Programmakrant FFZ 2016 26 januari 2016 Festival Forensische Zorg Welkom Welkom bij FFZ 2016. Een dag vol variatie, inspiratie en ontmoeting. In de vele talks, workshops en debatten komen tal van thema s ter sprake. Hoe doorbreek ik een behandelimpasse? Wat doen we met het toenemend aantal verwarde mensen op straat? Wat werkt nou echt in sociotherapie? Heeft voeding wel of geen invloed op gedrag? En wat betekent de nieuwe wetgeving in de praktijk? Allemaal vragen waarop je vandaag een antwoord krijgt. Of op z n minst een eerste aanzet daartoe. Luister, praat en debatteer mee!
Goedemorgen festivalgangers, Pas als je kunt delen, kun je ook vermenigvuldigen luidt een bekend gezegde. Resultaten van gezamenlijke kennisontwikkeling komen vandaag ter sprake. Ik kijk er dan ook met veel plezier naar uit om op dit Festival met elkaar in gesprek te gaan, kennis en ervaringen uit te wisselen en aan de slag te gaan. Het belooft een actieve dag te worden, al was het maar omdat het thema van deze achtste editie van het Festival In Actie is. Waarom? Omdat de vele veranderingen in ons werkveld vragen om actie. En vandaag doen we dus een beroep op jullie actiebereidheid. Het doet me dan ook deugd dat het Festival steeds meer een ontmoetingsplaats van een steeds diverser groep professionals is. Divers omdat naast de inmiddels grote inbreng van reclassering ook steeds meer rechters en officieren belangstelling hebben. Daarnaast gaat het niet alleen meer over volwassenen, maar ook over jeugd. De activiteiten van de aanbieders worden diverser nu er jaarlijks meer dan tien nieuwe aanbieders aansluiten bij de forensische zorg. Hierbij ligt de nadruk op de LVG-groep en verblijfsvoorzieningen. Zoals vorige jaren belooft het vandaag een gevarieerde dag te worden, dankzij de input van vele collega s uit het veld. Op het programma staan onder andere sessies over ambulante zorg, ketenzorg, wetgeving en financiering, jeugd, LVB, herstelgericht werken en risicotaxatie. Vergeet ook niet het Ervaringsterras te bezoeken. Ik wens jullie een inspirerende en (inter)actieve dag toe! Goof van Gemert Directeur Forensische Zorg en Justitiële Jeugdinrichtingen In Actie! Blijf je stilstaan om te wachten of er iets gebeurt of sla je de handen ineen en ga je ervoor? Die vraag uit een van de sessies van vandaag verwoordt waar het vandaag om draait: om actie. Want we kunnen van alles bedenken met elkaar en wetenschappelijk vaststellen, maar om tot werkelijke verbetering te komen moet er wel wat gebeuren. Wie zet de eerste stap? De forensische zorg is een actief werkveld dat volop in beweging is. Nieuwe doelgroepen dienen zich aan, er is nieuwe wetgeving in ontwikkeling, klinische zorg verschuift naar ambulante zorg en behandelmethoden veranderen. Hoe geven we al die vernieuwingen een plek in de organisatie mét behoud van het goede? Hoe vertalen we nieuwe inzichten naar de praktijk? Hoe gaan we daadwerkelijk aan de slag met onderzoeksresultaten, nieuwe behandelmethodes en hoe zorgen we écht voor betere samenwerking? Stilstaan is geen optie! Vandaag kun je laten zien en horen hoe jij in actie komt of wat jij ziet als belangrijke eerste stap. Zo versterken we samen de kwaliteit van veiligheid en zorg binnen het forensisch werkveld. Plenaire opening: 10.30 uur in de Perserij 23 Het Festival Forensische Zorg 2016 staat in het teken van In Actie! Er blijven veranderingen op ons afkomen waar we iets mee moeten. Zoals nieuwe wetgeving, zorgtaken voor gemeenten en een verschuiving van klinische naar ambulante zorg. Het werkveld moet hier actief op reageren. Tijdens de opening zal directeur forensische zorg Goof van Gemert een toelichting geven op dit thema, en zal oud-bokser Arnold Vanderlyde zorgen voor een fris en inspirerend begin van de dag. Plenaire afsluiting: 18.40 uur in de Perserij 23 Na een dag vol actieve workshops, lezingen, debatten en informatie sluiten we af met een vraaggesprek. Onze gast is niemand minder dan Anita Witzier. Deze gelauwerde presentatrice en programmamaker maakte in 2015 het spraakmakende televisieprogramma Anita Wordt Opgenomen. Voor dit programma is zij 2 maanden lang opgenomen geweest in de Meregaard in Almere en de Rembrandthof in Hilversum. We praten met haar over haar ervaringen. Wat heeft zij geleerd? Wat is haar opgevallen, en heeft het haar beeld van de psychiatrie veranderd? 3
Ervaringsterras Vanaf 09.30 uur: Ervaringsterras (Loods 5, Loods 6 en Loods 7) Thema: Actief in de keten (ketenzorg) FORINT - forensische & intensieve ketenzorg Het beste antwoord op alle ontwikkelingen in de forensische zorg denken we samen te geven. FPC Dr. S. van Mesdag, FPA Zuidlaren, Forensisch Beschermd Wonen Groningen en AFPN Groningen bundelen daarom de krachten in Forint. Door samen te werken zijn we in staat expertise uit te wisselen (zorginhoudelijk, bedrijfsmatig en bij wetenschappelijk onderzoek) en te profiteren van elkaars externe contacten. Samen werken we aan kwaliteit van zorg en behandelcontinuïteit voor onze patiënten. Forint komt in actie: om de juiste patiënt op het juiste bed in de keten te krijgen. We komen in actie: om elkaar te kennen en te treffen. We komen in actie in een netwerk van partners in verslavingszorg, ggz, vgz, woningbouwcoöperaties, gemeenten en justitiële verwijzers. Bestuurlijk en beleidsmatig zoeken we verbinding om onze patiënten verder te brengen. Wil je weten hoe we dat aanpakken? Maak dan kennis met Forint! Interessant omdat: We komen graag in actie om met jou samen te werken! Sprekers: Petra de Maar (Forint), Sander van der Kroft (Forint) Maatjescontacten in de forensische zorg Maatjescontacten door middel van bezoekvrijwilligers worden steeds belangrijker in de samenleving. Gevangenenzorg Nederland heeft veel ervaring met vrijwilligerswerk in detentie, de tbs, en forensische zorg, maar ook bij familieleden van gevangenen. Wij raken graag met je in gesprek over deze manier van werken. Ook dagen we je uit om na te gaan of er samenwerkingsmogelijkheden zijn binnen de keten. Hoe breiden we het sociaal netwerk van patiënten nog verder uit? Interessant omdat: Voor patiënten zonder sociaal netwerk zijn maatjescontacten van onschatbare waarde. Regelmatig bezoek van een vrijwilliger versterkt de identiteit de patiënt. Dat heeft een positief effect op de behandeling en resocialisatie. Sprekers: Kees van der Linden (Gevangenenzorg Nederland), Christiaan Verschoor (Gevangenenzorg Nederland) Forensiche zorg bij Kwintes Kwintes ondersteunt mensen met (psycho)sociale en psychiatrische problemen met opvang, begeleiding en activering. Er zijn specialistische locaties, maar ook specialistische begeleiders op reguliere locaties. Zo kunnen we voldoen aan zoveel mogelijk individuele ondersteuningsvragen. Kwintes heeft onder andere een hostel, verschillende locaties voor zwerfjongeren en opvanglocaties voor kortdurend verblijf. Kwintes biedt naast beschermd wonen ook begeleiding bij zelfstandig wonen. Vergaande samenwerking met woningcorporaties heeft geleid tot omklapwoningen, waarin wonen en zorg zijn gescheiden. De ondersteuning van Kwintes vergroot de zelfredzaamheid en participatie van cliënten in de samenleving. De begeleiding is doelgericht, duurt zo kort mogelijk en zo lang als nodig is. Interessant omdat: Kwintes biedt op diverse woonlocaties specifieke forensische begeleiding. Dit kan in een specifieke woonvorm, maar gebeurt ook op reguliere locaties waar forensische cliënten geïntegreerd wonen. Op weg naar zelfstandigheid. Sprekers: Miranda Pijning (Kwintes), Shermayn Balentien (kwintes), Sonja van der Meulen (Kwintes), Caroline Dijkhof (Kwintes) Forensische Wegwijzer van Fivoor Maak kennis met de Forensische Wegwijzer van Fivoor: laagdrempelig digitaal aanmeldpunt én vraagbaak voor professionals. De Forensische Wegwijzer van Fivoor wijst professionals de weg naar de best passende combinatie van forensische behandeling, wonen, tijdsbesteding en oplossingen bij financiële en schuldenproblemen. Interessant omdat: De mensen van de Wegwijzer zijn aanwezig. Zij wijzen je de weg en bieden praktische hulp. Sprekers: Stefan French (Forensische Wegwijzer van Fivoor), Joyce Hoeven (de Kijvelanden) Trajectcontrole of filevorming? De tijd dat behandelingen eindeloos duren ligt al enige tijd achter ons. Behandelingen duren bij voorkeur zo kort mogelijk en zo lang als nodig. Om dit te realiseren zijn doorlopende patiënttrajecten nodig. Op papier, maar ook de praktijk. Dit vraagt dus niet alleen om te denken in trajecten in plaats van behandelingen, maar ook om planning, zodat een plaats beschikbaar is, wanneer deze nodig is. Dit vraagt op veel gebieden een vooruitziende blik. Op het ervaringsterras toetsen we onze ideeën graag aan die van jou. Interessant omdat: Transfore geeft invulling aan veelgehoorde agadiums als Ambulant tenzij... en Een klinische opname is een intermezzo in een ambulant behandeltraject. Sprekers: Jaap Jonk (Transfore), Linda Seegers (Transfore) Samen Veilig Verder Samen Veilig Verder is de visie van de forensische tak van GGZ Noord-Holland Noord. Samen met patiënt, familie en ketenpartners geven wij vorm aan het herstel van patiënten. We doen dit veilig, zowel voor de patiënt, de familie, als de maatschappij. En we willen verder: wij zien een forensisch traject als een intermezzo binnen een breder hulpverleningstraject. Interessant omdat: Op het Ervaringsterras presenteert de FPA van GGZ Noord-Holland Noord haar visie. Er is volop gelegenheid om kennis te maken en nieuwe verbindingen te leggen! Sprekers: Ronald Roskam (GGZ NHN), Bianca Roelofsen (GGZ NHN), René Wubs (GGZ NHN), Joost Oortwijn (GGZ NHN) Thema: Behandeling van verslaving Forensische verslavingszorg bij Tactus Informatie over de forensische zorg van Tactus Verslavingszorg. Dit kan een klinische behandeling zijn in de Piet Roordakliniek of elders binnen Tactus (Zutphen, Enschede, Rekken). Tacuts biedt ook beschermd wonen, ambulante behandeling en woonbegeleiding. Interessant omdat: De forensische zorg bij Tactus biedt een compleet traject van een gesloten opname tot aan ambulante begeleiding. Sprekers: Agnes de Vries (Tactus Verslavingszorg - Piet Roordakliniek), Moniek van Koot (Tactus Verslavingszorg - Piet Roordakliniek) Van TBS naar Reclassering of RIBW Door veranderende wetgeving worden patiënten minder vaak en minder lang intramuraal behandeld in forensische instellingen en klinieken. Deze zorg zal deels verschuiven naar de overige instellingen die forensische zorg leveren, zoals de (jeugd)ggz, jeugdzorg en RIBW s. Dit alles heeft invloed op de organisatie van de zorg en op het verloop van de behandeling van cliënten. Binnen de reguliere (j)ggz, jeugdzorg en RIBW s wordt het steeds noodzakelijker om risico s en beschermende factoren te taxeren. Risicomanagement krijgt daarnaast een steeds belangrijkere rol als het gaat om herstel en de veiligheid van de cliënt en zijn omgeving. Ga met ons het gesprek aan en kom tot een gedeelde oplossing. Interessant omdat: Het traject van tbs naar reclassering of RIBW raakt aan ketensamenwerking, risicotaxatie, management