VERSLAG Openbare extra vergadering van de gemeenteraad van Heusden op dinsdag 8 september 2009 van 19.30 tot 22.40 uur in het gemeentehuis Voorzitter: Raadsgriffier: Aanwezige leden: H.P.T.M. Willems E. de Graaf C. van Bokhoven (DMP/Van Bokhoven), A.J.M.C. Pulles (DMP/Van Bokhoven), T.M. de Laat (DMP/Van Bokhoven), J.J.G. Levink (CDA), J. Nieuwkerk (CDA), A.T.E. Muskens-de Bont (CDA), C.M.M. Musters (Gemeentebelangen), A.P.M. van den Hoven (Gemeentebelangen), F.A. van der Lee (Heusden Eén), A.G.M. van Bladel (Heusden Eén), D.H. van Helvoort (Heusden Eén), J.M.C.J.M. van den Dungen (Heusden Eén), L.A.J. van der Heijden (Heusden Eén), J. Pijnenburg (Heusden Eén), M. Mulder (PvdA), I. Dekker (PvdA), M. de Wild (PvdA), M.A.R. Merkx (GroenLinks), S.C.O. Pladet (VVD), A.L.J. van Delft (DDE 2002), J.M.A. Aerts (Lijst Aerts), C.P.P.M. van den Brandt (Gemeentebelangen), P.C.M. Verboven (GroenLinks), E.W.H.M. van Spaandonk (DDE2002) Wethouders: M. Buijs, R. van den Bos, A.A.G. van Mierlo, M.G.M. van der Poel, W. Dijkstra Afwezigen: A.C.A. Couwenberg (VVD), W.D. Schipper (Heusden Eén), J.J. de Bonth (Gemeentebelangen), Overige aanwezigen: J. Verhoof-v.d. Griendt (Notuleerservice Nederland), vertegenwoordigers van de pers, publiek 1. Opening De voorzitter opent de vergadering om 20.30 uur met het openingswoord en heet de aanwezigen welkom. De heren Schipper (Heusden Eén), De Bonth (Gemeentebelangen) en mevrouw Couwenberg (VVD) zijn verhinderd de vergadering bij te wonen. 2. Vaststelling van de agenda De voorzitter constateert dat de agenda ongewijzigd wordt vastgesteld. 3. Spreekrecht De voorzitter constateert dat niemand gebruik wenst te maken van het spreekrecht. 4. Trekking van het stemmingsnummer Eventuele hoofdelijke stemmingen in deze vergaderingen beginnen met nummer 20 van de presentielijst: mevrouw Mulder. De fractie PvdA krijgt als eerste het woord bij de hoofdelijke stemmingen. 5. Instemmen met de gemeentelijke bijdrage Centrumplan Vlijmen ten behoeve van de voortgang aanbestedingsprocedure De heer Musters (Gemeentebelangen) heeft nog geen definitief standpunt over dit voorstel en wacht deze vergadering af. Binnen de fractie zijn er nog veel vragen en twijfels. Het is een grote investering met behoorlijke gevolgen voor de gemeentelijke begroting. Er wordt aangeven dat er nauwelijks sprake is van rente-effecten op de begroting. Er kan vertraging ontstaan in de exploitatieopzetten, waardoor in de tussentijd een financieringsprobleem ontstaat. Spreker vraagt een nadere toelichting hierover. Spreker wil weten waarom het synergievoordeel hoger wordt als er een combinatie met Die 1
Heygrave wordt gemaakt. Er zijn vraagtekens bij de haalbaarheid van de parkeerkelder, omdat hierdoor een enorme financiële druk op het plan wordt gelegd. Bovengrondse oplossingen zijn goedkoper. Het uitgangspunt is om minder geld onder de grond te stoppen en meer kwaliteit boven de grond te creëren. De heer Levink (CDA) heeft bedenkingen bij de gepresenteerde dekking. Er wordt gekort op projecten waarbij de haalbaarheid niet is te overzien. De informatie en het inzicht ontbreken om de juiste beleidsmatige afwegingen te kunnen maken. Deze gemeente heeft een hoge positie ten aanzien van onroerend goed opgebouwd. De slechte economische omstandigheden zullen hun uitwerking hebben. Wat is de reële waarde van de onroerend goedpositie op dit moment en wat is de realistische termijn waarin deze waarde ten gelde kan worden gemaakt? Het is onzeker of de projectontwikkelaar de crisistijd zal overleven tot de oplevering van het