BEWEGINGSSTOORNISSEN IN DE PSYCHIATRIE
BEWEGINGSSTOORNISSEN IN DE PSYCHIATRIE
BEWEGINGSSTOORNISSEN IN DE PSYCHIATRIE
BEWEGINGSSTOORNISSEN IN DE PSYCHIATRIE Prof. dr. Peter N van Harten
BEWEGINGSSTOORNISSEN IN DE PSYCHIATRIE Prof. dr. Peter N van Harten
Bewegingen Indeling
Bewegingen Indeling Automatisch
Bewegingen Indeling Automatisch Willekeurig
Bewegingen Indeling Automatisch Willekeurig Semi-willekeurig
Bewegingen Indeling Automatisch Willekeurig Semi-willekeurig Onwillekeurig
Algemene aspecten
Algemene aspecten Verdwijnen tijdens de slaap
Algemene aspecten Verdwijnen tijdens de slaap Ernst bewegingsstoornissen wisselt door Dosering antipsychotica Stress Relaxatie Andere factoren
Acuut of tardief?
Acuut of tardief? Acuut: (uren) dagen tot weken na starten of verhogen van het middel veelal antipsychotica
Acuut of tardief? Acuut: (uren) dagen tot weken na starten of verhogen van het middel veelal antipsychotica Tardief: na maanden tot jaren gebruik of na staken van het middel.
ACUTE BEWEGINGSSTOORNISSEN DOOR MEDICIJNEN
ACUTE BEWEGINGSSTOORNISSEN DOOR MEDICIJNEN Prof. dr. Peter N. van Harten
Acute medica1e geïnduceerde bewegingsstoornissen Acute Dystonie
Acute medica1e geïnduceerde bewegingsstoornissen Acute dystonie Acute Dystonie
Acute medica1e geïnduceerde bewegingsstoornissen Acute dystonie Akathisie Acute Dystonie
Acute medica1e geïnduceerde bewegingsstoornissen Acute dystonie Akathisie Parkinsonisme Acute Dystonie
Acute medica1e geïnduceerde bewegingsstoornissen Acute dystonie Akathisie Parkinsonisme Onttrekkingsdyskinesie Acute Dystonie
Acute medica1e geïnduceerde bewegingsstoornissen Acute dystonie Akathisie Parkinsonisme Onttrekkingsdyskinesie Myoclonieën Acute Dystonie
Acute dystonie Acute Dystonie
Acute dystonie Klinisch beeld Ontstaat binnen 4 dagen na starten of verhogen antipsychoticum Voornamelijk hoofd/hals gebied of handen Veroorzaakt vaak angst/pijn, soms paranoïdie Acute Dystonie
Oculogyre crisen Acute Dystonie
Oculogyre crisen Uitzondering Ontstaat ook bij langdurig antipsychoticagebruik Vaak onder invloed van emotie, spanning Acute Dystonie
Risicofactoren Acute Dystonie
Risicofactoren Lage leeftijd Acute Dystonie
Risicofactoren Lage leeftijd Voorgeschiedenis van acute dystonie Acute Dystonie
Risicofactoren Lage leeftijd Voorgeschiedenis van acute dystonie Recent gebruik van cocaïne Acute Dystonie
Risicofactoren Lage leeftijd Voorgeschiedenis van acute dystonie Recent gebruik van cocaïne Vooral First Generation Antipsychotics Hoogpotente > laagpotente Acute Dystonie
Akathisie Akathisie
Akathisie Klinisch beeld Rusteloosheid Beenbewegingen Provocatietest In staande positie ontstaat lopen op de plaats Akathisie
Parkinsonisme
Parkinsonisme Trias Akinesie /bradykinesie Tremor Rigiditeit (houdingsinstabiliteit)
Akinesie/ bradykinesie Parkinsonsime
Akinesie/ bradykinesie Weinig en vertraagd bewegen Parkinsonsime
Akinesie/ bradykinesie Weinig en vertraagd bewegen Spraak monotoon door afname dynamiek en volume Parkinsonsime
Akinesie/ bradykinesie Weinig en vertraagd bewegen Spraak monotoon door afname dynamiek en volume Minder mimiek soms licht openstaande mond Parkinsonsime
Akinesie/ bradykinesie Weinig en vertraagd bewegen Spraak monotoon door afname dynamiek en volume Minder mimiek soms licht openstaande mond Zwakte in de spieren en snel vermoeid Parkinsonsime
