R A A K L I J N E N. Pijn en pijnbestrijding, een leerzame Klinische Conférence. LOK-poli voorziet in behoefte



Vergelijkbare documenten
Oktober Verantwoordelijkheidsverdeling in de zorg

Palliatieve zorg voor andere doelgroepen

Centrum Lichaam, Geest en Gezondheid

CVA Zorgketen regio Helmond. de Nazorg

Wanneer u niet meer kunt genezen HMC Team Ondersteuning en Palliatieve zorg

Overdracht in de palliatieve zorg Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant

COP-zorg. Consultteam Ondersteunende en Palliatieve zorg. Hein Visser, Mira Jong

WERKAFSPRAKEN OVER COMMUNICATIE ROND KWETSBARE OUDEREN

pagina 2 van 11 Als ik iets niet begrijp, dan voel ik mij vrij om vragen te stellen aan mijn zorgverlener(s). In een zorginstelling moet ik er zelf oo

Overdracht Palliatieve Zorg Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant

De behandelbevoegdheid van De behandelbevoegdheid van de verpleegkundig specialiste

Toezicht op netwerkzorg aan kwetsbare ouderen in de wijk

Wanneer genezing niet meer mogelijk is. Palliatieve zorg en consultatie

Hospice de Regenboog. Zorg in de laatste levensfase

Kwetsbare ouderen, samenwerking noodzakelijk! dinsdag 25 mei uur tot uur (personeels)restaurant Ziekenhuis Zevenaar

Evaluatie pilotfase. Inzet Specialist Ouderengeneeskunde in huisartsenpraktijk: pilot Deurne

Polikliniek voor pijnbestrijding. polikliniek bezoek

Psychiatrie en somatiek erkennen noodzaak tot samenwerking bij psychiatrische patiënten met somatische comorbiditeit

Eerste richtlijnen voor het omgaan met euthanasie vragen van cliënten en hun families die bij Geriant in behandeling zijn

Hoe heeft Geriant de hulp voor cliënten georganiseerd?

Pijnbestrijding De pijnpoli en pijnbehandeling

Nieuwsbrief voor doktersassistenten en praktijkondersteuners. Jaargang 2, nummer 1, februari ZorgDomein

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 13 juni 2013 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

Scholing Dementie: wees er vroeg bij!

Inleiding De stichting RHZ

Unieke mensen verdienen persoonlijke zorg. Ziekenhuiszorg voor mensen met een verstandelijke beperking

Ketenzorg dementie. Ketenzorg dementie in Zoetermeer

WERKAFSPRAKEN OVER COMMUNICATIE ROND KWETSBARE OUDEREN

Toetsingskader Toezicht op zorgnetwerken rond cliënten in de thuissituatie

Chronisch zieken en kwetsbare ouderen in de acute zorg. Yvonne Guldemond-Hecker Raad van Bestuur Huisartsen OZL

I N F O R M A T I E. o v e r het spreekuur voor geheugenproblemen

Richtlijn Communicatie in de GGZ-keten Drenthe

Topklinisch Centrum Lichaam, Geest en Gezondheid (CLGG)

Topklinisch Centrum Lichaam, Geest en Gezondheid (CLGG)

De verpleegkundig specialist Borstzorg Anna. (mammapoli)

Opname op de longafdeling

PRAKTIJK INFORMATIE. Huisartsenpraktijk Dolium. Adres Gebint 1b 5521 WD Eersel. Telefoon Huisartsen spoednummer

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Opname op de longafdeling. rkz.nl

Transmuraal Incident Melden (= T.I.M.) Miriam Eliel Coördinator transmurale zorg Westfriesgasthuis

Palliatief Consult Team

Logeerhuis In Via. Zorg onderweg

Zorg op maat voor Hart- en/of vaatziekten Waarom ontvangt u deze folder?

Analyserapport van de patiëntenvragenlijsten over de huisarts: Geertsen

Regionale coördinatiefunctie & triage

Nieuws vanuit de werkgroep vorming van een Regionaal Palliatief Advies Team in de regio s-hertogenbosch Bommelerwaard

Informatiebrochure voor patiënten Eerste bezoek

Generalistisch werkende artsen palliatieve geneeskunde in en vanuit het ziekenhuis. Jan Lavrijsen Maaike Veldhuizen Marlie Spijkers

specialistische hulp kleinschalig dichtbij

Analyserapport van de patiënten vragenlijsten over de huisarts: Veringa

Casemanagement bij kankerpatiënten

Ambulante behandeling Ouderen

Voortraject...2 Wat kan ik bij de aanmelding verwachten?...3 Wat kan ik bij de intake verwachten?...4 Behandeling...6 Afsluiting en nazorg

Anderhalvelijns zorg Hoe maak je het succesvol?

