OCMW HEUSDEN-ZOLDER Sint-Willibrordusplein 4, 3550 Heusden-Zolder tel. 011 45 61 50 - fax 011 45 61 51 www.ocmwheusdenzolder.be info@ocmwheusdenzolder.be VERSLAG DIENSTVERLENING dienstjaar 2013 provincie Limburg arrondissement Hasselt rekeningnummers belfius: BE60 0910 0099 3570 secretaris: Felix Maes financieel beheerder: Gert Vanderbiesen algemeen diensthoofd: Koen Clijsters zitdagen: enkel op afspraak
Jaarbeeld 2013 Beste lezer, Dit jaarverslag schetst de werking van het OCMW en analyseert de voornaamste fenomenen. Cijfers schommelen wel van jaar tot jaar met soms onverklaarbare pieken en dalen. Wat ons voornamelijk voor 2013 bijblijft kan je hieronder lezen. In de financiële hulpverlening stellen wij een stijging vast van het leefloon en financiële steun bij de jongeren tot 25 jaar. Een grotere uitstroom in de gezinszorg die toegeschreven kan worden aan de bijkomende creatie van rusthuisbedden. Hierdoor hebben we minder uren gezinszorg gepresteerd. We zien echter de laatste maanden dat de druk op de gezinszorg terug op een hoger niveau komt. Helaas zien wij ook een verdubbeling van het aantal aanvragen binnen budgetbeheer tov 2011. In totaal 110 aanmeldingen. Het aantal dossiers dat effectief opgestart werd was 37. Ook hier zien we ongeveer het dubbel tov 2011. Een link met de economische crisis is niet ondenkbaar. In grote lijnen is er een stabilisatie in de BKO waar de afgelopen jaren een groei te merken was. Er is duidelijk een link met de genomen beleidsmaatregelen die de bedoeling hadden om te stabiliseren. Ook andere opvanginitiatieven zoals de tekenacademie in Berkenbos zorgden mee voor een positief effect. Binnen ons LOI zagen we een grotere in- en uitstroom. Deze kunnen we wijten aan de aanpassingen in de asiel- en vreemdelingenwetgeving. Ons OCMW zal in de toekomst zich blijven inspannen door middel van een laagdrempelige toegankelijkheid en een dienstenaanbod dat op de noden van onze inwoners inspeelt. Het zal een hele uitdaging zijn om met minder middelen aan de toenemende vraag /noden het hoofd te kunnen bieden. Ik houd eraan alle personeelsleden van ons OCMW te bedanken voor de inzet en de motivatie die ik in mijn korte tijd als voorzitter in 2013 mocht ondervinden. Tot slot wens ik ook alle medewerkers te danken die bijgedragen hebben aan de realisatie van dit jaarverslag. Elke Gijbels Voorzitter OCMW Heusden-Zolder
OCMW jaarverslag dienstverlening 1 januari 2013 31 december 2013 INHOUDSOVERZICHT voorwoord Deel I: algemeen gegevens OCMW... 7 gegevens bestuursleden... 9 bestuursorganen... 11 bestuurlijke vernieuwingen... 13 dienstindeling... 17 openingsuren diensten... 19 Deel II: beschrijving 1. hulp op maat / Sociale Dienst... 29 1. 1 sociale dienst 1. 1. 1 immateriële hulpverlening... 31 1. 1. 2 financiële hulpverlening... 37 1. 1. 3 jongeren & financiële hulpverlening... 43 1. 1. 4 trajectbegeleiding (opleiding & tewerkstelling)... 47 1. 1. 5 schuldhulpverlening... 51 1. 1. 6 asielzoekers... 61 1. 1. 7 energievoorzieningen... 69 1. 1. 8 meldingsplicht uithuiszettingen... 81 1. 1. 9 sociale en culturele participatie... 83 1. 1. 10 sociale tolkenproject... 89 1. 2 maatzorg- & empowermentprojecten... 91 1. 2. 1 cliëntoverleg... 91 1. 2. 2 groepswerkingen... 95 1. 2. 3 vrijwilligers-infopunt... 99 1. 2. 4 roma-project... 101 2. zorg op maat / Thuiszorgdiensten... 105 2. 1 het cumulatief gebruik van de thuiszorgdiensten... 109 2. 2 gezinszorg... 111 2. 2. 1 gezinszorg... 111 2. 2. 2 tevredenheidsmeting gezinszorg... 117 2. 2.3 poetsdienst... 123 2. 3 gezinshulp in kansarme gezinnen... 127 2. 4 bedeling maaltijden... 131 2. 5 voetverzorging... 133 2. 6 tegemoetkoming hulp aan bejaarden... 135 2. 7 dagverzorgingscentrum De Brug... 137 2. 8 bezoekersteam... 149 2. 9 dag van de gebruiker... 151 2. 10 borgstellingen in rust- en verzorgingstehuizen... 153 2. 11 gezondheidspreventie... 155 2. 12 opleidingscentrum polyvalent verzorgende... 159 3. buitenschoolse kinderopvang 't Klim-Op-Ke... 161 3. 1 voorstelling van de werking... 163 3. 2 vestigingsplaatsen per opvangmoment... 163 3. 3 openingsdagen per vestiging... 165 3. 4 gemiddeld aantal kinderen per opvangmoment en vestiging... 167
3. 4. 1 voor- en naschools... 167 3. 4. 2 woensdagnamiddag... 169 3. 4. 3 vakantieperiodes: gemiddelde bezetting per dag... 169 3. 5 gebruikers... 171 3. 6 gemandateerde voorziening... 175 3. 7 samenwerkingen... 177 3. 8 duiding... 185 4. dienstverlening via aangepaste woonvormen en huisvesting... 191 5. samenwerking... 203 5. 1 samenwerking rond kansarmoede... 205 5. 1. 1 Anker... 205 5. 1. 2 steunpunt vakantieparticipatie... 207 5. 1. 3 groepsactiviteiten kansarmen met andere diensten... 207 5. 1. 4 deelname aan overlegstructuren... 209 5. 1. 5 informatieverstrekking aan groepen... 213 5. 2 vzw Sonar afdeling Relatie en Welzijn... 215 5. 2. 1 onthaal... 215 5. 2. 2 begeleidingen... 223 5. 2. 3 Overleg Hulpverleners Heusden-Zolder... 227 5. 2. 4 gepreksgroep rouwverwerking Heusden-Zolder... 229 5. 2. 5 project Kijk in de Spiegel... 229 5. 3 centra voor alcohol- en andere drugproblemen... 231 5. 3. 1 straathoekwerk... 231 5. 3. 2 individuele cliëntcontacten CAD-MSOC (2009)... 239 5. 4 bureau voor juridische eerstelijnsbijstand... 253 5. 5 sociaal verhuurkantoor... 255 5. 6 zorgplannen... 263 5. 7 senioren- en dienstencentrum... 265 5. 7. 1 senioreninfoloket... 265 5. 7. 2 dienst voetverzorging... 267 5. 7. 3 samenwerking in uitbouw van lokaal dienstencentrum... 267 5. 8 DAT- klusjesdienst i.s.m. Duizendpoot... 269 5.9 kind in nood... 271 5.10 de Schans... 281 5.11 Ikaros... 285 5.12 opvoedingswinkel... 289 5.13 & 5.14 samenwerkingscontracten & -verbanden... 299 Deel III: Bestuur en interne organisatie 1. bestuur en management... 311 1. 1 organogram... 313 1. 2 werking van de bestuursorganen... 315 1. 3 overzicht vergaderingen bestuursorganen... 315 2. beknopte personeelsanalyse... 317 3. gebouwenbeheer... 335 4. klachtenoverzicht... 341