project. Het college wenst de economische realiteit niet onder ogen te zien en loopt weg voor zijn verantwoordelijkheid. Omdat niet verantwoordelijk wordt omgegaan met het huishoudboekje krijgt het college niet het mandaat om extra geld uit te geven. Het CDA kan daarom momenteel kan niet instemmen met de investering van dit bedrag en stelt voor het centrumplanproject twee jaar uit te stellen. Daardoor kan prioriteit worden gegeven aan de oplossingen voor de verkeersinfrastructuur en meer inzichten worden verkregen. De heer De Laat (DMP/Van Bokhoven) zegt dat er een programma van eisen is vastgesteld met een grote ambitie. Spreker zegt dat bedenkingen zijn geuit over ondergronds parkeren en de financiële haalbaarheid. Gevraagd wordt hoe realistisch de haalbaarheid binnen dit financiële kader wordt ingeschat. Er wordt gevraagd waarom wordt teruggekomen op de mogelijkheid voor vrij parkeren. Spreker kan ermee instemmen dat Oliemaat wordt betrokken bij de plannen. Voortdurend is er geageerd tegen hoogtebouw, omdat dit niet acceptabel is. Daarom wil men weten of er concessies gedaan zijn aan het programma van eisen. Zijn er juridische gevolgen voor deze aanpassingen als dit niet door de gemeenteraad is goedgekeurd? De ontwikkelingen met betrekking tot de A59 en de interne verkeersinfrastructuur zijn nog niet duidelijk en spreker wil weten of hierin een vertraging kan oplopen. Spreker merkt op dat de inbreng van onroerend goed niet in dit bedrag is verdisconteerd. Er was gevraagd om inzage te krijgen in de voorstellen van de ontwikkelaars, zodat de raad een mening hierover kon geven. Het is jammer dat het draagvlak bij de burgers niet is onderzocht. Aan de wethouder wordt gevraagd of de mogelijkheid van een referendum aanwezig is. Spreker heeft bedenkingen over de dekking van dit bedrag en is een tegenstander om te bouwen voor Den Bosch. Er zijn nog geen plannen in beeld voor de exploitatie. Door de economische crisis is de winstfactor niet duidelijk. DMP/Van Bokhoven vraagt nadere uitleg over de realiteitswaarde van de berekeningen en wil deze inzien. Tevens wil men weten wat de accountant van de dekking vindt. Er is onvoldoende toelichting over de verlaging van het budget voor Die Heygrave en Onder de Bogen. Gaat dit ten koste van de kwaliteit voor de gebruikers? Er wordt geanticipeerd op een eventuele subsidie en hier wordt nadere uitleg over gevraagd. In hoeverre wordt in de begroting nog gezocht naar alternatieven voor de dekking? DMP/Van Bokhoven kiest voor draagvlak bij de gehele raad. De heer Van Spaandonk (DDE2002) ondersteunt de vraagstelling van de vorige sprekers. Spreker wil weten of dit bedrag verandert tijdens het proces en met welke percentages er wordt gerekend. Tevens wordt gevraagd welk bedrag er nodig is als er over twee jaar wordt gestart. Spreker is niet ervan overtuigd dat een goed centrumplan voor Vlijmen niet te realiseren is zonder de parkeerkelder. Binnen de ruimte in de nabijheid zijn ook mogelijkheden om te komen tot gratis parkeervoorzieningen bovengronds. Spreker is verbaasd over het voorstel van de voorgestelde dekking en kan daarom niet hiermee instemmen. De discussie met betrekking tot de dekking moet nog gevoerd worden bij de begrotingsbehandeling. De voorgestelde dekking is niet duidelijk en kan geen akkoord krijgen omdat men het niet eens is met de onderbouwing. De heer Aerts (Lijst Aerts) benadrukt dat ondergronds parkeren een belangrijke bijdrage levert om het centrum leefbaar te houden. De projectgroep heeft gewerkt met zorgvuldig gecalculeerde aannames. Het is belangrijk dat er een bovengrens ligt in het investeringsbedrag. Spreker vindt dat zorgvuldig is gekeken naar de dekking. Investeren is belangrijk in mindere tijden om in betere tijden de vruchten te plukken. Het plan is goed voorbereid en kan niet getorpedeerd worden. 2