Unit voor palliatieve zorg en symptoombestrijding (PZU)

FUNCTIEONDERZOEK: SPIROMETRIE

Ondersteunende en palliatieve zorg

Keten Palliatieve Zorg

Door Cliënten Bekeken voor Huisartsenpraktijken. Groepspraktijk Huizen

Thuiszorg Sint Annaklooster. Uw wensen, onze zorg

Zorg op maat voor COPD & Astma Waarom ontvangt u deze folder?

SAMENVATTING. Samenvatting

Werkplan 2007 Netwerk Palliatieve Zorg Hoeksche Waard Vastgesteld 28 februari 2007

Als genezing niet meer mogelijk is

De psycholoog in Zuyderland Medisch Centrum. Medische Psychologie

Rapportage focusgroepen

Workshop voor Aon. Esther Pans. Ontwikkelingen in het medisch tuchtrecht met gevolgen voor het aansprakelijkheidsrecht. Donderdag 14 maart 2013

R A A K L I J N E N. Redactioneel Raaklijnen begin Regionale Werkconferentie Ketenzorg Dementie. Histamineprovocatietest

Resultaten van de studie naar casemanagement: de visie van huisartsen op casemanagement voor palliatieve zorg in de Westelijke Mijnstreek

CVA-zorg in beeld. Zorgprogramma Ketenzorg CVA regio Helmond Quartz. Inleiding

Multidisciplinaire poli pijnbestrijding

Zorgen rond kanker Bij wie van ons kunt u terecht?

Spreekuur voor geheugenproblemen. Het spreekuur vindt plaats in samenwerking met:

Recht op inzage Hoe vraag ik inzage in een patiëntendossier?

Analyserapport van de patiënten vragenlijsten over de huisarts: Knijnenburg

Poliklinische behandeling

Polikliniek familiaire tumoren. voor patiënten met familiaire belasting voor borst- en / of eierstokkanker

Is een transmuraal zorgpad palliatieve zorg dé oplossing voor de implementatie van het kwaliteitskader?

Brief van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Diagnostiek Regionale Transmurale Afspraken Utrecht Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD)

Analyserapport van de patiëntenvragenlijsten over de huisarts: LibertonI

Bezoek aan het spreekuur Orthopedie. Orthopedie

Afdeling Longziekten. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Poliklinische behandeling

Analyserapport van de patiënten vragenlijsten over de huisarts: P. Stamsnieder (2152-3)

In de bijlage treft u het definitieve rapport aan, uw reactie op het concept rapport is hierin verwerkt.

Innovaties en ontwikkelingen Elkerliek Ziekenhuis

COPD en Palliatieve Zorg

RESULTATEN NATIONALE PIJNMETING: PIJNPATIENTEN SIGNALEREN ERNSTIG GEBREK AAN ERKENNING EN GOEDE ZORG

Analyserapport van de patiënten vragenlijsten over de huisarts: Bakkum

Informatie over de lastmeter

Analyserapport van de patiënten vragenlijsten over de huisarts: Bakkum- de Klerk

- Vivium helpt u verder

Verslag Commissie Transmuraal Melden. 1 juni 2015 tot en met 31 december Amphia/Huisartsenkring West-Brabant

Diabetisch Voetulcus Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant

Rapport meldactie. Veiligheid in de Zorg

Recht op inzage Kinderen Klinisch dossier, poliklinisch dossier en radiologische gegevens Klinisch dossier

GVT-team. Gespecialiseerde Verpleging

1. Inleiding. Aanleiding

RESULTATEN PATIENTEN ENQUETE Hoe vaak heeft u in de afgelopen 6 maanden contact (spreekuur, huisbezoek, telefonisch consult) gehad met de HAPEC?

Netwerkbijeenkomst. Wijkverpleging, heringevoerd en nu?

Transcriptie:

Qualiteit regionale transmurale zorg Twintigste jaargang nummer 3 juli 2010 Redactioneel Pijn en pijnbestrijding, een leerzame Klinische Conférence Beoordelend laborant: een nieuwe functie in het Elkerliek ziekenhuis Medische overdracht van ziekenhuis naar verpleeghuis Afspraken over samenwerking zijn vastgelegd Ondersteuning zorggroepen door de Dienst Ondersteuning Ketenzorg Quartz LOK-poli voorziet in behoefte Nieuwe participant bij Quartz: Sint Annaklooster: Wonen-Zorg-Welzijn Mededelingen Mutaties specialisten Ouderengeneeskunde / huisartsen / verloskundigen / praktijkondersteuners Aankondigingen