OCMW HEUSDEN-ZOLDER Sint-Willibrordusplein 4, 3550 Heusden-Zolder tel. 011 45 61 50 - fax 011 45 61 51 www.ocmwheusdenzolder.be info@ocmwheusdenzolder.be verslag dienstverlening Deel I algemeen provincie Limburg arrondissement Hasselt rekeningnummers belfius: BE60 0910 0099 3570 secretaris: Felix Maes financieel beheerder: Gert Vanderbiesen algemeen diensthoofd: Koen Clijsters zitdagen: enkel op afspraak
gegevens OCMW provincie Limburg arrondissement Hasselt OCMW Heusden-Zolder Sint-Willibrordusplein 4, 3550 Heusden-Zolder tel. 011 45 61 50 - fax 011 45 61 51 website: www.ocmwheusdenzolder.be algemeen e-mailadres: info@ocmwheusdenzolder.be rekeningnummers dexia: BE60 0910 0099 3570 post: 000-0019602-08 secretaris: Felix Maes secretaris@ocmwheusdenzolder.be zitdagen: enkel op afspraak financieel beheerder: Gert Vanderbiesen finbeheerder@ocmwheusdenzolder.be zitdagen: enkel op afspraak algemeen diensthoofd: Koen Clijsters diensthoofd@ocmwheusdenzolder.be zitdagen: enkel op afspraak voorzitter: Elke Gijbels voorzitter@ocmwheusdenzolder.be e-mailadressen diensten: socialedienst@ocmwheusdenzolder.be thuiszorgdienst@ocmwheusdenzolder.be kinderopvang@ocmwheusdenzolder.be personeelsdienst@ocmwheusdenzolder.be dvc.debrug@ocmwheusdenzolder.be ocmwwoningen@ocmwheusdenzolder.be
raad maatschappelijk welzijn: persoonsgegevens De leden van de Raad van het OCMW vanaf september 2013: Naam Adres functie M/V Partij Elke Gijbels Bergstraat 42 schepen-voorzitter V NV-A Leon Steenberghs Bovenstraat 61/11 raadslid M Vlaams Belang Joseph Melotte Kerkeveld 23 BCSD M Nieuw HZ Lut Blancquaert Bavostraat 84 BCSD V NV-A Gilbert Vrancken Aanhofstraat 49 vast bureau M sp.a Lutgarde Hermans G. Gezellelaan 173 vast bureau V Nieuw HZ Marc Vanderstraeten De Rieten 27 raadslid M CD&V plus Hendrik Huyghelier Beekstraat 18 vast bureau M NV-A Farid Abdelmalek Ijzersveld 16 BCSD M sp.a Dirk Claes Nieuwstraat 162 raadslid M CD&V plus Bjorn Winters Kapelstraat 176 raadslid M N-VA
overzicht bestaande comités RAAD Vast Bureau BCSD De raad van het OCMW Het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn wordt bestuurd door de Raad voor Maatschappelijk Welzijn, bestaande uit de schepen-voorzitter en tien raadsleden. De Raad is bevoegd voor het OCMW-beleid en de algemene werking van het OCMW, maar delegeert taken aan het Vast Bureau en het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst. De Raad vergadert maandelijks, elke derde dinsdag van de maand. Vast Bureau Het bestaat uit de voorzitter en drie raadsleden. Het vergadert tweemaal per maand, elke tweede en vierde donderdag van de maand en vormt het dagelijks bestuur van het OCMW. voorzitter raadslid raadslid raadslid Elke Gijbels Gilbert Vrancken Lutgarde Hermans Hendrik Huyghelier Bijzonder Comité Sociale Dienstverlening Het bestaat uit de voorzitter en drie raadsleden en vergadert tweemaal per maand, elke eerste en derde dinsdag van de maand. Het BCSD heeft toegewezen taken, met name: alle beslissingen inzake individuele en sociale hulp aan de inwoners van Heusden-Zolder. voorzitter raadslid raadslid raadslid Elke Gijbels Joseph Melotte Lut Blancquaert Farid Abdelmalek
Bestuurlijke vernieuwingen - 2013 Start van het nieuwe OCMW-bestuur 2013-2018 Op 7 januari 2013 werden 11 raadsleden officieel aangesteld om de nieuwe bestuursploeg te vormen tijdens de legislatuur 2013-2018. Uit de raadsleden werd een voorzitter gekozen en werd een Vast Bureau en Bijzonder Comité Sociale Dienst samengesteld. Er werd vastgesteld dat slechts 3 raadsleden reeds ervaring hadden bij de werking van een OCMW-bestuur. Dit heeft het managementteam doen besluiten om gedurende de eerste maanden extra te investeren in het informeren van de nieuwe raadsleden: er werden tien infosessies gehouden en zes werkbezoeken gebracht aan de verschillende diensten. Opmaak van het strategisch meerjarenplan 2014-2019 Om de continuïteit van het beleid te garanderen bepaalt de wetgever dat de raad in 2013 een sluitend meerjarenplan en budget dient op te maken voor de periode 2014-2019. Denkdag in Bokrijk 27 april 2013 De aanzet werd voor het nieuwe meerjarenbeleid werd gegeven op 27 april 2013: in een denkdag met de raadsleden en het managementteam werden de hoofdlijnen uitgezet voor het toekomstige welzijnsbeleid. Tijdens deze denkdag werd ingezoomd op de toekomst vanuit twee perspectieven: op welke manier wenst het nieuwe bestuur om te gaan met het huidige aanbod aan dienstverlening: inventarisatie van standpunten, suggesties en bemerkingen. hoe wenst het bestuur een antwoord te geven op de maatschappelijke uitdagingen die zich aandienen: visiebepaling over de rol van het OCMW hierbij. Om te komen tot een globale beleidsvisie werd gewerkt met een aantal tools: omgevingsanalyses, projectfiches, kengetallen en standpuntbepaling. De denkdag werd besloten met een algemene consensus dat een goede dienstverlening inzake ouderenzorg, sociale dienstverlening en kinderopvang de belangrijkste doelstellingen zijn die het OCMW wenst te realiseren in het meerjarenplan. Budgettaire ruimte 2014-2019 Een OCMW wordt betoelaagd door verschillende overheden. Vanuit een visie van solidaire verantwoordelijkheid verbindt het subsidiërende bestuur dikwijls voorwaarden inzake cofinanciering door het lokale bestuur. Deze complexe structuur wordt kwetsbaar zodra het lokale bestuur niet langer de cofinanciering kan of wenst ten laste te nemen. In 2013 werd de nieuwe BBC -regelgeving (Beleids- en beheerscyclus) van toepassing op het nieuwe meerjarenplan met invoering van het begrip autofinanciëringsmarge. De politieke visie van het bestuur in combinatie met de BBC-verplichtingen hebben geleid tot een gemeentelijke beslissing om de bijdrage aan het OCMW structureel met 10% te verminderen, wat overeenkomt met 2,4 miljoen euro tijdens de volgende zes jaren. Daarnaast werden we ook geconfronteerd met de kaasschaaf op allerlei subsidies aan het OCMW vanuit de provinciale, Vlaamse en federale overheid.