De heer Pladet (VVD) zegt dat het CDA probeert een vertragingstactiek toe te passen. Spreker ondersteunt Lijst Aerts over de investeringen in deze periode. De financiële criteria moeten voorafgaand helder worden. Het voorstel is een kwaliteitsimpuls voor deze gemeente en voor de inwoners. Spreker is verbaasd dat een aantal partijen terugkomt op eerdere uitgangspunten. Er is voldoende draagvlak bij de achterban van de VVD voor dit plan. De VVD wenst het projectteam veel succes toe en vraagt een goed voorstel neer te leggen in het belang van deze gemeente en de burgers. De heer Verboven (GroenLinks) heeft ook een verschil geconstateerd tussen de uitgaven en de inkomsten, maar maakt zich geen ernstige zorgen hierover. Het risico van de rentekosten is aanvaardbaar. Er is zorgvuldig gewerkt aan het Centrumplan. Spreker begrijpt het uitstel van het CDA niet. De investeringen zijn belangrijk en zijn niet ongunstig op dit moment. Spreker kan instemmen met de dekking. Mevrouw Dekker (PvdA) ondersteunt het plan, omdat het tijd wordt dat er werk gemaakt wordt van het centrum in Vlijmen. Spreekster constateert dat het programma van eisen is aangepast en duidelijk is weergegeven. Er is een kwaliteitsslag gemaakt. Spreekster benadrukt het goede werk voort te zetten. De zorgen en vragen uit de raad zullen gedurende het proces door de professionals weggenomen kunnen worden. Het investeringsbedrag is voor een langere periode en de dekking komt in de begroting en bij de meerjarenraming aan de orde. Er is een zorgvuldige procedure gehanteerd. De heer Van Helvoort (Heusden Eén) zegt dat de meeste inwoners geloven in een goede afloop van het Centrumplan. Als het langer duurt kan het draagvlak minder worden. Het is jammer dat de eerder geplande datum niet is gehaald en spreker rekent erop dat de wethouder met de financiële toezegging snel tot uitvoering kan komen. Heusden Eén is akkoord met de voorgestelde bijdrage, maar houdt zich het recht voor bij de begroting hier eventueel op terug te komen. Het is belangrijk om de knoop door te hakken, want de bewoners en ondernemers wachten al te lang. Wethouder Buijs is blij dat er geld wordt gevoteerd om de dialoog in te gaan. De randvoorwaarden zijn vastgesteld en er is gewerkt met zakelijke realistische berekeningen. Er worden geen grote risico s genomen. Het is ongepast dat wordt gezegd dat niet goed wordt omgegaan met het kapitaal van de burger. Hierdoor wordt een verkeerde suggestie gewekt. De rentelasten zijn nooit met zekerheid te voorspellen. In de samenwerkingsovereenkomst worden de betalingen op een rijtje gezet, zodat de renterisico s zo klein mogelijk zijn. De accountant acht dit de juiste werkwijze. Over de dekking kan bij de begroting nog een discussie gevoerd worden. Het is verantwoord om het Centrumplan nu naar de burger te brengen. Het besluit wordt op een degelijke en verantwoorde wijze voorgelegd. De raad heeft een programma van eisen vastgesteld waarin een parkeerkelder staat vernoemd. Er is draagvlak gezocht bij de bewoners en er is gelet op de aanrijdroutes en een kwalitatief goede locatie. Het aanpassen van het aantal parkeerplaatsen is geen aanpassing van het programma van eisen. Er wordt uitgegaan van de CROW-normen. De risico s zijn uit te smeren over een langere