Redactioneel door: Ans Hendrikx, medisch coördinator Quartz Met hopelijk een mooie zomer voor de boeg presenteer ik u graag deze Raaklijnen. Hoe belangrijk het is om elkaar op tijd en goed te berichten over uw gedeelde patiënten blijkt in dit nummer. Twee specialisten Ouderengeneeskunde geven aan wat er mis kan gaan als een zieke verpleeghuisbewoner voor een medisch specialistisch consult in het ziekenhuis komt en de retourberichtgeving naar de specialist Ouderengeneeskunde achterwege blijft. Een nieuwe handreiking over verantwoordelijkheidsverdeling bij samenwerking in de zorg op verzoek van de Inspectie is verschenen. Ook dit gaat over informatie-uitwisseling tussen betrokken hulpverleners, de verdeling en goede overdracht van taken en verantwoordelijkheden. De handreiking is gebaseerd op uitspraken van de Tuchtrechter en niet vrijblijvend. De ervaringen van huisarts Anke Pril met de LOKpoli staan centraal in het interview in de rubriek Raakvlakken. Zij twijfelt over het goede moment van verwijzen van een patiënt met lichamelijk onverklaarde klachten, veelvuldig artsenbezoek en vermoeden van somatisatieproblematiek. Marleen ten Doeschate, huisarts, werkt op de LOK-poli en legt uit wat de LOK-poli kan doen voor deze patiënten. Dezelfde Anke Pril blikt kort terug op de leerzame Klinische Conférence van de pijnspecialisten van het Elkerliek ziekenhuis over pijn en pijnbestrijding. Wist u dat de afdeling Radiologie van het Elkerliek ziekenhuis de eerste vier beoordelend laboranten in Nederland heeft rondlopen? Zij beoordelen röntgenfoto s met een indicatie voor een spoedverslag. Deze laborant heeft de tijd om de patiënt te spreken om beter te kunnen beoordelen wat de klachten zijn. De patiënt heeft de uitslag vaak sneller! De Dienst Ondersteuning Ketenzorg van Quartz ondersteunt de huisartsen en zorggroepen ELAN en PoZoB. Quartz is druk bezig met het adviseren en ondersteunen bij de totstandkoming van diverse eerstelijns DBC s. Zoals u weet wordt er heel wat jaren samengewerkt in Helmond onder de Quartz-vlag door het Elkerliek ziekenhuis, de Vereniging Medisch Staf, de RHV, de GGZ Oost Brabant, De Zorgboog en Savant Zorg. Nu mogen we ook een nieuwe zorgaanbieder in de regio en nieuwe participant bij Quartz verwelkomen: Sint Annaklooster stelt zich aan u voor. De redactie wenst u een fijne vakantie toe. 2

Pijn en pijnbestrijding, een leerzame Klinische Conférence door: Anke Pril, huisarts Op woensdag 14 april jl. werd een Klinische Conférence gehouden over het onderwerp pijn en pijnbestrijding. De pijnspecialisten van het Elkerliek ziekenhuis, Böhncke, Bruinsma en Fava, gaven een heldere uiteenzetting van de mogelijkheden van pijnbestrijding. De eerste lezing had als titel: van niets tot een erkende pijnpolikliniek met erkende pijnspecialisten. Anesthesioloog Böhncke zette helder uiteen wat een erkende pijnspecialist kan, zowel invasief als niet-invasief, maar ook wat hij niet kan. Ook stipte hij kort aan dat de maatschap Anesthesiologie een polikliniek Pijnbestrijding wil ontwikkelen in Deurne. Anesthesioloog Bruinsma navigeerde ons daarna via de soorten pijn door het oerwoud van opiaten. Hij gaf aanwijzingen welk opiaat het beste gekozen kan worden bij de verschillende soorten pijn. Als laatste een uiteenzetting van de verschillende priktechnieken bij de verschillende pijnsoorten, geïllustreerd met heldere plaatjes door anesthesioloog Fava. Hij vertelde dat de patiënt niet direct effect kan verwachten. Sterker nog, het is mogelijk dat de patiënt eerst verergering van de pijn kan krijgen. De pijnspecialisten van het Elkerleik ziekenhuis zijn voor consultatie 24 uur per dag bereikbaar. Beoordelend laborant: een nieuwe functie in het Elkerliek ziekenhuis door: Jasper van Veen, beoordelend radiologisch laborant Linda Vissere, Dorothe Vorstenbosch, Henk Knoops Even voorstellen; Jasper van Veen, Henk Knoops, Linda Vissere en Dorothe Vorstenbosch, de eerste vier beoordelend laboranten in Nederland. Het gaat hier om een nieuwe functie op de afdeling Radiologie in het Elkerliek ziekenhuis. De functie is ontstaan om de radiologen te ontlasten en de laboranten meer uitdaging te geven in hun vak. Een soort Physician Assistent voor de radiologisch laborant. 3

