Carbon Footprint Analyse

Carbon Footprint Analyse 2012-S1 September 2012 BKC BV Nano 7 6902 KD ZEVENAAR

INHOUDSOPGAVE 1 VOORWOORD... 3 2 ORGANISATIE... 4 2.1 Rapporterende organisaties... 4 2.2 Verantwoordelijk persoon... 4 2.3 Organisatiegrenzen... 4 3 MEETRESULTATEN EN TOELICHTING... 5 3.1 Grondslag van de analyse... 5 3.2 Gerapporteerde periode... 5 3.3 De CO 2 -emissie... 6 3.3.1 Scope 1: directe CO 2 -emissie... 6 3.3.2 Scope 2: Indirecte CO 2 -emissie... 7 3.3.3 Scope 3: Indirecte overige CO 2 -emissie... 7 3.4 CO 2 -compensatie... 7 3.5 Verklaring van weggelaten CO 2 -bronnen of putten... 7 3.6 Invloed van meetonnauwkeurigheden en onzekerheden binnen scope 1 en 2... 8 3.7 Verificatie... 8 4 VOORTGANG TEN OPZICHTE VAN REFERENTIEJAAR... 9 4.1 Historisch basisjaar... 9 4.2 Aanpassingen aan het historisch basisjaar... 9 4.3 Resultaten vergelijk met referentiejaar... 9 5 NORMALISERING MEETRESULTATEN... 10 5.1 Normalisering aan de hand van de werkorderomzet... 10 5.2 Kwantificeringsmethode... 10 5.2.1 Conversiefactoren... 10 5.3 Verklaring voor veranderingen in de kwantificeringsmethode... 10 6 REDUCTIEDOELSTELLINGEN... 11 6.1 Gestelde doelen... 11 6.2 Aanbevelingen ter verbetering, een blik vooruit.... 11 6.3 Quick-wins... 12 6.4 Nieuwe initiatieven en doelstellingen... 12 7 COMMUNICATIE... 13 7.1 Interne communicatie... 13 7.2 Externe communicatie... 14 8 INITIATIEVEN IN DE SECTOR OF KETEN... 15 8.1 Initiatieven... 15 8.2 Deelname BKC... 15 8.3 Budget ten behoeve van de initiatieven... 15 9 TABELLEN CO 2 -EMISSIE... 16 9.1 CO 2 -emissie - scope 1... 16 9.1.1 Onderlinge verdeling CO 2, 2010 & 2011 - scope 1... 17 9.2 CO 2 -emissie - scope 2... 18 9.2.1 Onderlinge verdeling CO 2, 2010 & 2011 - scope 2... 19 BKC BV Pagina 2 van 19

1 Voorwoord Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen betekent voor BKC BV en BKC NL de balans tussen People, Planet en Profit. BKC BV en BKC NL vinden het belangrijk dat hun medewerkers op een economisch verantwoorde wijze, in een veilige en gezonde omgeving hun werkzaamheden kunnen verrichten. Door de markt waarin beide ondernemingen opereren heeft de Planet natuurlijk altijd al op de voorgrond gelegen. De verandering zit vooral in het steeds duurzamer maken van de omgang met de materialen (grondstoffen) welke in ons werk vrijkomen en de inzet van de machines en middelen. Duurzaam ondernemen betekent in eerste instantie je verantwoordelijkheden nemen als organisatie en in tweede instantie zeggen wat je doet en doen wat je zegt. Op deze manier ontstaat er een fundament voor MVO dat in balans is en duurzaam is. BKC BV en BKC NL zijn ondernemingen welke actief zijn in de bosbouw, groenonderhoud en groene oplossingen. In activiteit zit er nauwelijks verschil tussen BKC BV en BKC NL, het verschil zit met name in de geografische verdeling van het merendeel van de projecten. Waar BKC NL uitsluitend in Nederland actief is, ligt een groot deel van de activiteiten van BKC BV in Duitsland. Klimaatverandering is een feit en hoort bij de evolutie van onze aardbol. De gevolgen zijn op allerlei vlakken merk- en zichtbaar. Het maakt ons duidelijk hoe kwetsbaar en hoe afhankelijk we zijn van wat de aarde ons biedt, o.a. de grondstoffen. Zuinig en zorgvuldig hiermee omgaan is een must; dit begint bij de bewustwording hiervan. Economisch verantwoord- en duurzaam ondernemen gaat binnen BKC BV en BKC NL samen. Zonder dat er een issue van is gemaakt, besteden BKC BV en BKC NL al veel langer aandacht aan het milieu, de Planet. Voorbeelden hiervan zijn; gebruik biomassaketel, afvalscheiding, het gebruik maken van minder schadelijke brandstof (Stihl Motomix of Aspen), proeven met elektrische bosmaaiers, zuinige auto s (groengas) etc. Een en ander is ook sinds 2009 bekrachtigd met een ISO 14001-certificering. Daarnaast is er een eigen CO 2 -registratiesysteem, waarmee alle inkomend groen wordt omgerekend naar een hoeveelheid voorkomen CO 2 -uitstoot door de inzet van biomassa in plaats van fossiele brandstof. Dit is ook gevalideerd door een certificerende instelling. Een duurzame bedrijfsvoering begint voor BKC BV en BKC NL bij het investeren in de eigen medewerkers en ingehuurde medewerkers / ZZP-ers. Zij moeten zich bewust zijn van hun eigen handelen en het effect wat het heeft op onze klanten en leveranciers. Het proces van bewustwording begint bij transparantie en helderheid waar we voor staan. De belangrijkste afweging voor deze Carbon Footprint Analyse is om onze CO 2 -emissie kwantitatief inzichtelijk te maken. Een logisch gevolg hiervan is het formuleren van concrete en heldere doelstellingen om ons te kunnen verbeteren en te onderscheiden. CO 2 -reductie is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid waarbij BKC BV en BKC NL een voorbeeld willen zijn om een maatschappelijke bijdrage te leveren aan de samenleving. Deze voorbeeldfunctie willen we niet alleen uitdragen naar andere bedrijven, maar ook naar onze medewerkers. Wij zien het als een maatschappelijke taak er zorg voor te dragen dat onze kinderen en kleinkinderen een duurzame toekomst hebben, zowel op het gebied van economie als gezondheid. We zullen daar met ons allen de schouders onder moeten zetten. Pas dan praat je over People, Planet en Profit. Dit hele proces begint bij de bron zelf, het individu. Als BKC BV en BKC NL willen wij dit proces voor bewustwording graag uitdragen, faciliteren en stimuleren. In dit verslag treft u de samenvatting, ofwel analyse, van alle gegevens welke wij met betrekking tot de Carbon Footprint van het eerste half jaar van 2012 hebben verzameld en geanalyseerd. BKC BV Pagina 3 van 19

