Inleiding en leerdoelen Voor veel pubers is homoseksualiteit een gevoelig onderwerp. Het is ook een belangrijk onderwerp, want het raakt aan identiteitsontwikkeling en seksualiteit. Met de lesbrief bij de korte ilm Danny s Parade wil Movies that Matter docenten de mogelijkheid bieden om met leerlingen te praten over homoseksualiteit. Daarbij dienen de mensenrechten als referentiekader. De lesbrief bestaat uit drie delen: voor de leerlingen zijn er opdrachten en bronnen, voor docenten is er een handleiding. In deze docentenhandleiding vindt u de leerdoelen, een lesplanning, de correcte antwoorden bij de opdrachten en relevante bronnen. De lesbrief is gericht op leerlingen uit de onderbouw van het vmbo, havo en vwo. Hij is te gebruiken binnen de curricula van de maatschappijvakken, maar kan ook prima ingezet worden bij mentorlessen of thematische activiteiten, bijvoorbeeld in het kader van burgerschapseducatie. Movies that Matter biedt mensenrechteneducatie. Het doel is om kennis over Mensenrechten te vergroten, vaardigheden te trainen die betrekking hebben op burgerschap en een respectvolle en open attitude te ontwikkelen ten opzichte van andere mensen, opvattingen en levenswijzen. Concrete leerdoelen die hieruit volgen zijn: De leerling kent enkele relevante artikelen uit de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. De leerling kan voorbeelden geven van discriminatie van homoseksuele jongeren. De leerling respecteert het recht op gelijke behandeling. 2
Lesplanning en ilmbeschrijving Lesplanning Om een context te bieden en voorkennis te activeren maken de leerlingen eerst de opdrachten 1 en 2 van het opdrachtenblad. Vervolgens lezen de leerlingen de kijkopdrachten. Het doel van de kijkopdrachten is dat leerlingen gericht kijken naar enkele scènes. Hierbij gaat het nadrukkelijk om het waarnemen, niet om interpretatie van het beeld. Na aloop van de ilm maken de leerlingen de verwerkingsopdrachten 3 tot en met 6; in deze opdrachten is aandacht voor de inhoud van de ilm, maar ook voor relectie. U kunt de volgende lesplanning hanteren: Leerlingen lezen ilmbeschrijving en maken opdracht 1 en 2 met behulp van het bronnenblad. Leerlingen lezen de kijkopdrachten door en maken opdracht 3. Leerlingen kijken naar Danny s Parade. Leerlingen maken (een selectie van) opdrachten 4 tot en met 8 met behulp van het bronnenblad. Leerlingen gebruiken het bronnenblad om de opdrachten te kunnen maken. Het bronnenblad geeft informatie over een aantal thema s dat in de ilm aan de orde komt. Filmbeschrijving Danny is veertien jaar en homo. Omdat er voor homo s van zijn leeftijd niets te beleven valt wil hij tijdens Gay Pride (een groot evenement voor homoseksuelen in Amsterdam) meevaren met een jongerenboot. Dit leidt tot veel reacties in de media. Zal het Danny lukken genoeg jongeren mee te krijgen op zijn boot? 3
Antwoorden Kijkopdrachten Opdracht 3 A. Let op Danny s uiterlijk en de inrichting van zijn kamer. Beschrijf wat je ziet. Het gaat nadrukkelijk om waarnemingen en niet om interpretaties van waarnemingen. Benoem dit verschil voor uw leerlingen. Uiterlijk: Blond haar, Ajaxjack, rugzak, kettinkje, grijsblauwe ogen, beugel, combatbroek, witte sneakers, gestreepte hoodie. Kamer: boekenkast, bed, poster Beach Boy. B. Let op de Gay Pride. Kijk naar de deelnemers en de toeschouwers. Beschrijf wat je ziet. Opdrachten na aloop van de ilm C. Danny s ouders hebben gezegd: Het maakt ons niet uit met wie je thuiskomt. Wat vind je van deze reactie? Suggestie voor onderwijsleergesprek: vraag leerlingen of hun ouders ook zo denken. Zou je mogen thuiskomen met jongen/meisje? Mag je met iemand van andere etnische afkomst thuiskomen? Mag je met iemand thuiskomen die enkele jaren ouder is? D. Danny s broer zegt: Hij heb soms wel echt van die homodingetjes, met z n handje en zo ( ), maar aan de