Wat houdt de functie in? Deze laboranten beoordelen röntgenfoto s met een indicatie voor een spoedverslag. Dit is onder andere het geval wanneer de huisarts een patiënt instuurt met de vraagstelling fractuur. De beoordelend laborant schrijft een voorlopig bericht. Dit bericht krijgt de patiënt mee voor de huisarts. Indien noodzakelijk wordt de patiënt door deze laborant doorverwezen naar de SEH. Binnen 24 uur controleert een radioloog de uitslag, zodat eventuele fouten hersteld kunnen worden. De voordelen op een rij: De radiologen kunnen zich bezighouden met het beoordelen en verslaan van onderzoeken, zonder hierbij continu gestoord te worden voor spoedverslagen. Hierdoor zijn de verslagen sneller beschikbaar. De radiologisch laborant heeft een nieuwe uitdaging én zij motiveren andere laboranten de kwaliteit te verbeteren. Zowel een radioloog als een laborant kijkt naar dezelfde foto; vier ogen zien meer dan twee. De patiënt heeft de uitslag vaak sneller. De beoordelend laborant heeft tijd om de patiënt te spreken, waardoor deze duidelijker kan maken wat de klachten zijn. Dit helpt bij de beoordeling. Omdat de opleiding intern gegeven wordt door de radiologen, is de begeleiding intensief. Een afstudeerproject over deze functie heeft aangetoond dat de veiligheid van de patiënt niet in het geding komt. Het aantal fracturen die de laborant mist zijn verwaarloosbaar. Er is inmiddels ook landelijke belangstelling voor deze ontwikkeling en de beroepsvereniging is bezig er een officiële studie van te maken. Waar deze ontwikkeling eindigt wij weten het niet. Maar het maakt weer eens duidelijk hoe dynamisch de zorg is. Medische overdracht van ziekenhuis naar verpleeghuis door: Rini Eringfeld, specialist Ouderengeneeskunde, De Zorgboog en Hettie Suurd, directeur Novicare/specialist Ouderengeneeskunde, Savant Zorg Mevrouw M., 78 jaar, komt op een dinsdag vanuit het ziekenhuis naar een somatische afdeling in het verpleeghuis. In het ziekenhuis was zij opgenomen in verband met een val, gecombineerd met een verwaarloosde diabetes mellitus. Zij zou 24 uur op de grond gelegen hebben en bij de overdracht heeft zij nog veel decubituswonden op borst en benen/voeten. Mevrouw gebruikt veel medicatie. Een verpleegkundige overdracht is geschreven. De medische overdracht volgt nog. 4

Bij laboratoriumonderzoek blijkt dat er al langer bestaande forse leverfunctieafwijkingen zijn. Gedurende de eerste weken in het verpleeghuis valt op dat mevrouw vreemd gedrag vertoont. Stopt de krant in de mond, gooit spullen op de grond en oogt zeer verward. Hoe was dit in het ziekenhuis, welke onderzoeken zijn verricht en welke medische diagnoses zijn gesteld? Overdracht Verdorie, waar blijft die overdracht? De medisch secretaresse even vragen na te bellen. Tevens zelf ook nog even met de specialist bellen; ik krijg deze echter maar niet te pakken. Drie maanden na opname ligt op een dag de brief van de specialist in mijn postvakje. Wat ging er mis? Bij een dergelijke complexe casus was het prettig geweest als de overdracht, conform de afspraken, binnen ca. twee weken was gebeurd. Daarnaast blijken de brieven van de consulterende medisch specialisten tijdens ziekenhuisopname naar de huisarts gestuurd te zijn. De huisarts is echter niet meer de hoofdbehandelaar bij in het verpleeghuis opgenomen patiënten. Mij bereiken deze berichten dus nooit. Was dit een incident? Nou nee helaas komt dit regelmatig voor. Wij willen graag goede medische zorg bieden aan deze vaak complexe patiënten. Een goede zaak waar we ons samen in de regio hard/hart voor maken. Oproep Daarom via deze Raaklijnen een oproep aan alle specialisten om bij het ontslag van de patiënt naar het verpleeghuis een voorlopige medische overdracht mee te geven. De medische zorg in de keten kan hierdoor doorgaan op een niveau waar we in deze regio voor staan. Verbeterpunt Daarnaast zien we nog een verbeterpunt: vermeld bij definitief ontslag naar het verpleeghuis de naam van de specialist Ouderengeneeskunde op het ponsplaatje in plaats van de naam van de huisarts. Dit voorkomt dat brieven per abuis naar de huisarts gestuurd worden. Quartz gaat dit voor ons regelen. Hopende op jullie medewerking in deze en uitgaande van een verdere verbetering van de goede samenwerking in de regio Helmond. 5