2 Organisatie 2.1 Rapporterende organisaties Deze rapportage omvat de Carbon Footprint Analyse van een tweetal organisaties, BKC BV en BKC NL. Deze twee werkmaatschappijen vallen samen onder de holding Pinetum Beheer BV. De activiteiten van beide ondernemingen zijn nagenoeg gelijk, verschil is met name de geografische verdeling van de projecten en de verschillende aandeelhouders. Waar in dit verslag beide werkmaatschappijen wordt bedoeld, wordt dit dan ook aangegeven als BKC. De werkterreinen waarop BKC actief is betreffen: verzorging van bomen en bossen, houthandel, hercultiveren en recycling, logistiek, advies en service. Uitvoering hiervan ook in het kader van verkeers- en vliegveiligheid. Op alle gebieden beschikt BKC over jarenlange ervaring en betrouwbaarheid. BKC helpt bij problemen die de directe inzet vereisen, bijvoorbeeld bij het verwijderen van gevaarlijke bomen na stormschade of bij noodzakelijke onderhoudsmaatregelen. BKC is in Nederland en de Europese landen rond Nederland actief. Tot de opdrachtgevers behoren gemeenten, overheidsorganen, hercultiveringsbedrijven, bosbeheerders, bosbezitters en andere bedrijven, die in het groene circuit actief zijn. BKC beschikt over modern materieel, waarmee alle voorkomende werken kunnen worden uitgevoerd. Waar nodig wordt extra capaciteit ingehuurd, waarbij de kwaliteit en specialisme gewaarborgd blijft. Scope De hoofdactiviteit van BKC betreft het distribueren, opslag en onderhoudswerkzaamheden in groen en milieu. Bemiddeling en advisering in de uit te voeren werkzaamheden en het leveren van diensten op gebied van groen en milieu. Dit alles ook voor de werken in risicogebieden van de railinfrastructuur. BKC werkt vanuit 1 vestiging te Zevenaar, van waaruit met een kleine kantoorbezetting en leidinggevenden een team van medewerkers wordt aangestuurd. Uitvoerende medewerkers worden veelal extern ingehuurd middels het gebruik van ZZP-ers. In totaal wordt er met een gemiddelde bezetting van een 10 tot 15 medewerkers gewerkt. Het gehele proces binnen BKC wordt uitgevoerd volgens een KAM-systeem, welke is gecertificeerd voor ISO 9001, ISO 14001, VCA** en BTR. Daarnaast is er een MVO-certificaat en een gevalideerd CO 2 - registratiesysteem. 2.2 Verantwoordelijk persoon De statutair verantwoordelijk persoon voor BKC BV en BKC NL is de directeur, de heer A. Hakvoort. 2.3 Organisatiegrenzen De organisatiegrenzen van BKC zijn in het kader van CO 2 -bewustzijn bepaald volgens het principe van de operationele invloedsfeer van het te certificeren bedrijf. Binnen het GHG protocol wordt dit omschreven als operational boundary. In de praktijk betekent dit dat waar activiteiten onder regie van BKC BV vallen, de verantwoording voor de CO 2 -productie wordt genomen: de sturing ligt duidelijk bij de eigen organisatie. Daarnaast is, op basis van de laterale inkoopanalyse van de CO 2 -Prestatieladder, vastgesteld dat BKC NL binnen de organizational boundary van BKC BV valt. ISO 14064 Verklaring Hierbij verklaren BKC BV en BKC NL dat deze rapportage voor het CO 2 -bewustzijnscertificaat is opgesteld in overeenstemming met de richtlijnen in NEN-ISO 14064, versie maart 2006. Geen van beide organisaties kende aan het einde van 2011 dochterondernemingen, noch participeerde in samenwerkingsverbanden. Na het eerste half jaar 2012 zijn hierin geen wijzigingen. BKC BV Pagina 4 van 19

3 Meetresultaten en toelichting 3.1 Grondslag van de analyse Op basis van de vastgestelde operationele grenzen zijn de CO 2 -emissies en -absorpties door de activiteiten van de organisatie geïdentificeerd. Bij de identificatie van emissies wordt, conform het Greenhouse Gas (GHG) Protocol, onderscheid gemaakt tussen drie bronnen van emissie (bekend als scopes) in twee categorieën: directe emissies en indirecte emissies. Hierbij dient opgemerkt te worden dat de CO 2 - prestatieladder zakelijk gebruik privé-auto s (personal cars for business travel) en zakelijke vliegtuigkilometers (business air travel) tot scope 2 rekent, in tegenstelling tot het GHG-protocol, die deze onderdelen aan scope 3 toeschrijft. Scope 1: Omvat de directe emissies die onder het beheer vallen en worden gecontroleerd door de organisatie. Voorbeelden hiervan zijn de verbranding van brandstoffen in vaste machines, het zakelijk vervoer in voertuigen die eigendom zijn van de rapporterende organisatie en de emissies van koelapparatuur en klimaatinstallaties. Scope 2: Omvat de indirecte emissies door opwekking van gekochte elektriciteit, stoom of warmte Scope 3: Omvat de andere indirecte emissies van bronnen als woon/werk verkeer, productie van aangekochte materialen en uitbestede werkzaamheden zoals goederenvervoer. Deze Carbon Footprint Analyse omvat de CO 2 -uitstoot (één van de zes broeikasgassen) van BKC BV en BKC NL, betreffende scope 1 en 2, van het eerste halfjaar van kalenderjaar 2012. De CO 2 -uitstoot is geanalyseerd overeenkomstig de CO 2 prestatieladder. 3.2 Gerapporteerde periode De gerapporteerde periode betreft het eerste half jaar van 2012. Het boekjaar voor BKC loopt van 01 januari tot en met 31 december. BKC BV Pagina 5 van 19