Na vele denkoefeningen over besparingsingrepen en financiële simulaties werden een reeks besparingen beslist die moeten toelaten om het basisaanbod aan dienstverlening te handhaven tijdens deze legislatuur. Een overzicht van de belangrijkste besparingen: de dienstverlening waar mogelijk efficiënter uitvoeren; leningslasten verminderen via de verkoop van gronden en niet-functionele panden ; besparen, waar haalbaar, op de werkingsmiddelen van de diensten; schaalvoordelen realiseren via meer regionale samenwerking; integratie van gemeentebestuur en OCMW tot een ééngemaakt bestuur; geen investeringen voor nieuwe projecten; geen personeelsuitbreidingen en geen automatische vervanging bij pensionering. Actualisatie missie en visie Ook in 2013 werd de missie en visie geactualiseerd als fundament van het meerjarenbeleid van het nieuwe bestuur. In samenspraak met cliënten, medewerkers op het terrein, management en bestuur kwam volgende gebalde missie tot stand : Inwoners van Heusden-Zolder, en vooral de meest kwetsbaren, kunnen in een sfeer van vertrouwen rekenen op het OCMW voor een welzijnsaanbod dat duurzaam bijdraagt tot zelfredzaamheid en verbondenheid De betekenis van zowel de begrippen in de missie als de onderlinge samenhang werden uitgewerkt in een visie. Deze kan u terugvinden op onze website www.ocmwheusdenzolder.be Consensus politieke besluitvorming meerjarenplan en budget Het OCMW- meerjarenplan- en budget vergen een ruime advies- en besluitvorming door achtereenvolgens de raad van het OCMW; het College van Burgemeester en Schepenen en de Gemeenteraad. Alle genoemde bestuursorganen hebben hun fiat gegeven aan het finale OCMWmeerjarenplan, dat u kan raadplegen op onze website www.ocmwheusdenzolder.be. 2013 werd beheerst door het inwerken van het nieuwe bestuur en het uitwerken van een degelijk en financieel haalbaar meerjarenplan in nauwe samenwerking met het managementteam. Dit neemt niet weg dat de werking op het terrein intussen op volle toeren is blijven draaien om een continue dienstverlening aan de bevolking te blijven waarborgen. Hierover meer in ons Jaaroverzicht in beeld, dat u eveneens op onze website kan vinden. Dank je wel 2013 was een jaar waarin competenties als creativiteit, deskundigheid, verantwoordelijkheidszin en overtuigingskracht ertoe geleid hebben dat de inwoners van Heusden-Zolder in de toekomst kunnen blijven rekenen op een degelijk welzijnsaanbod. Dank aan iedereen die hiertoe zijn steentje heeft bijgedragen. Namens het managementteam Felix Maes OCMW-secretaris
dienstindeling van het OCMW SOCIALE DIENST informatie en administratieve hulp aanvragen en begeleiding bij tegemoetkomingen aan gehandicapten aanvragen en begeleiding sociale voordelen en tegemoetkomingen hulpverlening na overlijden externe samenwerking met en doorverwijzing naar andere diensten financiële hulp trajectbegeleiding naar opleiding en tewerkstelling schuldhulpverlening, -bemiddeling, -begeleiding en -beheer lokaal opvanginiatief asielzoekers maatzorg- en empowerment-projecten lokaal cliëntoverleg groepswerkingen activiteiten kansarmen (socio-culturele toelagen) psychosociale begeleiding hulp bij opname in instellingen vrijwilligers infopunt SPECIFIEKE HULPVERLENING VIA SAMENWERKING MET ANDERE DIENSTEN Vierdewereldbeweging CAW Limburg, afdeling Relatie en Welzijn Centra voor Alcohol- en andere Drugproblemen (CAD) ambulante drughulpverlening straathoekwerk Bureau voor juridische eerstelijnsbijstand Sociaal Verhuurkantoor (SVK) De Schans Kind in Nood Klusjesdienst DAT Ikaros Opvoedingswinkel THUISZORGDIENSTEN gezinszorg gezinshulp kansarme gezinnen poetshulp toelagen voor bejaarden dagverzorgingscentrum De Brug hulp bij opnameprocedure in een woonzorgcentrum gezondheidspreventie opleiding polyvalent verzorgende samenwerking eerstelijnsgezondheidszorg (SEL) klusjesdienst DAT bezoekersteam BUITENSCHOOLSE KINDEROPVANG T KLIM-OP-KE vestigingen: Heusden Zolder Bolderberg Boekt Lokale dienst Buurtgerichte Kinderopvang Berkenbos gemandateerde voorziening
openingsuren van de diensten Het OCMW is telefonisch bereikbaar tijdens volgende kantooruren: van september tot juni juli en augustus voormiddag namiddag voormiddag namiddag ma 9-12u 13.30-18.30u 9-12u 13.30-18.30u di 9-12u 13.30-16u 9-12u gesloten wo 9-12u 13.30-16u 9-12u gesloten do 9-12u 13-16u 9-12u 13-16u vrij 9-12.30u gesloten 9-12.30u gesloten Vanaf 1 mei 2012 werkt de sociale dienst met een afsprakensysteem. Het dagverzorgingscentrum De Brug is open van maandag tot vrijdag, van 9.00 uur tot 17.00 uur, uitgezonderd op feestdagen. spreekuren thuiszorgdiensten: van september tot juni juli en augustus voormiddag namiddag voormiddag namiddag ma 9-12u op afspraak open van 16-18.30u 9-12u op afspraak open van 16-18.30u di 9-12u op afspraak 9-12u gesloten wo 9-12u op afspraak 9-12u gesloten do 9-12u 13-16u 9-12u 13-16u vrij 9-12.30u gesloten 9-12.30u gesloten Voor noodsituaties, buiten de kantooruren, op momenten dat de verzorgenden hulp verlenen binnen de verscheidene gezinnen, is een begeleidend personeelslid bereikbaar op het telefoonnummer: 011 45 61 53. De buitenschoolse kinderopvang 't Klim-Op-Ke heeft spreekuren in Kerkenblookstraat 7, 3550 Heusden-Zolder op: maandag van 16u tot 18u30 donderdag van 13u30 tot 17u vrijdag van 8u tot 12u op afspraak tel. 011 45 61 58
Noodsituaties Bij een dringende noodsituatie waarbij de hulp van het OCMW aangewezen is, is een dag- en nachtbereikbaarheid afgesproken, die werd doorgegeven aan de hulpdiensten (burgemeester, schepenen, brandweer, politie, ziekenhuis, Rode-Kruis en lokale integratiedienst), namelijk: voorzitter: Elke Gijbels, gsm 0497 54 66 84 waarnemend voorzitter: Lut Blancquaert, gsm 0494 17 23 84 secretaris: Maes Felix, tel. 013 31 34 49 / gsm 0476 49 96 76 financieel beheerder: Vanderbiesen Gert, tel. 011 57 52 24 / gsm 0479 29 65 73 algemeen diensthoofd: Clijsters Koen, gsm 0475 57 12 69 dienstverantwoordelijken: sociale dienst: Vanrompay Anne, gsm 0486 59 02 07 of Kaczmarczyk Lucien, gsm 0474 28 00 58 thuiszorgdiensten: Vanpol Marc, gsm 0475 65 43 00 buitenschoolse kinderopvang: Tatiana Di Iorio, gsm 0475 72 46 25
OCMW HEUSDEN-ZOLDER Sint-Willibrordusplein 4, 3550 Heusden-Zolder tel. 011 45 61 50 - fax 011 45 61 51 www.ocmwheusdenzolder.be info@ocmwheusdenzolder.be verslag dienstverlening Deel II beschrijving provincie Limburg arrondissement Hasselt rekeningnummers belfius: BE60 0910 0099 3570 secretaris: Felix Maes financieel beheerder: Gert Vanderbiesen algemeen diensthoofd: Koen Clijsters zitdagen: enkel op afspraak
OCMW HEUSDEN-ZOLDER Sint-Willibrordusplein 4, 3550 Heusden-Zolder tel. 011 45 61 50 - fax 011 45 61 51 www.ocmwheusdenzolder.be info@ocmwheusdenzolder.be verslag dienstverlening 1 hulp op maat sociale dienst provincie Limburg arrondissement Hasselt rekeningnummers belfius: BE60 0910 0099 3570 secretaris: Felix Maes financieel beheerder: Gert Vanderbiesen algemeen diensthoofd: Koen Clijsters dienstverantwoordelijke: Anne Vanrompay zitdagen: enkel op afspraak
evolutie aantal hulpvragers 2011 2012 2013 aantal gerechtigden financiële hulp 326 304 301 asielzoekers (LOI) 41 40 64 andere 285 264 237 aantal hulpvragers (niet-financiële hulp) 1.999 1.869 1.899 totaal aantal hulpvragers 2.325 2.173 2.200 ontvangsten 2011 2012 2013 basisteam 3.967 2.875 2.288 dienst schuldhulpverlening 1.474 1.552 1.588 trajectbegeleiding 602 653 777 asielzoekers 1.631 1.187 1.533 totaal 7.674 6.267 6.186 soort ontvangsten 1 hulp op maat 86 % van de hulpvragers komt naar de sociale dienst van het OCMW voor niet-financiële hulp, waarbij een groot aantal ondersteuning vraagt voor administratieve problemen. Contacten met cliënten gebeuren in de vorm van ontvangsten op het OCMW en huisbezoeken. De telefonische contacten werden niet geregistreerd. We werken met een elektronisch cliëntdossier en streven er naar dat de cliënt zoveel mogelijk bij dezelfde maatschappelijk werker terechtkomt. spreekuur/ werkwinkel 2011 2012 2013 ontvangsten zonder afspraak ontvangsten zonder afspraak afspraak afspraak afspraak basisteam 3.807 160 1.380 1.495 126 2.162 dienst schuldhulpverlening 290 1.184 115 1.437 1.588 trajectbegeleiding 28 574 4 649 777 asielzoekers 972 659 183 1.004 203 1.330 totaal 5.097 2.577 1.682 4.585 329 5.857 huisbezoeken 2011 2012 2013 basisteam 513 588 579 dienst schuldhulpverlening 355 339 404 trajectbegeleiding 124 159 142 asielzoekers 146 400 521 totaal 1.138 1.486 1.646 soorten contacten basisteam steun en budgetdossiers MV pensioen overlijden andere leefloon huisbezoek 17% 9% 5% 22% 22% 25% 100% afspraak 36% 13% 13% 1% 3% 34% 100% totaal 33% 12% 11% 5% 7% 32% 100% Nadat in juni 2011 het asielteam overgeschakeld was naar een afsprakensysteem (met stopzetting van het vrije spreekuur), schakelden begin mei 2012 ook het basisteam en de dienst schuldbemiddeling over. Sindsdien wordt er met de cliënten vooraf een afspraak vastgelegd via een huisbezoek of op het OCMW. Dit leidt tot een daling van het aantal cliëntcontacten met als voornaamste reden: - cliënten bundelen hun vragen - de vraag kan telefonisch al beantwoord worden - cliënten komen rechtstreeks bij hun behandelende maatschappelijk werker terecht, waarbij ze met het vrije spreekuur vaak eerst bij een collega kwamen. Wel voorziet het basisteam tijdens de openingsuren van het OCMW de mogelijkheid om mensen met een dringende vraag zonder afspraak te ontvangen. Voor het basisteam hebben er 126 ontvangsten op de standby plaatsgevonden. Van mei tot december 2012 waren er dat 89. In 2013 blijft dat ook schommelen rond 10 per maand. Vermits ook de dienst trajectbegeleiding op afspraak werkt, verloopt dit voor de gehele sociale dienst op dezelfde wijze.
