TouW Informatica Symposium Business Intelligence 23 november 2013 OU Studiecentrum Amsterdam Programma 10:00 Inloop 10:30 Lex Bijlsma, hoogleraar Informatica Welkomstwoord, en Informatie over de visitatie Informatica en de ontwikkelingen binnen de Open Universiteit 11:00 Frans Feldberg, Universitair hoofddocent Business Intelligence, VU University Amsterdam Big data: big business intelligence? 11:45 Koffie, thee 12:00 Rinus Keijsers, Business Process Expert, Business Performance Measurement, Finance Excellence network BI toepassingen bij Philips in Finance 12:45 Lunch Henk Frederiks 13:45 14:15 14:15 15:00 Frank Wester en Remco Helms Ontwikkelingen in de bacheloropleidingen Informatica en Informatiekunde Remko Helms en Rik Bos Informatiekunde: Organisatie en ICT in balans Lex Bijlsma Ontwikkelingen in de masteropleidingen Timo Schless afstudeeropdracht BPM&IT: Bestrijding van botnets in Nederland 15:00 Koffie, thee 15:30 Lloyd Rutledge OU cursus Business Intelligence 15:55 Ella Roubtsova OU onderzoek Business Intelligence Modelling and Validation of KPIs 16:15 Huldiging van bachelor- en mastergediplomeerden Huldiging Informatica docent van het jaar 16:45 Netty Stoelinga, voorzitter TouW Afsluiting 17:00 Borrel, buffet 20:00 Einde Sessie voor alumni Pieternel Gunst, Frederik Lefever Afstudeeropdracht bachelor informatica over het ontsluiten van een databank voor wiskunde toetsen: WisBase 3.0 Harrie Passier over zijn proefschrift: Aspects of Feedback in Intelligent Tutoring Systems for Modeling Education Onderwijs informatie markt; informatie over studie en opleidingen Informatica
dr. Frans Feldberg, Universitair Hoofddocent Business Intelligence, VU University Amsterdam Big data: big business intelligence? Big data staat hoog op de managementagenda. Er leven hoog gespannen verwachtingen rond de mogelijkheden van big data. Toch wordt ook regelmatig de vraag gesteld of big data geen hype is. In zijn presentatie creëert Frans Feldberg een context voor het beantwoorden van de vraag: Is big data big business (intelligence)? Hij gaat onder andere in op het hoe en waarom van big data, het belang ervan voor organisaties en behandelt een aantal aansprekende business cases. Ook de relatie met business intelligence en business analytics komt aan de orde. Frans Feldberg is associate professor aan de faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde van de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij is medeoprichter en lid van het dagelijks bestuur van the Amsterdam Center for Business Analytics (acba.nl), een multidisciplinair onderzoeksinstituut op het gebied van big data en business analytics (VU instituut). ACBA werkt samen met een variëteit aan bedrijven aan big data en business intelligence & analytics projecten. Als business consultant heeft hij ruime ervaring met de ontwikkeling en implementatie van data & analytics driven bedrijfsmodellen, diensten en strategieën voor nationale en internationale ondernemingen. drs. Rinus Keijsers, Business Process Expert, Business Performance Measurement, Finance Excellence network BI toepassingen bij Philips in Finance In de lezing zal ingegaan worden op de toepassing van BI bij Philips en in het bijzonder in de Finance omgeving. Gesproken zal worden over hoe BI bijdraagt aan de: - Externe rapportage (statutaire rapportage) - Interne management rapportage: Integral Profitability Als laatste zal ingegaan worden op het toekomstige landschap voor BI waarbij het nieuwe Teradata platform een belangrijke rol inneemt. Rinus Keijsers is sinds 2006 werkzaam bij Philips International, oorspronkelijk als Business Analyst in IT, en sinds mei 2013 als Business Process Expert binnen de centrale stafafdeling Finance Excellence Network. Daarvoor werkzaam geweest bij Volvo Car / Nedcar (automotive) en Cehave / Agrifirm (mengvoeder industrie). In 1983 afgestudeerd in Operations Research en Bedrijfs econometrie aan de Universiteit van Tilburg