termijn waardoor ze zullen meevallen. Door inflatie zou er een renteverschil kunnen optreden. Het verschil zal zoveel mogelijk worden beperkt. Er wordt gewerkt met de gebruikelijke begrotingssystematiek. In het plan is bij de effecten voor het verkeer gekeken naar mogelijke faseringen en hoe de bestemmingsplanmethodiek hierop kan worden aangepast. De randvoorwaarden in het bestemmingsplan zijn strakker gesteld dan bij een conserverend bestemmingsplan. Er wordt uitgegaan van een conserverend bestemmingsplan waaruit blijkt dat de infrastructuur in de eerste vijf tot zes jaar kan worden losgekoppeld van het Centrumplan. De bouwhoogte wordt aangehouden die in het programma van eisen is vastgesteld. Wethouder Van Mierlo zal de rentelast, de dekking en de betrouwbaarheid van de financiën toelichten. De rentelast is momenteel laag en dit zou een winsituatie kunnen opleveren en zal zich beperken tot de inflatiecorrectie. De rente zal afgewikkeld worden in de grondexploitatie en komt niet ten laste van de begroting. De dekking beïnvloedt de vier komende begrotingen niet. Het bedrag is niet bij andere plannen vandaan gehaald. Er is gekeken naar subsidiemogelijkheden. Het is een bewuste keuze om de investeringen naar voren te halen. 3
De mogelijke risico s zijn afgedekt. Uit het begrotingsvoorstel zal blijken dat de komende drie jaar sluitend zijn. De raad is vrij om andere dekkingen aan te geven voor de dekkingsposten. Er wordt voldaan aan het besluit Begrotingsvoorschriften (BBV) en er wordt uitgegaan van de marktwaarde en niet van de boekwaarde. De tarieven voor de burger zullen hierdoor niet verhogen, omdat er is gestart met een sluitende meerjarenbegroting. De heer Musters (Gemeentebelangen) vraagt wat er wordt bedoeld met een sluitende meerjarenbegroting. Wethouder Van Mierlo zegt dat in de begroting is te zien dat de jaren 2010, 2011, 2012 positief zijn. In 2013 wordt aangegeven hoe de dekking wordt aangepast, omdat er minder geld van de overheid komt. Wethouder Van den Bos zegt dat er geen expliciete koppeling is tussen dit, de dekking van dit plan, en Die Heygrave en Onder de Bogen. De projecten worden afzonderlijk geraamd. De eerste efficiencyslag kan worden behaald bij het d Oultremontcollege en Onder de Bogen. Bij de voorjaarsnota is aangegeven dat het college zich zal herbezinnen rondom Die Heygrave en Onder de Bogen. Dit is helaas niet voor de zomer afgerond. De cijfers zijn in beeld, maar de tekst moet nog worden aangepast. Binnenkort worden de gebruikers van de verenigingen geïnformeerd. De voorzitter schorst de vergadering voor 10 minuten en heropent de vergadering om 22.00 uur. De heer Musters (Gemeentebelangen) zegt dat de economische crisis en het moment van de investering geen reden mogen zijn voor de beslissing. Twee jaar uitstel is geen optie. De gestelde vragen zijn voldoende beantwoord. Het ondergrondse parkeren blijft te duur. Hierover was door Gemeentebelangen een voorbehoud gemaakt bij de vaststelling van het programma van eisen. Spreker is blij met de sluitende begroting. Gelet op het parkeren is afgewogen niet te kunnen instemmen, omdat er teveel geld onder de grond gaat zitten en men meer kwaliteit boven de grond wil. Er kan gedacht worden aan een uitzondering voor de bewoners van appartementen in het centrum. De heer Levink (CDA) is niet tegen het investeringsbedrag en kan wel akkoord gaan met ondergronds parkeren, maar kan niet instemmen om op dit moment hiermee te starten. Spreker vraagt zich af of de emotionele toelichting van de wethouder rationeel is geweest. Dit