Inspreken Raadsplein

Transcriptie

1 Inspreken Raadsplein Onderwerp : Beleidsnota inkoop en aanbesteding (GM ) Plaats : raadsronde 7, vergaderruimte Datum : 29 oktober 2007 Geachte raadsleden, U zult het ongetwijfeld allen met mij eens zijn dat we er alles aan moeten doen om kinderarbeid uit de wereld te bannen. In voorliggende beleidsnota wordt gesproken over de gunningcriteria. Bij gunning op basis van economisch meest voordelige inschrijving worden o.a. milieu en esthetische kenmerken genoemd. Bij duurzaamheid staat als voorbeeld het FSC-keurmerk (hout) en wordt de intentie uitgesproken om zo veel als mogelijk duurzame producten in te kopen. Pas in de laatste zin van de nota wordt sociale criteria genoemd. In de bijlagen treft u een paar teksten die van internet geplukt zijn. In het bijzonder vraag ik aandacht voor de inkoopnota van de gemeente Hilversum. Daar staat o.a. het volgende : Leveranciers dienen onder andere aan te tonen dat er bij geen van de door hen geleverde goederen is geproduceerd met gebruikmaking van kinderarbeid. Dit dient te gelden voor de totale productieketen. In Eindhoven was er onlangs een felle discussie over de goedkope bestrating van het Catharina-plein. Men had vergeten een goederenverklaring te vragen. Mijn verzoek aan u is om in deze beleidsnota duidelijk aan te geven dat de sociale criteria, zoals kinderarbeid zeer zwaar wegen bij inkoop en gunning. Dan kunnen we vanuit onze nederige positie ook iets doen voor de minima in de wereld. Deze inspraak is na te lezen op de website van de Mondige Minima. Ik dank u voor uw aandacht. Vriendelijke groet, Marc Albers Bijlagen : teksten van internet

2 Project Collegevoorstel duurzaam inkopen gemeente Dordrecht Doelstelling De gemeente Dordrecht spreekt de intentie uit om duurzaamheid serieus te nemen en te betrekken in het inkoopproces. In de praktijk zullen hiertoe in de toekomst de volgende uitgangspunten gehanteerd worden: 1. Bij een aanbesteding van raamcontracten voor leveringen en voor zover mogelijk diensten, wegen milieu- en maatschappelijke criteria mee. 2. In de bestekken voor het aanbesteden van werken wordt altijd een duurzaamheidsparagraaf opgenomen. 3. De Gemeente wordt deelnemer aan het programma `Duurzaam Inkopen (een landelijk overheidsinitiatief dat zich richt op gemeenten, provincies, waterschappen en ministeries) en maakt actief gebruik van de kennis die het programmabureau verspreidt. De intentieverklaring is een goede stimulans om duurzaamheidscriteria mee te laten wegen bij de aanschaf van producten en/of diensten, alsmede de uitvoering van werken. Door ondertekening van de verklaring spreekt de Gemeente Dordrecht uit dat zij op weg is met toepassing van duurzaamheid in het inkoopproces. Verder verklaart zij: a. de binnen het programma 'Duurzaam Inkopen' vastgestelde adviezen, zoals milieuspecificaties, te betrekken bij haar inkoopactiviteiten, b. de ervaringen met de adviezen terug te koppelen naar het programma ter verbetering en actualisering van de adviezen, c. binnen de eigen organisatie in het jaarverslag of het milieujaarverslag, te rapporteren in welke mate de adviezen hebben geleid tot concrete toepassing bij inkopen en aanbestedingen en zijn terug te vinden in afgesloten contracten. Inhoud (beschrijving project) Deze notitie heeft tot doel te komen tot een organisatiebrede intentieverklaring om duurzaamheid serieus te nemen en te betrekken in het inkoopproces. Hiertoe biedt het landelijk programma 'Duurzaam Inkopen' de mogelijkheid een deelnameverklaring te ondertekenen waarmee de Gemeente wel de intentie uitspreekt, maar de keuzevrijheid en de verantwoordelijkheid voor de eigen inkopen en aanbestedingen onveranderd blijven. Een eerste stap waarmee de Gemeente Dordrecht aangeeft op weg te zijn duurzaamheid in het inkoopproces toe te passen. Hiermee maakt duurzaam inkopen nog geen structureel onderdeel uit van het gemeentelijk inkoopproces. Het vastleggen van de intentie maakt het voor alle medewerkers van de Gemeente Dordrecht, alsmede voor externe partijen, duidelijk dat duurzaamheid serieus genomen wordt. Behalve naar het milieu wordt ook naar sociale aspecten gekeken, bijvoorbeeld: - voedsel in kantine met eko-keurmerk - tegengaan van kinderarbeid - gezonde goede arbeidsomstandigheden. Gemeente Dordrecht staat wel een milieubewust inkoopbeleid voor, maar in de huidige situatie zijn duurzaamheidscriteria niet opgenomen in het inkoopproces. Vanuit de Rijksoverheid is de doelstelling neergelegd dat in 2010 minstens de helft van de aanbestedingen 'groen' moet zijn. Uitvoerder : Gemeente Dordrecht Financier : Gemeente Dordrecht