andere kant, hij loopt wel altijd met tien meiden om zich heen ( ), dan snap ik niet dat je nog homo wil blijven. Wat vind je van die laatste opmerking? Let wel: de opmerking suggereert dat homoseksualiteit een keuze is. Dat is niet het geval. Je kunt niet beslissen of je wel / geen homo bent of blijft. Opdracht 4 Lees in het bronnenblad de tekst over homoseksualiteit. A. Hoe vertelt Danny thuis dat hij homoseksueel is? Op zijn twaalfde schrijft hij een brief aan zijn ouders waarin hij uitlegt dat hij ook jongens leuk vindt. B. Hoe noem je het als iemand voor het eerst vertelt dat hij/zij homoseksueel is? A. De kast open doen B. Uit de kast komen C. Van de kast vallen D. De kast dicht doen 5
Antwoorden Opdracht 5 A. Wat vind je van het plan van Danny om mee te doen aan de Gay Pride? Je mag meerdere antwoorden geven. A. Dapper B. Leuk C. Niet nodig D. Overdreven E. Belachelijk F. Iets anders, namelijk. B. Zou je hetzelfde antwoord geven als het over een lesbisch meisje ging? Waarom? C. In enkele media hoor je negatieve reacties op Danny s plan. Waarom keuren sommige mensen het plan af? Tijdens de botenparade zijn er extravagante en schaars geklede (volwassen) homoseksuelen op andere boten. D. Wat vind je van deze argumenten? Verklaar je antwoord. Opdracht 6 A. Danny is verontwaardigd over een aantal leeftijdgenoten die hem hebben uitgescholden. Dat gaat toch nergens over, zegt hij. Waarom vindt hij het onterecht dat hij wordt uitgescholden? Danny zegt: Het is zo n klein deel van je persoonlijkheid en daar gaan mensen moeilijk over lopen doen. Mensen die nooit hebben geweten wie ik ben en niet eens mijn naam weten en nu gaan ze mee lopen naroepen met kuthomo. Ze weten m n naam niet, welke school ik doe, welke opleiding, ze kennen m n thuisgezin niet, hoe ik leef, wat ik in m n vrije tijd doe. Het enige dat ze weten is dat ik homo ben. En moet je me daarvoor uitschelden? Je weet níets van me, dan gaat het toch nergens over. Dan maken ze zich druk over dingen waarover ze zich niet druk horen te maken. B. Veel allochtonen hebben weleens meegemaakt dat ze werden uitgescholden of beledigd om hun afkomst. Is dat vergelijkbaar volgens jou? Waarom vind je dat? Let wel: in een dergelijke situatie worden mensen op een negatieve manier beoordeeld vanwege een kenmerk dat niet ter zake doet, een aangeboren kenmerk waaraan je niets kunt veranderen. E. Welke problemen komt Danny tegen als hij probeert zijn boot vol te krijgen? Andere homoseksuele jongeren zijn terughoudend over het idee. Het mag niet van hun ouders of ze zijn bang herkend te worden terwijl ze hun homoseksualiteit nog niet bekend hebben gemaakt. F. Wat vind je van de reacties van de (meeste) jongeren die Danny belt? Waarom vind je dat? 6
Antwoorden C. Een meisje dat in een snackbar werkt vertelt het volgende: Een klasgenootje van mij is er heel erg om gepest. Hij had een hele grote vriendengroep, tot hij vertelde dat hij homo was. Toen durfden ze niet meer met hem mee naar huis, ze wilden niet meer met hem stappen. Hij verandert eigenlijk niet, maar hij is wel zijn beste maten kwijt, eigenlijk alleen omdat ie eerlijk zegt wie hij is. Vrienden willen dus niet meer met hem omgaan. Welke van de onderstaande redenen kunnen een rol spelen? Je kunt meerdere antwoorden geven. A. Ze keuren zijn homoseksualiteit af. B. Ze zijn bang voor hem. C. Ze zijn bang voor de mening van andere vrienden. D. Ze zijn bang dat ze verliefd op hem worden. Suggestie: bespreek groepsdruk (antwoord C). Wellicht is er angst zelf gepest te worden als je omgaat met een homoseksuele jongen. Opdracht 7 Lees in het bronnenblad de tekst over de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. A. Van welke mensenrechten maakt Danny gebruik? Kies er een en leg uit waarom je deze kiest. Mogelijke antwoorden: Artikel 1: Ieder mens wordt vrij en met