ir. Frank Wester Ontwikkelingen in de bacheloropleidingen Informatica en Informatiekunde Net als elk jaar zal een overzicht worden gegeven van veranderingen in het cursusaanbod, zowel wat er in de afgelopen periode is verschenen als wat er in het komende jaar aan zal worden toegevoegd. Het betreft vooral nieuwe modulen van de opleiding Informatiekunde, maar ook revisies van cursussen uit de opleiding Informatica. Vanaf september 2012 zijn binnen een pilot Open Universiteit Extra (OUX) drie groepen studenten gestart in de propedeuse. Er zal worden ingegaan op de ervaringen met OUX, de behaalde resultaten en de perspectieven voor de komende jaren. OUX kan worden gezien als een proeftuin voor de invoering van een nieuw onderwijsmodel bij de Open Universiteit. Over de invoering hiervan is nog veel onduidelijk, maar een aantal elementen die hiermee worden beoogd, zoals studeerbaarheid en hoe dat kan worden bereikt, zal wel worden besproken. Ir. Frank Wester is opleidingsdirecteur van de bacheloropleidingen Informatica en Informatiekunde. Vanaf 2014 zal hij de opleidingscoördinator worden van de bacheloropleiding Informatica. prof. dr. Lex Bijlsma, hoogleraar informatica, OU Ontwikkelingen in de masteropleidingen Op het gebied van de informatica biedt de OU drie masteropleidingen aan: Business Process Management and IT (14 modulen), Software Engineering (idem) en Computer Science (28 modulen). De master Computer Science is opgebouwd uit cursussen die ook in een van de andere masters voorkomen, bestrijkt daardoor een breder terrein en heeft een veel uitvoeriger afstudeertraject. Wie begint aan een van de twee 14-moduulsmasters heeft zowel voor als na het afstudeertraject daarvan de mogelijkheid over te stappen naar Computer Science en alle behaalde cursussen in te brengen. Bij de introductie van de master Software Engineering in 2012 is gekozen voor een systeem met vaste onderwijsperioden en invlechting van de meest voorkomende schakelvakken. Op dit moment is al duidelijk dat dit systeem het studiesucces sterk bevordert. In de nabije toekomst zal de hele OU voor het masteronderwijs overstappen op een systeem met vaste onderwijsperioden, om het zo gemakkelijker te maken de opleiding binnen een redelijke tijd te voltooien. In 2013 is als schakelvak BDFP geïntroduceerd, een combinatie van de onderdelen van Datastructuren en algoritmen, Formele talen en automaten en Concepten van programmeertalen die noodzakelijk zijn om aan de master te kunnen deelnemen. Een versnelde studieloopbaan door reductie van schakelverplichtingen is het resultaat.
Lex Bijlsma was van 2007-2013 decaan van de faculteit Informatica. Na de fusie met Managementwetenschappen en Natuurwetenschappen wordt hij vicedecaan onderwijs van de nieuwe faculteit. drs. Pieternel Gunst, BSc, Functioneel applicatiebeheerder ZIS, Zuwe Hofpoortziekenhuis Frederik Lefever, BSc, Software Ingenieur, Groep IDEWE Afstudeeropdracht bachelor informatica over het ontsluiten van een databank voor wiskunde toetsen: WisBase 3.0 Binnen het onderwijs wordt er in toenemende mate gebruik gemaakt van open leermiddelen. Open leermiddelen zijn onderwijsmaterialen die vrij zijn van auteursrechten en vrij te gebruiken zijn voor ieder doel. Deze onderwijsmaterialen mogen gekopieerd, en gewijzigd worden. WisBase.nl is een voorbeeld van een website die open onderwijsmaterialen, onder andere in de vorm van wiskundetoetsen, ter beschikking stelt aan wiskundeleraren in het voortgezet onderwijs. WisBase.nl is een webtoepassing die in 2000 door drie wiskundeleraren werd opgezet. Ruim tien jaar later is de technologie achter deze toepassing sterk verouderd. WisBase 3.0 heeft als doel weer aan te sluiten bij de huidige technologie. Team 20 heeft zich binnen deze afstudeeropdracht ingezet om dit doel te bereiken. Hiertoe heeft het team een aanzet gegeven tot de bouw van een nieuwe webtoepassing, rond een databank met wiskundetoetsen. De afscherming voor onbevoegden gebeurt via een adequater mechanisme voor toegangscontrole. Wiskundeleraren kunnen zelf nieuwe toetsen toevoegen aan de toetsenbank. Nieuwe toetsen worden geannoteerd met metadata volgens de NL-LOM-standaard. Met behulp van deze metadata kunnen toetsen weer opgezocht worden en gedownload. Pieternel Gunst startte in 1999 als radiodiagnostisch laborante met de bachelor psychologie. Na de bachelor te hebben behaald stapte ze over op de bachelor informatica. Enkele jaren geleden ontstond de mogelijkheid om beide studies te combineren in de openbachelor Informatica. In het voorjaar van 2013 heeft zij deze afgerond. Sinds zes jaar is Pieternel functioneel applicatiebeheerder van een Ziekenhuis Informatie Systeem Frederik Lefever is werkzaam als software ingenieur bij een externe dienst voor preventie en bescherming op het werk. Als lid van de groep medische ICT combineert hij de rol van software architect met deze van proxy client voor software vendors. Frederik houdt van programmeren en helpt ook graag mee aan het implementeren van software oplossingen. prof. dr. ir. Remko Helms, Hoogleraar, OU dr. Rik Bos, Universitair docent, OU Informatiekunde: Organisatie en ICT in balans Informatiekunde is een nieuwe bacheloropleiding bij de Open Universiteit die opereert op het snijvlak van de Informatica en Managementwetenschappen. Het is een multidisciplinair vakgebied dat zich richt op de ontwikkeling, implementatie en gebruik van