soorten hulpvragen asielzoekers (LOI) 3% financiële hulpvragen (niet-asielzoekers) 12% aantal hulpvragers (niet-financiële hulp) 86% aantal ontvangsten asielzoekers 25% trajectbegeleiding 12% basisteam 37% dienst schuldhulpverlening 26%
1.1 sociale dienst 1.1.1 immateriële hulpverlening Voor de jaarlijkse registratie worden de problematieken geregistreerd en niet het aantal contact deze vorm van hulpverlening. Sinds het afsprakensysteem worden er veel hulpvragen afgehande via de telefoon en de aard van deze hulpvraag is niet geregistreerd. Niet opgenomen: hulp aan bejaarden (=thuiszorgdienst), financiële steunverlening. aard van de immateriële hulpverlening 2011 2012 2013 sociale zekerheid doorverwijzing 2011 doorverwijzing 2012 pensioenaanvragen 113 146 121 1 mod 74 41 13 15 1 doorverwijzing 2013 andere tussenkomsten, admin. hulp, info 171 170 143 12 8 5 tussenkomsten pensioenen 325 329 279 13 8 6 aanvragen tegemoetkomingen gehandicapten 172 148 161 4 2 andere tussenkomsten, admin. hulp, info 102 62 82 6 2 3 tussenkomsten tegemoetkomingen gehandicapten 274 210 243 6 6 5 kinderbijslag 105 81 80 4 2 3 werkloosheidsuitkering 70 79 95 2 5 14 ziekte- en invaliditeitsuitkering 70 64 72 12 6 8 andere 47 54 56 7 3 5 totaal 891 817 825 44 30 41 vrijstellingen en tegemoetkomingen sociaal telefoontarief 18 20 26 1 sociaal tarief gas en elektriciteit 41 28 45 3 7 stookolie 34 40 parkeerkaart 120 111 115 1 belastingvermindering 8 5 8 1 openbaar vervoer (kaarten en abonnementen) 43 66 43 1 1 kabel-tv 18 8 15 1 andere 6 5 11 2 1 1 totaal 254 277 303 8 3 9 andere administratieve hulp/ondersteuning/info administratieve ondersteuning 580 520 686 9 3 2 informatieverschaffing 415 443 589 39 23 66 belastingen (o.a. bezwaarschriften) 65 52 50 4 5 3 studietoelage 82 46 60 1 1 totaal 1.142 1.061 1.385 53 31 72 psychische - relationele en fysieke begeleiding relationeel 57 52 94 12 11 18 psychisch 76 66 91 34 26 27 fysiek 18 16 41 15 10 15 totaal 151 134 226 61 47 60
2011 2012 2013 doorverwijzing 2011 doorverwijzing 2012 doorverwijzing 2013 overlijdenscontacten 239 243 271 1 financiële problemen (niet steun & budgetbeheer) bemiddeling schuldeisers (niet budgetbeheer) - eenmalige schuldbemiddeling 80 89 97 2 1 1 - meerdere bemiddelingen 34 47 53 1 andere 200 123 173 7 2 6 totaal 314 259 323 9 4 7 materiële hulp 138 130 207 46 15 96 huisvesting woning 117 91 109 47 15 24 opvang 17 15 23 4 2 5 uithuiszetting 22 12 11 1 1 1 aanvraag huisvestings-/aanpassingspremie 17 12 21 6 1 3 andere 151 119 168 18 13 34 totaal 324 249 332 76 32 67 juridische aangelegenheden 110 94 144 99 27 49 verwijzing naar andere dienst/organisatie 291 190 401 In 2013 waren er 271 overlijdens waarvan 130 huisbezoeken en 17 ontvangsten. In 2013 werden er 49 eenmalige voedselpakketten afgeleverd op vraag van het OCMW. Hiervoo heeft het OCMW een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met de St.-Vincentiusvereniging 2010: 47, in 2011: 81 en 2012: 70. De samenwerking met Sint-Vincentius was minder intens in periode juli-september wegens interne verschuivingen en vertrek van een aantal vrijwilligers. Anderzijds werden er meer gezinnen uitgenodigd voor een herziening van hun recht op een voedselpakket, wat de toegenomen registratie op imateriëel vlak verklaard. Bij de complexe hulpvragen werden er veel problemen vastgesteld op relationeel niveau (vooral echtscheidinge de psychische problemen nemen ook toe. Bij doorverwijzing naar tweedelijnsdiensten worden cliënten vaak geconfronteerd met wachtlijsten. De fysieke hulpvragen werden geregistreerd voor ondersteuning op vlak van mobiliteit (MMC, busvervoer,...) en personen met een handicap (bv. materiaaluitleendiensten, hulp in huis,...). Maatschappelijk werkers geven aan dat er veel wordt doorverwezen. Vooral de evidente doorverwijzingen (bv. i.v.m. rubriek sociale zekerheid) worden maastal niet geregistreerd. Het uitklaren van het verblijfstatuut (vooral bij nieuwe EU-burgers) in functie van de gepaste hulpverlening is een intense bezigheid die nergens geregistreerd staat. Er is een toename van burgers uit de EU landen met enkel een paspoort uit hun land van herkomst. Deze mensen zijn altijd registreerbaar en vragen toch veel aandacht tijdens de spreekuren/afspraken omtrent informatieverschaffing algemeen. Ook komen heel wat gezinnen een attest vragen dat men 'ni gerechtigd is op OCMW steunverlening' in functie van hun verblijfsstatuut. Deze vormen van regelgeving zijn nog niet gespecificeerd in ons registratiesysteem. Het model 74, aangifte tewerkstelling voor gepensioneerden is niet meer nodig bij 65+ers. Het
formulier kan nu ook rechtstreeks afgeprint worden, jongere pensioengerechtigden maken hier gebruik van. De kruispuntbank automatiseert de toekenningen van sociale voordelen waardoor hiervoor minder tussenkomsten nodig zijn. Informatieverschaffing omtrent algemene administratieve hulp gebeurt veel telefonisch. Voor problemen met de belastingsaangifte wordt er, gezien de complexiteit van de regelgeving meer doorverwezen naar de provinciale zitdagen. Voor hulp bij het invullen van de studietoelageformulieren wordt rechtstreeks doorverwezen n d l d
aard immateriële hulp 5% 3% 6% sociale zekerheid 14% 33% 5% 2% vrijstellingen en tegemoetkomingen 10% juridische aangelegenheden 0% financiële problemen (niet steun & budgetbeheer) 9% materiële hulp 0% overlijdenscon-tacten 4% huisvesting 0% psychische - relationele en fysieke begeleiding 4% andere administratieve hulp, ondersteuning, info 18% vrijstellingen en tegemoetkomingen openbaar vervoer (kaarten en abonnementen) 14% belastingverminderin g 3% sociaal telefoontarief 8% kabel-tv 5% andere 4% sociaal tarief gas en elektriciteit 15% stookolie 13% belastingvermindering 4%