en behandeling. Wij delen graag samen met onze docenten verschillende successen en ervaringen. Sprekers: Nader te bepalen (nader te bepalen), Roderick Jansen (RINO Grep) Forensische zorg binnen VNN Verslavingszorg Noord-Nederland biedt ambulante, klinische en beschermdwonenzorg aan justitiabelen. VNN doet dit in nauwe samenwerking met de Mesdagkliniek, PI s en de AFPN van Lentis. Bij de stand van VNN hoor je er alles over. Interessant omdat: We laten je graag zien wat VNN biedt inde forensische zorg. Sprekers: Koop Hoekstra (VNN), Joep de Bree (VNN), Eric Blaauw (VNN) De forensische keten van Bouman GGZ Wij geven je vandaag informatie over Bouman GGZ en in het bijzonder over onze forensische keten: FVK, FVA, Poliklinieken, Forensisch ACT-Team, Forensische IBW. Wie onze stand bezoekt weet na afloop waar deze afkortingen voor staan en kent het aanbod van de forensische keten van Bouman GGZ. Interessant omdat: Wij brengen ons aanbod net als voorgaande jaren vol enthousiasme onder ieders aandacht. Sprekers: Jessica Verhoef (BoumanGGZ), Diederik Geijs (BoumanGGZ) 4 5
Ervaringsterras Ervaringsterras Thema: Buiten de muren (ambulante zorg) Samen in actie! Blijf je stilstaan om te wachten of er iets gebeurt of sla je de handen ineen en ga je ervoor? Wij komen in actie! Het is gebleken dat ex-gedetineerden zonder forensische titel - zogenoemde Van der Staaij-cliënten - vaak na detentie op straat komen te staan. Ze zijn vaak hun woning kwijt of staan op een zwarte lijst bij de woningbouw. Ex-gedetineerden verblijven vaak in een maatschappelijke opvang, waardoor de kans op recidive groter is.samen met Housing Parkstad, Zorggroep Triade en drie woningbouwcorporaties hebben we besloten om hier verandering in te gaan brengen. We hebben momenteel drie tussenwoonvoorzieningen waar ex-gedetineerden zonder forensische titel tijdelijk kunnen wonen en een nieuwe start kunnen maken. Daarna kunnen ze doorstromen naar een reguliere woning onder begeleiding van Housing Parkstad. Op het Ervaringsterras vertellen we ook meer over onze ambulante begeleiding van forensische cliënten Interessant omdat: Samenwerking tussen partijen zorgt ervoor dat ex-gedetineerden een nieuwe kans krijgen in de maatschappij. Het draait niet altijd om de financiën. Het draait erom ex-gedetineerden in hun kracht te zetten en te helpen met een nieuwe start. Sprekers: Esther Helgers (Zorggroep Triade), Bob Evers (Zorggroep Triade), Tom Houben (Wonen Limburg), Vivian Gorissen (Levanto groep/housing Parkstad) Thema: Ik ben ok, jij bent ok (herstelgericht werken) Hoe slachtofferbewust ben jij? Heb je je weleens ergens enorm voor geschaamd? Last gehad van een schuldgevoel? Je denkt er liever niet aan. Daders vermijden of bagatelliseren vaak de gevolgen van hun delict. Voor het herstel van een patiënt kan inzicht in deze gevolgen wel van wezenlijk belang zijn. En voor de verwerking van het slachtoffer is het essentieel om een beeld van de dader te krijgen. Contact met het slachtoffer helpt de dader bij de verwerking van zijn schuldgevoel. Als medewerker in de forensische zorg kan je hieraan bijdragen door met de patiënt de optie van slachtoffer-daderbemiddeling te bespreken. Dit kan op elk gewenst moment en na elk delict. Werk als beschermende factor De aanpak Vinkebrug staat voor outreachende bemoeizorg op basis van werk en sport. Professionals die gespecialiseerd zijn in conflictbeheersing en medewerkers van het NIFP begeleiden deelnemers die door hun problematische gedrag (agressie, het plegen van delicten) geweerd worden in de reguliere werk trajecten naar werk. Deelnemers krijgen in een prikkelarme omgeving in het buitengebied een weekvullend programma. Alle obstakels nemen we weg. Komt iemand niet opdagen dan brengen we een huisbezoek en we bieden veel ondersteuning en uitleg. Met positief resultaat. De dagbestedeing verlaagt op de korte termijn overlast en criminaliteit. Na de afronding van dit specifieke re-integratietraject beheersen de deelnemers naar verwachting op de lange termijn basiscompetenties. Deelnemers vergroten hiermee de kans op een baan en het vermindert het risico op terugval in criminaliteit. Interessant omdat: In deze workshop maak je kennis met een duidelijke no-nonsense cultuur waar structuur en orde de boventoon voeren. Sprekers: Yoeri van der Lugt (Stichting Herstelling), John Buwalda (Stichting Herstelling) Fivoor: verder kijken verder komen Instellingen Palier, de Kijvelanden en Aventurijn (Altrecht) vormen samen Fivoor. Samen bieden zij een regionaal zorgaanbod met een directe toegang tot hooggespecialiseerde bovenregionale zorgprogramma s. Welke dat zijn hoor je op het Ervaringsterras. Interessant omdat: We bieden psychiatrische behandeling en interveniëren op verschillende levensterreinen, zoals wonen, werk, scholing en financiën. Sprekers: Marcel Woord (Fivoor), Jacques Duijn (Fivoor) Kom naar de stand van Slachtoffer in Beeld en kijk welk herstelgebaar jij maakt. Hoe herstelgericht ben jezelf? Wat weet je over herstelbemiddeling? Hoe breng je dit ter sprake en hoe kan je herstelbemiddeling in de praktijk inzetten? Ga in gesprek met SiB-bemiddelaars! Interessant omdat: Medewerkers in de forensische zorg kunnen nog veel meer doen met het thema herstelbemiddeling. Dit draag bij aan het zelfherstel van de patiënt. Op het Ervaringsterras krijg je praktische handvatten om slachtofferbewust te werken. Sprekers: Mieke Wouters (Slachtoffer in Beeld), Lily Gruitrooij (Slachtoffer in Beeld) Samen werken aan herstel. GGz