organisaties: Politie Nederland Altrecht Careyn, Maatschappelijke Dienstverlening. GGD Midden-Nederland Kwintes MEE Utrecht, Gooi en Vecht SBWU Victas Vitras Bovenstaande partijen verbinden zich aan de realisatie en doorontwikkeling van het Meldpunt Zorg en Overlast. 1
Overwegingen 1) Vanaf 2008 werken bovengenoemde Partijen samen binnen het Meldpunt Zorg en Overlast om mensen met meervoudige, complexe problematiek toe te leiden naar de best passende vorm van hulpverlening. 2) Door deelname aan het Meldpunt Zorg en Overlast geven gemeenten invulling aan (een deel) van het prestatieveld 8 uit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning: De Openbare Geestelijke Gezondheidszorg. 1 3) In 2012 is het Meldpunt Zorg en Overlast herijkt. Deze herijking is beschreven in de notitie Doen wat nodig is. Op 28 juni 2012 heeft het Algemeen Bestuur van de GGD-MN gekozen voor variant C: een ontwikkelmodel, waarbij het meldpunt/expertisenetwerk Zorg en Overlast zich gaandeweg overdraagt aan het lokale veld. In een periode van 4 jaar onderzoeken de Partijen gefaseerd welke functies van het Meldpunt door het lokale veld kunnen worden overgenomen en waar het Meldpunt aanvullend moet blijven werken. 4) Op basis van de notitie Doen wat nodig is.. realiseren Partijen de volgende verbeteringen in het Meldpunt: vergroting van de bekendheid van het Meldpunt; naast zorg actief relaties leggen en uitbouwen met instanties op het gebied van veiligheid, wonen, onderwijs en werk & inkomen; binnen invloedsfeer van het meldpunt terugbrengen veelheid lokale overleggen door eenduidiger overlegstructuur; voor expertise relatie leggen met Veiligheidshuizen, Steunpunten Huiselijk Geweld, Adviesen Meldpunten Kindermishandeling en Centra voor Jeugd en Gezin; binnen invloedsfeer van het meldpunt afspraken maken/aanscherpen over onder meer: samenwerking, coördinatie van zorg, behandelverantwoordelijkheden, privacy, kosten, wachttijden en voorrangsregeling; toepassing van het uitgangspunt een gezin, een plan ; gebruik van (eenduidig) methodiek om cliënt te volgen. 5) Vanwege de herijking van het Meldpunt Zorg en Overlast en het vernieuwen van het oude convenant Meldpunt Zorg en Overlast sluiten de Partijen een nieuw convenant met elkaar af. Hiermee verbinden zij zich aan de realisatie en doorontwikkeling van het Meldpunt. 1 De Wmo geeft aan dat de OGGZ bevorderd dient te worden door: het signaleren en bestrijden van risicofactoren op het gebied van de OGGZ; het bereiken en begeleiden van kwetsbare personen en risicogroepen; het functioneren als Meldpunt voor signalen van crisis of dreiging van crisis bij kwetsbare personen en risicogroepen; het tot stand brengen van afspraken tussen betrokken organisaties over de uitvoering van de OGGZ 2
Komen overeen Artikel 1. Algemene bepalingen In dit convenant verstaan we onder: Partijen Organisaties/instanties aangesloten bij het convenant Meldpunt Zorg en Overlast OGGZ ( De Openbare Geestelijke Gezondheidszorg) Alle activiteiten op het terrein van de geestelijke gezondheid die niet worden voorafgegaan door een vrijwillige, individuele hulpvraag van een cliënt. Meldpunt Zorg en Overlast Bij het Meldpunt kunnen burgers en organisaties mensen aanmelden over wie men zich zorgen maakt of die overlast veroorzaken. 2 Het gaat om mensen die meervoudige, complexe problemen hebben op het gebied van gezondheid, wonen, geld en/of juridische kwesties. Het meldpunt maakt een beoordeling van de melding, waarna de aangemelde persoon gekoppeld wordt aan een organisatie (triage). Deze organisatie coördineert de inzet van passende hulpverlening voor de aangemelde persoon (coördinatie van zorg) en informeert het meldpunt over de voortgang van het hulpverleningstraject (monitoring). Ook informeert het Meldpunt de melder over wat er met de melding (is) gebeurd. Een andere belangrijke functie is het geven van informatie en advies aan melders, zodat deze in staat zijn om zelf actie te ondernemen (consult). Triage Het beoordelen van een melding en deze koppelen aan een van de organisaties uit het convenant die de inzet van hulpverlening gaat coördineren. Coördinatie van zorg Het coördineren van de inzet van hulpverlening. De zorgcoördinator stelt in overleg