EEN NIEUWE DYNAMIEK JAARVERSLAG 2014 De bank voor een wereld in verandering
BEGRIJPEN 3 14 De nieuwe trends volgens Philippe Torres 7 miljard mobiele telefoons wereldwijd 4 generaties om waarden beter te delen 36 miljard ton CO 2 -uitstoot 24 miljard euro aan peer-to-peerruiltransacties 4 uur om klanten te antwoorden VOORUITGAAN 15 46 BNP Paribas versterkt zijn controlemechanisme De Raad van Bestuur Interview met Jean-Laurent Bonnafé Het Executive Committee Onze aanwezigheid in de wereld Jaarresultaten 2014 Retail Banking & Services Corporate & Institutional Banking Handelen als een verantwoordelijke bank Talent cultiveren BNP Paribas ten dienste van zijn aandeelhouders HANDELEN 47 58 Handelen in een complexere wereld Handelen in een verantwoordelijkere wereld Handelen in een globalere wereld ONDERSTEUNEN 59 64 30 jaar initiatief en engagement Als collectieve vindingrijkheid de wereld verandert Stilte, we draaien! Matchpoint Lees meer over de projecten en acties van BNP Paribas die kenmerkend waren voor 2014 in de digitale versie van het Jaarverslag op onze website rapportannuel.bnpparibas.com/2014/ annualreport.bnpparibas.com/2014/
We maken deel uit van een wereld in verandering, een wereld die evolueert en ons doet mee evolueren, een wereld die zichzelf uitvindt en die wij kunnen uitvinden. Voor de groep BNP Paribas betekent de bank zijn voor die wereld in verandering: die veranderingen begrijpen, in onze methoden, vooruitgaan, u begeleiden door te handelen, en de projecten die ons inspireren ondersteunen.
In een wereld in verandering geeft BNP Paribas voortdurend blijk van zijn nieuwe verhouding tot die veranderende wereld. Daarom vroeg de groep haar medewerkers om met hun smartphone beelden vast te leggen van hun dagelijkse werkzaamheden overal waar de groep aanwezig is. Die beelden illustreren nu dit Jaarverslag. Hartelijk bedankt aan alle medewerkers die foto s hebben ingezonden! 11.00 uur, Charkov (Oekraïne), foto door Elena Plotnikova BNP PARIBAS JAARVERSLAG 2014
BEGRIJPEN De wereld evolueert en onze levensstijlen en denkwijzen veranderen mee. Uitwisselingen gebeuren steeds meer digitaal, de deeleconomie wint aan belang, de levensverwachting stijgt, de manier waarop we met geld omgaan verandert, de natuurlijke rijkdommen worden zeldzamer Dat alles brengt een omwenteling in onze gedragingen teweeg. De omwentelingen in onze maatschappij brengen ons ertoe om een nieuw soort relatie uit te proberen, om nieuwe diensten te concipiëren voor onze klanten.
BEGRIJPEN DE NIEUWE TRENDS INTERVIEW MET PHILIPPE TORRES Deputy CEO van L Atelier BNP Paribas* AL MEER DAN 35 JAAR MONITORT L ATELIER BNP PARIBAS MET VESTIGINGEN IN EUROPA, NOORD-AMERIKA EN AZIË DISRUPTIEVE INNOVATIES DIE DE VOORBODE ZIJN VAN INGRIJPENDE VERANDERINGEN VOOR DE BEDRIJVEN EN HUN WERKNEMERS. DAAR INZICHT IN VERWERVEN BEREIDT ONZE METIERS VOOR OM DE PRODUCTEN EN OPLOSSINGEN VAN MORGEN TE ONTWERPEN. ENIGE TOELICHTING. OVERAL TER WERELD IS ER EEN NIEUWE DYNAMIEK MERKBAAR. BNP PARIBAS OBSERVEERT EN BEGELEIDT DE VERANDERINGEN WAARMEE DAT GEPAARD GAAT. WAT IS UW ANALYSE? We beseffen dat er ingrijpende maatschappelijke veranderingen aan de gang zijn, die een impact hebben op onze gewoonten, onze voorkeuren en de problematieken waarmee we te maken krijgen. De menselijke, demografische, industriële en digitale ontwikkeling beïnvloedt de wereld. We zijn gaan beseffen dat we onze manier van denken en doen in het licht daarvan moeten herzien. WELKE GEVOLGEN HEEFT DE SNELLE ONTWIKKELING VAN DE MOBIELE TOEPASSINGEN VOOR DE WERELD? De mobiele ontwikkeling, die een sterke toename van het smartphoneverkeer meebrengt, is de tweede fase in de digitale revolutie. In een eerste fase hing die revolutie nauw samen met de uitbouw van een vast internet; nu is ze gekoppeld aan het alomtegenwoordige, overal toegankelijke internet. Tegen 2020 zal die universele internettoegang realiteit zijn voor de helft van de wereldbevolking. WAT ZIJN DE GEVOLGEN VAN DIE UNIVERSELE VERBONDENHEID? We willen alles even snel, dichtbij en onmiddellijk als onze favoriete internetdiensten. De massale aansluiting op internet draagt bij tot een transformatie van onze gewoonten en verwachtingen, en met name de verwachtingen van de consumenten tegenover hun bank. De consumerende burger is eraan gewend geraakt overal onmiddellijk toegang te hebben tot de informatie die hem interesseert. Hij vindt dat alle andere diensten op dezelfde Philippe Torres manier moeten werken, wat een enorme druk zet op alle dienstverlenende sectoren en activiteiten: gezondheidszorg, energie, vervoer, financiën, verzekeringen HEEFT DAT EEN IMPACT OP HET GEBIED VAN DUURZAAM EN MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN? Ja, want de internetgebruikers zijn er zeker van geworden dat ook zij de wereld kunnen veranderen. Enerzijds heeft de menselijke activiteit een impact op het milieu in de hele wereld. En anderzijds kunnen individuen via internet een invloed uitoefenen op de manier waarop de industrie, de handel enz. werken. Dat is een van de resultaten van de digitale revolutie: de wereld verandert door de inwerking van nieuwe krachten, die ook vanuit het grote publiek komen. We evolueren naar een nieuw evenwicht, met een combinatie van deeleconomie, circulaire economie enz. HOE ZIET U IN DAT VERBAND DE DEELECONOMIE? We zien BNP Paribas zeer goed volgen wat er aan het gebeuren is. Dat zal immers deel uitmaken van onze toekomst, ook al zijn de volumes nog zeer gering in vergelijking met wat er dagelijks in de banksector omgaat. Zo hebben we van bij het begin crowdfunding begeleid, zelfs al behoort die activiteit niet tot ons metier en zal ze dat misschien ook nooit doen. HOE STAAT HET MET DE INNOVATIECULTUUR IN DE GROEP BNP PARIBAS? Die innovatiecultuur, die ver teruggaat in de tijd en diverse vormen aanneemt, vindt haar oorsprong in de ontstaansgeschiedenis van de groep: in 2022 zullen we weliswaar 200 jaar oud zijn, maar we ontwikkelen ons elk jaar op een doordachte, opportuniteitgerichte manier, met name via externe groei. Innovatie ondersteunen staat centraal in de groeistrategie van BNP Paribas. Door start-ups en andere innoverende bedrijven aan te moedigen, stimuleert de groep niet alleen creatieve ondernemers, maar geeft ze de medewerkers ook de kans om nieuwe manieren van innoveren te ontdekken. Op een gegeven moment tref je de best practices op het gebied van innovatie aan in de groep, ook al worden ze niet allemaal geïndustrialiseerd. Internetbetalingen zijn daarentegen 2 jaar geleden in onze activiteiten opgenomen omdat ze een industriële omvang hadden bereikt, zodat we iedereen een service kunnen aanbieden. * Gespecialiseerde dochteronderneming van BNP Paribas die de veranderende gewoonten en nieuwe technologieën monitort. BNP PARIBAS JAARVERSLAG 2014
7 MILJARD MOBIELE TELEFOONS WERELDWIJD* DE GSM IS NIET MEER WEG TE DENKEN UIT ONS DAGELIJKS LEVEN. 95,5% VAN DE WERELDBEVOLKING HEEFT ER EEN. HIJ BIEDT DAN OOK HEEL WAT MOGELIJKHEDEN. VEEL MEER DAN EEN GEWOON COMMUNICATIEMIDDEL IS DE SMARTPHONE BOVENDIEN EEN ZAKCOMPUTER WAARMEE JE PERMANENT IN VERBINDING STAAT MET DE ANDEREN. DE SMARTPHONE VERANDERT ALLES: DE MANIER WAAROP WE INLICHTINGEN INWINNEN, KOPEN, ONS GEDRAGEN WAT VOOR MOBIELE BANK MOETEN WE VANDAAG UITVINDEN OM ONS VOOR TE BEREIDEN OP MORGEN? 14.20 uur, Abu Dhabi (Verenigde Arabische Emiraten): einde van de middagpauze, selfie onder medewerkers in het Midden- Oosten. Foto door Mubina Parkar. * Bron: een studie van Cisco. PAPIERLOOS ALLE DIENSTEN VIA MOBILE BANKING Het gamma mobiele applicaties van BNP Paribas werd wereldwijd op nummer 1 gerangschikt op een groep van veertig retailbanken door het onafhankelijke onderzoeksbureau MyPrivateBanking Research. Met een compleet aanbod van aanverwante diensten is mobile banking een volwaardig bankkanaal dat geïntegreerd is in de dagelijkse activiteiten van de bank. Veel meer dus dan een nice-to-have. De elektronische handtekening is in opmars BNP Paribas Leasing Solutions France is de eerste financiële speler die zijn partners een complete dematerialisatie van financieringsaanvragen aanbiedt. Dankzij het Digital Leasing - aanbod kan de partner via pc of tablet de nodige stukken voor de samenstelling van het dossier verzamelen en de eindklant de aanvraag laten ondertekenen. Een activeringscode die naar zijn gsm wordt gestuurd, zorgt ervoor dat hij zijn elektronische handtekening in alle veiligheid kan valideren. 4 5
BEGRIJPEN 13.40 uur, Singapore, foto door Benjamin Tan SCAN TO PAY Bank of the West voegde de Scan to Pay -functionaliteit toe aan zijn mobiele applicatie. Zo kunnen zijn klanten in 30 seconden een factuur betalen door het document te fotograferen met hun smartphone. Uit enquêtes van Bank of the West bleek immers dat zijn klanten sneller geneigd zouden zijn hun smartphone te gebruiken om hun facturen te betalen als ze over een eenvoudige en snelle interface zouden kunnen beschikken. Bank of the West is de eerste Amerikaanse bank die zo n precieze, praktische en doeltreffende mobiele oplossing aanbiedt. OVERAL MOBIEL BETALEN MET MOBO In België, Frankrijk en Italië lanceerde BNP Paribas Mobo, de eerste mobiele bankoplossing waarmee zelfstandigen, handelaars en vrije beroepers overal betalingen met bankkaart kunnen aanvaarden van hun klanten via een kaartlezer die verbonden is met hun smartphone. Zodra