3.3 De CO 2 -emissie De totale emissie van CO 2 vanuit scope 1 & 2 is gemeten en berekend tot een totaal van 69,82 ton CO 2. 3.3.1 Scope 1: directe CO 2 -emissie De directe emissie van CO 2 vanuit scope 1 is gemeten en berekend als 69,70 ton CO 2, 99.8% van de totale footprint. Brandstofgebruik van het eigen wagenpark Het overgrote deel van deze emissie, te weten 62,67 ton CO 2 (89,9%), is toe te wijzen aan het brandstofgebruik van het eigen wagenpark. Het wagenpark van BKC bestond aan het einde van het eerste half jaar van 2012 uit 1 personenauto s, 6 bestelauto s, geen minibussen en 1 vrachtauto, waarvan geen in de categorie hybride middenklasse. Het gehele wagenpark was in eigen beheer. In totaal is via de benzinemaatschappijen 21.260 liter gerapporteerd via de tankbeurten. Hieronder vallen ook het brandstofverbruik en de kilometers gereden door het gebruik van tijdelijk vervangend vervoer zoals bij onderhoudsbeurten. Machinepark Het gebruik van brandstoffen t.b.v. het machinepark veroorzaakte 7,02 ton CO 2, dit is 10,1% van de directe uitstoot in scope 1. Er is 5,42 ton CO 2 uitstoot veroorzaakt door het gebruik van benzine (Euro, Stihl motomix en Aspen) ten behoeve van de motorzagen, bosmaaiers etc. Door het gebruik van gasolie t.b.v. de shovel en versnipperaar is 1,60 ton CO 2 -uitstoot veroorzaakt. Brandstof energie bedrijfspand Er is geen CO 2 toe te schrijven aan verwarming van het bedrijfspand, BKC kent geen gebruik van aardgas door het gebruik van een eigen biomassaketel. CO 2 -emissie van verbranding biomassa De verbranding van biomassa wordt gezien als CO 2 -neutraal. De gebruikte biomassa betreft een duurzame, hernieuwbare brandstof. De CO 2 welke bij de verbranding vrijkomt, is in recente jaren aan de atmosfeer onttrokken tijdens het groeiproces. Per jaar wordt door BKC zo n 100 ton biomassa gebruikt voor de verwarming van het bedrijfspand. Omgerekend naar CO 2 komt dit neer op het voorkomen van emissie van CO 2 op basis van het aardgasequivalent van 87,4 ton CO 2. Hierbij is rekening gehouden met de negatieve invloed van transport en het versnipperen van de stammen tot biomassa. De houtkachel betreft een vraaggestuurde kachel met een vermogen van 100kW. Deze hoeveelheid CO 2 is verder niet verrekend binnen onze eigen Carbon Footprint. Het geeft slechts een verklaring voor het feit dat er geen CO 2 -emissie voortkomt vanuit de verwarming van het bedrijfspand. Lekkage en gebruik van koelgassen Er wordt geen gebruik gemaakt van koelgassen, dan wel koelinstallaties. BKC BV Pagina 6 van 19

3.3.2 Scope 2: Indirecte CO 2 -emissie De indirecte CO 2 -emissie is gemeten en berekend als 0,122 ton CO 2, 0,2% van de totale footprint. Elektriciteitsgebruik De totale emissie binnen scope 0,122 ton, komt voort uit de ingekochte elektriciteit. BKC heeft voor de levering van elektriciteit een overeenkomst met Essent. Dit betreft een levering van Groen Zakelijk, welke volgens het stroometiket bestaat uit volledig hernieuwbare energiebronnen. Dit pakket is opgebouwd uit 99,8% Waterkracht en 0,2% biomassa. In het stroometiket is verder benoemd dat de garanties van oorsprong kunnen worden voorgelegd, welke door CertiQ zijn uitgegeven in het kader van de Elektriciteitswet. Op dit moment is het land van herkomst nog niet aantoonbaar. Dit is niet opgenomen in het stroometiket van Essent, waardoor mogelijk nog niet voldaan wordt aan de criteria van de Prestatieladder, vraag 4.3 ad. 3. Hiervoor is advies opgevraagd bij Essent, maar nog geen reactie ontvangen. Van Essent is nog geen verklaring ontvangen (accountantsverklaring) waaruit blijkt dat het land van herkomst voldoet aan criterium 3. Conform opgaven van Essent betreft het Groen Zakelijk een CO 2 -neutrale energiebron. Echter, conform de conversietabellen uit de handleiding wordt hiervoor 15 gram CO 2 /kwh berekend. Deze waarde is dan ook in onze Footprint als geldend genomen, waarmee toch een emissie van 122 kg in de eerste helft van 2012 is veroorzaakt. Vliegreizen voor zakelijke doeleinden In het eerste half jaar van 2012 hebben geen vliegreizen voor zakendoeleinden plaatsgevonden. Privéauto s voor zakelijk verkeer Er zijn geen privéauto s ingezet voor zakelijk verkeer. 3.3.3 Scope 3: Indirecte overige CO 2 -emissie Scope 3 is nog niet door BKC BV en/of BKC NL in de Footprint en analyses meegenomen. 3.4 CO 2 -compensatie Er zijn geen projecten waarbij CO 2 wordt gecompenseerd. Dit heeft dan ook geen invloed op de CO 2 - footprint. 3.5 Verklaring van weggelaten CO 2 -bronnen of putten Alle geïdentificeerde bronnen en putten van CO 2 zijn verantwoord in de rapportage. Binding van CO 2 vindt niet plaats, waardoor geen sprake is van putten. BKC BV Pagina 7 van 19