project is een opstapeling van extra risico s en onverantwoord. Spreker maakt zich niet veel zorgen over de rentelasten. De gemeente heeft voldoende activa op de balans staan, waardoor men snel tot realisatie van projecten kan komen. Het is dus geen argument voor een anticyclische investering. De huidige situatie brengt met zich mee dat in de huidige woningmarkt projecten een grote onzekerheid met zich meebrengen. Over twee jaar is er meer duidelijkheid. De heer Pladet (VVD) vindt het vreemd dat wordt voorgesteld om het besluit nog twee jaar uit te stellen, omdat de planvoorbereiding nog tijd in beslag neemt. Het CDA moet zich realiseren dat een investering in het centrum van Vlijmen altijd kosten en risico s met zich meebrengt en het CDA nu tegen een kwaliteitsimpuls voor Vlijmen stemt. De heer Levink (CDA) legt uit dat het onverantwoord is op dit moment te investeren. De opstapeling van risico s leidt tot een financieel onzekere situatie en stemt tegen een kwaliteitsimpuls op dit moment en neemt de bestuurlijke verantwoordelijkheid hiervoor. De heer De Laat (DMP/Van Bokhoven) zegt dat de beantwoording van het college veelal de hoop van de fractie heeft bevestigd. Er was reeds ingestemd met het programma van eisen met een aantal kanttekeningen. Er blijven zorgen over het ondergronds parkeren en de parkeertarieven. In het kader van de dekking is door de wethouders een sluitende begroting aangegeven en een akkoord van de accountant. Hierdoor is er voldoende vertrouwen om met het voorstel in te stemmen. De heer Van Spaandonk (DDE2002) complimenteert wethouder Buijs met zijn betoog. Spreker vraagt zich af of de parkeerkelder de problemen bij de afwikkeling van het verkeer kan voorkomen. DDE2002 is verheugd met de sluitende begrotingen en wil de cijfers beter onderbouwd zien bij de begroting. Spreker heeft problemen met het bedrag voor de sportvoorzieningen en stemt in met het bedrag dat nodig is voor de uitvoering. Over de dekking wordt gediscussieerd tijdens de begrotingsbehandeling. 4
De heer Aerts (Lijst Aerts) zegt dat de wethouder heeft geantwoord op basis van argumenten. Het plan is van belang voor de leefbaarheid en de ondernemers. De heer Pladet (VVD) vindt de toelichting van de wethouders voldoende. Spreker vindt dat Gemeentebelangen moet beseffen dat de beslissing over de kostenoverwegingen ook te maken heeft met kwaliteit. Het is opmerkelijk dat het CDA niet de beslissing wil nemen over dit moment, waardoor er een vertraging en een kostenverhoging optreedt. De VVD kan met trots instemmen met dit voorstel. Mevrouw Dekker (PvdA) vindt het definitieve standpunt van Gemeentebelangen jammer. Spreekster stelt voor het vertrouwen in de markt te leggen. De heer Van Helvoort (Heusden Eén) vindt het argument tegen de ondergrondse parkeergarage van Gemeentebelangen jammer, omdat hierdoor veel ellende kan worden bespaard. De voorzitter concludeert dat Gemeentebelangen en CDA tegen het voorstel stemmen. De andere fracties zijn voor het voorstel. Er wordt ingestemd met het investeringbedrag. Wat betreft het dekkingsplan, geldt de mogelijkheid voor de fracties om bij de begroting een andere dekking aan te geven.. Er wordt een hoofdelijke stemming verlangd. De voorzitter concludeert dat met 18 stemmen voor en 6 stemmen tegen het voorstel wordt aangenomen. 6. Sluiting De voorzitter sluit de vergadering om 22.40 uur. Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering van de gemeente Heusden van 29 september 2009, de griffier, de voorzitter, Mw. drs. E.J.M. de Graaf drs. H.P.T.M. Willems 5