de betaling is uitgevoerd, ontvangt de klant per e-mail een bevestiging van de transactie. PAS GELEVERD EN AL BETAALD! IN TURKIJE STELT TEB BEDRIJVEN BEPROEFDE EN BEVEILIGDE OPLOSSINGEN TER BESCHIKKING DIE HET DAGELIJKS BEHEER VAN HUN ACTIVITEITEN VERGEMAKKELIJKEN. DE GEÏNTEGREERDE MOBILE DDS -OPLOSSING DDS STAAT VOOR DIRECT DEBITING SYSTEM STELT EEN KOERIER IN STAAT OM BIJ DE LEVERING DIRECT HET BEDRAG VAN DE GELEVERDE GOEDEREN TE INNEN VIA ZIJN SMARTPHONE. HET AANBOD VOORZIET OOK NOG IN ANDERE DIENSTEN. ZO KUNNEN DE BEDRIJFSKLANTEN VAN TEB HUN REKENINGEN RAADPLEGEN EN BEHEREN OP AFSTAND, INTERNATIONALE OVERSCHRIJVINGEN DOEN EN ZELFS DE LONEN BETALEN DANKZIJ DE OPLOSSINGEN VOOR E-FACTURERING EN VOOR DE ELEKTRONISCHE HANDTEKENING. DE ESSENTIE VAN DE MARKTEN Met een verbeterd design, een vereenvoudigde navigatie en een innoverend palet aan functionaliteiten geeft de mobiele applicatie van BNP Paribas Personal Investors toegang tot de essentie van de markten: opzoeking van waarden via een geoptimaliseerde zoekmachine, classificatie van de producten volgens de intraday performance, vereenvoudigde plaatsing van beursorders, toegang tot de nieuwe PEA-PME-effectenrekeningen (PEA-PME staat voor Plan d Épargne en Actions, een aandelenspaarplan naar Frans recht voor de financiering van kleine en middelgrote ondernemingen: de PME s en ETI s) en synchronisatie van de persoonlijke lijsten tussen het mobiele kanaal en internet. De app innoveert nog meer met een wereldkaart van de markten die een overzicht geeft van de economische actualiteit en het beursnieuws en van de belangrijkste wereldwijde indexen. Een algemeen overzicht dus in één oogopslag. BNP PARIBAS JAARVERSLAG 2014
4 GENERATIES OM WAARDEN BETER TE DELEN* DOOR DE STIJGING VAN DE GEMIDDELDE LEVENSDUUR KOMEN VERSCHILLENDE GENERATIES MEER MET ELKAAR IN AANRAKING IN DEZELFDE FAMILIE EN OOK IN HET BEROEPSLEVEN. BEHALVE HUN LEEFTIJDEN VERSCHILLEN OOK HUN WAARDEN, DOORDAT ZE UIT UITEENLOPENDE ERVARINGEN ZIJN ONTSTAAN. IEDEREEN HEEFT ZIJN EIGEN ZIENSWIJZE, KNOWHOW, ZIJN EIGEN MANIER OM DE UITWISSELING VAN ERVARINGEN EN GOEDE PRAKTIJKEN TE BEVORDEREN. DE ONTMOETINGEN TUSSEN DE GENERATIES VERRIJKEN DE DIALOOG. HOE GEVEN WE DIE WAARDEN VAN GENERATIE TOT GENERATIE DOOR, HOE DELEN WE ZE? 11.20 uur, Nanterre (Frankrijk): Het geschenk van Caroline zorgt voor goede sfeer in elk kantoor. Foto door Mylène Maleplate. *Bron: OCDE. 18.30 uur, Larmor-Plage (Frankrijk), foto door Étienne Havard OPEN INNOVATIE OP TURKSE WIJZE De zevende Innovatietop van TEB, die op Twitter en Facebook kon worden gevolgd, bracht in Istanboel 1.200 mensen van alle generaties en horizonten samen die waren ingegaan op de uitnodiging van CEO Ümit Leblebici: Herinnert u zich nog toen u kind was en u vanaf de zijlijn naar de grootste spelers keek, waar u zat te wachten tot ze u kwamen halen om hun te tonen wat u kon? Dat is precies wat wij hebben gedaan: u uitnodigen om ons favoriete spel mee te spelen: innovatie. Wie van de zijlijn toekeek, hebben we gevraagd om het speelveld met ons te betreden. Medewerkers, studenten, nieuwkomers op de arbeidsmarkt en klanten kwamen hun ervaringen met ons delen en hielpen zo 13.500 ideeën ontstaan. Dat overtuigende initiatief, dat uitwisselingen en sharing essentiële elementen voor innovatie bevordert, vindt ook al navolging elders in de groep. 6 7
BEGRIJPEN EEN BIJZONDERE DAG 18.55 uur, Istanboel (Turkije), foto door Bulent Kucukcetin ENTREPRENDRE POUR APPRENDRE In Frankrijk verlengde BNP Paribas Cardif zijn partnership met Entreprendre pour Apprendre (EPA), een federatie van verenigingen die zich in scholen engageren om de ondernemingsgeest bij jongeren te ontwikkelen. Sinds 2011 is dat partnership georganiseerd rond competentiemecenaat gericht op de overdracht van economische en financiële kennis tussen medewerkers die als vrijwilliger bij het partnership betrokken zijn er zijn er nu 70 en jonge middelbare scholieren. Start-up zoekt investeerder? BNL zorgt ervoor. In Rome faciliteerde de bank in partnership met Luiss Enlabs, een van de belangrijkste bedrijfsincubators in Italië, de ontmoeting tussen vier start-ups en een selectie van klanten bestaande uit ondernemers op zoek naar innoverende oplossingen, en uit vermogende particulieren. 120 deelnemers, onder wie 70 bedrijfsklanten en 25 privatebankingklanten, die bereid waren om hun beleggingsportefeuille te diversifiëren, gingen in op de Meet the Start Up -uitnodiging. In een gezellige sfeer ontdekten ze het nieuwe ecosysteem dat BNL bedacht ter ondersteuning van de start-ups. Weer een nieuw initiatief in het succesvolle partnership met Luiss Enlabs, dat al aanwezig is op de portaalsite voor kmo s van BNL. 16.30 uur, Rome (Italië), foto door Simone Tossini EEN BRUG TUSSEN DE GENERATIES Wanneer digital natives* ouderen helpen om oordeelkundige gebruikers van de sociale media en adepten van de nieuwe digitale technologieën te worden, wordt dat reverse mentoring genoemd. BNP Paribas Cardif verleent zijn actieve steun aan die leermethode die gebaseerd is op vrijwilligerswerk en op kennisoverdracht tussen een junior die zowel privé als professioneel gebruikmaakt van digitale tools, en een senior die zich in zijn werkzaamheden moet weten uit de slag te trekken op dat vlak. *Mensen die geboren zijn sinds de opmars van de digitale technologieën. BNP PARIBAS JAARVERSLAG 2014
