GREEN DEAL DUURZAME ENERGIE



Vergelijkbare documenten
KLIMAAT, ENERGIE EN GRONDSTOFFEN

WATER- SCHAPPEN & ENERGIE

Waterschappen en Energieakkoord

Klimaatakkoord Rijk en UvW

C-195 Green Deal Energie Unie van Waterschappen - Rijk

SAMENWERKING OVER TRADITIONELE GRENZEN HEEN. De Energiefabriek en andere voorbeelden uit de praktijk van de waterschappen

FOSFAATFABRIEK. Coert Petri (Waterschap Rijn en IJssel) Green Deal en Ketenakkoord Fosfaat

Circulaire economie en duurzaamheid bij Waterschappen. Douwe Jan Tilkema directeur. Innovatie en Ondernemerschap bij Waterschappen

Workshop: Onderzoeksprogramma Energie in het watersysteem

MJA-Sectorrapport Afvalwaterzuiveringsbeheer

VERKLARING Green Deal tussen Unie van waterschappen en Rijksoverheid

Thermofiele Slibgisting en Stikstofterugwinning op RWZI Bath

Praktische voorstellen voor energiebesparing in haven en industrie. Alex Ouwehand Directeur NMZH

Meerjarenplan MJA

Energie uit afvalwater

HOE GEVEN WE GEZAMENLIJK INHOUD AAN DE CIRCULAIRE ECONOMIE

DB-vergadering MEDEDELING INZAKE KLIMAATMONITOR

klimaatmonitor waterschappen 2014

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei

Energie en Grondstoffenfabriek Amersfoort

datum ons kenmerk contactpersoon 24 november /IP R.J.J. Lazaroms bijlage(n) uw kenmerk 2 - rlazaroms@uvw.nl

Waterschap als energieleverancier of als

Denktank Circulaire Economie Consolidatie 3 maart 2016

Naar een 100% duurzame energievoorziening voor Flevoland?! Vera Pieterman, plv. directeur Energie & Omgeving

Energieakkoord voor duurzame groei. Juli 2014 WERK IN UITVOERING. Ed Nijpels. Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen?

Het Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten

Klimaatakkoord Unie en Rijk

Presentatie SIM MEA-Industrie & LEA. Ron Bissels 16 april 2018

KLIMAATMONITOR WATERSCHAPPEN Verslagjaar DECEMBER 2017

KLIMAATMONITOR WATERSCHAPPEN 2014

Waterschapsenergie, Waterschap Aa en Maas, Den Bosch

Bedrijfsvergelijking (2009)

Nederlands beleid Wind op Zee. Marjan Botman,

De economische betekenis van waterschappen. mr.drs. Peter C.G. Glas Voorzitter Unie van Waterschappen 5 september 2013

Themacafé Energietransitie 22 februari 2016

De rol van biomassa in de energietransitie.

Wij gáán voor duurzame energie!

Green Deal. 21 November 2013 Herry Nijhuis (AgentschapNL) Coördinerend manager Green Deals

Samenwerking in de waterketen Leren van lessen uit de waterpraktijk Het succes van de 44 regio s

SLIM SAMENWERKEN AAN GROENE WATERSCHAPPEN VAN GREEN DEAL NAAR PRAKTIJKONDERZOEK

1. Wethouder Tiemens te machtigen voor het ondertekenen van het Gelders Energie Akkoord.

Hierna tezamen ook genoemd: Partijen; 1 Green Deal

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Presentatie Nieuwe energie voor het klimaat

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie

Visie op duurzaamheid

Circulaire Economie. Jacqueline Cramer Member Amsterdam Economic Board, oud minister van VROM en hoogleraar duurzaamheid

VOORSTEL AB AGENDAPUNT :

MJA-Sectorrapport Afvalwaterzuiveringsbeheer

TOILETPAPIER UIT AFVALWATER, EEN WAARDEVOLLE GRONDSTOF

Op weg naar een duurzame energievoorziening in Mark Dierikx Directeur Generaal Energie, Telecom en Mededinging

Onderwerp: Kaders voor windenergie

Imagine the result. Klimaatmonitor Monitoring klimaatakkoord Rijk Waterschappen Unie van Waterschappen, Den Haag

Gijs de Man 12 oktober 2010

vrijdag 19 oktober 2018

Ontwikkelingen Zonne-energie

Imagine the result. Klimaatmonitor Monitoring klimaatakkoord Rijk Waterschappen Unie van Waterschappen, Den Haag

Verkiezingsprogramma. Water Natuurlijk Rijn en IJssel

Onderstaand treft u het voorstel voor het voeren van de gesprekken in de preformatie-fase.