Breburg laat zien hoe ze gebruik maakt van een herstelgerichte aanpak en shared decision making. De instelling maakt daarbij dankbaar gebruik van een ervaringsdeskundige. Deze combinatie komt ten goede aan de motivatie voor behandeling van onze forensische cliënten. De drop-out is lager, waarmee we kunnen stellen dat we doelgericht werken aan vermindering van recidive. Interessant omdat: Shared decision making en herstelgericht werken versoepelen het proces van het motiveren van cliënten. Sprekers: Andy Schoutens (GGz Breburg), Sammy Peter (GGz Breburg) Thema: Veiligheid altijd (onder andere risicotaxatie) SVG: reclassering in beweging De Stichting Verslavingsreclassering GGZ (SVG) is grootverbruiker van forensische zorg. Onze reclasseringswerkers doen jaarlijks duizenden plaatsingen en indicaties en leiden zo veel cliënten toe naar de zorg. Alles volgens het motto reclasseren met zorg. De afgelopen jaren was de reclassering volop in beweging. Meer ambulante zorg, bezuinigingen en andere ontwikkelingen: ze dwongen ons het reclasseringswerk op een andere wijze te bezien. Op het Ervaringsterras praten medewerkers van het SVGbedrijfsbureau u bij over de laatste stand van zaken in de reclassering. Welke ontwikkelingen kwamen er het afgelopen jaar op ons af, hoe reageren we hier op en - misschien wel het belangrijkste - hoe zorgen we dat de sterke verbinding met de zorg in tijden van bezuinigingen behouden blijft? Interessant omdat: De verslavingsreclassering heeft een centrale rol in de begeleiding van cliënten in de forensische zorg. Door te weten wat we doen en wat we kunnen betekenen profiteren ketenpartners van onze centrale positie. Sprekers: Ilonka Verkade (Verslavingsreclassering), Jonathan Douma (SVG Verslavingsreclassering) HKT-R in de ambulante setting De toenemende ambulantisering van de forensische zorg vraagt om een gedegen risicotaxatie. De AFPN, VNN verslavingszorg en de transmurale voorziening van FPC Dr. S. van Mesdag hebben in Groningen het initiatief genomen om het beproefde klinische instrument om te vormen naar een ambulante variant. We ontwikkelen dit instrument samen met onder andere Het Dok, Every drawing tells a story Kijk in de spiegel, schilder wie je was of wie je bent of wilt zijn?.. Cliënten en medewerkers van De Woenselse Poort hebben deze opdracht opgepakt met als resultaat unieke en prachtige zelfportretten met ieder een eigen verhaal. Te zien op het Ervaringsterras. Wanneer je naar de zelfportretten kijkt voel je een diep respect en ook herkenning, want in ieder mens is een donkere en lichte kant aanwezig. Zonder licht is er immers geen schaduw. Het zijn twee kanten van dezelfde medaille. Jezelf portretteren en je tonen aan de wereld, daar is kracht voor nodig. Alle deelnemers hebben die kracht laten zien. Geniet van Every drawing tells a story. Interessant omdat: Het maken van een zelfportret is een boeiende manier om met je levensverhaal bezig te zijn. Het helpt cliënten stappen te zetten op weg naar eigen regie en herstel. Sprekers: Anika Etman (De Woenselse poort), Linda van der Linden (De Woenselse poort), Christel Lindeijer (De woenselse Poort) De Kijvelanden en De Woenselse Poort. Het komende jaar vindt de verdere ontwikkeling plaats van deze De HKT-R Ambulant. We toetsen onder andere de validiteit en betrouwbaarheid van het instrument. Op de hoogte blijven van deze ontwikkeling? Kom langs op het Ervaringsterras! Interessant omdat: Ook in de ambulante forensische zorg moeten we recidive voorkomen. De ontwikkeling van een instrument als HKT-R Ambulant is daarbij erg belangrijk. Sprekers: Rene Janssen (Lentis AFPN), Willem Sijens (AFPN) Zorg voor veiligheid De Forensische Zorgspecialisten zijn actief in de ontwikkeling van forensische zorg, risicomanagement en wetenschappelijke kennis. Door steeds verder te differentiëren naar deelpopulaties maken we risicotaxatie-instrumenten sensitiever en specifieker. We kunnen behandelingen op maat aanbieden, waardoor de Risk Need Responsivity -principes in kracht toenemen. Tegelijk ontwikkelt DFZS creatieve en kunstige oplossingen voor cliënten en patiënten. Een zinvolle en betekenisvolle vrijetijdsbesteding versnelt en vereenvoudigt een veilige terugkeer in de samenleving. Op dit festival laten we je voorbeelden zien. Je bent van harte welkom om kennis te maken! Interessant omdat: Zorg, wetenschap, kunst en cultuur gaan hand in hand in de forensische zorg. Maak kennis met creatieve oplossingen die de behandelduur verkorten en maatschappelijke resocialisatie bevorderen! Sprekers: Monique Uijen (De Forensische Zorgspecialisten), Milo Oudenhoven (De Forensische Zorgspecialisten) 6 7
Ervaringsterras Ervaringsterras Thema: Anders Expertisecentrum De Borg (SGLVG+) Zien en weten hoe je stress meet via huidgeleiding? Kom dan naar het Ervaringsterras! Vandaag dragen medewerkers van De Borg een horloge zoals Peter de Looff die gebruikt tijdens zijn onderzoeken. Je kunt ze in actie brengen en zien hoe het stressniveau stijgt. In de stand van De Borg vind je ook Laura Neijmeijer. Zij kan je alles vertellen over de laatste ontwikkelingen van de For (F)Act teams voor lichtverstandelijk gehandicapten. Er zijn ook Borgmedewerkers en collega s aanwezig van de Borginstellingen: Trajectum (Boschoord, Zwolle, Zutphen), Aventurijn: Wier (Den Dolder), Ipse de Bruggen: behandelcentrum en dependance (Zwammerdam en Poortugaal), Dichterbij: Stevig (Venray). Stel ze al je vragen over de behandelmethodieken van De Borginstellingen waarin bejegenen, behandelen en