36 MILJARD TON CO 2 -UITSTOOT IN DE ATMOSFEER DOOR MENSELIJKE ACTIVITEITEN*. DE NATUUR BEHOORT IEDEREEN TOE, MAAR IS VOORAL OOK KWETSBAAR. DUURZAME ONTWIKKELING VEREIST DAT DE NATUURLIJKE RIJKDOMMEN BESCHERMD WORDEN. VERBETERING VAN DE HABITAT, FINANCIERING VAN DUURZAME ENERGIEBRONNEN, ENERGIETRANSITIE, NIEUWE PRODUCTIE- EN CONSUMPTIEMETHODEN MILIEUBESCHERMING STAAT CENTRAAL IN ZOWEL HET OVERHEIDSBELEID ALS IN PRIVÉ-INITIATIEVEN. HOE HOUDT BNP PARIBAS REKENING MET DIE UITDAGING? 12.30 uur, Lissabon (Portugal): Herfstkleuren vanuit het gebouw Art s. Foto door Joana Patricia Santos. *Bron: Global Carbon Project. IN ACTIE VOOR HET KLIMAAT In zijn milieubeleid maakte BNP Paribas een prioriteit van de strijd tegen de klimaatverandering. De groep waakt erover dat ze haar impact op het milieu beperkt. Dat geldt zowel voor haar directe impact die ze door haar eigen werking veroorzaakt, als voor haar indirecte impact die voortvloeit uit haar bankactiviteiten. Concreet zorgt BNP Paribas ervoor dat het zijn drie verbintenissen naleeft, namelijk de energietransitie financieren; zijn ecologische voetafdruk verkleinen (de doelstelling om de CO 2 -uitstoot per medewerker tegen 2015 met 10% te verminderen ten opzichte van 2012 is al bijna bereikt); en het onderzoek tegen de klimaatverandering steunen. DE WIND IN DE ZEILEN Gemini is een van de productiefste windparken ter wereld. Op 85 km van de kust van Groningen in Nederland, in volle Noordzee, zal het grootste offshore windpark ter wereld vanaf 2017 600 MW per jaar produceren. Daarmee gaat het meer dan 785.000 gezinnen per jaar van stroom kunnen voorzien. Bovendien zal het bijdragen tot een schonere atmosfeer doordat het de CO 2 -uitstoot met 1,25 miljoen ton per jaar zal verminderen. Corporate & Institutional Banking werd aangewezen als Mandated Lead Arranger van de consortiumfinanciering voor het project waarbij 16 banken en financiële instellingen betrokken zijn. Aangezien er een bedrag van 2,1 miljard euro mee gemoeid is, gaat het om de financiering van een van de belangrijkste projecten voor de opwekking van duurzame energie. 8 9
BEGRIJPEN 13.30 uur, Issy-les-Moulineaux (Frankrijk), foto door Nicolas Mahé. EEN PRIMEUR IN MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD BELEGGEN In partnership met Corporate & Institutional Banking lanceerde de Wereldbank verschillende emissies van groene obligaties waarvan de prestatie gelinkt is aan een aandelenindex van bedrijven die werden geselecteerd op basis van MVB-criteria (Ethical Europe Equity Index). Die effecten bieden de klanten het voordeel dat ze van het groeipotentieel van een aandelenindex kunnen profiteren en tegelijkertijd de door de Wereldbank gefinancierde projecten kunnen steunen die tot doel hebben de gevolgen van de klimaatverandering te beperken. De beleggers zowel particuliere als institutionele waren bijzonder geïnteresseerd in de obligaties. De transacties weerspiegelen bovendien het engagement van BNP Paribas voor duurzame en verantwoorde beleggingsoplossingen. VERANKERING IN DE TOEKOMST Zelfde plaats, zelfde functie, maar energiezuiniger en vooral duurzamer. Het nieuwe hoofdkantoor dat BNP Paribas Fortis aan het bouwen is in hartje Brussel beantwoordt aan de vooruitstrevendste normen qua milieuprestaties en levenskwaliteit van de medewerkers. Met een verhoogde opvangcapaciteit van 70% voor een onveranderde bruto oppervlakte zorgt het project ervoor dat de medewerkers van de verschillende Brusselse vestigingen op één locatie kunnen worden ondergebracht. ZENORA BEHAALT DE GRAAL IN HET FRANSE ISSY-LES-MOULINEAUX BEHAALDE HET ZENORA-COMPLEX HET BREEAM*-MILIEUCERTIFICAAT. ZENORA IS EEN COMPLEX VAN TWEE KANTOORGEBOUWEN DAT BNP PARIBAS REAL ESTATE COMMERCIAL PROPERTY DEVELOPMENT SAMEN MET CO-PROJECTONTWIKKELAAR POSTE IMMO DÉVELOPPEMENT ONTWIERP. HET CERTIFICAAT IS EEN EUROPESE STANDAARD DIE DÉ REFERENTIE IS GEWORDEN VOOR DUURZAAM BOUWEN. MET EEN SCORE VAN 92,07% IS NODA (EEN VAN DE TWEE GEBOUWEN IN HET