1.1.2 financiële hulpverlening 1.1.2.1 analyse van de financiële hulpverlening 2011 2012 2013 * leefloon 123 111 118 samenwonende 48 36 37 alleenstaande 30 35 42 persoon met gezin ten laste 45 40 39 andere financiële hulp 273 253 238 * deze aantallen zijn verschillend van het aantal financiële hulpvragers gezien de mogelijke dubbeltellingen. Een persoon kan verschillende soorten steunen en leefloon aanvragen en hierdoor in een aantal rubrieken meegeteld zijn. aantal niet-terug- vorderbaar vorderbaar steun in geld 2011 2012 2013 vorderbaar betrokkene POD MI algemene financiële steun 92 108 87 3 22 62 eenmalige steun 85 43 49 10 39 voorschotten leefloon 0 12 0 steun verwarmingskosten 18 25 16 1 15 steun gas en elektriciteit 2 9 4 4 achterstallige huur 16 13 17 17 steun huurwaarborg 38 26 19 19 huurwaarborg + 1ste maand huur 8 10 13 13 medische kosten dokterskosten 75 82 89 4 85 apothekerskosten 88 84 71 9 2 60 bijdragen ziekenfonds 1 5 5 5 hospitalisatiekosten (enkel opnames) 66 59 19 2 2 15 ambulante kosten 115 138 93 4 4 85 plaatsingskosten onthaaltehuizen 11 3 10 2 8 rusthuizen 7 6 7 7 totaal 622 623 499 Het grootste deel van de steunverlening rond gas en elektriciteit werd geregistreerd en gerecupereerd via het fonds voor gas en elektriciteit - zie 1.2.6.3. 118 cliënten ontvingen leefloon, 238 cliënten een vorm van andere financiële steunverlening. H gebeurt dat cliënten meerdere soorten financiële steun ontvangen (vb. leefloon en achterstallig huur, of eenmalige steun en dokterskosten). In totaal zijn er in 2013 301 verschillende cliënten ondersteund met financiële hulpverlening (leefloon en/of andere financiële steun). De categorie "algemene financiële hulp - vorderbaar op POD MI" bestaat uit cliënten met een maandelijkse financiële steun, meestal hetzelfde bedrag als het leefloon. De categorie "medische kosten - vorderbaar POD MI" betreft asielzoekers of vreemdelingen me een precair verblijfsstatuut Verklaring van de daling van de hospitalisatiekosten: In 2013 werd
soort steun leefloon 33% andere financiële hulp 67% leefloon alleenstaande 36% persoon met gezin ten laste 33% samenwonende 31% 120 108 100 80 92 87 85 aard geldelijke steun 2011 2012 2013 60 40 20 0 43 49 0 12 0 18 25 16 2 9 4 16 13 38 26 17 19 8 10 13
aantal beslissingen 1400 1200 1000 988 1.144 967 985 1.064 915 800 600 400 200 0 160 159 149 2011 2012 2013 totaal aantal beslissingen aantal positieve beslissingen aantal negatieve beslissingen profiel gerechtigden op leefloon: leeftijd 25-30 jaar 16% 31-40 jaar 21% 41-50 jaar 17% -25 jaar 30% + 60 jaar 7% 51-60 jaar 9%
aantal beslissingen van OCMW-raad/BCSD i.v.m. individuele financiële hulp 2011 2012 2013 aantal positieve beslissingen 967 86% 985 86% 915 86% aantal negatieve beslissingen 160 14% 159 14% 149 14% leefloon 50 48 29 steun 110 111 120 totaal aantal beslissingen 988 100% 1.144 100% 1.064 100% Aantal beslissingen: dit zijn de cijfers zonder tussenkomsten stookoliefonds (zie 1.2.8) of socioculturele participatie (zie 1.2.9), beslissingen over budgetbeheer, besprekingen terugvorderingen. evolutie van het aantal gerechtigden op leefloon 2011 2012 2013 gemiddeld aantal/maand 72 65 62 aantal per jaar 123 111 118 1.1.2.2 profiel van de gerechtigden op leefloon leeftijd -25 jaar 25-30 jaar 31-40 jaar 41-50 jaar 51-60 jaar + 60 jaar totaal % mannen 15 6 6 11 4 0 42 36% inwonenden 10 1 4 2 2 19 16% alleenstaanden 4 4 1 8 2 19 16% eenoudergezin 1 1 1 3 3% instelling 1 1 1% vrouwen 18 7 14 7 6 8 60 51% inwonenden 9 1 1 4 1 16 14% alleenstaanden 5 5 3 1 7 21 18% eenoudergezin 2 13 3 18 15% instelling 2 1 1 1 5 4% gezinnen (gehuwd of samenwonend) 2 6 5 2 1 0 16 14% met partner en kinderen 2 4 3 2 11 9% met partner zonder kdn 2 2 1 5 4% totaal 35 19 25 20 11 8 118 100% 30% 16% 21% 17% 9% 7% 100% De categorie <25-jarigen omvat 30 % van de leefloondossiers. Alleenstaanden (m/v) en eenoudergezinnen (m/v) maken bijna 33 % uit van de gerechtigden. Vrouwen vormen met 51% van de gerechtigden een kwetsbare groep. De categorie inwonenden (30%) situeert zich vooral merkbaar bij de -25 jarigen.
1.1.2.3 profiel van de hulpvrager van financiële steun, inclusief leefloon* *zonder vluchtelingen en bejaarden in rusthuizen volgens gezinssamenstelling M V Gezin totaal alleenwonenden 45 37 82 34% eenoudergezin 6 29 35 15% inwonend/samenwonend met familie/vrienden/kennissen 30 21 51 21% gehuwd/samenwonend met partner en kinderen 49 49 21% gehuwd/samenwonend met partner zonder kinderen 9 9 4% andere woonvorm 12 5% opvangtehuis 2 4 psychiatrie 2 2 beschut wonen 2 81 93 64 238 100% Alleenwonenden vormen een grote groep van de hulpvragers. Samen met de eenoudergezinnen vormen ze 49% van de hulpvragers. De woonkosten wegen bij deze éénverdieners natuurlijk zeer sterk door in hun hulpvragen. volgens origine 2011 2012 2013 Belg 97 90 73 31% EU 27 22 22 9% anderen 150 141 143 60% totaal 274 253 238 100% Deze telling gebeurt louter op familienaam. Het geeft op geen enkele wijze weer in welke mate deze mensen al dan niet geïntegreerd zijn of hoe lang ze (of hun voorouders) reeds in België zijn. Wij realiseren ons dat deze telling niet kan leiden tot verregaande conclusies, ze geeft volgens enkel leeftijd indicaties weer. Het aantal 2011 niet-belgen 2012 stijgt 2013 van 65% naar 69%. min 18 jaar 0 0 1 0% 18-20 jaar 17 12 16 7% 21-25 jaar 27 30 44 18% 26-30 jaar 21 22 19 8% 31-40 jaar 80 76 60 25% 41-50 jaar 71 55 53 22% 51-60 jaar 31 37 29 12% 61 en ouder 27 21 16 7% totaal 274 253 238 100% Er is een verdere lichte daling van het aantal hulpvragers met een financiële steunaanvraag in 2013.
