Strategie duurzaam inkopen Gemeente Franekeradeel, afdeling Bouwen en Milieu Minke Lotens - Eichhorn Augustus 2010 status: Definitief
Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 Aanleiding 3 Kaders 3 Het begrip duurzaam inkopen. 3 Convenant 4 2. Strategie duurzaam inkopen 5 Organisatiebreed 5 Vlaggenschip / speerpunt 5 Model 5 Uitwerking model 7 Onderdelen 7 Ondersteunende onderdelen 7
1. Inleiding Duurzaam inkopen staat net als duurzaamheid tegenwoordig breed in de belangstelling. In deze strategische nota zullen de kaders, waarbinnen duurzaam inkopen valt voor de Gemeente Franekeradeel, worden uitgewerkt. In deze inleiding zal worden uiteengezet wat de aanleiding is. Tevens wordt het doel aangegeven, de kaders waarbinnen deze strategische nota valt en een overzicht van de verdere opzet. Aanleiding De aanleiding van deze strategische nota is het projectplan Duurzaam Inkopen. Dit project is in maart 2010 opgestart naar aanleiding van het besluit van het college op 12-11-2009 om te willen voldoen aan het convenant voor duurzaam inkopen, Klimaatakkoord Gemeenten en Rijk 2007-2011. De raad heeft zich uitgesproken dat de Gemeente Franekeradeel duurzaam moet gaan inkopen: van auto s tot straatverlichting. Het doel van deze strategische nota is de visie van de gemeente ten opzichte van duurzaam inkopen aan te geven. Deze nota vormt op deze manier een kader voor het beleid en het projectplan. Kaders Het begrip duurzaam inkopen. Om het begrip duurzaam inkopen duidelijk te kunnen maken, zal er eerst ingegaan worden op het begrip duurzaamheid. Het begrip duurzaamheid is een abstract begrip voor veel mensen. De algemene definitie komt uit het Brundtland rapport (1987) 1 en luidt als volgt: Sustainable development is development that meets the need for the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs. Het uitgangspunt hiervan is dat er een gezond evenwicht moet bestaan tussen ecologische, economische en sociale factoren. Dit evenwicht wordt vaak aangeduid als de balans tussen mens (people), omgeving (planet) en economie (profit), zie figuur 1. Figuur 1. balans tussen People, Planet en Profit 1 Our common Future, World Commission on Environment and Development 1987
Bij het inkopen van producten, diensten en werken zijn prijs en kwaliteit doorgaans de belangrijkste aspecten. De gemeente hanteert bij de afweging tussen prijs en kwaliteit de volgende gunningcriteria; laagste prijs en economisch meest voordelige aanbieding. Duurzaam inkopen voegt hier een nieuwe dimensie aan toe. Bij de inkoop zullen ook socialeen milieuaspecten mee moeten gaan wegen in de afweging. Dit geldt voor zowel de selectieals de gunningcriteria. De algemene definitie voor duurzaam inkopen die wordt gegeven door het VROM is: Het toepassen van milieuaspecten en sociale aspecten in alle fasen van het inkoopproces zodat dit uiteindelijk leidt tot de daadwerkelijke levering van een product, dienst of werk dat aan deze milieuaspecten en sociale aspecten voldoet. AgentschapNL heeft in opdracht van het VROM criteriadocumenten opgesteld. Deze documenten beschrijven voor circa 52 producten, diensten en werken welke duurzaamheidcriteria de gemeente kan gebruiken om duurzaam in te kopen. Convenant In het kader van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen hebben het rijk en de VNG een klimaatakkoord opgesteld, Klimaatakkoord Gemeenten en Rijk 2007-2011. In dit convenant staat dat zij zich gezamenlijk gaan inspannen voor een schoner, duurzamer en zuiniger Nederland. In het akkoord is afgesproken dat gemeenten 75% duurzaam gaan inkopen in 2010 en 100% in 2015. In 75% van de publicaties van aanbestedingen en offerteaanvragen in 2010 moeten alle duurzaamheidcriteria worden meegenomen. Het college van B&W heeft op 12-11-2009 besloten dat de Gemeente Franekeradeel wil voldoen aan het convenant voor duurzaam inkopen. Er is een budget van xxxxxxxx euro voor de implementatie van duurzaam inkopen in de gemeentelijke organisatie.
2. Strategie duurzaam inkopen Organisatiebreed De strategie om duurzaam inkopen te implementeren in de organisatie is om het organisatiebreed aan te pakken. Het projectplan is zo opgesteld dat per afdeling elk inkoopaspect onder de loep wordt genomen. Het inkoopproces zal van onderaf worden aangepakt en zo door de hele organisatie heen gaan. Hiermee wordt iedereen in de organisatie bereikt en zal men nergens tegen aan lopen bij integrale projecten. Vlaggenschip / speerpunt Naast het feit dat het organisatiebreed wordt aangepakt, wordt per afdeling een vlaggenschip aangewezen. Dit kan bestaan uit een inkoopproces van één product of productgroep die als voorbeeld geldt voor de hele afdeling. Het vlaggenschip is het onderdeel waar de meeste winst is te behalen qua het behalen van de ambitie en de vergroting van het draagvlak in de gemeente. Het projectplan hoeft hierop niet aangepast te worden, omdat het zo is ingericht dat automatisch de grotere speerpunten meer aandacht zullen krijgen en als vlaggenschip naar voren zullen komen. Model duurzaam inkopen Het racewagenmodel van Coopers en Lybrand (1991) voor inkopen is uitgebreid met een groeimodel voor de gemeente met betrekking tot duurzaam inkopen Zie figuur 2 op de volgende pagina.