ZENORA-PROGRAMMA) HET EERSTE KANTOORGEBOUW IN EUROPA DAT ZO N MILIEUPRESTATIENIVEAU BEHAALT. *Building Research Establishment Environmental Assessment Method. EEN UNANIEM ERKENDE BELEGGINGSSTRATEGIE Voor het zesde jaar op rij ontvingen veertien fondsen van BNP Paribas Investment Partners het Novethic-label, het eerste Europese label dat wordt toegekend aan fondsen voor Maatschappelijk Verantwoord Beleggen (MVB) die systematisch worden beheerd volgens de ESG-criteria (specifieke criteria op het gebied van milieu, maatschappij en governance). Negen fondsen behaalden het Novethic SRI -label, dat getuigt van een beheer conform de ESG-criteria in de selectie van de waarden. Vijf fondsen, waaronder voor het eerst ook Parvest Green Tigers, kregen het Novethic Green Fund -label. BNP Paribas Investment Partners behoort tot de beste wereldwijde beheerders wat de Principes voor Verantwoord Beleggen van de Verenigde Naties betreft. GROENE PROJECTEN KRIJGEN EEN DUWTJE IN DE RUG BNL steunt particulieren en bedrijven die hun energie-installaties willen aanpassen om energie te besparen en het milieu te beschermen. De bank biedt families, bedrijven en gezamenlijke appartementseigenaars een compleet BNL Green -financieringsgamma met bijbehorend advies. BNP PARIBAS JAARVERSLAG 2014
24 MILJARD EURO AAN PEER-TO- PEERRUILTRANSACTIES*. OP HET KRUISPUNT VAN MAATSCHAPPELIJKE INNOVATIE EN DIGITALE CULTUUR KENT DE DEELECONOMIE EEN ENORME BLOEI. CO-CONSUMPTIE EN CROWDFUNDING, OPEN INNOVATIE EN COWORKING, DE BEWEGING RAAKT DE HELE SAMENLEVING. WE LEVEN IN EEN OPENLUCHTLABORATORIUM DAT NIEUWE SOCIO- ECONOMISCHE MODELLEN UITVINDT. HOE MOETEN WE DIE INGRIJPENDE VERANDERING VAN ONZE VASTE GEWOONTEN VATTEN? 12.45 uur, Pantin (Frankrijk): Sfeerbeeld van de universitaire campus te Grands Moulins de Pantin. Foto door Laurent Espirat. * Bron: Rachel Botsman, Roo Rogers; What s Mine Is Yours: The Rise of Collaborative Consumption ; HarperCollins Publishers. WAVE, EEN VLOEDGOLF VAN VINDINGRIJKHEID 2.0 BNP Paribas bedacht in samenwerking met L Atelier BNP Paribas een bezielende tentoonstelling die de belangrijkste stromingen op het gebied van collectieve vindingrijkheid wereldwijd onderzoekt: WAVE. Vrouwen en mannen van alle horizonten die een positief toekomstbeeld delen. OPERATIE 1 KLIK VOOR 1 PROJECT In partnership met Ulule, het eerste crowdfundingplatform in Europa, organiseerde BNP Paribas van 3 tot 5 juni 2014 de operatie 1 klik voor 1 project. Via die actie, die crowdfunding mee hielp te ontluiken in Frankrijk, konden de internetgebruikers hun favoriete start-upproject kiezen uit drie gepreselecteerde projecten. MET HELLO BANK!, BELUISTEREN = SPONSOREN Om zijn eerste verjaardag te vieren, lanceerde Hello bank! de eerste Europese mobiele bank Hello play!, een participatief muzieksponsoringplatform waarop internetgebruikers kunnen stemmen voor hun favoriete muziekproject door telkens als ze muziek beluisteren via streaming (Spotify, Deezer, SoundClound, Last.fm) of content sharen steunmunten Hello Coins te verzamelen die ze dan kunnen verdelen over de projecten die ze willen steunen uit de Hello play!-selectie. Hello play! zet de Hello Coins dan om in financiële steun. Bijna 6.000 Hello Players maakten zo de financiering van 15 projecten mogelijk. 10 11
BEGRIJPEN MYMICROINVEST, EEN ANDERE MANIER VAN FINANCIEREN ANDERS DENKEN EN WERKEN BNP Paribas Cardif cultiveert vernieuwing van alle kanten! Zijn recentste initiatief was de organisatie van intensieve cocreatieworkshops met zijn partners. Het doel van die Sharing Days? Uitgaan van de behoeften van de eindgebruiker, de belanghebbende interne en externe partijen samenbrengen en steunen op creatieve methoden om de snelle opzet en uitvoering van gemakkelijk te herhalen acties te stimuleren. CUSTOMER VOICE DATA: EEN NIEUWE GOUDMIJN 12.30 uur, Montreal (Canada), foto door Severin Guiton In Duitsland nodigt Cortal Consors zijn klanten en potentiële klanten uit om hun kennis en ervaring te delen binnen een beleggerscommunity. Ze mogen de database van de bank met marktgegevens, tendensen, glossaria enz. online verrijken, of bijdragen leveren aan de blogs van experten. Ze kunnen hun mening geven en naar believen netwerken om hun beleggingsbeslissingen toe te lichten. Eind 2014 telde de community al meer dan 11.000 leden, waarmee meteen een nieuw tijdperk van interactie met de bank aanbrak. Gecompileerde, gekruiste en gecorreleerde gegevens in de informatiesystemen geven waardevolle aanwijzingen om de dienstverlening aan de klanten te verbeteren en beter in te spelen op hun behoeften. Corporate & Institutional Banking was zich van die uitdagingen bewust en benoemde daarom in 2014 een