3 Nieuws Gemeente Veenendaal gaat duurzaam inkopen De gemeente Veenendaal gaat werk maken van duurzaam inkopen. Het college heeft besloten dat uiterlijk in 2010 bij minstens de helft van alle aanbestedingen duurzaamheid een zwaarwegend criterium moet zijn. In het Milieukwaliteitsplan heeft de gemeente aangegeven een voorbeeld te willen zijn op het gebied van duurzaam ondernemen ofwel maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dit wil de gemeente doen door bij het inkopen van producten en diensten niet alleen te letten op de kosten, maar ook structureel aandacht te geven aan eerlijke handel en milieuzorg. De gemeente Veenendaal gaat de verklaring van het programmabureau Duurzaam Inkopen ondertekenen. Overheden kunnen zich aansluiten bij dit programmabureau van de Rijksoverheid om zo hun intenties kracht bij te zetten en daarbij ondersteuning en advies te krijgen. Voorbeelden De gemeente Veenendaal heeft al een aantal aansprekende voorbeelden op het gebied van duurzaam inkopen. Wethouder milieu Jaap Pilon: Onze koffie heeft al jaren een Max Havelaar keurmerk. Ons hout moet FSC-gecertificeerd zijn en tropisch hardhout wordt liever niet toegepast. We kopen 100% groene energie in voor de gemeentelijke kantoren, de openbare verlichting en de verkeersinstallaties. En natuurlijk zijn we trots op ons zwembad, dat aanzienlijk minder energie en chloor verbruikt dan een standaard zwembad. Verder rijden onze grote voertuigen op zwavelarme diesel rijden en testen we bijvoorbeeld of puur plantaardige olie een alternatief kan zijn voor diesel. Ambitie Deze initiatieven zijn echter nog niet voldoende. Pilon: Alle overheden bij elkaar, zeker op Europese schaal, kunnen zorgen voor een flinke hoeveelheid omzet in duurzame producten. Als gemeente kunnen we zo ons steentje bijdragen om het voor leveranciers aantrekkelijk te maken om duurzame producten te leveren. De nieuwe ambitie wordt als eerste officieel toegepast bij de gemeentebrede inkoop van bedrijfskleding. Wie aan de gemeente wil verkopen, moet aantonen dat de kleding niet met kinderarbeid gemaakt wordt en dat de kleding milieuvriendelijk gereinigd kan worden.

4 Project Inkoopnota en algemene inkoopvoorwaarden gemeente Hilversum Doelstelling III.7.1. Beleidskader duurzaam inkopen Invulling geven aan Duurzaam Inkopen wordt begrensd door regelgeving en richtlijnen van de Europese Gemeenschap, de nationale ministeries, de provincies en de eigen gemeentelijke organisatie. Binnen deze kaders bevindt zich de ruimte voor de overheidsorganisatie om invulling te geven aan duurzaam inkopen en aansluiting te krijgen met gerelateerde programma's. De gemeente Hilversum heeft in 2000 de Deelnameverklaring voor het Programma Duurzaam Inkopen ondertekend. Hiermee heeft de gemeente verklaard deel te nemen aan het Programma Duurzaam Inkopen en daarvoor: de binnen het programma vastgestelde adviezen te betrekken bij haar inkoopactiviteiten de ervaringen met de adviezen terug te koppelen naar het programma ter verbetering en actualisering van de adviezen binnen de eigen organisatie in het jaarverslag of het milieujaarverslag te rapporteren in welke mate de adviezen hebben geleid tot concrete toepassing bij inkopen en aanbestedingen en zijn terug te vinden in afgesloten contracten. In 1994 heeft de gemeente een milieubeleidsverklaring opgesteld. In deze milieubeleidsverklaring is over duurzaam inkopen opgenomen dat de gemeente bij aanschaf van producten rekening houdt met milieuaspecten. In 2000 is voor de gemeentelijke interne milieuzorg (GIM) een Plan van aanpak GIM (later gewijzigd in BIM) opgesteld. Hierin wordt vastgesteld dat Duurzaam inkopen één van de vier sporen is waarop de milieuzorg zich voornamelijk zal richten. Resultaten De Europese regelgeving biedt ruimte om duurzaamheidscriteria te stellen bij Europese aanbestedingen. Duurzaamheid mag worden meegenomen als criterium, wanneer dit leidt tot 'economisch voordeel'. III.7.2 Algemene en productspecifieke duurzaamheidscriteria De doelstelling van het beleid op het gebied van Duurzaam Inkopen bij de gemeente Hilversum is dat bij alle inkoopprojecten en aanbestedingen wordt gekeken naar de productspecifieke milieu en/of sociale criteria die voor het product of de dienst dat wordt ingekocht gelden en daarbij wordt bekeken welke van deze criteria worden meegenomen: bij het opstellen van de specificatie voor de leveranciers bij het bepalen van de gunningscriteria bij de selectie van leveranciers bij het opstellen van het contract en bij het controleren van de naleving op het contract. In lijn met de volledig zelfstandige inkoopbevoegdheid ligt de daadwerkelijke beslissing of een product of dienst duurzaam wordt ingekocht ligt bij de diensten zelf. Diensten kunnen in overleg met de coördinator BIM bepalen wat de wegingsfactor is van milieu en sociale aspecten binnen het totaal aan gunningscriteria. (In de bijlage wordt de organisatie en het proces verder uitgewerkt. Naast de productspecifieke eisen en wensen hanteert de gemeente Hilversum een aantal algemeen geldende milieu en sociale criteria. Deze algemeen geldende criteria dienen onderdeel te zijn van elke aanvraag en zullen worden opgenomen in de inkoopvoorwaarden van de gemeente Hilversum. Op het gebied van milieu is er landelijke en europese wet- en regelgeving op het gebied van energie, verpakkingen, afval en emissies. Ook eventuele bedrijfsvoorschriften en reglementen op het gebied van milieu van opdrachtgever dienen te worden opgevolgd. Deze