3.6 Invloed van meetonnauwkeurigheden en onzekerheden binnen scope 1 en 2 Uit het voorgaande blijkt dat het overgrote deel van de CO 2 -uitstoot wordt veroorzaakt door gebruik van het eigen wagenpark (62,67 ton CO 2 ). Het is dan ook van belang om deze uitstoot nauwkeurig vast te leggen. Scope 1 De meetgegevens van het brandstofgebruik van het eigen wagenpark worden periodiek aangeleverd door de tankmaatschappijen. De gegevens zijn op basis van brandstofpassen, die aan het betreffende voertuig is gekoppeld, verkregen. Een bepaling op basis van de kilometerregistratie is minder nauwkeurig, aangezien niet elke werknemer zorgvuldig de gereden kilometers bijhoudt middels invoer van de kilometerstand bij het tanken. Bovendien wordt in de conversietabellen uitgegaan van de uitstoot per liter, waarmee eenvoudig een nauwkeurige uitstoot is vast te stellen aan de hand van de hoeveelheid getankte liters. Dit geeft een heldere waarde, zonder invloed van rijgedrag, omstandigheden, gewicht van vracht etc. Daarom is gekozen om de CO 2 -emissie op basis van de brandstofgegevens te bepalen. De meetgegevens van het brandstofgebruik van het machinepark worden uit de facturen van de leverancier gehaald. Hierop is ook de hoeveelheid in liters benoemd. Dit is volledig en exact. Scope 2 De meetgegevens van het elektriciteitsverbruik zijn verzameld van facturen welke op basis van meterstanden zijn samengesteld. Tevens wordt per kwartaal de meterstand genoteerd. Dit wordt voldoende betrouwbaar geacht. Controle vindt ook plaats door een vergelijk tussen de meterstanden en de eindafrekening. 3.7 Verificatie Verificatie van de inventarisaties en Carbon Footprint vindt niet plaats. BKC BV Pagina 8 van 19

4 Voortgang ten opzichte van referentiejaar 4.1 Historisch basisjaar Het historisch basisjaar (referentiejaar) betreft 2010. Medio 2011 is gestart met het verzamelen van verbruiksgegevens, waarna dit is verwerkt in tabellen welke de CO 2 -footprint vormen van het basisjaar 2010. 4.2 Aanpassingen aan het historisch basisjaar Er zijn geen wijzigingen in de CO 2 -footprint van het basisjaar. Dit betreft de derde opgestelde CO 2 -footprint en CFA, gebaseerd op het Handboek versie 2.1. d.d. 18 juli 2012. 4.3 Resultaten vergelijk met referentiejaar Voorliggende rapportage betreft de tweede opvolgende CFA na het referentiejaar 2010. Medio 2011 is gestart met de opzet van het gehele systeem, welke eind 2011 is afgerond. Hierdoor is in 2011 nog niet concreet met meetbare reductiedoelstellingen gewerkt. Wel is er tot de eerste initiatieven en proeven gekomen, welke tot CO 2 -emissiereductie hebben geleid. In onderstaande tabellen is de voortgang hiervan weergegeven. Totalen CO 2 emissie BKC (in ton) 2010 2011 2012-S1 Scope 1: 105,3 115,0 69,70 Scope 2: 0,261 0,255 0,122 Scope 3: - - - Totaal: 105,57 115,28 69,82 Totalen CO 2 emissie per euro werkorderomzet 2010 2011 2012-S1 Werkorderomzet in : (BKC + BKC NL) 2.793.000 3.540.000 1.743.587 ton CO 2 Scope 1: 105,3 115,0 69,70 Kg CO 2 Scope 1 per werkorderomzet: 0,038 0,032 0,040 ton CO 2 Scope 2: 0,261 0,255 0,122 Kg CO 2 Scope 2 per werkorderomzet: 0,00009 0,00007 0,00007 ton CO 2 Scope 3: - - - Kg CO 2 Scope 3 per werkorderomzet: - - - Onderlinge verhoudingen CO 2 -emissie tussen de scopes 2010 2011 2012-S1 Het totaal van de uitstoot, alle scopes samen: 105,57 115,28 69,82 Het percentage hiervan vanuit scope 1: 99,8% 99,8% 99,8% Het percentage hiervan vanuit scope 2: 0,2% 0,2% 0,2% Het percentage hiervan vanuit scope 3: - - - BKC BV Pagina 9 van 19

5 Normalisering meetresultaten 5.1 Normalisering aan de hand van de werkorderomzet De omvang van de CO 2 -emissie heeft een duidelijke correlatie met de omvang van de activiteiten welke door BKC BV en BKC NL zijn ontplooid. Ten behoeve van vergelijking van de emissie in dit referentiejaar en die tijdens de komende te rapporteren periodes, zijn daarom voor beide organisaties maatstaven bepaald op basis waarvan de meetresultaten kunnen worden genormaliseerd. Voor zowel BKC BV als voor BKC NL is de omvang van de bedrijfsactiviteiten te meten aan de hand van de werkorderomzet. Op basis van de werkorderomzet zijn de gerapporteerde meetresultaten genormaliseerd. In het referentiejaar 2010 is door BKC BV 2.217.000,- werkorderomzet gerealiseerd, door BKC NL 576.000,-. In 2012 is in het eerste half jaar een werkorderomzet gerealiseerd van 1.743.587,-, waarin het deel van BKC BV 1.492.184,- betreft, voor BKC NL 251.403,- Per euro werkorderomzet is voor scope 1, over 2010, een uitstoot berekend van 0,038 kg. Per euro werkorderomzet is voor scope 1, over 2011, een uitstoot berekend van 0,032 kg. Per euro werkorderomzet is voor scope 1, over 2012-S1, een uitstoot berekend van 0,040 kg. Per euro werkorderomzet is voor scope 2, over 2010, een uitstoot berekend van 0,00009 kg. Per euro werkorderomzet is voor scope 2, over 2011, een uitstoot berekend van 0,00007 kg. Per euro werkorderomzet is voor scope 2, over 2012-S1, een uitstoot berekend van 0,00007kg. Zie ook onderstaande tabel met gegevens; 2010 2011 2012-S1 Werkorderomzet in : (BKC + BKC NL) 2.793.000 3.540.000 1.743.587 Ton CO 2 Scope 1: 105,313 115,026 69,70 Ton CO 2 Scope 1 per werkorderomzet: 0,038 0,032 0,040 Ton CO 2 Scope 2: 0,261 0,255 0,122 Ton CO 2 Scope 2 per werkorderomzet: 0,00009 0,00007 0,00007 5.2 Kwantificeringsmethode De kwantificering van grondstoffen naar CO 2 -emissiewaarden is telkens gedaan door geregistreerde volume-eenheden van de gebruikte brandstoffen te benutten. De omrekening van volume naar emissiewaarden is eenduidig en geeft de meest betrouwbare vergelijking. In die situaties waar geen volume-eenheden van brandstof beschikbaar waren, is gebruik gemaakt van de meest betrouwbare informatie die beschikbaar was. Elektriciteitsgebruik is genomen aan de hand van geijkte meters en/of aan de hand van de facturen van het energiebedrijf. Vanwege de geldende wetgeving is dit de meest betrouwbare informatiebron die beschikbaar is. 5.2.1 Conversiefactoren Ten behoeve van het bepalen van de Carbon Footprint en deze goed vergelijkbaar te maken met andere bedrijven welke deelnemen aan de CO₂-Prestatieladder, wordt gebruik gemaakt van de conversiefactoren zoals in de Handleiding 2.1, bijlage C, versie datum 18 juli 2012, zoals gepubliceerd op de website van Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (http://www.skao.nl) is aangegeven. De gebruikte conversiefactoren waren de conversiefactoren zoals deze gepubliceerd en actueel waren op 14 september 2012. Alle hoeveelheden zijn aan de hand van deze conversiefactoren omgerekend naar hoeveelheden in ton CO 2. Het gebruik daarvan is regel bij het kwantificeren van de optredende CO₂-uitstoot (emissieinventaris). 5.3 Verklaring voor veranderingen in de kwantificeringsmethode De meting over 2010 betreft een initiële meting in het kader van de ISO 14064-norm. De metingen over de eerste helft van 2012 zijn op eenzelfde wijze uitgevoerd. In de kwantificeringsmethodes is derhalve geen sprake van aanpassingen. BKC BV Pagina 10 van 19

