Meubelindustrie De meubelindustrie in Nederland telt ruim 6.600 bedrijven. De helft hiervan is actief in de interieurbouw. Daarnaast wordt er onderscheid gemaakt tussen woonmeubelfabrikanten, de bedrijfsmeubelindustrie, keukenmeubelindustrie en overige meubelindustrie. Binnen de branche is sprake van een specialisatietendens, waarbij fabrikanten kiezen voor het produceren van eindproducten (meubels) of halffabricaten. De markt wordt internationaler en de productie wordt vaker uitbesteed. Trends Fabrikanten van kantoormeubelen spelen in op de thuiswerkplek; Klantgericht produceren: flexibilisering en kleine series; Het uitbesteden van de productie naar Oost-Europa en Azië; Consolidatie: veel fusies en bedrijfsovernames; Consumenten zijn op zoek naar value-for-money ; Ouderen en singles vormen groeimarkten. Kansen en bedreigingen Kansen Positieversterking: door betere afstemming van ontwerp, fabricage, verkoop en marketing (ketenoptimalisatie, product- en procesinnovatie); Kansen voor fabrikanten van kantoormeubelen door de toename van het aantal thuiswerkers en thuiswerkplekken; Het aantal huishoudens neemt toe; Toepassen van nieuwe materialen en technologieën; Door samen te werken kunnen meubelfabrikanten nog beter in contact komen met consumenten en de aandacht vestigen op het Nederlandse meubelbedrijf; Kansrijk is de export naar opkomende markten. Hier neemt het aantal koopkrachtige consumenten snel toe. Bedreigingen De situatie op de woningmarkt en het relatief lage consumentenvertrouwen hebben een negatieve invloed op de vraag naar meubelen door consumenten; MVO is een belangrijk issue in de sector, maar consumenten willen hier nog niet meer voor betalen; Volatiele grondstofprijzen (o.a. olie, hout, staal); Rabobank Cijfers & Trends, 30 april 2014 pagina 1 van 5
Tekort aan voldoende gekwalificeerd personeel. De meubelindustrie besteedt hierdoor veel aandacht aan vakonderwijs. Rabobank Cijfers & Trends, 30 april 2014 pagina 2 van 5
Perspectief Aanhoudende lage dynamiek op binnenlandse markt, kansen voor export De meubelindustrie heeft het lastig. Het aantal verhuisbewegingen neemt iets toe maar blijft relatief laag. Ook de koopbereidheid bij consumenten is nog steeds beperkt. Wel stijgt het consumentenvertrouwen (minder min) in de laatste maanden, maar deze stijging is vooralsnog onvoldoende krachtig voor een ommekeer naar groei in de meubelindustrie. Naar verwachting daalt de productie in 2014 met 2 tot 3% (2013: -6,8%). Kansen op exportmarkt Kansrijk is de export van meubelen. Vooral de situatie op de Duitse en Engelse meubelmarkt laat een verbetering zien. Goede perspectieven zijn er ook voor de afzet van meubels naar opkomende markten in bijvoorbeeld Azië. Het aantal koopkrachtige consumenten neemt hier snel toe. Onderscheidend vermogen cruciaal De Nederlandse meubelindustrie richt zich op het midden- en hogere segment: luxe en kwaliteit moeten tegenwicht bieden aan massaproductie uit lagelonenlanden. De markt wordt veeleisender. Het creëren van onderscheidend vermogen is cruciaal. Dit kan liggen op het gebied van ontwerp (innovatief, modieus), productie (korte doorlooptijd, maatwerk), materialen of technologie. Een aantal meubelfabrikanten heeft de afgelopen jaren op genoemde punten duidelijke stappen gemaakt. Het is aan de rest van de meubelindustrie om dit voorbeeld te volgen. Vraag De woonmeubelindustrie is voor de vraag afhankelijk van de consumentenbestedingen aan meubelen. In deze tijden van zwakke conjunctuur liggen deze bestedingen lager. Ook het lage aantal verhuisbewegingen zorgt voor een lage dynamiek op de meubelmarkt. De toeleveranciers en interieurbouwers leveren doorgaans meer aan bedrijfsmatige afnemers en zijn daardoor meer afhankelijk van