beveiligen samenkomen. Interessant omdat: Een groot deel van de forensische cliënten heeft een lichte verstandelijke beperking en is gebaat bij een gespecialiseerde behandeling. Wie meer wil weten over dit specialisme kan niet om De Borg heen. Zie ook www.de-borg.nl Sprekers: Marja van Leeuwen (Expertisecentrum De Borg), Adri Benschop (Expertisecentrum De Borg), Peter de Looff (Expertisecentrum De Borg ) Reizende tentoonstelling Ik ben niet mijn delict De tentoonstelling Levenslang, het criminele brein ontleed liep van oktober 2014 tot juni 2015 in museum het Dolhuys in Haarlem. Een van de onderdelen bestaat uit drie geanonimiseerde verhalen van mensen die nu TBS hebben. Theaterregisseuse Titia Bouwmeester en Marieke Broeren en Petra van den Brand van de Van der Hoeven Kliniek maakten er een audiovisuele installatie van. Omdat de installatie positieve reacties kreeg gaan we er mee op reis. Om een nog breder publiek te bereiken maken met een genuanceerd verhaal over onze sector maken we er een interactieve tentoonstelling van over de mens in de TBS. Tijd voor actie: we gaan het land in! Tijdens FFZ2016 is de kickoff. Een mooi moment om anderen in de sector te inspireren en te betrekken bij onze plannen. Interessant omdat: De reizende tentoonstelling laat zien dat we een ander verhaal kunnen en moeten vertellen. Juist persoonlijke verhalen werken goed om publiek na te laten denken over de huidige tegenwind die patiënten (en collega s!) bij het resocialiseren ervaren. Interesse in de tentoonstelling? Kom met ons in contact! Sprekers: Marieke Broeren (Van der Hoeven Kliniek), Petra van den Brand (Van der Hoeven Kliniek) Presentatie Forensiche Studiedag 2016. De werkgroep Forensische Studiedag bestaat voornamelijk uit forensisch werkers, verpleegkundigen, sociotherapeuten en sph ers die vinden dat forensisch werken een specialisme is dat zijn eigen studiedag verdient. Het thema van de jaarlijkse studiedag is ieder jaar een onderwerp wat veel vragen bij werkers oproept. De studiedag is gericht op de werkers die geconfronteerd kunnen worden met deze problematiek in hun dagelijks werk. Het doel van de dag is om elkaar te leren kennen en om ervaringen uit te wisselen. Het programma bestaat uit sprekers in de ochtend en workshops in de middag. Benieuwd naar het thema van de Forensische Studiedag 2016? Kom naar onze stand op het Ervaringsterras! Interessant omdat: Wij komen in actie door zoveel mogelijk kennis te delen op de werkvloer en daarbuiten. Sprekers: Femmy Visser (GGZ Franeker), Corry Kranenburg (GGZ NHN) Behandelaar en patient in the lead In 2016 komt de regie van de behandeling weer terug op de juiste plek: bij patiënt en behandelaren. Dit in samenhang met al onze GGZ-partners. Justitie-patiënten komen na een korte detentie weer naar buiten en worden dan opgevangen door ketenpartners. Behandelen doe je dus met elkaar! Nieuwsgierig geworden? Kom dan naar onze NIFP-stand op het Ervaringsterras. Daar krijg je onder andere informatie over de praktijk van de indicatiestelling van de forensische zorg, zorg in de PI en opleiding tot forensische rapporteur. Interessant omdat: In de nieuwe samenwerking bij het behandelen van justitie-patiënten, hebben behandelaar en patiënt the lead. Sprekers: Jessica Wesselius (NIFP), Josee van Balen (NIFP) Inzet e-learning bij scholing medewerkers Vorig jaar lieten we samen met KFZ de ontwikkelde E-learning module Zorgvuldige risicotaxatie HKT-R en HCR-20V3 zien. Inmiddels is ook de module (Wettelijke) kaders in de forensische zorg opgeleverd. Twee voorbeelden van E-learning modulen die GGZ Ecademy specifiek voor medewerkers in de forensische zorg heeft ontwikkeld. GGZ Ecademy is een coöperatieve vereniging. Hierin werken veertig ggz-instellingen samen, waaronder verschillende instellingen voor forensische zorg, aan scholing van medewerkers met behulp van E-learning. Interessant omdat: Met E-learning kun je jezelf scholen op het gebied van wetgeving en veiligheid in de forensische zorg. De kosten zijn laag en je werkt ook nog eens samen. Sprekers: Arjan Pronk (GGZ Ecademy), Margreet Botter (GGZ Ecademy) Forensische zorg in maatschappelijke opvang Samen met Reclassering Nederland heeft de Kessler Stichting een werkwijze forensische zorg ontwikkeld. Wij kennen de strafrechtelijke kant en werken nauw samen met reclasseringsinstellingen, maar benaderen en begeleiden de cliënt vanuit de maatschappelijke kant. Binnen iedere afdeling van de Kessler Stichting is een Aandachtsfunctionaris Forensische zorg aangesteld om informatie over te dragen. Met behulp van de methodiek Competentiegericht begeleiden werken wij aan de rehabilitatie van cliënten die dak- en thuisloos zijn (geweest). We versterken de vaardigheden van onze cliënten die zij nodig hebben om goed te kunnen meedraaien in de maatschappij. Interessant omdat: De Kessler Stichting werkt samen met DJI. Tijdens het Festival Forensische Zorg presenteren wij onze werkwijze, waarbij we altijd uitgaan van de mogelijkheden van de cliënt. Sprekers: Thiemo Boekhouder (Kessler Stichting), Dzemal Celebic (Kessler Stichting), Lara t Hart (Kessler Stichting), Bregje Nagtegaal (Kessler Stichting) WODC Informatiestand Bij de stand van het WODC vind je van alles over de nieuwste onderzoeken op het gebied van de forensische zorg, zoals onderzoek naar de tbs-maatregel, recidive, veelplegers, zedendelinquenten, elektronische detentie en de reclassering. Je kunt diverse rapporten inzien en meenemen en er zijn WODC-medewerkers aanwezig om vragen te