MJA-Sectorrapport Afvalwaterzuiveringsbeheer

AGENDAPUNT 4a/b. Onderwerp: Bijstelling realisatie 1e fase Energiefabriek Nieuwegein Nummer: Voorstel. Het college stelt u voor om

Regionale Energie Strategie

Regionale Energie Strategie

Energieakkoord voor duurzame groei

De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie

Voordracht aan Provinciale Staten. van Gedeputeerde Staten. Watt anders, Energieagenda Ontwerpbesluit

Tweede Kamer der Staten-Generaal

MJA3 ICT-sector. Jeroen van der Tang. Manager Duurzaamheid & Milieu Nederland ICT

Duurzaam waterbeheer: onze focus!

Mobilisatie Biomassa een visie vanuit het bedrijfsleven. WUR/Alterra-workshop 3 juli 14 Fokke Goudswaard, voorzitter Platform Bio-Energie

Aquathermie. Warmte en koude uit water. KNW Najaarscongres 2018

Onderwerp: Kaders voor windenergie

Energieakkoord voor duurzame groei. 6 september 2013

Bijlage 2: context, achtergrond en beleidsafwegingen energiebeleid 2012

Datum 15 augustus 2012 Onderwerp Stand van zaken MJA3

De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren

Begrotingswijziging 76/17A

Hernieuwbare energie: noodzaak, visie op 2050 en beleid

Watersysteem van de Toekomst: vervolg debat-diner

Energie efficiënte ruimtelijke ordening: hoe passen we energieopwekking uit hernieuwbare bronnen ruimtelijk in? Anders gezegd : welke plek geven we

ENERGIEAKKOORD. Gevolgen, verplichtingen en kansen THOMAS KOKSHOORN

Green Deal van Essent, Nederlandse Groen Gas Maatschappij, en Friesland Campina met de Rijksoverheid

Helmonds Energieconvenant

28 november Onderzoek: Klimaattop Parijs

Local Energy Solutions

Duurzaam vernieuwen en samenwerken in de bouw

DUURZAAM WINT VAN FOSSIEL (OVER URGENTIE, AMBITIE EN IMPACT) NVBU Willem Lageweg directeur MVO Nederland 18 mei 2015

Duurzaamheid in het Hoogwaterbeschermingsprogramma

Tweede Kamer der Staten-Generaal

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage. Datum 14 maart 2012

Welkom! Workshop Juridische Handreiking Duurzame Energie en Grondstoffen. 5 maart 2015

MJA Routekaart ICT 2030 en SER Energieakkoord

Jan Willem Straatsma Samen klantwaarde realiseren met kwaliteit en duurzaamheid in onze keten

Eljo Vos-Brandjes HVC. Stage raadsleden Dordrecht

deelsessie Gelderse aanpak: stimulering bedrijven Door Roland Bus & Roy Ellenbroek (GEA) Krijn Ratsma (St. Energieke Regio)

Kansrijke maatregelen energiebesparing. Frans Rooijers

Oude IJsselstreek energieneutraal 2030

Ministerie van Economische Zaken

Transcriptie:

GREEN DEAL DUURZAME ENERGIE In kort bestek Rafael Lazaroms

INHOUDSOPGAVE 1. Wat houdt het in? 2. Motieven, doelstellingen en ambities 3. Organisatiestructuur

GELOOFWAARDIGE BOODSCHAP Waterschappen hebben veel last van de klimaatverandering Met grote gevolgen voor het waterbeheer Hebben belang bij de ontwikkeling een C02 arme economie Geven daarom zelf het goede voorbeeld met duurzame energie

HOE DUURZAAM ZIJN DE WATERSCHAPPEN? Ambities Resultaten (Klimaatmonitor) 40% duurzame energie in 2020 18% 2005, naar 30% in 2015 2% energie-efficiency per jaar 3% per jaar vanaf 2005 30% C02 reductie (1990 2020) 50% tussen 2005 2013 Kerntaken hebben ook alles te maken met duurzaamheid! Opvangen klimaatverandering (dijkversterking, robuust watersysteem) Waterkwaliteit en afvalwaterzuivering en ecologie Lange termijn gerichtheid, waterbeheer als existentieel belang (parallel)

HOOG ENERGIEVERBRUIK = HOGE ENERGIEREKENING Energieverbruik waterschap is 10 PJ (80% zuivering) Equivalent elektriciteitsgebruik inwoners Rotterdam Energierekening ruim 100 miljoen structureel per jaar Besparing en duurzame energieproductie verdienen zich terug Na rioolwaterzuiveringen zijn poldergemalen de tweede energiepost!