Akinesie/ bradykinesie Weinig en vertraagd bewegen Spraak monotoon door afname dynamiek en volume Minder mimiek soms licht openstaande mond Zwakte in de spieren en snel vermoeid Lopen gebogen houding langzaam lopen kleine pasjes verminderde armzwaai Start stop problemen Parkinsonsime
Akinesie/ bradykinesie Weinig en vertraagd bewegen Spraak monotoon door afname dynamiek en volume Minder mimiek soms licht openstaande mond Zwakte in de spieren en snel vermoeid Lopen gebogen houding langzaam lopen kleine pasjes verminderde armzwaai Start stop problemen Speekselvloed Parkinsonsime
Akinesie/ bradykinesie Weinig en vertraagd bewegen Spraak monotoon door afname dynamiek en volume Minder mimiek soms licht openstaande mond Zwakte in de spieren en snel vermoeid Lopen gebogen houding langzaam lopen kleine pasjes verminderde armzwaai Start stop problemen Speekselvloed Dysarthrie of dysfagie Parkinsonsime
Rusttremor Parkinsonsime
Rusttremor Kenmerken Aanwezig in rust Frequentie 4-8Hz Beweging: een Pro- supinatie Toename bij Lopen Stress en emotie Kortdurende afname bij intentionele beweging Vaak veel schaamte en ook fysieke last Parkinsonsime
Rigiditeit Parkinsonsime
Rigiditeit Kenmerken Aanhoudende verhoogde tonus van de spieren Voelt als buigen van een loden pijp Tandradfenomeen Parkinsonsime
Rigiditeit Kenmerken Aanhoudende verhoogde tonus van de spieren Voelt als buigen van een loden pijp Tandradfenomeen Patiënt klaagt over stijfheid/ gespannenheid Parkinsonsime
Subjectieve verschijnselen Parkinsonsime
Subjectieve verschijnselen Verlies van energie/ Moeheid Parkinsonsime
Subjectieve verschijnselen Verlies van energie/ Moeheid Apathie Parkinsonsime
Subjectieve verschijnselen Verlies van energie/ Moeheid Apathie Onhandigheid Parkinsonsime
Subjectieve verschijnselen Verlies van energie/ Moeheid Apathie Onhandigheid Problemen in de coördinatie Parkinsonsime
Subjectieve verschijnselen Verlies van energie/ Moeheid Apathie Onhandigheid Problemen in de coördinatie Soms pijn aan de gewrichten Parkinsonsime
Subjectieve verschijnselen Verlies van energie/ Moeheid Apathie Onhandigheid Problemen in de coördinatie Soms pijn aan de gewrichten Geringe lidslag: ogen droog en pijnlijk Parkinsonsime
Subjectieve verschijnselen Verlies van energie/ Moeheid Apathie Onhandigheid Problemen in de coördinatie Soms pijn aan de gewrichten Geringe lidslag: ogen droog en pijnlijk Micrografie Parkinsonsime
Subjectieve verschijnselen Verlies van energie/ Moeheid Apathie Onhandigheid Problemen in de coördinatie Soms pijn aan de gewrichten Geringe lidslag: ogen droog en pijnlijk Micrografie Seborrhoea Parkinsonsime
Epidemiologie Parkinsonsime
Epidemiologie Incidentie FGA s 30-40% SGA s duidelijk lager Parkinsonsime
Epidemiologie Incidentie FGA s 30-40% SGA s duidelijk lager Risicofactoren Voorgeschiedenis parkinsonisme Oudere leeftijd Parkinsonsime
Epidemiologie Incidentie FGA s 30-40% SGA s duidelijk lager Risicofactoren Voorgeschiedenis parkinsonisme Oudere leeftijd Parkinsonisme risicofactor voor later tardieve dyskinesie Parkinsonsime
Myoclonie
Myoclonie Plotselinge, schokachtige contractie van een spier of een groep spieren
Myoclonie Plotselinge, schokachtige contractie van een spier of een groep spieren Ontstaan veelal na Antidepressiva, vooral Tricyclische Clozapine (hoge bloedspiegel) Lithium vooral actie-myoclonie
Conclusies
Conclusies Acute medicatie geïnduceerde bewegingsstoornissen Acute dystonie Akathisie Parkinsonisme Myoclonie
Conclusies Acute medicatie geïnduceerde bewegingsstoornissen Acute dystonie Akathisie Parkinsonisme Myoclonie Preventie en behandeling goed mogelijk