BIM Laatste BIM ontwikkelingen efficiency, kwaliteit en euro s A.M. Slockers Admea / Smits van Burgst
Voorstellen Anton Slockers Directeur Admea / Smits van Burgst Admea is onderdeel van de Smits van Burgst Groep Ervaring op het gebied van de informatietechnologie voor de Bouw- en Installatietechniek. 2
Smits van Burgst Groep Smits van Burgst (Ingenieursbureau) Smits van Burgst Beheer en Onderhoud Admea Smits van Burgst Beveiliging 3
Producten: Gebouwdossier Gebouwinformatie management / BIM Diensten Onderzoek en advisering Software-ontwikkeling Gebouwsimulaties 4
BIM: Efficiency, kwaliteit en euro s TRADITIONEEL PROCES - Losse informatie - Lastig afstemmen A - Meer fouten - Meer tijd - Meer energie - Meer faalkosten I C - Moeizaam proces - Lage kwaliteit BIM PROCES - Integraal ontwerp A - Meer communicatie - Minder fouten - Minder tijd 3D - Minder model energie - Minder faalkosten I C - Soepel proces - Hoge kwaliteit
BIM: Waar staan we? 6
Ontwikkeling in perspectief Tekentafel 1500-1995 Computer- Aided Drafting/Design 1985 2015 20?? Bouwwerk Informatie Model 2010 -
Definitie blijft ons parten spelen: BIM IS EEN INTEGRAAL PROCES OM VAN INITIATIEF TOT BEHEER ALLE RELEVANTE INFORMATIE VAN EEN BOUWWERK IN EEN CENTRAAL 3D MODEL EN DATABASE TE BEHEREN EN VERSPREIDEN OP ELK GEWENST MOMENT Het Bouw Informatie Model (BIM) (Building Information Model) is een manier van ontwerpen en bouwen waarbij het gebouw of constructie in een 3D model en databank wordt opgebouwd. Bron: Wikipedia 8
Bouwwerk Informatie model Definitie: Een digitaal driedimensionaal model, opgebouwd uit objecten waaraan informatie is gekoppeld. Family Input >> 3D-model Object - Afmeting - Type - Karakteristiek en - Fabrikant - Materialen - Kosten Systeem - Onderdelen - Aantallen - Hoeveelheden IFC / Schedules >> Output
Vraag 1 Wordt BIM toegepast in nieuwbouw projecten: Welk percentage van de projecten: ca. 40% - 50% (1x 80%) In welke fase(n) van het project: wisselend vanaf VO t/m TO Tot welk detail niveau? (Level of detail): LOD 200-300/350 en 400 Wordt BIM toegepast in renovatieprojecten: Welk percentage van de projecten: ca. 25% -40% (1x 50%) In welke fase(n) van het project: DO en TO (Bestek) Tot welk detail niveau? (Level of detail): LOD 300/350 10
Vraag 2 Hoe ervaart u het BIM proces: Is het een integrale / interactieve ontwerpcyclus van ontwerpers met verschillende tools of is het vooral per discipline in 3D specifiek uitwerken per fase met een mogelijkheid tot clash control. 11
TRADITIONEEL PROCES BIM PROCES O A O A I C I C Hiërarchisch overleg Gelijkwaardig(-er) overleg
TRADITIONEEL PROCES BIM PROCES O A O A I C I C Losse productie Samenwerken aan één model
TRADITIONEEL PROCES BIM PROCES O I A DWG papier PDF C O I IFC A Clashreport 3D model Printscreen PDF C
TRADITIONEEL PROCES BIM PROCES O A O A I C I C Zachte integratie Harde integratie
Antwoord vraag 2 Hoe ervaart u het BIM proces: Is het een integrale / interactieve ontwerpcyclus van ontwerpers met verschillende tools of is het vooral per discipline in 3D specifiek uitwerken per fase met een mogelijkheid tot clash control. Er wordt nog teveel individueel uitgewerkt waardoor dubbel gemodelleerd moet worden. Als een constructeur zijn constructie wijzigt of bouwkundig de indeling wordt aangepast, moet de adviseur het vaak oplossen. Er wordt veel minder van tevoren overlegd hoe problemen op te lossen zijn. 16
Vraag 3 Gaat het modelleren in 3D sneller of kost het juist meer tijd dan traditioneel (AutoCAD / 2D)? Durft u een percentage te noemen? Antwoord: BIM modelleren kost 0%, 50%, 100% tot 150 % meer tijd! (4x) In eenvoudige projecten zullen de methodes waarschijnlijk kunnen concurreren. In complexe projecten gaat het modelleren in 3D sneller. (1x) 17
TRADITIONEEL PROCES DATA DO VO SO I Duidelijke fase scheiding
BIM PROCES DATA DO VO SO I Continue gegevensstroom
PROCESVERANDERING Technicus Tekenaar info print controle AutoCAD A0 aanpassing print controle AutoCAD A0 OUTPUT
PROCESVERANDERING Technicus Tekenaar info print controle Autocad A0 aanpassing print Autocad controle A0 OUTPUT Technicus info aanpassing en controle Bimmanager Modelleur Input uitwisseling van info 3d model 3d model OUTPUT