informatiesystemen door individuen, organisaties en maatschappij. Deze brede definitie betekent dat het een veelzijdig vakgebied is waarbij afgestudeerde informatiekundigen in vele verschillende functies terechtkomen, van business- of data-analist tot systeemontwerper, enterprise architect of Chief Information Officer. De veelzijdigheid komt ook in de vakken van de opleiding tot uitdrukking. Enkele kenmerkende vakken voor de opleiding zijn Requirements voor informatiesystemen en het Practicum informatiekunde waarin de verschillende fasen van de ontwikkeling van een informatiesysteem worden doorlopen. Door de alomtegenwoordigheid van informatiesystemen in bedrijven en de maatschappij is het bovenal een zeer relevant vakgebied waardoor de carrièreperspectieven zeer goed te noemen zijn. Tijdens de lezing zullen de sprekers verder ingaan op het vakgebied van de Informatiekunde alsmede het curriculum van de Informatiekunde opleiding van de Open Universiteit. Remko Helms is sinds 1 september 2013 hoogleraar Informatiekunde aan de Open Universiteit. Prof. Helms is inhoudelijk verantwoordelijk voor de bacheloropleiding Informatiekunde en houdt zich daarnaast bezig met onderzoek en afstudeerbegeleiding op het gebied van de Informatiekunde. Hij studeerde af in de master Industrial Engineering and Management Sciences aan de TU/e, en promoveerde in 2002 aan diezelfde instelling. Hij werkt ook deeltijd bij de UU bij het departement Information and Computing Sciences. Rik Bos is sinds november 2012 universitair docent Informatiekunde aan de Open Universiteit. Vroeger werkt hij als UD bij de UU en heeft daar vanaf 2003 een groot aantal vakken verzorgd bij de opleiding Informatiekunde (bachelor en master). Daarvoor heeft hij gewerkt in de wiskunde (promotie) en in de informatica, zowel bij de TU/e als in het bedrijfsleven (onder andere Cap Volmac en Ordina). Maj. drs. Timo Schless, Officier bij de Koninklijke Luchtmacht afstudeeropdracht BPM&IT: De organisatie van de botnetbestrijding in Nederland Botnets zijn omvangrijke netwerken van geïnfecteerde computers waarmee gecoördineerde aanvallen op computersystemen worden uitgevoerd. Botnets vormen een grote dreiging en bestrijding is noodzakelijk. Dit onderzoek heeft als doel vast te stellen hoe botnetbestrijding in Nederland is georganiseerd en of daarmee botbestrijding effectief mogelijk is. Via literatuuronderzoek zijn soorten botnets en bestrijdingsmethoden in kaart gebracht, alsmede competenties en bevoegdheden waarover organisaties moeten beschikken om botnets te bestrijden. Dit is vastgelegd in een referentiemodel. In een empirisch onderzoek is het referentiemodel getoetst aan de Nederlandse situatie via semigestructureerde interviews bij zes organisaties. Geen enkele publieke of private organisatie beschikt over alle benodigde competenties of bevoegdheden. De organisaties blijken wel nauw samen te werken. De conclusie is dat momenteel in Nederland relatief eenvoudige botnets effectief bestreden kunnen worden. Competenties en bevoegdheden om complexere en buitenlandse botnets aan te pakken, ontbreken echter, zoals de bevoegdheid voor 'terughacken' en de controle over een botnet over te nemen. Aanwending van sommige competenties is voorbehouden aan de overheid. De huidige samenwerkingsverbanden tussen overheid en private partijen lijken moeilijk houdbaar op langere termijn. Het onderzoek doet aanbevelingen om te onderzoeken