Afspraken over samenwerking zijn vastgelegd door: Ans Hendrikx, medisch coördinator Quartz Solo geneeskunde en ieder is met zijn eigen ding bezig zijn uit den boze. Of het nu gaat om zorgverleners binnen een instelling of uit verschillende zorginstellingen, de kwaliteit komt in gevaar als de samenwerking tussen deze zorgverleners niet goed loopt. Daarom hebben tien veldpartijen uit de zorg op verzoek van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) de 'Handreiking verantwoordelijkheidsverdeling bij samenwerking in de zorg' opgesteld. Artsen aanspreekbaar De handreiking is bedoeld om goede communicatie en duidelijke afspraken over de regie in de zorg te bevorderen. Voor patiënten is het niet altijd duidelijk wie het aanspreekpunt is voor vragen en wie de zorgverlening coördineert. Dit kan de veiligheid van patiënten en de kwaliteit van zorg in gevaar brengen. De 'Handreiking' is mede gebaseerd op een aantal uitspraken van de tuchtrechter. Artsen zijn aanspreekbaar als samenwerking, coördinatie, informatieoverdracht of communicatie misgaat en de patiënt hierdoor schade oploopt. In het toezicht op het operatieve proces (TOP) en oncologie kijkt de IGZ al geruime tijd naar het functioneren van de zorgketen. Bij oncologie bijvoorbeeld is voor de IGZ het toetsingskader: weet de patiënt in elke fase van zijn behandeling wie aanspreekpunt is voor zijn zorgverlening? Én kunnen we dat ook in het patiëntendossier terugvinden? Checklist In de Handreiking staat een checklist met dertien aandachtspunten, zoals het benoemen van een aanspreekpunt, een inhoudelijke eindverantwoordelijke en het benoemen van een zorgcoördinator of casemanager. Ook moeten de zorgverleners die samenwerken voldoen aan een up-to-date behandelplan, informatie-uitwisseling tussen betrokken hulpverleners, gezamenlijke dossiervoering, de verdeling en goede overdracht van taken en verantwoordelijkheden, het tijdig doorverwijzen naar andere zorgverleners en het creëren van momenten voor overleg en evaluatie. Niet vrijblijvend Dat het niet vrijblijvend is, blijkt uit de aankondiging van de IGZ dat de Handreiking gebruikt wordt bij onderzoek naar incidenten en calamiteiten. Deze Handreiking is van kracht per 1 februari jl. In de tweede helft van 2013, tegen het einde van de beoogde implementatietermijn, zal een eerste evaluatie van de Handreiking plaatsvinden. De Handreiking wordt onderschreven door KNMG, V&VN, KNOV, KNGF, KNMP, NIP, NVZ, NFU, GGZ Nederland en NPCF. 6

Voor meer informatie over de Handreiking en de checklist met 13 aandachtspunten zie knmg.artsennet.nl. Rol van Quartz De komende tijd zal Quartz in de verschillende multidisciplinaire werkgroepen en ketenzorgprogramma s (CVA, dementie, palliatieve en oncologische zorg) van de Handreiking gebruik maken om de samenwerking en communicatie en de verantwoordelijkheidsverdeling in de keten te verbeteren. Ondersteuning zorggroepen door de Dienst Ondersteuning Ketenzorg Quartz door: Riny Deelen, coördinator DOK en Peter Martens, manager Quartz De Dienst Ondersteuning Ketenzorg (DOK) van Quartz ondersteunt regionale huisartsen en zorggroepen bij het tot stand brengen en het uitvoeren van de diverse DBC s. Momenteel doet de DOK zaken met de zorggroepen PoZoB en ELAN. Mede door Quartz is tot stand gebracht: DBC s voor Diabetes, Astma/COPD (in pilot fase) en de CVRM (in ontwikkeling) ten behoeve van de zorggroep PoZoB. Diabetes-DBC ten behoeve van de zorggroep ELAN. De expertise van Quartz is door de samenwerking met de huisartsen (zorggroepen) nog verder toegenomen en Quartz wil deze in de toekomst graag blijven inzetten bij verdere ontwikkeling van de chronische zorg. 7