6 Reductiedoelstellingen 6.1 Gestelde doelen BKC heeft als doelstelling om in 2015 haar uitstoot van CO 2 met bijna 7% gereduceerd te hebben ten opzichte van het referentiejaar 2010. Als maatstaf is de werkorderomzet genomen. Vastgesteld is dat de werkorderomzet sterk bepalend is voor de hoeveelheid CO 2 -uitstoot, doordat de inzet van mens en middelen wordt bepaald door de hoeveelheid werk. Bij stijgende of dalende hoeveelheden werk, verandert ook de werkorderomzet. In 2010 bedroeg de werkorderomzet in totaal, voor beide werkmaatschappijen samen, 2.793.000,-. Voor scope 1 komt de CO 2 -emissie 0,038 kg CO 2 per euro werkorderomzet. Voor scope 2 komt de CO 2 -emissie 0,0009 kg CO 2 per euro werkorderomzet. De reductiedoelstelling is uitgesplitst in percentages per scope zoals in de CO 2 -prestatieladder is weergegeven. Logischerwijs zal de nadruk hierbij voor BKC vooral op scope 1 liggen, daar dit 99,8% van onze totale emissie betreft. 6,7% van de totale doelstelling van 7% willen we middels vermindering van de emissies in scope 1 proberen te behalen. De CO 2 -emissie per kg CO 2 per euro werkorderomzet zal daarmee uiteindelijk in 2015 onder 0,0352 moeten komen. We willen dit vooral bereiken door het stap voor stap vervangen van het wagenpark voor schonere uitvoeringen, door de inzet van schonere, groenere brandstof en de inzet van minder verbruikende type machines. Per jaar verwachten wij door alle maatregelen dit minimaal te verlagen met 0,0025 kg CO 2 per euro werkorderomzet. Binnen scope 2 wensen wij 79,80% emissiereductie te bereiken, voornamelijk door de inzet van windenergie, aanpassing aan de brandduur van de buitenverlichting, vervangen van de verlichting voor minder energieverbruikende uitvoeringen (o.a. LED), vervanging van de server en bijbehorende onderdelen voor minder energieverbruikende uitvoeringen en aanpassing aan het inloggen vanuit huis zodat standalone pc s alleen tijdens kantooruren aan hoeven. Waar mogelijk gaat ook bekeken worden waar we minder elektriciteit kunnen verbruiken door onderdelen en verlichting meer uit te schakelen. Op de totale CO 2 -emissie heeft dit een invloed van slechts 0,20%. De CO 2 per euro werkorderomzet wordt daarmee minimaal verlaagt van 0,0000936 naar 0,0000189 kg. In werkelijke kg CO 2 maakt dit slechts een klein verschil en zal dus ook niet de grootste aandacht krijgen. Echter, alle kleine beetjes helpen en waar dit eenvoudig te bereiken is zullen we dit dan ook niet nalaten. 6.2 Aanbevelingen ter verbetering, een blik vooruit. Om met name de emissie op de projecten beter in kaart te kunnen brengen, gaan we de werkbonnen en dagrapporten uitbreiden met de mogelijkheid hier het brandstofverbruik van de dag of week in te vullen. Op de spoorprojecten gaan we daarbij van de onderaannemers / ZZP-ers vragen de verbruikte brandstoffen te registreren. Deze registraties worden door ons verzameld en tot een totaal per project en per periode gebracht. Hiermee krijgen we meer inzicht in de emissie op de projecten. In 2011 zijn de mogelijkheden onderzocht voor de inzet van elektrisch materieel, zoals bosmaaiers, stokzagen en bosmaaiers. Indien deze initiatieven goed werkbaar blijken, wordt dit in 2012 actiever en breder doorgezet om zodoende tot emissiereductie te komen. De technieken om tot een steeds groener wagenpark te komen, worden steeds beter. De inzet van biodiesel en andere groenere brandstoffen kunnen hierbij zeker geprobeerd worden. Dit ook voor het machinepark. Om meer inzicht in het elektriciteitsverbruik te krijgen, wordt begin 2012 een detailoverzicht gemaakt van alle onderdelen, componenten en machines welke elektriciteit verbruiken. Aan de hand daarvan, kan worden vastgesteld waar de grootverbruikers zitten en welke reductiedoelstellingen hierop mogelijk zijn. BKC BV Pagina 11 van 19