onder welke omstandigheden 'digitale zelfverdediging' kan worden toegepast en om een raamwerk voor cyber defence op te zetten. Timo Schless is werkzaam als technisch officier bij de Koninklijke Luchtmacht. Hij heeft de officiersopleiding gevolgd aan de Koninklijke Militaire Academie, waar hij in 2005 is afgestudeerd op het gebied van interoperabiliteit tussen informatiesystemen. Momenteel is hij commandant van het squadron dat de militaire radar-, communicatie- en informatiesystemen voor de bewaking en beveiliging van het Nederlandse luchtruim beheert. dr.ir. Harrie Passier, universitair docent Informatica, OU Aspects of Feedback in Intelligent Tutoring Systems for Modeling Education In deze lezing geeft Harrie een samenvatting van zijn proefschrift en zal hij kort ingaan op hoe het proefschrift tot stand is gekomen. Modelleren speelt een belangrijke rol in de informatica, denk bijvoorbeeld aan objectgeoriënteerd modelleren met UML en stringmodelleren met reguliere expressies. Tijdens het modelleren kunnen studenten zowel syntactische als semantische fouten maken. Het geven van tijdige feedback is dan essentieel, en in een situatie van afstandsonderwijs is het van grote waarde als dit proces geautomatiseerd kan worden. In hoeverre dat mogelijk is, hangt af van de mate van formaliseerbaarheid van het probleemdomein en de taak. In gevallen waar een strategie te veel gevraagd is, kunnen vaak wel vuistregels worden geformuleerd. Harrie Passier is universitair docent aan de Open Universiteit Nederland. Hij is betrokken bij diverse cursussen over programmeren: Java programmeren, ontwikkeling van webapplicaties, XML, concepten van programmeertalen, functioneel programmeren en het propedeuse project. Zijn huidig onderzoek richt zich op vakdidactische aspecten waaronder methodisch werken in de Informatica. dr. Ella Roubtsova, universitair docent Informatica, OU OU onderzoek Business Intelligence: Modelling and Validation of KPIs Competition for funding between organizations attracts attention to their Key Performance Indicators (KPIs). KPIs are usually designed with a top-down approach as families of measures for a group of business units and often do not take into account the difference in goals and business processes of organizations at the strategic, tactical and operational level. This results in unreliable, inefficient and sometimes inconsistent KPIs. Validation of KPI properties is typically postponed until the KPI is implemented, and databases are populated with values. The reason is the absence of intuitive and simple methods for KPI modelling that relate the strategic and tactical models and executable operational models.
We propose such a method for KPI modelling and validation of their properties. Our method combines ideas of goal, conceptual and executable process modelling. Models at all levels are derived from KPI definitions. The conceptual modelling techniques are used to relate the strategic and tactical models. The synchronous semantics of protocol modelling is used to relate the tactical and the operational models. The executable operational and tactical models enable derivation the KPI values, testing KPIs against the desired properties and identification of ambiguities in KPI definitions that need to be resolved to improve KPIs. Dr. Ella E. Roubtsova, Doctor of Computer Sciences, is assistant professor at the Open Universiteit in the Netherlands. Supervisor of master projects. Honorary Fellow of Munich University of Applied Sciences, Senior member of the Institute of Electrical and Electronics Engineers, IEEE, Member of Program Committees of International conferences and workshops, Reviewer of international journals. dr. Lloyd Rutledge, universitair docent Informatica, OU OU cursus Business Intelligence De belangstelling van onze faculteit in Business Intelligence blijkt niet alleen uit het onderzoek van dr. Roubtsova en enkele OU afstudeerders maar ook uit de nieuwe cursus Business Intelligence, die nu in ontwikkeling is. Het vak Business Intelligence wordt een deel van de Master CS- en BPMIT-opleidingen. Deze lezing presenteert een overzicht van de cursus Business Intelligence, de geplande leerdoelen en toetsmethoden, en de plaats en rol in het vernieuwde BPMIT-curriculum. Lloyd Rutledge is universitair docent bij de faculteit Informatica van de Open Universiteit. Hij ontwikkelt en doceert cursussen over data- en webgeoriënteerde onderwerpen. Zijn onderzoek gaat over het implementeren van Semantic Web logica op semantic wiki s om systemen te maken voor data-invoer en bedrijfsprocesmanagement. Sinds het vorig symposium in november 2012 werden de volgende diploma s behaald: Bachelor Informatica: 8 Open bachelor Informatica: 1 Master Computer Science: 1 Master Business Process Management and IT, begeleid door Informatica: 16