Voorwoord door staatssecretaris Van Rijn 11 Inleiding 13 BLOK I. Ontwikkelingen in samenleving en vakgebied 17 Intermezzo I De patiënt aan het woord 19 Hoofdstuk 1. De toekomst van de Nederlandse gezondheidzorg 21 Philip J. Idenburg, Vivian Dekkers (BeBright) Hoofdstuk 2. Wat is jouw ikigai? Het is waard om te leven! 43 Wieke Paulusma (raadslid D66) Hoofdstuk 3. Inspectie en zorg 53 Anja Jonkers, Hans Schoo (Inspectie voor de Gezondheidszorg) en Nephtis Brandsma (interviewer) Intermezzo II. En zo eet je twee jaar een boterham met kaas 63 Rob Stam (lid Raad van Bestuur Thebe), Bob Vermaak (interviewer) Hoofdstuk 4. Verzekeraars 67 Jeroen Crasborn (Achmea) Hoofdstuk 5. Vakbond en zorg 83 Corrie van Brenk, Marco Borsboom, Leon van der Elsen, Bettie Heerma van Vos, Rian van Nispen, Marianne van der Pol en Kitty Poppelaars (FNV) Maklu 5
Intermezzo III. Florence Nightingale Instituut 97 Nannie Wiegman (Florence Nightingale Instituut) en Nephtis Brandsma (interviewer) Hoofdstuk 6. Een korte historie van pensioenfondsen Zorg & Welzijn 103 Judith Scherrenberg (Edmond Halley) Hoofdstuk 7. Fusies in de zorg 115 Nicole Kuijer (Sociaal Economische Raad) Hoofdstuk 8. Fusies in praktijk 127 Els Huisman (De Voort Advocaten/Mediators) Hoofdstuk 9. Transparantie in de zorg- en welzijnssector 135 Bob Vermaak (e-democracy) Intermezzo IV. Interview met de voorzitter van de cliëntenraad van Thebe De Vloet 141 Ad Mutsaers (Thebe De Vloet), Bob Vermaak (interviewer) BLOK II. Ontwikkelingen intern 145 Intermezzo V. De komende tien jaar verandert er meer in de (ouderen-)zorg dan in de afgelopen honderd jaar 147 Marco Wisse (Vivium Zorggroep) Hoofdstuk 10. Ontwikkelingen in HR en functies in de zorg 157 Astrid Westerbeek (FWG) Hoofdstuk 11. Bezuinigingen 167 Nephtis Brandsma (uitwerking), Esther Lusse, Mark Nijssen, Bas van der Velde (Rijnconsult) 6 Maklu
Hoofdstuk 12. Zorg en Innovatie 177 Waldemar Hogerwaard (Zorginnovatiewinkel) Intermezzo VI. Privacy in de zorg 189 Wieke Paulusma (Raadslid D66) Hoofdstuk 13. Sturing in de zorg 195 Han Geisler (WH2G bv) BLOK III. Stand van de medezeggenschap 203 Intermezzo VII. Interview Cécile Vilrokx, Amphia 205 Cécile Vilrokx (Verpleegkundige Regieraad) en Miranda Dahlhaus (tekstschrijver/journalist) Hoofdstuk 14. Medezeggenschap binnen de zorg- en welzijnssector 209 Jolande Janssen (De Voort Advocaten/Mediators) Intermezzo VIII. Interview met de or van De Twentse Zorgcentra 223 Hoofdstuk 15. Zorg en cliëntmedezeggenschap in beweging 225 Hans van Dinteren (NCZ) Hoofdstuk 16. Cliëntenraadsels Medezeggenschap zonder omwegen 235 Marijke Burger (AMC) Intermezzo IX. Heldere taakverdeling bij grote trajecten 249 Leendert de Lange (Tweede kamerlid VVD) en Nephtis Brandsma (interviewer) Hoofdstuk 17. Experimenteel vernieuwen 255 Susanty Nap en Nico Siffels (Mede) Maklu 7
Hoofdstuk 18. Zelfsturing en Medezeggenschap 273 Coby Franken en Sido Groenland (SBI Formaat) Intermezzo X. Een or met 400 leden 287 Kees van Anken & Ijde Jan Zagema (Zienn) Intermezzo XI. 299 Lutgart Bastiaanse (lid or MUMC+) Intermezzo XII. Medezeggenschap in ziekenhuizen 301 Elly Roos, (lid ondernemingsraad Noordwest Ziekenhuisgroep) Hanna Wahab en Jan Willem Dorr (adviseurs medezeggenschap Noordwest Ziekenhuisgroep) Hoofdstuk 19. Arbeidsvoorwaarden, cao s en de ondernemingsraad 317 Hans van den Hurk (Hans van den Hurk Advies) Hoofdstuk 20. Visie op leiderschap 337 Directie van Amphia BLOK IV. Hoe kan het echt anders? 353 Hoofdstuk 21. Vernieuwing in de medezeggenschap? 355 Els Huisman (De Voort Advocaten/Mediators) Hoofdstuk 22. Nieuw elan in de zorg 365 Renske Leijten (Tweede kamerlid SP) Hoofdstuk 23. Een or in veranderstand heeft toekomst 375 Margo Hendriks (Margo Hendriks Training en Coaching) Hoofdstuk 24. Directe participatie versus representatie 387 Nephtis Brandsma (e-democracy) 8 Maklu
Hoofdstuk 25. De ondernemingsraad als verbinder 401 René Snel (ondernemer in verandering) & Bob Vermaak Hoofdstuk 26. Van or naar CPO (Chief Participation Officer) 413 Marloes Pomp Hoofdstuk 27. Model Chief Participation Officer en Klankbordgroep Medezeggenschap 421 Willem Koevoets (UBR) en Bob Vermaak Hoofdstuk 28. Waar ga jij mee aan de slag? 427 Nawoord 429 Over de auteurs 431 Maklu 9