Chief Data Officer voor zijn kapitaalmarktenplatform van Global Markets om data beter te begrijpen, te beheren en de kwaliteit ervan te verbeteren. Participatieve financiering zit in de lift. Om te voldoen aan de behoeften van bedrijven die hun financieringsbronnen wensen te diversifiëren, doet BNP Paribas Fortis een beroep op de Belgische marktleider, MyMicroInvest. De bank leidt de ondernemers voortaan naar dat beleggingsplatform, dat al vele jaren actief is. Voor elk project stelt het twee financieringsbronnen voor: een die steun van het grote publiek geniet en een die op steun van professionele beleggers kan rekenen. Sinds zijn ontstaan in 2012 wist het platform al meer dan 20.000 leden aan te trekken, die samen 5,1 miljoen euro investeerden in de oprichting van 19 innoverende start-ups. IDEEËN DIE EEN BUZZ CREËREN Buzzing Ideas is het nieuwe samenwerkingsplatform voor innovatie van Arval dat tot doel heeft ideeën het ene al ambitieuzer dan het andere te verzamelen en de dialoog te bevorderen in het bedrijf. Het hele jaar door worden verschillende uitdagingen georganiseerd om de creativiteit van de medewerkers te stimuleren. Een comité van experten kiest er de beste ideeën uit, die dan worden bekroond en uitgevoerd. BNP PARIBAS JAARVERSLAG 2014
4 UUR OM KLANTEN TE ANTWOORDEN* DE CONSUMENTEN ZIJN STEEDS BETER GEÏNFORMEERD EN WORDEN DAN OOK STEEDS KRITISCHER EN VEELEISENDER. DE ALGEMENE VERBREIDING VAN HET INTERNET EN VAN DE MOBIELE TOOLS EN DE OPMARS VAN DE SOCIAAL- NETWERKSITES HEBBEN DE PERCEPTIE GEWEKT DAT DE DIENSTVERLENINGS- MOGELIJKHEDEN VERTIENVOUDIGD ZIJN. ALLES MOET ALTIJD ONMIDDELLIJK GEBEUREN EN DAT HEEFT EEN INGRIJPENDE IMPACT OP HET BEHEER VAN DE KLANTENRELATIE. DE VERSCHILLENDE KANALEN DIENEN ONDERLING GECOÖRDINEERD EN GEÏNTEGREERD TE WORDEN. HOE MOETEN WE OP DIE NIEUWE EISEN REAGEREN? 8.30 uur, La Chapellesur-Erdre (Frankrijk): De dag begint, alle krachten worden ingezet. Foto door Émilie Eon Touchard. * Bron: de The Real Self-Service Economy -studie van Steven Van Belleghem. DIGITAAL INGESTELD COMMUNICATIE 3.0 OM EEN BEVOORRECHTE RELATIE MET DE GEBRUIKERS VAN ZIJN EIGEN SOCIAALNETWERKSITES OP TE BOUWEN, OPENDE BNL ENKELE AMBASSADES OP DIE SITES. DAARUIT ONTSTOND EEN ECOSYSTEEM WAARIN VERSCHILLENDE THEMA S ( BNL EDUCARE OP EDUCATIEF GEBIED, BNL MESTIERE IMPRESA VOOR DE BEDRIJVEN ENZ.) WORDEN BEHANDELD. De digitale transformatie van BNP Paribas Personal Finance duurt voort, met applicaties die van land tot land verschillen. Na Italië, een voorloper op dat vlak, ontwikkelt het bedrijf nu ook de elektronische handtekening voor de kredietcontracten in andere landen. In Turkije hebben klanten van autodealers de mogelijkheid om een krediet volledig elektronisch aan te gaan en te ondertekenen via een ipad-app. In Roemenië kunnen de klanten intekenen op een consumentenkrediet op het verkooppunt via tablets in de winkels van de voornaamste partners. In Tsjechië kunnen de klanten met een Cetelemkredietkaart voortaan hun maandelijkse aflossingen via een flashcode betalen. 12 13
BEGRIJPEN 12.35 uur, Luxemburg, foto door Mike Lang EEN CHAT OM TE BEGRIJPEN Zijn de klanten aanwezig op de sociale media? Dan komt de bank hen daar tegemoet. In Polen organiseert BNP Paribas chats en lanceert het een interactieve gids om de internetgebruikers meer inzicht te geven in de verschillende soorten kredieten en hen te helpen de juiste beslissing te nemen. In Marokko is BMCI de eerste bank die live chats op Facebook lanceert om met de internetgebruikers in dialoog te gaan en hun tips te geven over thema s zoals woonkredieten en studentenleningen. In België, Frankrijk en Italië stelt Hello bank! zijn klanten een Hello Team ter beschikking via chat. BOUWEN AAN DE BANK VAN DE TOEKOMST BNP Paribas organiseert zich om de bank van morgen uit te vinden. Het team van Retail Development & Innovation (RD&I), het transversale team voor de retailactiviteiten van de groep, kreeg de taak toegewezen samen met de retailentiteiten een klantgerichte langetermijnvisie uit te stippelen. Er wachten ons de komende jaren immers tal van uitdagingen zoals de evolutie van de kantorennetten en van het distributiemodel, de ontwikkeling van het digitaal bankieren en de revolutie in de betaalmiddelen en innovatie vormt de belangrijkste hefboom om ze aan te gaan. TRANSFORMATIE VAN HET KANTORENNET DE GRENS TUSSEN DE DIGITALE EN DE FYSIEKE NETWERKEN VERVAAGT. DE KLANTEN WILLEN VRIJ EN NAADLOOS VAN HET ENE KANAAL OP HET ANDERE KUNNEN OVERSCHAKELEN. DAAROM LANCEERDEN DE RETAILBANKNETWERKEN VAN DE GROEP IN EUROPA TRANSFORMATIEPROGRAMMA S OM EEN NIEUWE RELATIE MET ONZE KLANTEN OP TE BOUWEN. DE BANK TREKT DAARBIJ VOLOP DE DIGITALE