6.3 Quick-wins - Inzet biodiesel en groengas - Vervangen wagenpark voor schonere types, zoals elektrische auto s en met Label A of B - Testdraaien elektrische machines - Inzet windenergie voor het kantoor / eigen terrein 6.4 Nieuwe initiatieven en doelstellingen Inzet van GTL-fuel. In eerste instantie voor de grote versnipperaar. Dit is tot op heden nog niet doorgevoerd, vanwege de veel hogere kosten t.o.v. rode diesel. Voorstel om in de kantoorruimtes bewegingsmelders tussen de verlichting te plaatsen. Dit voorkomt onnodig energieverbruik bij (kortere) afwezigheid. Windenergie (reeds eigen windmolen ) benutten. De vrijkomende energie gebruiken voor de energie voorziening van de eigen houtgestookte CV-ketel en buitenverlichting. In de toekomst onderzoeken of er meer mogelijkheden mee zijn, bijvoorbeeld de server van stroom te voorzien. BKC heeft het voornemen zijn eigen server energiezuiniger om te bouwen. Ieder onderdeel van de BKC server zal worden omgebouwd tot het zuinigste exemplaar. Ook de provider zal worden onderzocht op CO 2 -emissieniveaus, even als het datacentrum. Nadat het detailoverzicht van elektraverbruik gereed is, kan van deze doelstelling ook een meer concretere (SMART) doelstelling gemaakt worden. Overgegaan op het Bio-top 3 papier, voor zowel het printen als het briefpapier. In het Energie Reductie Plan 2011-2015 is een meer gedetailleerdere invulling opgenomen van bovengenoemde doelstellingen. Daarin ook de onderbouwing in verwachte CO 2 -reductie. BKC BV Pagina 12 van 19

7 Communicatie 7.1 Interne communicatie De interne communicatie bestaat feitelijk uit het duidelijk overbrengen van de wensen en gedachten, onze visie, binnen BKC. Zowel vanuit het MT naar de werkvloer, als (en zeker ook zo belangrijk) andersom. Als werkgever hechten wij er aan dat de medewerkers zelf met ideeën kunnen komen en deze kenbaar kunnen maken. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de opzet van de toolboxmeetings. BKC spoort de eigen mensen dan ook aan om ook met initiatieven te komen, zowel op VGM-gebied, als op de CO 2 -emissiereductie, welke zij vanuit de werkvloer ervaren, zelf interesseren of waarnemen. BKC is trots op de open overlegstructuur, welke niet wordt gehinderd door barrières als een stugge hiërarchie. Deze open overlegstructuur wensen wij dan ook in de toekomst in stand te houden. Als communicatieplan staat dan ook vast, dat het MT duidelijk naar haar medewerkers wil communiceren over de verwachtingen, voortgang en wensen van BKC. De medewerkers kunnen hierin een stem hebben om daar op te reageren of aan te vullen. De ruimte daarvoor wordt door het MT gegeven, waardoor het voor de medewerkers mogelijk is om op elk gewenst moment het hier met leden van het MT over te hebben. Het eerste interne communicatiemoment is uitgevoerd in januari 2012, nadat de CFA 2011 gereed was. Daarin is ook de voortgang van reductie bekend gemaakt. Aansluitend aan deze CFA wordt het tweede communicatiemoment uitgevoerd middels een nieuwsbrief / toolbox, waarin een samenvatting van deze CFA wordt gegeven. Onder de vastgestelde communicatie valt in ieder geval; Maandelijkse toolboxmeetings, gericht op VGM en nieuws met betrekking tot de voortgang en initiatieven m.b.t. de CO 2 -prestatieladder. Hierbij worden alle medewerkers en vaste onderaannemers en ZZP-ers betrokken. Verantwoordelijk hiervoor is de direct leidinggevende, de uitvoerder. Het is zijn taak dit tijdig uit te voeren en verslaglegging, inclusief aanwezigheidsregistratie in te leveren bij de KAMcoördinator. Minimaal 2x per jaar verspreiding van de CO 2 -nieuwsbrief. De KAM-coördinator heeft de taak en bevoegdheid dit tijdig op te stellen en te verspreiden. Minimaal eens per 4 maanden een KAM-overleg, daarin de voortgang van KAM en de CO 2 - emissiereductie. De KAM-coördinator initieert het overleg, waarbij de directeur en projectmanager mede bij aanwezig zijn. Tijdens minimaal 4 van de managementteamoverleggen per jaar, wordt de voortgang van de CO 2 - emissiereductie, doelstellingen en voortgang bestaande of nieuwe initiatieven besproken. Het is taak voor de directeur dit tijdig en conform planning te laten verlopen. BKC BV Pagina 13 van 19

7.2 Externe communicatie Als de externe partijen / belanghebbenden waarnaar onder andere over de voortgang van de CO 2 - emissiereductie gecommuniceerd gaat worden, zijn vastgesteld; Gemeente Zevenaar & gemeente Duiven Stadsregio Arnhem - Nijmegen ProRail Provincie Gelderland Liander Vaste onderaannemers en ZZP-ers Leveranciers WSA Duisburg Meiderich Flughaven Düsseldorf Hierbij is het van belang gevonden dat er een relatie is tussen de genoemde belanghebbenden en de CO 2 - bewust activiteiten van BKC. Daarbij is gedacht aan; opdrachtgevers, overheden als opdrachtgever, leveranciers, onderaannemers, brancheorganisatie, belangenverenigingen in natuur, klimaat en energie, regionale milieudienst etc. Onder de vastgestelde communicatie valt in ieder geval; Minimaal 2x per jaar verspreiding van de CO 2 -nieuwsbrief. Deze wordt opgesteld door de KAMcoördinator, informatie hiervoor wordt vooral over de initiatieven mede aangedragen door de directeur en projectmanager. Persoonlijke toelichting door Dhr. F. Hakvoort. E-mailflyer van BKCO 2 of SIMPEL GROEN Eigen website en de CO 2 -website van Pinetum Beheer BV. Deze wordt beheerd door de KAMcoördinator. Het is zijn taak en bevoegdheid te zorgen dat deze online en actueel blijft. Publicaties in vakbladen, regionale kranten etc... BKC BV Pagina 14 van 19