Detail in het VO? 22 Titel lezing
Mooi Plaatjes of nuttige coördinatie? Gaat het modelleren in 3D sneller of kost het juist meer tijd dan traditioneel (AutoCAD / 2D)? Durft u een percentage te noemen? De neiging om verder in detail uit te werken in vroegere ontwerpfases is aanwezig indien BIM wordt toegepast. Dit kost meer tijd, beperkt de conceptuele afwegingen van het ontwerp en levert geen voordelen op behalve mooie plaatjes. Juist in de vroege fases wil je meer conceptueel werken met de vrijheid eenvoudig ontwerpwijzigingen door te kunnen voeren. Genoemde Percentages: 50 %, 100%, 150% meer tijd 23 Titel lezing
Vraag 4 Als voordeel van BIM wordt vaak genoemd dat het sterk bijdraagt aan het verminderen van het aantal bouwfouten. Wat is uw ervaring / mening? 25
Het belang van een goed VO Ontwerpkosten verschuiven Verantwoordelijkheden over ontwerp BIM model als contractstuk (meer- / minderwerk) 26 Titel lezing
Antwoord op vraag 4 Als voordeel van BIM wordt vaak genoemd dat het sterk bijdraagt aan het verminderen van het aantal bouwfouten. Wat is uw ervaring / mening? Dit is sterk afhankelijk hoe de installateur daarmee omgaat. Tot nu toe valt dat tegen. Het constateren van de knelpunten is onvoldoende dat doen we normaal ook al maar de structuur om het ook echt op te lossen als dit van meerdere disciplines compromissen vraagt. Niet in vergelijking tot traditionele volledige opdrachten! In relatie tot functionele besteksniveau wel. Als gewerkt wordt met modellen die continue of zeer regelmatig gesynchroniseerd worden draagt dit zeker bij. In projecten waar gewerkt wordt met een lagere frequentie lijkt het veel minder bij te dragen. 27
Vraag 5 (en Antwoord) Is het toepassen van BIM voor u als bedrijf een voordeel? (wegen de kosten tegen de baten op). Tot nu toe is het een nadeel. Opdrachtgevers zijn niet bereid hier extra voor te honoreren. De vraag komt vanuit de markt gezien architecten en constructeurs hier al langer gebruik van maken. Zeer strakke sturing en binnen het project(team) is noodzakelijk om projecten niet volledig te laten ontsporen daar bouwkundige en/of programmatische wijzigingen een enorme impact op het installatiemodel (kunnen hebben). 28
Overige opmerkingen: Merkwaardig genoeg zijn nog maar weinig installatieaannemers geoutilleerd om een aangeleverd Bim model zelf ook te gebruiken c.q. om te zetten naar werktekeningen. Maar al te vaak maakt de aannemer nog traditionele werktekeningen en bij oplevering laat hij e.e.a. alsnog modelleren. 29
Overige opmerking: Afspraken zijn gewenst om dubbel en onnodig werk te voorkomen. Welk detailniveau in welke fase. Bijvoorbeeld: Alleen principes in schetsontwerp en VO Installatieroutes, installatielocaties (met codes), schachten en TR ruimtereserveringen met wat typicals in DO Bij een functioneel bestek alleen wat nadere uitwerkingen van schachten en technische ruimtes naast de al aanwezige installatieroutes en locaties Uitwerking ontwerp in BIM alleen bij een volledig bestek (en ook pas in die fase) BIM (model) als aparte taak in de DNR kruisjeslijst benoemen. 30
Overige opmerking: BIM wordt nu nog gebruikt als 3D teken/modelleer techniek. De bouwkundige modellen van architecten zijn bijna nooit geschikt om te gebruiken voor VABI of andere simulatieberekeningen. Ook bij vooraf verstrekken van spelregels waar een model aan zou moeten voldoen lukt dit eigenlijk in de praktijk nauwelijks, waardoor er nog eens extra modellen worden gevraagd. Oplossing: Hiervoor zouden nadere branche-afspraken moeten worden gemaakt en daarop worden toegezien indien dit nadelen voor andere ketenpartijen oplevert. 31
Integratie in het bedrijfsproces 32
Conclusie: BIM als proces wordt traditioneel ingevuld! Grootste valkuil: Gedetailleerd modelleren in de vroege fase! Nog veel werk aan de winkel! Zijn pas 5 jaar op weg! Kansen: Integraal Ontwerpen als team vormgeven! Adviseur moet zijn toegevoegde waarde beter over het voetlicht brengen! 33
Vragen? Dank voor uw aandacht! 34