beantwoorden. Interessant omdat: Na je bezoek aan de WODC-stand ben je helemaal op de hoogte van de meest recente wetenschappelijke onderzoeksresultaten. Sprekers: Chrissie Schapers (WODC, Ministerie van V&J), Marleen Nagtegaal (WODC) EFP en Kwaliteit Forensische Zorg Het Expertisecentrum Forensische Psychiatrie brengt de kennis van wetenschappers, professionals en bestuurders binnen het veld van de forensische psychiatrie bij elkaar. We voeren projecten uit voor en met het veld zoals het programma Kwaliteit Forensische Zorg (KFZ) en de Kwaliteitsnetwerken. Op deze plek zie je hoe wij als EFP werken en maak je kennis met onze projecten. We gaan met je in gesprek over actuele thema s in de forensische zorg en welke onderwerpen nader onderzoek of aandacht behoeven. We horen graag je ideeën voor mogelijke KFZ-onderzoeksvoorstellen. Interessant omdat: Na een bezoek aan onze stand heb je een beeld van ons werk en van de mogelijkheden die er zijn om via KFZ onderzoek op te starten. Ook weet je welke producten beschikbaar zijn voor het hele veld, dus ook voor je eigen instelling. Sprekers: Ruud van der Horst (EFP), Renske de Zwart (EFP) Objectief observeren, hoe doe je dat? In het Pieter Baan Centrum verblijven verdachten van ernstige delicten voor pro Justitia onderzoek een aantal weken in een klinische setting. De groepsleiding vervult een belangrijke rol bij het observeren van het gedrag van de verdachten op de afdeling. Onlangs is een vernieuwde methodiekbeschrijving geïntroduceerd, met daarin de werkwijze en uitgangspunten die de groepsleiding van het PBC hanteert bij de observatie van de observandi. De observatiethema s en checklists die we gebruiken willen we laten zien aan onze collega s in het forensisch werkveld. Het is voor ons belangrijk en interessant om te horen hoe professionals buiten de organisatie tegen onze werkwijze aankijken en mogelijk waardevolle tips kunnen geven. Graag ontmoeten we jou aan onze tafel op het Ervaringsterras! Interessant omdat: Goed observeren is niet alleen belangrijk in een observatiekliniek zoals het Pieter Baan Centrum, maar is eveneens van waarde binnen een behandelsetting. Literatuurkennis is belangrijk voor betrouwbare gedragsobservaties. Sprekers: Peter Monnee (Pieter Baan Centrum), Nita Verburg (Pieter Baan Centrum), Remor Bedaux (Pieter Baan Centrum), Leonie Spaargaren (Pieter Baan Centrum) Speeddaten met de Divisie ForZo/JJI Wil je meer weten over de meest recente ontwikkelen op het gebied van zorginkoop, dbbc s en jeugd? Altijd al een steentje willen bijdragen aan de toekomst van de JJI s? Meld je bij onze stand op het ervaringsterras! Interessant omdat: Je kunt ons alles vragen over zorginkoop, de toekomst van de justitiële jeugdinrichtingen en andere ontwikkelen op het gebied van forensische zorg(inkoop). Spreker: Esther Balledunks (Dienst Justitiele Inrichtingen, Divisie Forensische Zorg en Justitiele Jeugdinrichtingen) Interculturele psychiatrie in detentie en ambulant I-psy brengt net als andere jaren de interculturele psychiatrie naar het Ervaringsterras. Er is zowel informatie over behandeling in detentie als over ambulante behandeling. I-psy onderzoekt welke invloed de culturele context en het genogram van een cliënt hebben op de aanloop naar een delict. Daarnaast bekijken we aan de hand van een risicotaxatie de variabelen die hebben bijgedragen aan het delict. In de tweede fase van de behandeling bewerken we deze variabelen, met als doel het recidiverisico te minimaliseren. Interessant omdat: Binnen de forensische zorg is behoefte aan onze interculturele en transculturele werkwijze. Onze aanpak sluit vaak goed aan bij de hulpvraag van cliënt en reclassering. Sprekers: Zinet Dincer (i-psy), Karolina Drakovac (i-psy) 8 9
Meelzolder 24 KFZ Draait Door tijdens het FFZ 2016 Vorig jaar stond bij het FFZ de start van programma Kwaliteit Forensische Zorg in de spotlights. Dit jaar gaan we kijken welke resultaten er inmiddels zijn geboekt. In de Meelzolder 24 zal de hele dag uitgebreid aandacht worden besteed aan opgeleverde KFZ-producten die nu voor het veld beschikbaar zijn. We doen dit onder de noemer KFZ Draait Door gebaseerd op de formule van DWDD. Een gespreksleider en een aantal tafelgasten, waaronder de ontwikkelaar van het product en mensen die in de praktijk ervaring hebben met het gebruik ervan, gaan met elkaar in gesprek en geven zo informatie en tips over het product. Bezoekers gaan na deze bijeenkomst met voldoende tools en inzichten naar huis om direct met betreffende behandelmethode, richtlijn of instrument aan de slag te kunnen. Rond de tafel worden de volgende producten per blok besproken: 1 - Instrument voor het meten van behandelvoortgang bij persoonlijkheidsstoornis en seksuele stoornis - Ambulante verdiepingsdiagnostiek 2 - Agressiehantering Ambulant en Intramuraal - Grip op Agressie 3 - ForFACT voor LVB - Psycho-educatieve module Weet wat je kan over omgaan met LVB 4 Kwaliteitsnetwerk FPA s 5 E-Learning modules HKT en HCR 6 - Delictanalyse in de forensische zorg - Diagnose en delictgevaar patiënten met ontwikkelingsstoornis ASS 7 - Schema Focused Therapie Ook KFZ-talks bij het FFZ Over de volgende, (nog) niet implementeerbare KFZ-producten worden korte en krachtige TED-talks gehouden. Op deze manier krijgen de bezoekers een duidelijk beeld van de resultaten van het kwaliteitsprogramma: de stand van zaken, vervolgonderzoek en toepasbaarheid: Verslaafden: richtlijn problematisch middelengebruik voor forensische klinieken Sociotherapeutisch milieu