gezinssamenstelling andere woonvorm 12 gehuwd/samenwonend met partner zonder kinderen 9 gehuwd/samenwonend met partner en kinderen 49 inwonend/samenwonend met familie/vrienden/kennissen 51 eenoudergezin 35 alleenwonenden 82 0 20 40 60 80 100 nationaliteit (origine) Belg 31% anderen 60% EU 9% 61 en ouder 51-60 jaar 41-50 jaar 31-40 jaar 16 29 leeftijd 53 60 26-30 jaar 19 21-25 jaar 44 18-20 jaar min 18 jaar 1 16 0 10 20 30 40 50 60 70
1.1.3 jongeren & financiële hulpverlening Jongeren tot 25 jaar vormen een groep waarvoor bijzondere aandacht bestaat binnen het OCMW. aard van de financiële tussenkomst 2011 2012 2013 steun 3 5 10 steun terugvorderbaar via POD MI 10 8 11 leefloon 31 29 40 totaal 44 42 61 recht op maatschappelijke integratie De wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie (in voege vanaf 1 oktober 2002) geeft iedere gerechtigde meerderjarige persoon jonger dan 25 jaar het recht op een aangepaste tewerkstelling binnen 3 maanden. Indien een tewerkstelling binnen die termijn niet haalbaar of wenselijk is, zal er (binnen die drie maanden) een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie (GiPMI) opgemaakt worden. Zolang ze nog niet tewerkgesteld zijn, ontvangen de jongeren een leefloon. Bij het onderzoek naar het recht op leefloon voor studenten wordt steeds rekening gehouden met het inkomen van de ouders. aard van de begeleiding 2011 2012 2013 GiPMI geëvolueerd in tewerkstelling art. 60 7 4 3 6 GiPMI voor opleiding 8 4 7 GiPMI voor tewerkstellingsproject 11 GiPMI studieproject 10 8 12 totaal 22 15 36 geen GiPMI (billijkheid/tijdelijk steun of leefloon) 22 27 25 De 25 jongeren zonder GIPMI zijn vooral tijdelijke leeflonen van geschorsten van werkloosheidsvergoeding, jongeren opgenomen in opvangtehuizen of kinderen van gezinnen uit de financiële hulpverlening via het asielzoekersteam.
aard van de financiële tussenkomst 40 40 35 30 25 20 31 29 15 10 5 10 3 5 8 10 11 0 2011 2012 2013 steun steun terugvorderbaar via POD MI leefloon
profiel van de jongeren origine 2011 2012 2013 Belg 13 18 17 28% EU 5 0 7 11% anderen 26 24 37 61% totaal 44 42 61 100% Deze telling gebeurt louter op familienaam. Het geeft op geen enkele wijze weer in welke mate deze mensen al dan niet geïntegreerd zijn of hoe lang ze (of hun voorouders) reeds in België zijn. Wij realiseren ons dat deze telling niet kan leiden tot verregaande conclusies, ze geeft enkel indicaties weer. leeftijd 2011 2012 2013 <18 jaar 0 1 18 jaar 5 2 3 19 jaar 4 5 5 20 jaar 8 5 8 21 jaar 5 8 7 22 jaar 6 6 6 23 jaar 5 7 10 24 jaar 7 5 14 25 jaar 4 4 7 totaal 44 42 61 Bij deze jongeren zitten vooral de problematische schoolverlaters (gestopt tijdens de studies, deeltijds onderwijs, hetgeen weinig perspectief op tewerkstellingsmogelijkheden biedt. gezinssamenstelling M V gezin 2013 inwonend/samenw met familie, vrienden, kennissen 12 11 23 38% alleenwonend 10 10 20 33% eenoudergezin 4 4 7% gehuwd/samenwonend met partner en kinderen 8 8 13% gehuwd/samenwonend met partner zonder kinderen 1 1 2% andere woonvorm 5 8% opvangtehuis 1 psychiatrie 1 1 beschut wonen 2 totaal 22 21 13 61 100% De grootste groep jongeren is inwonend, meestal bij de ouders.
nationaliteit (origine) Belg 28% anderen 61% EU 11% 25 jaar leeftijd 24 jaar 23 jaar 22 jaar 6 21 jaar 20 jaar 19 jaar 5 18 jaar 3 <18 jaar 1 7 7 8 10 14 gezinssamenstelling andere woonvorm gehuwd/samenwonend met partner zonder kinderen gehuwd/samenwonend met partner en kinderen eenoudergezin alleenwonend inwonend/samenw met familie, vrienden, kennissen 0 5 10 15 20 25
1.1.4 trajectbegeleiding (opleiding & tewerkstelling) Deze dienstverlening is voornamelijk gericht op volgende doelstellingen: * begeleiden van OCMW-cliënten naar aangepaste opleidings- en tewerkstellingsmogelijkheden; * tewerkstelling van gerechtigden op maatschappelijke integratie door het OCMW. Dit kan zowel een tewerkstelling art.60 7 in een vzw zijn als in privéonderneming (art.60 7-privé). In beide opdrachten is er een bijzondere aandacht voor risicojongeren (<25 jaar). In het kader van de Lokale Werkgelegenheid participeert het OCMW sedert april 2004 actief in de Werkwinkel. Om de toeleiding van onze cliënten binnen het wettelijk kader te verzorgen werd ons centrum erkend als "Bureau voor kosteloze arbeidsbemiddeling" sinds 17 augustus 2005. In 2010 werd dit omgezet naar het mandaat voor kosteloze arbeidsbemiddeling. Via de werkwinkel is er een intensievere samenwerking met de andere diensten in onze gemeente die rond (sociale) tewerkstelling bezig zijn zoals VDAB, GTB, Stebo, Alternatief, PWA,. Maandelijks ontmoeten we mekaar ook nog in het trajectoverleg van de Werkwinkel. Verder wordt er ook samengewerkt met de collega's uit de regio West-Limburg waarbij methodieken en informatie over opleiding en tewerkstelling uitgewisseld worden. Sinds 2006 is er ook een werkgroep trajectbegeleiders actief binnen de LSO-structuur op provinciaal niveau (± 4 vergaderingen per jaar). doorstroming van de begeleide cliënten op 31/12 2011 2012 2013 artikel 60 7 18 16 19 verwerving vervangingsinkomen 8 5 7 sociale tewerkstelling 4 6 1 reguliere tewerkstelling 10 14 13 student met GPMI 10 5 12 NT2 (taalles Nederlands) 22 17 17 beroepsopleiding 1 1 2 traject nog lopende (inclusief deeltijds werkende en leefloon) 17 18 25 nazorg (art.60 meer dan 1 jaar geleden) 7 2 1 doorverwezen naar VDAB en andere trajectbegeleidingsdiensten 2 1 verhuisd 18 9 16 stopgezet 19 17 19 totaal 134 112 133 Sinds 2008 legt de dienst TB zich specifiek toe op de begeleiding van mensen die financieel afhankelijk zijn van het OCMW (leefloon of equivalent leefloon voor vreemdelingen). Sindsdien worden cliënten met een andere inkomstenbron rechtstreeks verwezen naar externe trajectbegeleiding (via VDAB of Stebo vooral) zonder eerst via de dienst TB te passeren. Werken met cliënten die afhankelijk zijn van een OCMW-inkomen is zeer intensief omwille van diverse redenen: - psychosociale problemen (moeilijke gezinssituaties, slechte huisvesting,...); - financiële problemen van de cliënt (aanvragen om bijkomende steun); - administratieve rompslomp (kinderbijslag, berekeningen leefloon). Opvallend is dat de cijfers heel erg overeenkomen met 2009-2010-2011; 2012 blijkt een erg atypisch jaar te zijn.