LOK-poli voorziet in behoefte door: Arnold Otten, tekstschrijver R A A K V L A K K E N Anke Pril en Marleen Doeschate De eerste initiatieven om te komen tot een speciale poli voor mensen met lichamelijk onverklaarde klachten, de zogenoemde LOK-poli, dateren al uit 2003. Ongeveer vier jaar later is de poli daadwerkelijk van start gegaan. Tijd voor een tussenbalans, opgemaakt met de huisarts van de poli, Marleen ten Doeschate en de in Helmond werkzame huisarts Anke Pril. Een dag per week is Marleen ten Doeschate verbonden aan de LOK-poli. In het gebouw van de GGZ Oost Brabant, op het terrein van het Elkerliek ziekenhuis, ziet de arts twee nieuwe patiënten per dag en komen er twee voor een afsluitend adviesgesprek. Deze patiënten hebben vooraf een uitgebreide vragenlijst ingevuld. Ze komen eerst bij mij voor een consult van ongeveer een uur. Ik voer een medische en diagnostische anamnese uit en doe lichamelijk onderzoek. Daarna is er een gesprek van een uur met onze GGZpsycholoog. Na afloop daarvan overleggen wij samen over het vervolg en hebben we ook samen, na ongeveer twee tot drie weken, een adviesgesprek met de patiënt. Van dat adviesgesprek wordt een brief naar de verwijzende huisarts gestuurd. Ook wordt het advies aan de patiënt en diens reactie daarop telefonisch doorgesproken met de huisarts. Criteria Volgens Marleen ten Doeschate is de bekendheid met de mogelijkheden van de LOK-poli goed. Toch krijgt ze van lang niet alle huisartsen en specialisten verwijzingen. Hoe komt dat? Weet ik niet, antwoordt de arts, sommige huisartsen hebben misschien het idee dat ze het zelf kunnen handlen. En misschien is dat ook wel zo. Vraag is dan of de verwijscriteria wel bij iedereen helder zijn. Ook Anke Pril heeft af en toe twijfels bij een verwijzing. Je vraagt je wel af of 8

je het goede moment kiest, ja. Ik verwijs toch meer op gevoel. Als ik er echt niet meer uitkom bij een patiënt, als ik op een dood spoor zit, vind ik het heel fijn als er eens iemand anders meekijkt. Bovendien loop je het risico dat je bij die patiëntengroep een blinde vlek ontwikkelt; dat je de echte klachten niet meer herkent. Marleen ten Doeschate begrijpt de twijfel van haar collega. Toch heb ik nog bij geen enkele verwijzing het idee gehad dat er te vroeg verwezen is. Eerder andersom. Bovendien zijn er geen echt harde criteria. Het is zachte materie. Als de arts met deze patiënten vastloopt, hebben wij hier meer mogelijkheden en vooral meer tijd om te helpen. Motivatie De ervaringen bij de LOK-poli lijken goed. Lijken, want nader wetenschappelijk onderzoek moet in de komende jaren meer uitwijzen over effectiviteit en doelmatigheid. Volgens Marleen ten Doeschate is wel de motivatie van de patiënt van groot belang. Er zijn mensen die de hakken in het zand zetten. Zeker als ze de link leggen tussen de GGZ en hun klachten. Ze hebben dan het gevoel dat we ze aan willen praten dat het tussen de oren zit. Is de locatie wat dat betreft dan wel goed? Ten Doeschate: Als mensen goed geïnformeerd worden wel, ja. Maar het moet wel goed uitgelegd worden. Wat dat betreft is het ook beter dat we niet ín het ziekenhuis zitten. Dat zou een verkeerde verwachting wekken. Dan denken mensen misschien dat er een bataljon aan specialisten naar hun klachten komt kijken, terwijl dat niet het geval is. Aan de andere kant worden de mensen wel degelijk uitgebreid bekeken en besproken. Die erkenning die ze vaak zoeken, dat serieus genomen worden, dat gebeurt dus zeker wel. Behoefte Volgens Anke Pril voorziet de LOK-poli in een duidelijke behoefte. Ook de logistiek rond de verwijzing is goed. Alleen weet ik dat pas sinds kort, lacht ze. Ik dacht bijvoorbeeld dat je het verwijsformulier met de hand moest invullen, terwijl het op de website van Quartz digitaal in te vullen is. Dan heb je veel meer plek om je verwijzing te motiveren. Voor mij biedt de LOK-poli regelmatig uitkomst. Vanochtend liep mijn spreekuur bijvoorbeeld weer enorm uit omdat zo n beetje alle lokkers op de stoep stonden. Niet prettig voor de patiënten in de wachtkamer, voor de dokter en voor de mensen met LOK-klachten zelf, omdat die zich opgejaagd voelen. Informatie en contact Informatie of aanmelden LOK poli: via secretariaat Volwassenen GGZ Oost Brabant: 0492 84 80 02. Hebt u verbeterpunten voor de LOK-poli? Bel of e-mail projectleider Annetje Dieleman, telefoonnummer: 0492 59 51 74, e-mail: adieleman@elkerliek.nl. Voor meer informatie en documenten over de LOKpoli: zie www.quartztransmuraal.nl. 9