8 Initiatieven in de sector of keten 8.1 Initiatieven De verwachting is dat er binnen de sector diverse initiatieven zijn om tot CO 2 -emissie te komen. Zeker binnen de groene branche wordt door vele organisaties belangrijk gevonden. Hier gaan wij dan ook zeer zeker aan deelnemen en ons steentje bijdragen waar mogelijk. Initiatieven om tot CO 2 -emissiereductie te komen zijn er al langer, denk aan het Wilgenbos, Groenscan, CO 2 - registratiesysteem, verduurzaming van Outdoor Gelderland, Green Deal met de overheid etc. Deze hebben echter niet direct invloed op onze eigen CO 2 -footprint. Daartoe is in 2011 onderzocht welke mogelijkheden er in de sector voor zijn. 8.2 Deelname BKC Een aantal van de initiatieven waarvan is vastgesteld dat deze zeker voor ons interessant zijn, en dus op onze deelname kunnen rekenen (actief of passief), betreffen; Actieve acquisitie door BKC met betrekking tot de aanplant van miscanthus, om zodoende bedrijven en overheidsinstellingen te stimuleren meer met biomassa te gaan werken. Daarmee wordt de emissie van CO 2 voorkomen doordat geen fossiele brandstof meer (of minder) verbruikt wordt. De ontwikkeling bij Stihl met betrekking tot zuinigere motoren, zoals nu gebouwd worden met het 2- mixsysteem. Indien dit inderdaad tot brandstofbesparing leidt en ook voldoende betrouwbaar is, gaan wij onze motorzagen vervangen voor deze types. Dit uiteraard indien de zaag aan vervanging toe is. Dit moet, volgens Stihl, tot 20% lager verbruik en tot 50% minder uitlaatgassen kunnen leiden. Mogelijkheden met betrekking tot kleinschalige windenergie. Er is inmiddels ook een eigen windmolen aangeschaft, welke in 2012 in gebruik genomen gaat worden. Mogelijkheden met betrekking tot groenere brandstof, hebben onze speciale aandacht. Met proeven willen we graag meewerken. Er zijn inmiddels 2 VW Caddy s op groengas. Voor het verbruik van diesel willen we het initiatief van leverancier van den Berg met betrekking tot de GTL Fuel (diesel) gaan proberen voor de machines. Welke voordelen biedt GTL Diesel? GTL diesel bevat geen zwavel en zwavelhoudende verbindingen; geen dieselgeur; geen aromaten; minder emissie van schadelijke stoffen; de brandstof is biologisch afbreekbaar en valt hierdoor ook niet meer onder het vervoer van gevaarlijke stoffen (ADR); Het inzamelen van groen, takken en hout van de diverse groenbedrijven en (semi)overheden uit de regio. Doordat al het ingezamelde groen wordt verwerkt tot biomassa/warmte wordt de sector in de regio duurzamer en de CO 2 emissie door het verbranden van fossiele brandstof voorkomen. 8.3 Budget ten behoeve van de initiatieven Er is door de directie een budget van 5000,- per jaar vrijgemaakt voor deelname aan de initiatieven en CO 2 -reductie. BKC BV Pagina 15 van 19

Carbon Footprint Analyse - 2011 9 Tabellen CO 2 -emissie 9.1 CO 2 -emissie - scope 1 1.1-1 Aardgas CO 2 -emissiefactor 2010 2011 2012-S1 Factor Eenheid Eenheid CO 2 - emissie Eenheid CO 2 -emissie (gram) Hoeveelheid Hoeveelheid Hoeveelheid Eenheid CO 2 -emissie (gram) Aardgas tbv bedrijfspand 1825 gr CO 2 /Nm3 0 Nm3 0 0 Nm3 0 0 Nm3 0 Totaal 1.1-1: 0 * 0 * 0 * 1.1-2 Brandstofverbruik machines Aspen / Stihl 2-takt 2780 gr CO 2 /Liter 1340 gr CO 2 /Liter 3725200 960 gr CO 2 /Liter 2668800 800 gr CO2/Liter 2.224.000,0 Aspen / Stihl 4-takt 2780 gr CO 2 /Liter 0 gr CO 2 /Liter 0 10 gr CO 2 /Liter 27800 0 gr CO2/Liter 0,0 Diesel 3135 gr CO 2 /Liter 0 gr CO 2 /Liter 0 0 gr CO 2 /Liter 0 0 gr CO2/Liter 0,0 Gasolie (rode diesel) 3185 gr CO 2 /Liter 1381,17 gr CO 2 /Liter 4399026,4 708,19 gr CO 2 /Liter 2255585,15 501 gr CO2/Liter 1.595.685,0 Benzine 2780 gr CO 2 /Liter 5 1487,08 gr CO 2 /Liter 4134082,4 295,1 gr CO 2 /Liter 820378 1152,43 gr CO2/Liter 3.203.755,4 Totaal 1.1-2: 12258308, 5772563,15 0 gr CO2/Liter 0,0 85 Totaal 1.1: 12.258.309 5.772.563 7.023.440,4 1.2 Airco en koelingapparatuur Koudemiddel - R22 1810 gr CO 2 /kg 0 gr CO 2 /kg 0 0 gr CO 2 /kg 0 0 gr CO 2 /kg 0 Koudemiddel - R404a 3920 gr CO 2 /kg 0 gr CO 2 /kg 0 0 gr CO 2 /kg 0 0 gr CO 2 /kg 0 Koudemiddel - R507 3985 gr CO 2 /kg 0 gr CO 2 /kg 0 0 gr CO 2 /kg 0 0 gr CO 2 /kg 0 Koudemiddel - R407c 1775 gr CO 2 /kg 0 gr CO 2 /kg 0 0 gr CO 2 /kg 0 0 gr CO 2 /kg 0 Koudemiddel - R410a 2090 gr CO 2 /kg 0 gr CO 2 /kg 0 0 gr CO 2 /kg 0 0 gr CO 2 /kg 0 Koudemiddel - R134a 1430 gr CO 2 /kg 0 gr CO 2 /kg 0 0 gr CO 2 /kg 0 0 gr CO 2 /kg 0 Totaal 1.2: 0 0 0 1.3 Eigen wagenpark Groengas (Fuwell) 500 gr CO 2 /kg 2710,24 kg 1355120 1278,53 kg 639265 1509,39 kg 754.695,0 Benzine 2780 gr CO 2 /l 0 liter 0 0 liter 0 0 liter 0,0 Diesel personenvervoer 3135 gr CO 2 /l 16013,18 liter 50201319, 18556,37 liter 58174219,95 7533,78 liter 23.618.400,3 Diesel goederenvervoer (bulk) 3135 gr CO 2 /l 16335,38 liter 51211416, 3 12990,99 liter 40726753,65 12216,76 liter 38.299.542,6 Aardgas 1860 gr CO 2 /kg 0 kg 3 0 0 kg 0 0 kg 0,0 Totaal 1.3: 102.767.85 99.540.239 62.672.637,9 6 Totaal Scope 1: 115.026.16 4 105.312.802 69.696.078,3 *) Dit door de inzet van een eigen biomassaketel. BKC BV Pagina 16 van 19