tewerkstelling van gerechtigden op maatschappelijke integratie via een "artikel 60 7"- tewerkstelling 2011 2012 2013 doorlopend vanuit vorig jaar 18 18 13 aantal nieuwe contracten 12 11 13 totaal aantal tewerkgestelden art. 60 7 30 29 27 aantal afgelopen contracten 12 16 10 overzicht tewerkstellingen artikel 60 7 per werkplaats in 2013 aantal aantal PLAATS TAAK personen maanden 1 OCMW onderhoud patrimonium 4 32 2 De Bark onderhoudswerken 1 2 3 Griffie Rechtbank 1ste administratief medewerker Aanleg Hasselt 2 6 4 Alternatief vzw groenarbeider 7 64 5 Kringwinkel West-Limburg winkelhulp of medewerker kringloopcentrum 11 56 6 t Weyerke vzw keukenhulp 1 12 7 Stijn vzw/'t Weyerke vzw wasserijhulp 1 2 totaal 27 174 In overleg met de gemeente is tewerkstelling mogelijk voor 14 personen in het kader van artikel 60 7. Verder hadden we gedurende enkele jaren een erkenning voor de tewerkstelling van een contingent van 7 personen binnen sociale economie-initiatieven (100 % betoelaging door POD Maatschappelijke Integratie). De POD-Mi past sinds 2013 een nieuwe verdeelsleutel toe waarbij rekening gehouden wordt met budgetten i.p.v. voltijds equivalenten. Dit betekent dat het contingent gehalveerd is sinds 2013. Door een meer effectieve berekening van de effectief gewerkte periodes, wordt dit enigszins opgevangen, al blijft er natuurlijk wat minder ruimte om mensen te werk te stellen.
doorstroming begeleide cliënten 19 7 1 13 12 17 2 25 1 1 16 19
1.1.5 schuldhulpverlening Voor uitgebreide rapportage: zie specifiek jaarverslag schuldhulpverlening 1.1.5.1 de gegevens van de jaarlijkse basisregistratie 2012 2013 Gezinnen waarvoor geen procedure collectieve schuldenregeling liep 158 197 - budgetbegeleiding (uitsluitend) 14 18 - budgetbeheer (uitsluitend) 25 23 - budgetbegeleiding en budgetbeheer 7 6 - schuldbemiddeling (uitsluitend) 65 89 - schuldbemiddeling en budgetbegeleiding 3 26 - schuldbemiddeling en budgetbeheer 37 26 - schuldbemiddeling, budgetbegeleiding en budgetbeheer 7 9 Gezinnen waarvoor een procedure collectieve schuldenregeling liep en waar bij de 7 6 instelling voor schuldbemiddeling is aangesteld als schuldbemiddelaar - in combinatie met budgetbeheer 0 5 - in combinatie met budgetbegeleiding en budgetbeheer 0 1 - in combinatie met schuldbemiddeling 0 0 - in combinatie met schuldbemiddeling en budgetbegeleiding 0 0 - in combinatie met schuldbemiddeling en budgetbeheer 6 0 - in combinatie met schuldbemiddeling, budgetbegeleiding en budgetbeheer 1 0 Gezinnen waarvoor een procedure collectieve schuldenregeling liep en waarbij 41 een externe schuldbemiddelaar is aangesteld - in combinatie met budgetbegeleiding 0 4 - in combinatie met budgetbeheer 22 30 - in combinatie met budgetbegeleiding en budgetbeheer 2 2 - in combinatie met schuldbemiddeling 1 5 - in combinatie met schuldbemiddeling en budgetbegeleiding 2 3 - in combinatie met schuldbemiddeling en budgetbeheer 13 9 - in combinatie met schuldbemiddeling, budgetbegeleiding en budgetbeheer 1 2 TOTAAL AANTAL GEZINNEN IN BEGELEIDING 206 258 Dossiers schuldbemiddeling : cliënt komt hoofdzakelijk met de vraag tot bemiddeling in schulden. Dossiers budgetbegeleiding: cliënt beheert zelf zijn financiën en vraagt advies en ondersteuning voor zijn betalingen. Dossiers budgetbeheer: de dienst Schuldhulpverlening beheert de budgetrekening, houdt het overzicht van inkomsten en uitgaven bij, voert betalingen uit met de inkomsten van de cliënt. Bovenstaande registratie is een verplichte registratie voor het Vlaams Centrum voor Schuldenlast en voor het Vlaams Ministerie van Welzijn. De richtlijn voor registratie is licht gewijzigd door het Vlaams Centrum voor Schuldenlast: in 2011 werden er in totaal 284 dossiers behandeld waarvan 80 dossiers éénmalige schudbemiddeling, in 2012 werden er 84 dossiers eenmalige schuldbemiddeling
geregistreerd maar deze mogen niet meer in de telling opgenomen worden. Dit verklaart het verschil in het totaal aantal dossiers tussen 2011 en 2012. In 2013 werden er 52 dossiers meer behandeld dan in 2012. De dossiers uitsluitend schuldbemiddeling bestaan uit 36 dossiers bij de dienst Schuldhulpverlening en 53 dossiers bij het Basisteam. Daarnaast werden er 97 dossiers eenmalige schuldbemiddeling geregistreerd bij het Basisteam. 1.1.5.2 totaal aantal dossiers budgetbeheer en budgetbegeleiding (met en zonder schulden) 2011 2012 2013 135 129 135 In 2012 waren er 140 dossiers in budgetbeheer of budgetbegeleiding. Hiervan hebben 11 dossiers een korte periode budgetbegeleiding gehad in de intakefase. In 2013 waren er 164 dossiers in budgetbeheer of budgetbegeleiding. Hiervan hebben 29 dossiers enkel een korte periode budgetbegeleiding gehad in de intakefase en werden 135 dossiers langdurig begeleid. 1.1.5.3 sociaaldemografische gegevens van de aanvrager en zijn gezin gezinssamenstelling 2011 2012 2013 % alleenstaanden 46 43 47 35 % eenoudergezin 26 27 21 15 % inwonend/samenw. met fam., vriend., kennis 18 20 23 17 % gehuwd/ samenw; met partner met kdn 32 23 31 23 % gehuwd/ samenw. met partner zonder kdn 13 16 13 10 % totaal 135 129 135 100% gezinnen totaal kerngezinnen 35 56 % totaal nieuw samengest. gez. 7 11 % Totaal eenoudergezinnen 21 33 % totaal gezinnen 63 100%
Uitgebreide gegevens 2013 man vrouw totaal alg totaal Alleenwonend ongehuwd 21 4 25 gescheiden 11 7 18 weduw(naar) 2 2 4 totaal alleenwonenden 47 inwonend/samenw bij ouders ongehuwd 4 4 8 gescheiden 2 1 3 bij familie ongehuwd 5 3 8 gescheiden 1 1 bij geen ongehuwd 2 2 fam. Gescheiden 1 1 totaal inwonenden 23 eenoudergezin met kdn ten 3 11 14 laste met enkel kdn 3 3 niet ten laste met kdn ten 1 3 4 laste en niet ten laste totaal eenoudergezinnen 21 totaal m/v 52 39 gehuwd/samenw.met kdn kerngezin met kdn ten 15 laste met enkel kdn 7 niet ten laste met kdn ten 3 laste en niet ten laste NSG met kdn ten 6 laste totaal gezinnen met kdn 31 gehuwd/samenw zonder kdn kerngezin 12 NSG 1 totaal gezinnen zonder kdn 13 totaal 135 leeftijd gezinshoofd 2011 2012 2013 % < 20 jaar 0 0 0 0 % 20 29 jaar 15 12 14 10 % 30 39 jaar 29 28 30 22 % 40-49 jaar 35 39 36 27 % 50 59 jaar 37 31 34 25 % > 59 jaar 19 19 21 16 % totaal 135 129 135 100% origine van de aanvrager 2011 2012 2013 % Belg 87 90 95 70 % EEG-onderdaan 17 14 15 11 % Niet-EEG 31 25 25 19 % Deze telling gebeurt louter op familienaam. Het geeft op geen enkele wijze weer in welke mate deze mensen al dan niet geïntegreerd zijn of hoe lang ze (of hun voorouders) reeds in België zijn. Wij realiseren ons dat deze telling niet kan leiden tot verregaande conclusies, ze geeft enkel indicaties weer.
