De impact van een opgestart ziekenhuisnoodplan op de spoedgevallendienst en de dienst intensieve zorgen Geert ARNO, verpleegkundig coördinator rampenplan 14.03.2016 NVKVV Oostende 1
Verplichting tot ziekenhuisnoodplan (1) Plan alarmeren van de ziekenhuisdiensten KB 17.10.1991 en MO 04.11.1993 vast comité onder leiding van de hoofdarts verantwoordelijk voor opstellen, bijwerken en valideren van het plan intern en extern deel 18 criteria beschreven Meerdere kleine KB s & MO s 2 2
Verplichting tot ziekenhuisnoodplan (2) Spoedgevallendienst EXTERN toegangspoort tot het ziekenhuis (gestructureerde aanvoer + wilde aanvoer) drainage van personeel indien prehospitaalopdracht (ZW, PIT, MUG) Dienst intensieve zorgen gespecialiseerde intensieve zorgen (pediatrie, brandwondencentrum, etc.) als externe tweedelijnsopvang interne tweedelijnsopvang (spoed, operatiekwartier, cathlab, ) Het ziekenhuis als hulpverlener en als buffer bij een extern incident 3 3
Verplichting tot ziekenhuisnoodplan (3) INTERN Reguliere werking van het ziekenhuis in niet meer mogelijk Het productieproces is onderbroken Etiologie van het incident zal bepalend zijn voor de verlamming incidenten die aanzetten tot een evacuatie (e.g. brand, gaslek, ) met een herlocatie tot gevolg deels of volledig wegvallen van ondersteunende functies (e.g. waterdruk, ICT, ) Dubbele rol van hulpverlener en slachtoffer, wegvallen van de bufferfunctie 4 4
eindproduct productieproces maximale output indien in evenwicht grondstoffen Het ziekenhuis als gezondheidsfabriek (1) EXTERN verhoogde aanvoer van patiënten verkort tijdsinterval tussen aanmeldingen productieproces komt onder druk te staan: nood aan diagnosecapaciteit nood aan behandelcapaciteit nood aan bedcapaciteit CAVE voor de tijdshorizon! blijvende druk op bedcapaciteit nood aan poliklinische capaciteit ONEVENWICHT door gestegen hulpvraag 5 5
eindproduct productieproces maximale output indien in evenwicht grondstoffen Het ziekenhuis als gezondheidsfabriek (2) INTERN (verhoogde aanvoer van patiënten) blijvende reguliere aanvoer productieproces komt onder druk te staan: verstoring diagnosecapaciteit verstoring behandelcapaciteit verstoring bedcapaciteit ONEVENWICHT door onmogelijkheid om de hulpvraag te verwerken 6 6
RX, CT, echo RX, CT, echo De impact van een ziekenhuisnoodplan personeel ruimte diagnose capaciteit spoedgevallendienst behandel capaciteit ZIEKENHUIS opname capaciteit 7 7
bestaffing Blue Screen of Death Theoretische buffercapaciteit: opnamecapaciteit MIP (3% regel) basispopulatie op spoedgevallen 8 8
Quid nunc? ZIEKENHUIS benader de opgelegde vorm van het ziekenhuisnoodplan met voldoende creativiteit degelijke besliskunde, beschreven op actiekaarten heb aandacht voor de sequentie van de impact, zorg voor een gepaste spreiding van inzet van personele en logistieke middelen OVERHEID 3%-regel? ziekenhuisnoodplan versus zorgbekkennoodplan? functiedifferentiatie spoedgevallendiensten? het (kosten)efficiënte ziekenhuis? ziekenhuisnoodplan 2.0! 9 9
Impact spoedgevallendienst - personeel INT EXT Drainage door prehospitaal opdracht + ++ Organisatie coördinerende opdrachten + + Verhoogde zorgvraag + +++ personeel Wachtfuncties binnenroepen (cave impact op reguliere werking ziekenhuis) Interne personeelsshift in functie van noden (cave tijdshorizon) Gebruik oproeplijsten met spreiding in tijd, geografie en functie 10 10