Rehabilitatie en herstel van patiënten met een psychotische stoornis. Inventarisatie state-of-the-art van onderzoek naar het verband tussen middelengebruik en criminaliteit relevant voor de (verslavings-) reclasseringscontext Do s and don ts: E-health toepassingen in de zorg Voor tijd en locatie zie het programma; de onderdelen zijn gemarkeerd met het KFZ logo Vanaf 11.45 uur: s s Debatten Cirkelgesprekken Thema: Actief in de keten (ketenzorg). Van gedwongen kader naar relatieve vrijheid 11:45-12:45 UUR. De overgang van een verblijf in een kliniek naar wonen in een RIBW is voor sommige patiënten te groot. Kwintes en de Oostvaarderskliniek hebben daarom samen de Forensische Tussenvoorziening (FTV) opgezet. Uitdagingen in de samenwerking zijn: het vinden van een gedeelde visie, cultuur, methodiek en begrippenkader. De oplossingen hebben we gevonden in een doordachte samenvoeging en aanvulling van al deze aspecten. De FTV is inmiddels doorontwikkeld naar een woonvorm voor een brede doelgroep forensische cliënten. Interessant omdat: De Forensische Tussenvoorziening is een antwoord op een belangrijk vraagstuk binnen de forensische zorg. Een welkome brug tussen een gesloten setting en open RIBW. Spreker: Elske Kamp-Pols (Kwintes) Zaal: Jutekelder 21 Een keten van intensieve zorg 13:30-14:30 UUR In deze workshop stellen we vijf bekende afdelingen voor ernstige vlucht- en beheersgevaarlijke patiënten (EVGB) aan je voor. Het gaat om afdelingen met zeer intensieve en specialistische zorg in Nederland en België. Deze vijf afdelingen zijn allemaal anders. Ook de patiëntengroepen verschillen. Waar zijn mogelijkheden voor doorstroom? Wat kunnen we van elkaar leren? Is het mogelijk door een carrousselsysteem een patiënt positief te beïnvloeden en weer in beweging te krijgen? In gesprek met leveranciers en ontvangende afdelingen (vooral fpc s) laten we zien wat je van een dergelijke afdeling kunt verwachten, en wat niet. Je hoort vijf korte presentaties van De Kijvelanden, de Van Mesdagkliniek, Veldzicht, de Pompestichting en de nieuwe ZIZ van FPC Gent. Daarna hopen we op een stevige en stimulerende gedachtewisseling over noodzaak of overbodigheid van dergelijke afdelingen. Interessant omdat: Deze workshop is een unieke presentatie van vijf afdelingen voor zeer intensieve en specialistische zorg. De vijf instellingen ondersteunen elkaar en vullen elkaar aan. Een gelegenheid die je niet voorbij mag laten gaan! Sprekers: Erik Deprez (Kijvelanden), Mariska van de Rijdt (Pompestichting), Bert Hoving (Van Mesdagkliniek), Ruben van Abeele (FPC Gent / Kijvelanden) Zaal: Postkamer 25 10 11
s s Debatten Cirkelgesprekken Thema: Actief in de keten (ketenzorg) Ketenzorg anders bekeken Doorstroom in de forensische zorgketen! Forensische High en Intensive Care Allen die struikelen 13:45-14:15 UUR De zorg in Nederland is georganiseerd in ketens, waarin verschillende organisaties met diverse specialisaties opereren. Dat levert wat op, maar het draagt ook een aantal problemen in zich die te maken hebben met de manier van organiseren. Zo zijn het allemaal losse onderdelen zonder voldoende onderlinge samenhang. Door de manier van werken is het risico op mismatch aanwezig of gaande. Het lost de fragmentatie in het leven van patiënten niet op en ook het zorgaanbod blijft daardoor versnipperd. De keten geeft op- en afschalingsmogelijkheden en leidt dus ook in gevallen wanneer dat niet wenselijk is tot zorgverdunning. Daarnaast werkt het systeem perverse prikkels in de hand. In deze talk belichten de sprekers op enthousiasmerende en prikkelende wijze de schaduwkant van ons systeem van ketenzorg en bieden een alternatieve blik met mogelijke oplossingen. Interessant omdat: In deze talk maak je kennis met de schaduwkant van ketenzorg en bekijk je het eens vanuit het patiëntperspectief. Met ook voor alternatieve oplossingen. Sprekers: Ivo van Outheusden (Inforsa), Susan Boogaard- Klinkien (Inforsa) Zaal: Kalvermelk 2c Continuïteit van zorg bij overplaatsing 13:45-14:45 UUR De commissie Ethiek in de forensische psychiatrie bevordert reflectie op ethische dilemma s in de forensische zorg. Tijdens dit festival staan we stil bij de gevolgen van het toenemende aantal overplaatsingen in de forensische zorg door specialisatie en sluiting van klinieken. Overplaatsing kan leiden tot vertraging in de behandeling, omdat de patiënt moet wennen aan de nieuwe omgeving. Dat is niet eenvoudig bij een populatie die vaak last heeft van forse hechtingsproblematiek. Voor deze groep werken doorstroom, een nieuwe intake en screening en nieuwe behandelaren averechts. Overplaatsing kan ook betekenen dat de bestaande verlofregeling niet wordt uitgevoerd. Tijdens deze workshop gaan we in op de effecten van overplaatsing en belichten we de ethische aspecten. We bespreken ook een casus uit de praktijk. De sessie biedt inzicht in effecten van beleid voor individuele patiënten en ethische consequenties daarvan. Interessant omdat: Na deze workshop onderken je de ethische dilemma s rond overplaatsing in de forensische psychiatrie. Je hebt ervaren hoe je daarop kunt reflecteren via een casus en de methodiek van moreel beraad. Sprekers: Frans Koenraadt (UvU), Jaap van Vliet (HU), Yvo van Kuijck (Gerechtshof Arnhem), Guy Widdershoven (VUmc) Zaal: Douchelokaal 26 14:15-15:00 UUR Doorstroom in de forensische zorgketen staat al geruime tijd hoog op de agenda. Gezien de schaarste in hoog beveiligde klinische zorg is het van belang om de doorstroom goed te organiseren, zodat met de beschikbare