met de aangemelde persoon, zijn netwerk en betrokken organisaties een hulpverleningsplan op. Elke deelnemer is verantwoordelijk voor de uitvoering van zijn onderdeel van de hulpverlening en terugkoppeling hierover aan de zorgcoördinator. Deze coördinator volgt de voortgang van de uitvoering van het plan en onderneemt bij knelpunten actie om dit op te lossen. Monitoring Het volgen van het hulpverleningstraject van de aangemelde persoon. De zorgcoördinator informeert het meldpunt in ieder geval als er sprake is van stagnatie in de hulpverlening, de hulpverlening wordt afgesloten of de verantwoordelijke zorgcoördinator wijzigt. Hulpverlening Het uitvoeren van de hulpverlening op basis van het hulpverleningsplan. Het kan hierbij gaan om (een combinatie van) zowel informele als professionele hulp, die 2 Burgers en organisaties die signaleren dat iemand zorg behoeft of overlast veroorzaakt en dit aan het Meldpunt melden zijn bijv. familie, buren, politie, woningbouwverenigingen, energieleveranciers, huisartsen, paramedici. 3
lokaal dan wel bovenlokaal georganiseerd is. 3 Hierbij is de gespecialiseerde zorg bovenlokaal georganiseerd. 4 Bij overlast is er zo nodig samenwerking met het Veiligheidshuis. 5 De aanpak kan bestaan uit ongevraagde hulp voor mensen die niet kunnen (bemoeizorg) en repressieve maatregelen voor mensen die niet willen (dwang en drang). Artikel 2. Uitgangspunten Partijen onderschrijven de volgende uitgangspunten: Een gezin, een plan met coördinatie van zorg door een professional De hulp aan mensen in een meervoudige probleemsituatie beschouwen we alleen als effectief als zorg en ondersteuning integraal en gecoördineerd worden aangeboden en de interventies gericht zijn op het gehele cliëntsysteem. Uitgaan van eigen kracht van de cliënt en zijn/haar netwerk Ook bij kwetsbare mensen gaan we uit van de mogelijkheden, eigen kracht en eigen verantwoordelijkheid. Bij ondersteuning zoeken we actief naar een verbinding tussen de cliënt en diens sociale netwerk, vrijwilligers en van daaruit naar het netwerk van professionals. Specialistische hulp sluit aan bij lokaal aanbod De aanpak van hulpverlening biedt een zo licht mogelijke oplossing. Alleen als dit ontoereikend is zetten we intensievere interventies in. 6 Van belang hierbij is de notie dat er soms direct intensieve zorg geboden moet worden. De specialistische interventies sluiten aan bij het lokale aanbod en zijn hierop aanvullend. Transparantie in werkwijze en resultaten De verantwoordelijkheden van de partijen in het traject van triage, coördinatie van zorg en monitoring zijn helder. Hierover maken we bindende afspraken met elkaar. Ook is er een overzicht van meldingen, resultaten en trends beschikbaar.. 3 Bij hulpverlening die lokaal georganiseerd is kan deze worden uitgevoerd worden door bijv. het sociale netwerk, vrijwilligers, wijkteams, Wmo-loketten, schuldhulpverlening, werk en inkomen, maatschappelijk werk, huisarts. 4 Bij de gespecialiseerde zorg gaat het om psychiatrische hulpverlening, verslavingszorg en zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. De crisisdienst levert voor mensen in acute psychische nood spoedeisende (psychiatrische) hulpverlening. 5 Veiligheidshuis: samenwerkingsverband van ketenpartners en gemeenten om te komen tot een sluitende aanpak van overlast, huiselijk geweld en criminaliteit. 6 De hulp organiseren we zoveel mogelijk lokaal omdat de mensen daar wonen en hun sociale netwerk hebben. Regelmatig is meer expertise of specifieke deskundigheid noodzakelijk dan lokaal geboden kan worden, bijvoorbeeld omdat er sprake is van lichamelijke of verstandelijke beperkingen, van ernstige verslaving of van psychiatrische problematiek. Gemeenten organiseren de inzet van die bovenlokale expertise gezamenlijk via het Meldpunt Zorg en Overlast 4