5 kunnen als algemeen geldend worden verklaard en worden opgenomen in de algemene inkoopvoorwaarden van de gemeente. Ook op het gebied van arbeidsomstandigheden zal de gemeente Hilversum zich confirmeren aan de door de International Labour Organisation (ILO) opgestelde richtlijnen. Ook deze richtlijnen worden opgenomen in de algemene inkoopvoorwaarden van de gemeente. Leveranciers dienen onder andere aan te tonen dat er bij geen van de door hen geleverde goederen is geproduceerd met gebruikmaking van kinderarbeid, als bedoeld in resolutie 182 van de International Labour Organisation. Dit dient te gelden voor de totale produktieketen. Artikel duurzaam inkopen in algemene inkoopvoorwaarden Artikel 18 Duurzaam inkopen De leverancier dient te voldoen aan de landelijke en Europese wet- en regelgeving op het gebied van milieu voor wat betreft energie, verpakkingen, afval en emissies. Ook eventuele bedrijfsvoorschriften en reglementen op het gebied van milieu van opdrachtgever dienen te worden opgevolgd. De leverancier dient op verzoek van opdrachtgever aan te kunnen geven wat de milieubelasting is van de geleverde producten en diensten. De leverancier dient op verzoek van opdrachtgever aan te geven wat de inspanningen zijn om de milieubelasting van de producten en diensten te verminderen. Opdrachtgever tolereert geen zaken als discriminatie, kinderarbeid en ontoereikende arbeidsomstandigheden binnen de bedrijfsvoering van de leverancier, noch bij diens toeleveranciers. Op eerste verzoek van opdrachtgever dient de leverancier hiertoe een schriftelijke verklaring af te geven. Uitvoerder : Gemeente Hilversum Financier : Gemeente Hilversum

6 Wat is duurzaam? Al wordt het woord 'duurzaamheid' intussen veel gebruikt, het is niet altijd even duidelijk wat men nu precies onder duurzaamheid verstaat. Het Brundtland Report (WCED, 1987) gebruikt als definitie: "Sustainable development is development that meets the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs." SenterNovem sluit hierbij aan bij met een veel geciteerde Nederlandse werkdefinitie voor duurzame ontwikkeling: "Duurzame ontwikkeling is het op gang brengen van ontwikkelingen waarbij sociaal-economische, ecologische en culturele aspecten in dynamisch evenwicht zijn en levert als resultaat op dat na ons komende generaties dezelfde kansen hebben om in hun behoeften te voorzien als de huidige." Kort gezegd: duurzaamheid is een sociaal-economische, ecologische en culturele balans. Duurzame ontwikkeling (en daarvan afgeleid duurzame inkoop) richt zich niet alleen op het milieu. Het gaat om het vinden van een gezonde en structurele balans tussen sociaaleconomische ontwikkeling, de natuurlijke omgeving en maatschappelijk welzijn. Duurzame ontwikkeling omvat naast milieuaspecten dus ook allerlei onderwerpen op het gebied van de mensenrechten, zoals het tegengaan van kinderarbeid en het stimuleren van minimaal aanvaardbare arbeidsomstandigheden. Het begrip duurzame ontwikkeling valt in de praktijk uiteen in concrete activiteiten of aandachtsgebieden. Denk bijvoorbeeld aan duurzaam ondernemen, duurzaam beleggen, duurzame klimaatbeheersing, duurzaam bouwen enzovoort. Duurzaam inkopen is ook zo'n aandachtsgebied. SenterNovem hanteert de volgende definitie van duurzaam inkopen: "Het toepassen van milieuaspecten en sociale aspecten in alle fasen van het inkoopproces zodat dit uiteindelijk leidt tot de daadwerkelijke levering van een product, dienst of werk dat aan deze milieuaspecten en sociale aspecten voldoet." Duurzame Bedrijfsvoering Overheden (DBO)