WATERSCHAPPEN PRODUCEREN VEEL BIOGAS Productie op 80 van de 340 RWZI s : meer dan 50% Ned. slib vergist 9 energiefabrieken in 2015, 25 in 2020 (Klimaatmonitor 2014) 112 miljoen m3 in 2013, 150 miljoen m3 in 2020 Meer mogelijk ook op kleinere installaties: Externe stromen (restafval, mest, GFT) Meer SDE voor kleinere installaties

MAAR ER IS NOG VEEL MEER DUURZAME ENERGIE! Breed: Inzet van wind, zon, water, koude/warmte op terreinen en water Minister Schultz- van Haegen: Groen licht Productie en levering van duurzame energie past binnen de uitvoering van de wettelijke taken van de waterschappen Bevestigd in Juridische Handreiking Energie en Grondstoffen Berenschot (2014) Speerpunt: 40% in 2020 en 100% tussen 2020-2030

CONVENANTEN EN AKKOORDEN ENERGIE Meerjarenafspraken energie efficiency (MJA) 2008 Klimaatakkoord en Lokale Klimaatagenda 2010 Green Deal Energiefabrieken en fosfaat 2011 SER Energieakkoord 2013 Green Deal Energie 2016 Akkoord Regionale Energiestrategie 2016 Primaire insteek kostenbesparing, evolueert naar duurzaamheid Gaat prima samen.

MOTIEVEN GREEN DEAL ENERGIE 1. Ondersteuning Rijk voor realisatie eigen ambities waterschappen 2. Belemmeringen energieprojecten wegnemen (juridisch) 3. Voorbeeldprojecten of exemplarische projecten versnellen 4. Onderzoeksgeld binnenhalen en subsidiemogelijkheden (SDE) 5. Veel PR en politieke invloed (bestuurlijk overleg Kamp/Schultz) 6. Versterking maatschappelijke positie van het waterschap

KLIMAATTOP PARIJS 2015 IS KANTELPUNT 1. Alle grote industrielanden doen mee: V.S, China, Europa 2. Helder doel: maximumstijging 1,5 2 graden 3. Energierapport: 80 95 C02 reductie in 2050 4. Grote druk op Kabinet (14% duurzame energie in 2020) 5. Druk op SER Energieakkoord: intensivering 6. Beleidsagenda 2050 (eind 2016)

ED NIJPELS: VOORZITTER BORGINGSCIE SER ENERGIEAKKOORD Oudste bestuurslaag loopt voorop met klimaat- en energiebeleid Vernieuwend en gericht op de maatschappij; doen meer dan ze is gevraagd Dijkgraven met guts en ambitie om projecten op te pakken Praktisch, helder en concreet; Voorbeeld voor andere overheden mei 5, 2014 2

KRACHT VAN DE WATERSCHAPPEN 1. Eigen assets en eigen processen: zelf aan het stuur 2. Uitvoeringsmentaliteit: handen uit de mouwen! 3. Technische achtergrond, weten waar we het over hebben 4. Goed georganiseerd als sector, een aanspreekpunt UvW 5. SMART doelen geeft richting en focus: 40% DE in 2020 6. Beweging van onderop en sterke organisatie centraal

SPEERPUNTEN GREEN DEAL ENERGIE Verkenning en streven naar 100% duurzame energie: stip zetten (2020 2030?) Verbreding naar watersysteem en gehele waterschap Naast zelf investeren ook beschikbaar stellen van gronden Potentieonderzoek met I&M SDE subsidie naar toepassing DE in het waterbeheer Wel binnen randvoorwaarden die het waterbeheer stelt Levert onderzoeksvragen op en vraagt om innovatie

THEMA S GREEN DEAL ENERGIE Energiebesparing Biogas Wind Zon Waterkracht Warmte Smart Polder (koude en warmte) Blue energy

ORGANISATIE IS ER GROTENDEELS AL: Green Deal overleg: 15 exemplarische projecten Expertgroep Wind Expertgroep Zon Expertgroep Energie in Water Expertgroep Warmte Expertgroep Klimaatmonitor Expertgroep Financiering Duurzame investeringen WORDT BREED OPENGEZET VOOR ALLE WATERSCHAPPEN Energie- en Grondstoffenfabriek (Werkgroep Energie) SER akkoord met 35 partijen en vele tafels: Unie

NOTIES Focus komt meer op watersystemen Onze assets zijn geld waard! Projecten staan al volop in de steigers: digitale energiekaart Stimulans voor nieuwe innovaties en meekoppelkansen Ontwikkeling onderzoeksprogramma STOWA essentieel Samenwerking met Rijkswaterstaat veelbelovend Hier staat iets moois te gebeuren, hier moet je bij zijn als waterschapper! Dit is de aftrap.