het vertrouwen en de investeringsbereidheid van de bedrijven waaraan ze leveren. De investeringsbereidheid is momenteel ook zeer laag. De aanschaf van kapitaalintensieve goederen staat nu onder druk. Toch heeft de 'woontrend' ertoe geleid dat er ook in economisch mindere tijden aandacht is voor de woninginrichting en woonomgeving. Consumenten hebben meer dan vroeger oog voor het interieur. Niet alleen voor de zogenaamde basismeubelen, maar ook voor bijvoorbeeld kleinmeubelen en accessoires. Dit impliceert dat verandering van het interieur niet altijd vervanging van de basismeubelen betekent. De consument is individualistisch, veranderlijk en tijdsbewust. Dit betekent dat modebeelden minder eenduidig zijn dan in het verleden en elkaar steeds sneller opvolgen. Het gevolg is een gedifferentieerde vraag, een afname van de bestelgrootte en toename van de bestelfrequentie (de detailhandel legt het voorraadrisico bij de fabrikant). Aanbod De Nederlandse meubelindustrie is relatief kleinschalig. Ruim 80% van de bedrijven heeft minder dan 5 werknemers in dienst. Binnen de branche opereren nog veel ambachtelijke bedrijven, vaak zonder personeel. Het totaal aantal bedrijven dat actief is in de Nederlandse meubelindustrie is de laatste jaren licht toegenomen. Met name het aantal interieurbouwers stijgt. In 2013 zijn er in de branche ruim 6.600 bedrijven actief, waarvan meer dan 50% interieurbouwers. Het meubelaanbod is heel divers: van goedkope meeneemmeubels tot exclusieve designstukken. Nederlandse fabrikanten zijn vooral in het midden en hoge segment van de markt actief. Ook het grote aanbod van buitenlandse meubelen zorgt voor concurrentie voor Rabobank Cijfers & Trends, 30 april 2014 pagina 3 van 5
in het midden en hoge segment van de markt actief. Ook het grote aanbod van buitenlandse meubelen zorgt voor concurrentie voor de Nederlandse meubelindustrie. Van de in Nederland verkochte meubels is meer dan 60% geproduceerd in het buitenland. Onlangs heeft brancheorganisatie CBM ingezet op een gezamenlijke campagne voor de Nederlandse meubelmarkt waarbij een van de doelstellingen is om het marktaandeel van Nederlandse meubelbedrijven te verhogen. Aantal ondernemingen 2010 2011 2012 2013 Meubelindustrie 6.005 6.045 6.335 6.690 Interieurbouw 3.210 3.245 3.375 3.375 Bedrijfsmeubelindustrie 365 350 355 335 Keukenmeubelindustrie 250 255 240 240 Matrasindustrie 45 45 50 50 Overige meubelindustrie 2.135 2.150 2.315 2.690 Bron: CBS, 2013 Omzet Met een omzetkrimp van bijna 10% is 2013 is het zesde jaar op rij dat de omzet van de Nederlandse meubelindustrie afneemt. Alle hoop is nu gevestigd op het herstel van het consumentenvertrouwen en het aantrekken van de woningmarkt. Het aantal transacties op de woningmarkt neemt toe maar is vooralsnog onvoldoende krachtig. Substantieel herstel van de nieuwbouwproductie van woningen wordt eerst voor 2015 voorzien. Kansrijk is de export van meubelen, maar veel bedrijven zijn te klein om hier daadwerkelijk werk van te kunnen maken. Naar verwachting zal de omzet in 2014 opnieuw dalen, maar de krimp zal minder zijn dan in voorgaande jaren (2014: -2 tot -3%). Rabobank Cijfers & Trends, 30 april 2014 pagina 4 van 5
Achtergrondinformatie Vakbladen Meubel Ons Huis Organisaties Naam Centrale Bond van Meubelfabrikanten (CBM) URL www.cbm.nl Rabobank Cijfers & Trends Al meer dan vijfendertig jaar biedt de Rabobank met Cijfers & Trends betrouwbare branche-informatie. Via www.rabobank.nl/cijfersentrends is deze informatie gratis te raadplegen. U vindt er onze thema-updates, branche-informatie en sectorprognoses. Ook kunt u de prestaties van uw bedrijf vergelijken met die van andere bedrijven in uw branche. Rabobank Cijfers & Trends, 30 april 2014 pagina 5 van 5