Artikel 3. Doelstelling Meldpunt Zorg en Overlast Doel Het verbeteren van de kwaliteit van leven van mensen die aangemeld worden bij het Meldpunt en het terugdringen en voorkomen van overlast door deze mensen. Doelgroep Sociaal kwetsbare mensen met problemen op diverse levensgebieden. 7 Deze mensen vragen zelf niet om hulp, maar anderen maken zich wel ernstig zorgen om hen (zoals familie, buren, instanties). Ook kunnen zij ernstige overlast veroorzaken in hun omgeving. Functies De functies van het Meldpunt zijn: 8 meldpunt voor burgers en externe partijen (zoals politie, corporaties, huisartsen en paramedici) bij zorg en /of overlast, analyse, triage en toeleiding van mensen met meervoudige, complexe problematiek, consultatie, borging van de werkwijze coördinatie van zorg, monitoring op geaggregeerd niveau: problematiek, melders, trajecten etc. samenwerking met de veiligheidskolom (Veiligheidshuis), deskundigheids- en methodiekontwikkeling. Ontwikkelmodel De GGD-MN neemt namens de gemeenten de regie op zich om samen met betrokken organisaties de acties en activiteiten te realiseren die voortkomen uit de notitie Doen wat nodig is., model C. Werkgebied Het werkgebied van het Meldpunt omvat alle gemeenten die dit convenant hebben ondertekend. Artikel 4. Werkwijze Meldpunt Consult Het Meldpunt geeft informatie en advies aan burgers of professionals die contact opnemen met het Meldpunt voor de beantwoording van hun vraag. 7 Het kan dan gaan om mensen met een (combinatie) van psychiatrische-, verslavings-, psychosociale problematiek of een verstandelijke beperking. Problemen doen zich bijvoorbeeld voor op het gebied van verwaarlozing, vereenzaming, vervuiling van zichzelf en omgeving, dakloosheid, problemen op het gebied van financiën of huisvesting. 8 Deze functies zijn beschreven in variant C van de Herijking van het Meldpunt uit de notitie Doen wat nodig is.. : 5
Triage Een burger of organisatie doet een melding bij het Meldpunt. 9 Altrecht, Vitras/Careyn en GGD-MN voeren de triage uit. De melding wordt aan de organisatie gekoppeld, die het meest geschikt is om de inzet van de hulpverlening te coördineren. Het Meldpunt volgt de voortgang van het hulpverleningstraject en informeert de melder hierover. Coördinatie van zorg De triage koppelt de melding aan een van de volgende convenantpartners: Altrecht, Careyn, GGD-MN, Kwintes, MEE, Victas, Vitras of SBWU. De betreffende organisatie is verantwoordelijk voor de coördinatie van zorg. Hierbij gelden de volgende afspraken: het onvoorwaardelijk accepteren van de door het Meldpunt gekoppelde persoon als cliënt van de organisatie het gericht samenwerken met convenantpartners, externe organisaties (lokaal en bovenlokaal) en het Veiligheidshuis bij de aanpak en uitvoering van hulpverlening terugkoppeling aan het Meldpunt over de voortgang en afsluiting van de hulpverlening aanleveren kengetallen over cliënten en hulpverleningstrajecten knelpunten signaleren, bijdragen aan het realiseren van verbeteringen en beleidsontwikkeling zich houden aan de afspraken over de coördinatie van zorg Politie De politie heeft een actieve ondersteunende rol vooral bij zaken waar overlast of gevaar een rol spelen. Ook zorgt de politie voor de nodige afstemming met de justitiële keten. Convenantpartners De partijen die samenwerken in dit convenant brengen het Meldpunt onder aandacht bij burgers en organisaties die niet zijn aangesloten bij dit convenant. Werkafspraken De werkafspraken van het Meldpunt zijn beschreven in het protocol Werkafspraken en processen triage en front-office. Jaarlijks worden de werkafspraken geëvalueerd in het kader van continue kwaliteitsverbetering. Het protocol kan in goed overleg aangepast worden, na besluitvorming in de begeleidingscommissie. Artikel 6. Sturing en begeleiding Projectgroep Herijking Meldpunt Zorg en Overlast De projectgroep voert de opdracht van het Algemeen Bestuur van de GGD-MN uit om de herijking van het Meldpunt uit te werken. De projectleider is afkomstig van de GGD-MN. De projectgroep leden bestaan uit vertegenwoordigers van de deelnemende organisaties en een regionale ambtelijke afvaardiging van deelnemende gemeenten. 9 Meldpunt ontvangt melding via centraal telefoonnummer, mailadres of website. 6