Carbon Footprint Analyse - 2011 9.1.1 Onderlinge verdeling CO 2, 2010 & 2011 - scope 1 2010 2011 2012-S1 Brandstofverbruik bedrijfspand in ton CO 2 0 * 0 * 0 Brandstofverbruik machines in ton CO 2 5,773 12,258 7023,4 Airco en koelingapparatuur in ton CO 2 0,0 0,0 0,0 Eigen wagenpark in ton CO 2 99,540 102,768 62672,6 Brandstofverbruik bedrijfspand in % tot. Scope 1 0,0% 0,0% 0,0% Brandstofverbruik machines in % tot. Scope 1 5,5% 10,7% 10,1% Airco en koelingapparatuur in % tot. Scope 1 0,0% 0,0% 0,0% Eigen wagenpark in % tot. Scope 1 94,5% 89,3% 89,9% *) Dit door de inzet van een eigen biomassaketel. 0% Onderlinge verhoudingen CO 2 -emissie scope 1-2010 5% 0% 95% Brandstofverbruik bedrijfspand in kg CO2 Brandstofverbruik machines in kg CO2 Airco en koelingapparatuur in kg CO2 Eigen wagenpark in kg CO2 Onderlinge verhoudingen CO 2 -emissie scope 1-2011 89% 0% 11% 0% Brandstofverbruik bedrijfspand in kg CO2 Brandstofverbruik machines in kg CO2 Airco en koelingapparatuur in kg CO2 Eigen wagenpark in kg CO2 Onderlinge verhoudingen CO 2 -emissie scope 1-2012 0% 10% 0% 90% Brandstofverbruik bedrijfspand in kg CO2 Brandstofverbruik machines in kg CO2 Airco en koelingapparatuur in kg CO2 Eigen wagenpark in kg CO2 BKC BV Pagina 17 van 19

Carbon Footprint Analyse - 2011 9.2 CO 2 -emissie - scope 2 2.1. Zakelijke km prive auto Factor CO 2 -emissiefactor 2010 2011 2012-S1 Eenheid Eenheid CO 2 -emissie (gram) Eenheid CO 2 -emissie (gram) benzine-auto, klasse <1.4 liter 185 gr CO 2 / voertuigkm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 benzine-auto, klasse 1.4-2.0 220 gr CO 2 / voertuigkm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 liter benzine-auto, klasse >2.0 liter 305 gr CO 2 / voertuigkm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 benzine-auto, klasse onbekend 215 gr CO 2 / voertuigkm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 diesel-auto, klasse <1.7 liter 155 gr CO 2 / voertuigkm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 diesel-auto, klasse 1.7-2.0 liter 195 gr CO 2 / voertuigkm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 diesel-auto, klasse >2.0 liter 265 gr CO 2 / voertuigkm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 diesel-auto, klasse onbekend 205 gr CO 2 / voertuigkm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 LPG-auto 175 gr CO 2 / voertuigkm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 minibus, benzine 255 gr CO 2 / voertuigkm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 minibus, diesel 215 gr CO 2 / voertuigkm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 minibus, lpg 200 gr CO 2 / voertuigkm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 hybride auto, middenklasse 125 gr CO 2 / voertuigkm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 hybride auto, hogere klasse 225 gr CO 2 / voertuigkm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 personenauto, brandst. n.b. 210 gr CO 2 / voertuigkm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 Hoeveelheid Hoeveelheid Hoeveelheid Eenheid CO 2 -emissie (gram) Totaal: 0 0 0 0 0 0 2.2. Vliegverkeer < 700 km 270 gr CO 2/reizigerskm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 700-2500 km 200 gr CO 2/reizigerskm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 > 2500 km 135 gr CO 2/reizigerskm 0 km 0 0 km 0 0 km 0 Totaal: 0 0 0 0 0 0 2.3. Elektra Essent Groen Zakelijk 15 gr/co 2 /kwh 17.427 kwh 261412,2 16.998 kwh 254970 8.145 kwh 122.175,0 Totaal: 17.427 261412,2 16.998 254970 8.145 122.175,0 Totaal Scope 2: 17.427 261.412 16.998 254.970 8.145 122.175,0 BKC BV Pagina 18 van 19

Carbon Footprint Analyse - 2011 9.2.1 Onderlinge verdeling CO 2, 2010 & 2011 - scope 2 2010 2011 2012-S1 Zakelijke km prive auto in ton CO 2 0 0 0 Vliegverkeer in ton CO 2 0,0 0,0 0,0 Elektraverbruik in ton CO 2 0,261 0,255 122,2 Zakelijke km prive auto in % tot. Scope 2 0,0% 0,0% 0,0% Vliegverkeer in % tot. Scope 2 0,0% 0,0% 0,0% Elektraverbruik in % tot. Scope 2 100,0% 100,0% 100,0% Onderlinge verhoudingen CO 2 -emissie scope 2-2010 0% Zakelijke km prive auto in kg CO2 Vliegverkeer in kg CO2 Elektraverbruik in kg CO2 100% Onderlinge verhoudingen CO 2 -emissie scope 2-2011 0% Zakelijke km prive auto in kg CO2 Vliegverkeer in kg CO2 Elektraverbruik in kg CO2 100% Onderlinge verhoudingen CO 2 -emissie scope 2-2012 Zakelijke km prive auto in kg CO2 Vliegverkeer in kg CO2 Elektraverbruik in kg CO2 BKC BV Pagina 19 van 19