1.1.5.4 stopzettingen 2011 2012 2013 Overname door externe dienst 1 1 1 verhuis andere gemeente / instelling 7 7 5 wederzijds akkoord: probleem opgelost 9 8 8 cliënt wil terug eigen beheer 8 7 12 op vraag van MW: cliënt houdt zich niet aan afspraken 5 7 3 andere reden 2 Totaal 32 30 29 1.1.5.5 totaal aantal dossiers op aanmeldingslijst/ intakefase Op het OCMW van Heusden-Zolder is er geen wachtlijst. In 2008 werd er besloten om te werken met een intakefase. Elke cliënt die zich aanmeldt komt op de aanmeldingslijst. Zodra de cliënt een eerste gesprek heeft gehad wordt hij verplaatst naar de intakelijst. Tijdens de intake bespreken hulpverlener en hulpvrager het al dan niet opstarten van de schuldhulpverlening. Indien na de intakefase overgegaan wordt tot budgetbeheer, wordt deze cliënt doorverwezen naar een collega-maatschappelijk werker die het budgetbeheer zal opstarten en begeleiden. Op 31/12/2013 zitten er 14 cliënten in de intake/aanmeldingsfase. 31/12/2011 31/12/2012 31/12/2013 3 9 14 Opvolging cliënten van de intakelijst in 2011 Opvolging cliënten van de intakelijst in 2012 Opvolging cliënten van de intakelijst in 2013 Budgetbeheer opgestart 18 23 37 Schrapping van de lijst 35 33 59 Contact verbroken 15 9 19 Wil geen beheer/ zelf andere 10 13 24 oplossing Woont niet (meer) in HZ 1 2 3 Gevangenis 0 1 Doorverwezen naar advocaat 5 1 6 (CSR) Te laag inkomen 4 7 7 Op 31/12 nog op de intakelijst 3 9 14 Totaal 56 65 110
Sinds 2012 werd de intakeprocedure lichtjes gewijzigd, rekening houdend met het afsprakensysteem, waardoor cliënten niet meer vrijblijvend op het spreekuur worden ontvangen. Tijdens de aanmeldingsfase wordt er aan de hand van de door de cliënt aangebrachte gegevens een overzicht van zijn financiële situatie gemaakt. Wanneer het financiële overzicht compleet is, stroomt de cliënt door naar de intaker. In 2013 zijn er opvallend meer aanmeldingen geweest dan in 2012, er waren namelijk 45 aanmeldingen meer dan in 2012. Er zijn 59 dossiers geschrapt van de intake- /aanmeldingslijst. Er werden 14 dossiers meer opgestart dan in 2012. Na één of meerdere gesprekken in de intakefase werd de helft van de dossiers niet opgestart om allerlei redenen. De grootste groep geeft tijdens de intakefase aan geen beheer meer te wensen of zelf een andere oplossing hebben gevonden. Hier zijn verschillende redenen voor: er waren cliënten die enkel bemiddeling wensten met de schuldbemiddelaar, cliënten die hoopten op een financiële steun te bekomen door zich aan te melden voor budgetbeheer, anderen hadden een beter zicht gekregen op hun financiële situatie waardoor ze geen verdere hulp nodig hadden en cliënten zijn niet altijd bereid om stappen te zetten om iets aan hun situatie te veranderen. Enkele voorbeelden: rechten op uitkeringen uitputten, zoeken naar goedkopere huisvesting, besparingen, een tewerkstelling aanvatten of effectief solliciteren, Soms wenst men ook dezelfde levensstandaard te behouden waardoor er geen ruimte is om afbetalingen te regelen. 19 cliënten verbraken zelf het contact zonder een duidelijke reden aan te geven. Soms beschikken cliënten over voldoende inkomsten om hun vaste kosten te betalen maar is er een te beperkt budget over om schulden te betalen, deze cliënten worden dan ook doorverwezen voor een collectieve schuldenregeling. Deze cliënten kunnen steeds terugkomen met een vraag tot budgetbeheer van hun leefgelden/vaste kosten. 1.1.5.6 collectieve schuldenregeling Verzoekschriften 2010 2011 2012 2013 verzoekschrift ingediend via jurist OCMW 1 9 7 0 Aanstellingen CSR 2010 2011 2012 2013 toestand 1 januari 5 5 3 5 stopzettingen 3 2 1 nieuwe aanstellingen 0 1 4 1 totaal 31 december 5 3 5 5 Sinds 2013 maakt de juriste geen verzoekschriften voor toelaatbaarheid CSR meer aan daar de cliënt hiervoor recht heeft op een pro- Deoadvocaat. Voorheen diende men hiervoor te betalen. Bijkomende registratiegegevens Collectieve schuldenregeling 2011 2012 2013 Enkel voorbereidende werkzaamheden door juriste 7 3 0 Aanstelling als schuldbemiddelaar 0 0 0 Aanstelling als schuldbemiddelaar+budgetbeheer/budgetbegeleiding 6 7 6 Enkel budgetbeheer/budgetbegeleiding bij externe aanstelling 32 40 50 Totaal aantal dossiers collectieve schuldenregeling 45 50 56
1.1.6 asielzoekers 1.1.6.1 Algemeen Als OCMW zijn we een belangrijke partner van de regering wat de opvang van asielzoekers betreft. Vooral sedert het spreidingsplan in 1995 zijn de taken hieromtrent uitgebreid en heeft deze werking continu evoluties ondergaan. In 2000 is het OCMW gestart met het Lokale Opvanginitiatief (LOI) dat uitgebouwd is tot een volwaardige opvangstructuur van 63 plaatsen, via materiële hulp. In 2009 is het LOI uitgebreid naar 77 plaatsen. aantal personen 2011 2012 2013 LOI 155 50% 143 44% 118 50% financiële hulp WR 30 10% 23 7% 13 6% financiële hulp VR 89 29% 102 31% 47 20% dringende medische hulp 36 12% 57 18% 56 24% totaal 310 100% 325 100% 234 100% aantal dossiers LOI 2011 41 48% 2012 40 45% 2013 64 67% financiële hulp WR 8 9% 8 9% 7 7% financiële hulp VR 23 27% 25 28% 10 11% dringende medische hulp 13 15% 16 18% 14 15% totaal 85 100% 89 100% 95 100% De grootste groep asielzoekers (50%) verblijven in de gemeente in het LOI en ontvangen materiële hulp. Anderen ontvangen een financiële steun. Hierin kunnen we twee groepen onderscheiden, diegenen in het wachtregister (WR) omwille van "vrijwillige opheffing code 207" en "opheffing code 207 omwille van bijzondere omstandigheden". De tweede groep zijn de personen ingeschreven in het Vreemdelingenregister (VR) op basis van hun ontvankelijk dossier artikel 9ter van de vreemdelingenwet van 15/12/1980. Volgens de OCMW-wet van 8/07/1976 (art 57 2) heeft het OCMW de taak om dringende medische hulp (DMH) te bieden aan mensen zonder papieren, binnen de gemeente. In deze dossiers voert het OCMW een grondig sociaal onderzoek om de behoeftigheid en onze bevoegdheid te controleren. Als OCMW krijgen we steeds meer te maken met asielzoekers die zich in onze gemeente vestigen maar waarvoor het OCMW niet bevoegd is (vb. toegewezen aan een opvangcentrum) of waarvoor geen financiële steun toegekend wordt. Het OCMW verricht in deze dossiers vaak wel evolutie sociale onderzoeken, administratieve 2011 taken 2012 en informatieverschaffing. 2013 2011 2012 2013 in uit LOI dossiers 19 21 47 23 23 38 personen 75 71 62 82 87 77 financiële hulp WR dossiers 5 1 1 2 4 2 personen 9 1 3 7 19 4 financiële hulp VR dossiers 19 12 0 6 20 7 personen 66 39 0 17 62 28 Er is een forse instroom en uitstroom voor de dossiers in het LOI. Dit komt doordat de asielprocedure sneller verloopt en doordat het LOI met 14 plaatsen is uitgebreid in 2009. In 2013 was er 1 geboorte binnen het LOI. Sinds 2011 is de groep financiële steun gestegen door de mogelijkheid van"vrijwillige h ffi d 207" Si d 2013 k d li