Begeleidingscommissie De begeleidingscommissie heeft als taak om te waarborgen dat de afspraken uit het convenant worden nagekomen (beleids- en managementniveau). De voorzitter is afkomstig van de GGD-MN. De coördinator van het Meldpunt is secretaris. De overige leden zijn vertegenwoordigers van de deelnemende organisaties en een regionale ambtelijke afvaardiging van deelnemende gemeenten. De commissie komt minimaal 2 keer per jaar bijeen. Artikel 7. Financiering Financiering van het Meldpunt vindt als volgt plaats: Aannemen melding, triage, monitoring, terugkoppeling aan melder Centrum Gemeente Utrecht betaalt de inzet van GGZ-instellingen Altrecht en Kwintes op basis van een gemaximeerd aantal toe te leiden cliënten per jaar. Daarbij is de Algemene SubsidieVerordening van de gemeente Utrecht van kracht. De gemeenten nemen het Meldpunt Zorg en Overlast als lokale taak af van de GGD-MN. De gemeentelijke financiële bijdrage is gebaseerd op inwonersaantal. De inzet van GGD-MN, Careyn en Vitras wordt hiervan betaald. Het Zorgkantoor 10 financiert de inzet van MEE. Coördinatie van zorg Centrum Gemeente Utrecht betaalt de inzet van de GGZ-instellingen: Altrecht, Kwintes, Victas Financiering van GGD-MN, Careyn en Vitras vindt plaats op basis van afspraken die de afzonderlijke gemeenten hierover met de betreffende organisaties hebben gemaakt. Dit onderdeel wordt niet betaald uit de lokale taak die gemeenten afnemen van de GGD-MN Het Zorgkantoor financiert de inzet van MEE. Artikel 8: Afsluiten convenant Looptijd convenant De overeenkomst gaat in op de datum van de ondertekening en geldt tot en met 2016. Tussentijdse evaluatie Voor 2015 vindt een tussentijdse evaluatie plaats. Hierbij komt in ieder geval de ontwikkeling van de overdracht van het Meldpunt aan het lokale veld aan de orde (variant C uit de Herijking Meldpunt Zorg en Overlast ) en de realisatie van de verbeteringen uit de notitie Doen wat nodig is... Wijzigen Wijzigingen in het convenant kunnen worden aangebracht op basis van instemming van alle Partijen. De uitkomsten van een tussentijdse evaluatie of wettelijke noodzaak kunnen hier bijvoorbeeld aanleiding toe geven. Opzeggen 10 Het zorgkantoor verzorgt de uitvoering van de AWBZ. 7
Elke Partij kan haar deelname aan dit convenant opzeggen. Hiervoor is een opzegtermijn van een jaar van kracht. De ingangsdatum van de opzegging is 1 januari van een bepaald jaar. Dit gebeurt schriftelijk bij de GGD-MN met opgaaf van redenen. De GGD-MN informeert de deelnemende Partijen en begeleidingscommissie over de opzegging en de redenen hiervoor. Opzeggen van een deelnemer kan een lastenverzwaring betekenen voor de overige deelnemers of een bezuiniging op de operationele uitvoering. Uitbreiding convenantpartners Nieuwe partijen kunnen zich tussentijds aansluiten tot dit convenant. Hiertoe richt de betreffende partij een schriftelijk verzoek aan de GGD-MN. De begeleidingscommissie geeft hierover advies aan de Regionale Bestuurlijke Adviescommissies, die hierover een besluit nemen. De nieuwe partij sluit zich aan door het ondertekenen van een bijlage, die bij het convenant gevoegd wordt. 8
Namens de gemeente Bunnik De heer J. Eijbersen, wethouder Namens de gemeente De Bilt De heer H. Mittendorf, wethouder Namens de gemeente Houten Mevrouw N. Teeuwen, wethouder Namens de gemeente Lopik Mevrouw R. Westerlaken, wethouder Namens de gemeente Nieuwegein De heer H. Adriani, wethouder Namens de gemeente Ronde Venen Mevrouw E. Spil, wethouder Namens de gemeente Stichtse Vecht De heer J. Verkroost, wethouder 9
Namens de gemeente Utrecht De heer Mr. drs. V. Everhardt, wethouder Namens de gemeente Utrechtse Heuvelrug Mevrouw E. van Oostrum, wethouder Namens de gemeente Vianen De heer M. Verweij, wethouder Namens de gemeente Wijk bij Duurstede De heer J. Burger, wethouder Namens de gemeente Woerden Mevrouw mw. Y Koster, wethouder Namens de gemeente IJsselstein Mevrouw M. van Beukering, wethouder Namens de gemeente Zeist De heer B. de Vries, wethouder 10
Namens Altrecht Mevrouw R. Vernimmen, voorzitter Raad van Bestuur Namens Careyn, maatschappelijke dienstverlening De heer J. Hagedoorn, Directeur Maatschappelijke Dienstverlening Namens Kwintes De heer drs. J.W. van Zuthem, voorzitter raad van Bestuur Namens MEE Utrecht, Gooi en Vecht De heer drs. J.M. de Dreu, algemeen directeur Namens SBWU Mevrouw, M. van Loon, Raad van bestuur Namens Victas De heer H. Geerdink, bestuurder Namens Vitras De heer, Namens Politie Nederland Mevrouw M.H.C. Barendse, Politiechef Eenheid Midden-Nederland Namens GGD Midden-Nederland De heer mr. H. Kruisselbrink, directeur-arts 11
12