gelijke rechten geboren. Danny heeft het recht om uiting te geven aan zijn homoseksualiteit tijdens de Gay Pride. Gelijke rechten verwijst naar gelijke behandeling ; je mag niet worden gediscrimineerd om wie je bent. Artikel 2: De mensenrechten gelden voor iedereen, waar ook ter wereld. Danny laat zien dat de mensenrechten ook voor hem gelden, ook al is hij homo, en ook al is hij jong. Artikel 19: Je hebt het recht om uit te komen voor je eigen mening. Danny heeft het recht om aan iedereen te laten zien wie hij is en waar hij voor staat. Artikel 20: Je mag lid worden van een vereniging en een vereniging oprichten. In Danny s geval dus: een groep jonge homoseksuelen die willen meedoen aan de Gay Pride. B. Kun je een ander voorbeeld geven waarin iemand of een groep van deze rechten gebruik maakt? Bijvoorbeeld: kiesrecht voor vrouwen vanaf 1917. En demonstraties over de hele wereld voor de meest uiteenlopende zaken; overal waar mensen uitkomen voor wie ze zijn en wat ze vinden. Opdracht 8 Maak nu weer vraag 1 en 2. Heb je dezelfde opvatting en antwoorden als voordat je de ilm zag? Wat is er veranderd? 7
Links Links: www.allesovergay.nl www.amnesty.nl/encyclopedie_lemma/1216 www.amsterdampride.nl www.coc.nl www.gayandschool.nl/aps/gay%20and%20school www.gayjongeren.nl/ www.homoinfo.nl www.jongenout.nl www.movisie.nl/115468/def/home/homoemancipatie www.schorer.nl 8
Amnesty International Movies that Matter Amnesty International is een internationale organisatie die zich inzet voor de rechten van de mens. Over de hele wereld heeft Amnesty meer dan 2,2 miljoen leden en aanhangers. Het hoofdkantoor staat in Londen. Daar worden gegevens van over de hele wereld verzameld en bereiden de medewerkers de internationale acties van Amnesty voor. In bijna honderd landen zijn er afdelingen van Amnesty International, ook in Nederland. Amnesty International is onafhankelijk. Acties en onderzoek worden betaald door leden en mensen die geld geven. Amnesty wil geen subsidie van de overheid, want als je geld krijgt van de overheid is het minder makkelijk om die overheid te bekritiseren als dat nodig mocht zijn. Amnesty International is onpartijdig. Dat wil zeggen dat het voor Amnesty niet uitmaakt in welk land de mensenrechten geschonden worden. Mensenrechten gelden voor iedereen. Als die rechten geschonden worden, door welke regering dan ook, dan voert Amnesty daar actie tegen. Het zou tenslotte erg ongeloofwaardig zijn wanneer je van het ene land wel wat zegt en in het andere geval doet of je neus bloedt. Movies that Matter is een internationaal expertisecentrum op het gebied van ilm en mensenrechten. Het organiseert het jaarlijkse Amnesty International Film Festival en een maandelijks ilm- en debatprogramma in tien Nederlandse ilmtheaters en speciale internationale vertoningen. Movies that Matter is er ook voor scholen! Wij helpen ilms uit te zoeken wanneer u speciieke onderwerpen op school wilt behandelen, geven ilmadvies voor verschillende niveaus en leeftijden, en helpen u de vertoning mogelijk te maken. Movies that Matter @ school richt zich in eerste instantie op (alle niveaus van) het voortgezet onderwijs. Voor het primair onderwijs zijn enkele titels beschikbaar. 9
Colofon Redactie Marieke Kitzen, Boudewijn Korsmit, Claartje Opdam, Adriënne Schillemans Eindredactie Marcus Eshuis Vormgeving SAZZA DTP Cora van der Werff, CRDSIGN, Rob Jonkers Movies that Matter Educatie Margreet Cornelius (productie), Sabrine Pouwels (didactiek), Mirjam van Campen (projectcoördinatie). Movies that Matter Postbus 1968 1000 BZ Amsterdam www.moviesthatmatter.nl tel. (020) 77 33 624 educatie@moviesthatmatter.nl Alleen te gebruiken voor educatieve doeleinden. Stichting Movies that Matter wordt ondersteund door Amnesty International, V-fonds, CultuurParticipatie, Democratie en Media, SNS Reaal en VSB-fonds. 10