KAART EN GAAT VOOR NIEUWE KANTOORMODELLEN. IN FRANKRIJK BIJVOORBEELD ONTVANGEN DE KLANTEN BINNEN DE 30 SECONDEN EEN ANTWOORD OP HUN VRAGEN VIA CHAT EN KRIJGEN ZE BINNEN DE TWEE UUR EEN AFSPRAAK MET EEN ADVISEUR AANGEBODEN. CONCENTRATIE VAN INNOVATIES Met de Hall of Next liet BNP Paribas op 3 en 4 april 2014 in Parijs aan de pers en aan ruim 3.000 medewerkers zien waarvoor de bank voor een wereld in verandering staat. Opgevat als een echte interne innovatiebeurs bracht de Hall of Next 140 digitale innovatieprojecten voor klanten onder de aandacht. Ze waren geselecteerd uit 2.000 innovatieprojecten, afkomstig uit alle entiteiten van de groep. Het accent lag vooral op het aanbod van nieuwe diensten en op de kwaliteit van de klantenrelatie. De groep steunt onder meer op L Atelier BNP Paribas, dat de technologische ontwikkelingen actief volgt over de hele wereld, om nieuwe applicaties uit te werken die het budget- en transactiebeheer van de klanten vergemakkelijkt. 14.45 uur, Nanterre (Frankrijk), foto doordidier Angkham BNP PARIBAS JAARVERSLAG 2014
VOORUITGAAN De wereld evolueert voortdurend. Daarom zijn wij ook altijd in de weer om nog sterker te presteren en ons beter te organiseren door ons talent optimaal te benutten zodat we onze methoden kunnen preciseren en steeds ambitieuzere verbintenissen kunnen nakomen. Inspelen op deze wereld in verandering, betekent ons eraan aanpassen en vooral de toekomst uitstippelen.
VOORUITGAAN BNP PARIBAS VERSTERKT ZIJN CONTROLEMECHANISME De groep bereikte op 30 juni 2014 een globale schikking in het onderzoek naar bepaalde dollartransacties met landen onderworpen aan een Amerikaans embargo. In het kader van dat akkoord erkende BNP Paribas zijn verantwoordelijkheid ( guilty plea ) voor de overtreding van bepaalde wetten en reglementeringen van de Verenigde Staten inzake economische sancties tegen bepaalde landen en de uitvoering van eraan gerelateerde transacties. BNP Paribas aanvaardde ook in totaal 8,97 miljard dollar (6,6 miljard euro) boete te betalen. Verder ging BNP Paribas ermee akkoord bepaalde rechtstreekse clearingtransacties in Amerikaanse dollar vanaf 1 januari 2015 tijdelijk te schorsen voor de duur van één jaar. Die transacties betreffen vooral de scope van de financieringsactiviteit voor de internationale grondstoffenhandel op het gebied van olie en gas, in bepaalde vestigingen. 15.10 uur, New York (Verenigde Staten), foto door Michael Smith De organisatie van Compliance onderging ingrijpende wijzigingen in 2014. In het tweede semester werd beslist om Compliance te reorganiseren tot een geïntegreerde functie met nog meer resources. Die laatste waren al aanzienlijk toegenomen met 24% ten opzichte van 2013 om in 2014 ruim 2.000 medewerkers te omvatten. 1. SPECIFIEKE MAATREGELEN IN DE VERENIGDE STATEN Een nieuwe afdeling die de naam Group Financial Security US meekreeg en deel uitmaakt van Group Compliance, werd in New York gevestigd en heeft tot doel erop toe te zien dat BNP Paribas overal ter wereld de reglementeringen van de VS inzake internationale sancties en embargo s naleeft. Het filiaal in New York zal op termijn alle dollarstromen van de groep verwerken en controleren. 2. TOEZICHT OP HET REMEDIATION PLAN De Compliance-functie is belast met het toezicht op de door de Amerikaanse autoriteiten gevraagde uitvoering van het Remediation Plan, dat de verbintenissen weergeeft die BNP Paribas is aangegaan in het kader van de controle op de in Amerikaanse dollar gerealiseerde activiteiten. 3. VERSTRENGING VAN DE COMPLIANCE- EN CONTROLEPROCEDURES Het geheel van normen werd in 2014 uitgebreid met verscheidene belangrijke teksten die de regels en normen van de groep vastleggen, met name op het gebied van financiële zekerheid, verstrenging van de regels inzake de kennis omtrent de klanten ( Know Your Customer of KYC ) en andere pendanten en partners van de groep. De invoering van al die normen die ervoor moeten zorgen dat de internationale financiële sancties, en vooral dan de Amerikaanse, worden nageleefd, wordt voorgezet in 2015, in samenwerking met de autoriteiten. De vele beleidslijnen en procedures voor de naleving van de nieuwe internationale sancties of de evolutie ervan, en meer in het algemeen, alle beleidslijnen en procedures van Compliance in verband met de internationale sancties, werden onderworpen aan een herziening en werden, waar nodig, aangepast, zoals bijvoorbeeld de klokkenluiderprocedure. 4. FOCUS OP OPLEIDING Qua opleiding werd een grootscheepse actie opgezet in de hele groep (online opleiding die verplicht is voor de medewerkers die aan risico s worden blootgesteld, verspreiding van een gids enz.) om alle betrokken medewerkers te sensibiliseren voor het belang en de voornaamste bijzonderheden van de internationale financiële sancties. Brief aan klanten met uitleg van Jean-Laurent Bonnafé, CEO van BNP Paribas. 