Impact spoedgevallendienst - ruimte INT EXT Functionele herbestemming faciliteiten + ++ Tijdelijke uitbreiding en/of heroriëntatie + ++ Organisatie van randfaciliteiten + + ruimte A priori uitbreiding vastleggen én passend uitrusten Bewaak de tijdshorizon Behouden van de generieke structuur 11 11
RX, CT, echo Impact spoedgevallendienst - diagnose INT EXT Verhoogde nood aan technische diagnosecapaciteit Verhoogde nood aan personele diagnosecapaciteit + ++ + ++ Verhoogde zorgvraag ++ +++ diagnose capaciteit Vroegtijdig betrekken van de ondersteunende diensten bij noodplanning én in geval van een incident A priori bepalen van de mogelijkheden tot capaciteitsverhoging (technisch en personeel) Cave dubbele belasting spoedgevallendienst! 12 12
Impact spoedgevallendienst - behandel INT EXT Verhoogde nood aan behandelcapaciteit + ++ Uitputten van de materiële voorraden + +++ behandel capaciteit Spoedgevallendienst als buffer - ++ Heroriënteren behandelcapaciteit conform tijdshorizon Ontwikkel een deudgelijk business continuity plan voor de materiële goederen Cave dubbele belasting spoedgevallendienst 13 13
Impact spoedgevallendienst - opname INT EXT Beddenbeleid van overheidswege ++ ++ opname capaciteit Patiëntenvervoer - + Spoedgevallendienst als buffer - +++ Vol beddenhuis = vol beddenhuis? Creativiteit met dagziekenhuizen en poliklinieken? Principe van rampenbedden Opstellen van een interne cascade voor opnames 14 14
Impact intensieve zorgen personeel en ruimte INT EXT Drainage naar spoedgevallendienst / incident + + Verhoogde, langdurige zorgvraag - +++ personeel Opstarten extraposities en functionele shift - ++ Wachtfuncties binnenroepen (cave dubbel gebruik) Korte termijn: oproeplijsten Middellange en lange termijn: structurele ondersteuning ruimte 15 15
RX, CT, echo Impact intensieve zorgen diagnose en behandel INT EXT Capaciteitsverschuiving ten voordele van de spoedgevallendienst - ++ Verstoring productieproces ++ - Verhoogde, blijvende nood (tijdshorizon) - ++ Overgaan naar waakmodus diagnose capaciteit behandel capaciteit Interne shift personeel in functie van de tijdshorizon 16 16
Impact intensieve zorgen - opname INT EXT Beddenbeleid van overheidswege ++ ++ opname capaciteit Intensieve zorgen als buffer - ++ Vol beddenhuis = vol beddenhuis? Creativiteit met dagziekenhuizen en poliklinieken? Opstellen van een interne cascade voor opnames Secundaire transfers? 17 17
impact organisatie ter plaatse, stabilisatie, verhoogde opnames therapie verhoogde aanvoer genormaliseerde aanvoer, therapie spoedgevallendienst vs. intensieve zorgen spoed iz tijd 18 18
Quid nunc? ZIEKENHUIS benader de opgelegde vorm van het ziekenhuisnoodplan met voldoende creativiteit degelijke besliskunde, beschreven op actiekaarten heb aandacht voor de sequentie van de impact, zorg voor een gepaste spreiding van inzet van personele en logistieke middelen OVERHEID 3%-regel? ziekenhuisnoodplan versus zorgbekkennoodplan? functiedifferentiatie spoedgevallendiensten? het (kosten)efficiënte ziekenhuis? ziekenhuisnoodplan 2.0! 19 19
Throw the box away! De huidige regelgeving is verouderd, en creativiteit heeft slechts een beperkt oplossend vermogen. Functiedifferentiatie en schaalvergroting door samenwerking Hoop? Werkgroep MASH bij de FOD Volksgezondheid. 20 20
Geert ARNO verpleegkundig coördinator rampenplan Universitair Ziekenhuis Gent De Pintelaan 185 9000 Gent geert.arno@uzgent.be 21