NOAC Safety protocol NOAC s: New Oral Anticoagulants Willem Bax, Internist-nefroloog-vasculair geneeskundige Namens Werkgroep NOAC s Werkgroep safety protocol NOAC s Matthijs Westerman, Internist Hematoloog Jantine de Koning, MSc, Ziekenhuisapotheker i.o. Willem Bax, Internist Nefroloog - Vasculair Geneeskundige Hospital Admissions Related to Medication (2006) Frequentie van geneesmiddel gerelateerde opnames: 2,4% van alle ziekenhuisopnames (41.000) 5,6% van de acute opnames Hiervan 46% potentieel vermijdbaar (19.000) Van die 19.000 overlijden 1254 patiënten per jaar Programma vanmiddag NOAC s? (werkingsmechanisme, diverse indicaties) Veiligheid en effectiviteit Safety protocol NOAC s Praktisch
Stollingscascade Secundaire Hemostase Werkingsmechanisme NOAC s M. Westerman Stollingscascade Secundaire Hemostase Stollingscascade Secundaire Hemostase Effect van Vitamine K antagonisten Effect NOAC s op Faxtor X A en Trombine Effect NOAC s op Faxtor X A en Trombine Geregistreerde indicaties diverse NOAC s Rivaroxaban Apixaban Atriumfibrilleren zonder kleplijden Peri-operatief orthopedische ingrepen Longembolie / Diep veneuze trombose Dabigatran
Nederlandse Vereniging Voor Cardiologie NOAC s zijn effectiever, veiliger en patiëntvriendelijker in vergelijking met coumarine-derivaten en moeten overwogen worden wanneer antistolling geïndiceerd is. Endorsement ESC richtlijn 2012 Meta-analyse studies in Atrium-Fibrilleren Effectiviteit in het voorkomen van stroke/embolie Re-ly Rocket AF Aristotle ENGAGE AF-TIMI Dabigatran 2dd150 mg (Pradaxa ) Rivaroxaban 1dd20 mg (Xarelto ) Apixaban 2dd5 mg (Eliquis ) Edoxaban* 1dd60 mg Combined n= 42 411 NOAC; n= 29 272 Vitamine K antagonist Analyse van balans tussen effectiviteit en veiligheid NOAC s geassocieerd met 19% minder stroke / embolie *, nog niet geregistreerd Veiligheid Veiligheid Effect op mortaliteit Bloedig CVA Bloedig CVA Mortaliteit Intracr. bloeding GI Bloeding Intracr. bloeding GI Bloeding NOAC s 50% minder bloedig CVA / intracraniele bloeding, maar 25% meer gastro-intestinale bloeding NOAC geassocieerd met 10% lagere mortaliteit
Embolie-preventie bij A-fib in Historisch perspectief Subgroep-analyse Betere effectiviteit NOAC sgelijk in alle subgroepen ouderen nierfunctieverschil verschillen in kwaliteit zorg trombosediensten (TTR)) Betere veiligheid NOAC s vooral bij slechter ingestelde patiënten Conclusie Gunstig profiel effectiviteit en veiligheid NOAC s versus vitamine K antagonisten 1999 2006 2011 Minister van VWS Beroepsverenigingen Landelijke leidraad Lokale leidraad Lokale leidraad Noord Kennemerland Tweede lijn Lab en apotheek MCA Eerste lijn Ambulancedienst Artsen ouderenzorg Lokale leidraad Noord Kennemerland Indicaties Wat bij complicaties? Laboratorium Peri-operatief Verantwoordlijkheden Wat bij complicaties / bloeding? Vierstollingsfactorenconcentraat (Cofact )? Hemodialyse? Dabigatran, anderen niet Altijd: Overleg internist hematoloog
Nierfunctie Niet bij egfr onder 30 ml/min egfr specificeren op het recept Half-jaarlijkse controle van de nierfunctie en op indicatie Let op bij intercurrente ziekte / medicatieverandering Interacties Gecontra-indiceerd o.a. bij antiretrovirale therapie, ketoconazol Relatief gecontra-indiceerd bij rifampicine, verapamil en St. Janskruid Bij co-medicatie trombocytenaggregatieremming en NSAID: PPI-profylaxe Interacties Verantwoordelijkheden Verantwoordelijkheid voor vervolg en nierfunctiecontrole ligt bij de voorschrijvend specialist Tenzij deze uitdrukkelijk en schriftelijk wordt overgedragen, bijvoorbeeld aan de eerste lijn (huisartsenbrief) Praktisch Artsenverklaring Vooralsnog voorschrijven alleen in tweede lijn Recept met vermelding egfr Op recept eerdere antistolling en stopdatum Afspraken over controle van nierfunctie Take Home Message NOAC s zijn een effectieve en veilige manier van antistolling bij atriumfibrilleren en VTE Take Home Message Zorg rond introductie NOAC s is slechts één aspect veiligheid antistolling- en antiplaatjesmiddelen Voorschrijven vooralsnog in de tweede lijn met voorzorgen rondom veiligheid Aspecten rondom veiligheid in de regio zijn geborgd in een lokaal protocol