Wat zijn de kenmerken en verwijsrichtlijnen van LOKpatiënten? Richtinggevende situaties of patiëntkenmerken: Leeftijd is tussen 18 en ca. 70 jaar. Zonder afdoende medische verklaring: veelvuldig artsbezoeken, diagnostische testaanvragen, lang- of kortdurend medicijngebruik. U vermoedt psychosomatiek of somatisatieproblematiek. Voorbeelden van veel voorkomende symptomen: chronische vermoeidheid, pijnklachten, functionele buik- of darmklachten, prikkelbare darmsyndroom, hoofdpijnklachten, aspecifieke lage rug- of nekklachten, functionele hartklachten, fybromyalgie. 10

Nieuwe participant bij Quartz: Sint Annaklooster: Wonen-Zorg- Welzijn door: Ronnie Dekkers, manager zorg, Sint Annaklooster Stichting Sint Annaklooster is een brede zorginstelling in de regio Helmond en Eindhoven. Met een op maat gesneden aanbod van zorg- en dienstverlening willen we mensen in moeilijke situaties ondersteunen en begeleiden. Onze visie op zorg is samen te vatten in drie begrippen; zorgzaam, snel en persoonlijk. Naast lichamelijke verpleging en verzorging is er aandacht voor zingevingsvragen en psychosociale noden. Daarbij respecteren we elke levensovertuiging. In onze zorgverlening komen we zoveel mogelijk tegemoet aan de wensen en behoeften van onze cliënten/gasten en bieden we ondersteuning aan hun naasten. Sinds 2007 wordt in Helmond verpleging en verzorging in de thuissituatie geboden, waaronder palliatieve zorg en dienstverlening. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de kennis en ervaring die is opgedaan door de zorgverlening binnen high care Hospice de Regenboog te Eindhoven, dat onderdeel is van stichting Sint Annaklooster. Om de kennis en ervaring binnen de palliatieve zorg en CVA-zorg met de verschillende partners verder te ontwikkelen en breder in te zetten, is de stichting Sint Annaklooster toegetreden tot het ketenprogramma Palliatieve zorg en CVA van Quartz. Deze kennis en expertise wordt ook ingezet binnen het door stichting Sint Annaklooster op te zetten Kenniscentrum op het gebied van palliatieve zorg. Eind 2010 zal Valkenhaege, hospice en logeerhuis aan de 1e Haagstraat in Helmond worden geopend. Hier worden twaalf appartementen gerealiseerd waar palliatieve zorg en ziekenhuis-verplaatste zorg worden geboden. Er is 24 uur per dag aanwezigheid van verpleegkundige zorg en dienstverlening. Naast het Kenniscentrum Palliatieve Zorg wordt ook het kantoor van Thuiszorg Helmond op deze locatie gehuisvest. Voor meer informatie kunt u onze website raadplegen via www.sintannaklooster.nl of u kunt telefonisch contact opnemen via het thuiszorgkantoor aan het Zuidende 25a, telefoonnummer: 0492 52 37 33. 11