5. OPRICHTING VAN EEN ETHISCHE COMMISSIE Een andere grote evolutie in het interne controlemechanisme is de oprichting van een Ethische Commissie. De hoofdtaak van die commissie zal erin bestaan aanbevelingen te doen over de activiteiten van BNP Paribas in gevoelige landen en sectoren, maar ook over de Gedragscode van de groep die wordt versterkt. De commissie bestaat uit onafhankelijke externe prominenten en leden van het Executive Committee van BNP Paribas. Transparante communicatie GEÏNDIVIDUALISEERDE BRIEVEN VERZONDEN AAN KLANTEN VAN BNP PARIBAS BRIEVEN VERZONDEN AAN DE INDIVIDUELE AANDEELHOUDERS PUBLICATIE VAN EEN OPEN BRIEF IN DE VERENIGDE STATEN, IN THE WALL STREET JOURNAL, THE NEW YORK TIMES EN THE FINANCIAL TIMES E-MAIL VAN JEAN-LAURENT BONNAFÉ AAN ALLE MEDEWERKERS VAN DE GROEP BNP PARIBAS JAARVERSLAG 2014 16 17
VOORUITGAAN DE RAAD VAN BESTUUR DE RAAD VAN BESTUUR BEPAALT OP VOORSTEL VAN DE ALGEMENE DIRECTIE DE STRATEGIE EN DE KOERS VAN BNP PARIBAS. HIJ BENOEMT DE CEO EN DE CHIEF OPERATING OFFICERS. DE RAAD ANALYSEERT EN BESLIST OVER STRATEGISCH BELANGRIJKE TRANSACTIES EN VOLGT DE UITVOERING VAN DE DOOR HEM GOEDGEKEURDE DOELSTELLINGEN. DE RAAD WORDT REGELMATIG GEÏNFORMEERD OVER DE LIQUIDITEITSPOSITIE EN DE VERBINTENISSEN VAN DE GROEP. DE RAAD VAN BESTUUR BESTOND OP 31 DECEMBER 2014 UIT VIJFTIEN BESTUURDERS, VAN WIE ER TWEE DOOR DE WERKNEMERS ZIJN VERKOZEN. 1 JEAN LEMIERRE Voorzitter van de Raad van Bestuur van BNP Paribas sinds 1 december 2014 2 MICHEL PÉBEREAU Erevoorzitter van BNP Paribas 3 JEAN-LAURENT BONNAFÉ Chief Executive Officer van BNP Paribas 4 PIERRE-ANDRÉ DE CHALENDAR Algemeen Directeur van Compagnie de Saint-Gobain 5 MONIQUE COHEN Associate Manager van Apax France 6 MARION GUILLOU Voorzitter van Agreenium 7 DENIS KESSLER Algemeen Directeur van Scor SE 8 JEAN-FRANÇOIS LEPETIT Bestuurder van vennootschappen 9 NICOLE MISSON Adviseur particuliere klanten, Bestuurder verkozen door de werknemers van BNP Paribas 10 LAURENCE PARISOT Vicevoorzitter van de Raad van Bestuur van Ifop SA 11 DANIELA SCHWARZER Professor-onderzoeker aan het Institute of European and Eurasian Studies van de Johns Hopkins University, Director of the European Programme van het German Marshall Fund 12 MICHEL TILMANT Managing Director van Strafin sprl 13 EMIEL VAN BROEKHOVEN Economist, emeritus professor aan de Universiteit Antwerpen DE TAKEN VAN DE VOORZITTER VAN DE RAAD VAN BESTUUR Samen met de leden van de Raad van Bestuur volgt de Voorzitter de realisatie van het Ontwikkelingsplan van de groep. Hij besteedt daarbij vooral aandacht aan de versterking van de governance en van de interne controlemechanismen die in 2014 werden ingevoerd. Hij waakt over het behoud van de kwaliteitsvolle relatie met de aandeelhouders, geheel in lijn met de acties die de Algemene Directie op dat vlak voert. In dat opzicht zit hij het Verbindingscomité van de aandeelhouders voor. Hij draagt ook bij tot de relaties van de bank met de nationale en internationale financiële en monetaire autoriteiten. Op 1 december 2014 werd Jean Lemierre benoemd tot Voorzitter van de Raad van Bestuur. Samen met Jean-Laurent Bonnafé, verleent hij ondersteuning en advies aan de Algemene Directie. Hij laat de groep van zijn ervaring profiteren en vertegenwoordigt haar zowel nationaal als internationaal in relaties van hoog niveau, met name met grote klanten en overheidsinstanties. 14 FIELDS WICKER-MIURIN 10 9 5 1 11 4 7 12 3 13 6 2 14 8 Medeoprichter en vennoot bij Leaders Quest THIERRY MOUCHARD * Beheerder administratieve dienstverlening voor klantentransacties, Bestuurder verkozen door de werknemers van BNP Paribas * Afwezig op de fotoshoot ANDERE VENNOOTSCHAPPELIJKE MANDATARISSEN PHILIPPE BORDENAVE Chief Operating Officer van BNP Paribas FRANÇOIS VILLEROY DE GALHAU Chief Operating Officer van BNP Paribas JEAN LEMIERRE Voorzitter van de Raad van Bestuur Als voormalig Directeur van de Franse Schatkist was Jean Lemierre acht jaar lang Voorzitter van de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling. Sinds september 2008 fungeerde hij als adviseur van BNP Paribas, dat hij op internationaal niveau vertegenwoordigde bij de regelgevende instanties en bij economische en politieke leiders. BNP PARIBAS JAARVERSLAG 2014 18 19
VOORUITGAAN EEN NIEUWE DYNAMIEK VOOR BNP PARIBAS 10.45 uur, Parijs (Frankrijk): Jean-Laurent Bonnafé in een zitting van het Executive Committee, geflankeerd door François Villeroy de Galhau en Philippe Bordenave. BNP PARIBAS JAARVERSLAG 2014