Mededelingen Enquête onderzoek digitaal verwijzen De coördinatoren van de transmurale stichtingen doen gezamenlijk onderzoek naar de kwaliteit en efficiëntie van het digitale verwijzen, zoals we daar sinds een aantal jaren gebruik van maken (zie ook het artikel in Raaklijnen van januari 2010). Wij hebben een stagiaire van de Universiteit Maastricht (Annelieke Niezen) in de arm genomen om het onderzoek nader vorm te geven. Het onderzoek bestaat uit een kwantitatief en een kwalitatief deel. In het kwantitatieve deel onderzoeken we in hoeveel gevallen van de nieuw verwezen patiënten wordt gekozen voor een verwijs- of combinatieafspraak. In het kwalitatieve deel onderzoeken we, via interviews en digitale vragenlijsten, hoe en waarom zorgverleners keuzes maken bij het digitale verwijzen. Daartoe worden huisartsen, specialisten en polikliniekmedewerkers benaderd. In de maand juni hebben alle huisartsen in de regio, die zijn aangesloten op ZorgDomein, per e-mail een digitale vragenlijst ontvangen. Begin juli wordt een vragenlijst verzonden naar de contactpersonen ZorgDomein van de specialisten en polimedewerkers. Graag willen wij deze enquête nog eens onder uw aandacht brengen. Wij hopen dat iedereen mee wil werken aan het onderzoek. Het is uiteraard de bedoeling dat het onderzoek informatie oplevert, waarmee het digitale verwijzen verbeterd kan worden. Overzicht scholingen regionaal De activiteiten van Quartz kunt u vinden op de digitale agenda van de website van Quartz. Sinds kort zijn ook de regionale activiteiten hier te vinden. Onder Algemeen > Agenda Quartz komt u via de Agenda regio op de website van stichting Fast terecht, waar een overzicht staat van alle activiteiten en scholingen in de regio Zuidoost-Brabant. Doorverwijzing naar de casemanager Dementie De casemanager Dementie is een gespecialiseerd verpleegkundige deskundig in de begeleiding van mensen met dementie en hun naaste. Hij/zij kan ondersteunen in het organiseren en coördineren van zorg. Mensen met een diagnose dementie kunnen door de huisarts, geriater, neuroloog of GGZ-specialist worden doorverwezen naar de casemanager. Dit kan direct nadat de diagnose is gesteld, of in een later stadium. Met deze verwijzing wordt een aanvraag ingediend bij De Zorgboog of Savant Zorg, waar de casemanagers Dementie werkzaam zijn. Wij willen u er op attenderen dat u voor verwijzing gebruik kunt maken van de verwijsformulieren op de website van Quartz. Deze kunt u vinden bij Professionals > Formulieren > Ketenzorg dementie. 12

Wetenschappelijke avond voor huisartsen en medisch specialisten op 7 september 2010 Jarenlang was het een traditie om in het Elkerliek ziekenhuis een wetenschappelijke bijeenkomst te organiseren voor huisartsen en medisch specialisten. De laatste bijeenkomst heeft plaatsgevonden in 2005. Dit jaar wordt deze wetenschappelijke bijeenkomst in ere hersteld en wel op dinsdagavond 7 september 2010! Dan presenteren nieuwe enthousiaste huisartsen en specialisten met een frisse kijk op de zorg zich vakinhoudelijk. Hiervoor wordt accreditatie aangevraagd. Na afloop van het wetenschappelijke deel is er een gezellig samenzijn in een informele ambiance, onder het genot van een hapje en drankje. De uitnodiging volgt nog. 13

Mutaties specialisten Ouderengeneeskunde / huisartsen / verloskundigen / praktijkondersteuners Mutatie de heer U.L. Schultz, huisarts Oude adres: Dunantweg 16 te Deurne Nieuwe Adres: huisartsenpraktijk Schultz Kerkstraat 8B 5751 BH Deurne Telefoonnummer: 0493 32 04 45 Faxnummer: 0493 31 78 84 Mutatie huisarts Met ingang van 1 juli 2010 beëindigt de heer A.C.G.M. van Thiel zijn werkzaamheden in de huisartsenpraktijk Mierlo. Aankondigingen Workshop Medicatie - inhalatie bij astma en COPD Maandag 6 september 2010 Locatie: Rooseveltzaal, vergadercentrum Elkerliek ziekenhuis Tijd: 16.30 uur tot 19.00 uur Grande Conférence te Napels Van 22 t/m 26 september 2010 Insulinescholing Donderdag 30 september 2010 Locatie: nog niet bekend Tijd: nog niet bekend Klinische Conférence Donderdag 28 oktober 2010 Locatie: Rooseveltzaal, vergadercentrum Elkerliek ziekenhuis Tijd: 17.00 uur tot 18.30 uur 14

Kick off eerstelijns diagnostiek via ZorgDomein Woensdag 3 november 2010 Locatie: Elkerliek ziekenhuis Tijd: 17.00 uur Vakgroepoverleg praktijkondersteuners Maandag 8 november 2010 Locatie: Van Brabantzaal, vergadercentrum Elkerliek ziekenhuis Tijd: 16.30 uur tot 19.30 uur Lustrumsymposium Quartz Woensdag 17 november 2010 Locatie: Auditorium, Elkerliek ziekenhuis Tijd: 15.30 uur tot 21.00 uur Scholing Pijn bij kanker Donderdag 27 januari 2011 15

Colofon Redactie Friso Delemarre Ans Hendrikx Elke Coppus Rob Linssen Janny Wildschut Sander van der Wolk Tekst blz. 8, 9 en 10: Comtext Helmond, Arnold Otten Secretariaat Marion Steinmann / Ine van Gerwen T: 0492-59 51 60 E: quartz@elkerliek.nl 16