capaciteit meer personen behandeld kunnen worden. Daarbij is het uitgangspunt de juiste patiënt op de juiste plek voor DJI een belangrijk speerpunt. Wanneer personen klinisch worden geplaatst is dat veelal buiten de regio van herkomst, het is van belang dat de cliënt weer terug gaat naar de regio van herkomst voor zover dat mogelijk en wenselijk is. Vanaf 1 januari 2016 voert DJI de plaatsingen uit in het kader van klinische zorg. Met deze verandering wordt nog duidelijker gestuurd op de doorstroom van de cliënten die initieel klinisch geplaatst worden. Graag denken wij samen met jullie hoe deze doorstroom vorm te geven. Interessant omdat: we de juiste patiënt op het juiste bed willen hebben en doorstroom de manier is om daarbij de zorg betaalbaar te houden! Sprekers: Maureen Biharie (Dienst Justitiële Inrichtingen), Bert Bezemer (Dienst Justitiële Inrichtingen) Zaal: Kalvermelk 2b Scenarioteam zeden en maatschappelijke onrust 15:00-15:30 UUR De afgelopen jaren zijn we in Nederland geconfronteerd met enkele omvangrijke zedenzaken, zoals de zwembadaffaire in s-hertogenbosch en de grootschalige Amsterdamse zedenzaak. Daarnaast vinden kleinere, ingrijpende zedenincidenten plaats, ook in veiligheidsregio Limburg-Noord. Voorbeelden die het landelijke nieuws haalden zijn seksueel grensoverschrijdend gedrag van een vrijwilliger bij een sportvereniging en het aantreffen van kinderporno bij een basisschoolleerkracht. Andere zaken krijgen minder aandacht, maar hebben zeker zoveel invloed op de omgeving en de gevolgen kunnen leiden tot maatschappelijke onrust. Deze incidenten tasten het gevoel van veiligheid op straat aan en zorgen in de omgeving voor grote beroering. De emoties lopen hoog op en richten zich dan vaak op de gemeente en de organisaties die een taak hebben in de publieke sector. De terugkeer naar de maatschappij van een veroordeelde zedendelinquent of ex-tbs er met zedenachtergrond vraagt om een juiste aan pak. Wij vertellen in deze talk hoe we dat in Limburg-Noord doen. Interessant omdat: Overheid en betrokken organisaties hebben de taak om maatschappelijke onrust te kanaliseren, verminderen en reguleren en omstanders te voorzien van juiste informatie. Dit vraagt om deskundigheid en nauwe samenwerking en afstemming. Sprekers: Guus Wilbers (Reclassering Nederland), Mr. A. Kemp (Openbaar Ministerie, Parket Limburg), Marjan Klaassen (GGD Limburg-Noord), Lei Seuren (politie/ Limburg / Dienst Regionale Recherche ) Zaal: Magazijn 62 16:00-17:00 UUR Patiënten die ambulant worden behandeld, kunnen een indicatie krijgen voor een kortdurende vangnetopname in de kliniek. Vroegtijdig ingrijpen kan immers verdere teloorgang, decompensatie en delictrecidive voorkomen. In de reguliere ggz worden hiervoor High en Intensive Care (HIC) afdelingen opgericht. Dit model voor goede crisiszorg blijkt effectief te zijn om vrijheidsbeperkende maatregelen te voorkomen. De forensische patiënt kan daar helaas vaak niet terecht. De problematiek is niet passend op een reguliere HIC en de zorg en beveiliging zijn dikwijls niet toereikend. Het gevolg is dat zorg niet snel genoeg opgeschaald kan worden en de patiënt onnodig lang onderbehandeld wordt. Aventurijn, Stichting HIC en Expertisecentrum Forensische Psychiatrie ontwikkelen een forensische variant van het model HIC. Inmiddels zijn meer dan dertig verschillende instanties aangehaakt: FPA s, FPK s, FPC s, RIBW s, reclassering, ambulante hulpverleners en kennisinstellingen slaan de handen ineen. Doet u mee? Dan verkleinen we samen het gat tussen ambulante en klinische zorg! Interessant omdat: Een forensisch model voor HIC kan de kloof tussen ambulante en klinische hulpverlening overbruggen. Nu de zorg steeds vaker ambulant wordt is een model nodig dat de ketensamenwerking intensiveert en beter op elkaar afstemt. Beter voor patiënt en maatschappij. Sprekers: Yolande Voskes (Stichting HIC), Marieke Raedts (Fivoor - Aventurijn BV) Zaal: Kalvermelk 2a Geketend door de keten? 17:15-18:15 UUR Onderlinge samenwerking als je van een gesloten plaatsing stap voor stap je weg terug probeert te vinden in de samenleving? Geen zinnig mens zal hiertegen protesteren. Toch blijkt het niet zo eenvoudig. Iedere schakel heeft haar - onderbouwde - ideeën voor goede hulp en zorg. Iedere schakel moet zich daarover afzonderlijk verantwoorden. Moet je zo n proces nu dichttimmeren met protocollen of wil je professionals nu juist het podium geven om dit zelf te organiseren? In Trajectzorg Samen zorgen experimenteren professionals met een goede aansluiting op de zorg na de gesloten plaatsing. Wat zijn leerpunten uit het project? Interessant omdat: Aan de hand van casuïstiek zoomen we in op de kundigheid van de professional om afgewogen beslissingen te nemen die zich niet laten vangen in protocollen. En we willen met jullie nadenken over je rol als de uitvoering vastloopt. Sprekers: Joep Hanrath (Hogeschool Utrecht), Lous Krechtig (Lectoraat Werken in Justitieel Kader ) Zaal: Kalvermelk 2b 17:45-18:15 UUR Onze ADHD-patiënten zijn hooligans, straatvechters en kroegtijgers. Ze zijn impulsief, onbehouwen en snel boos. Overal. Altijd. Daarom krijgen zij behandeling. Maar als ze te boos worden op hun reclasseerder, doet die aangifte. Daarnaast hebben ze schulden door allerlei stomme acties. Dus leren wij ze met geld omgaan. Maar ze krijgen geen uitkering of schuldhulpverlening. Formulieren vinden ze frustrerend. Voor hen vormen de aanvraag van een woning of een uitkering een dagtaak. En daarvan worden ze boos. En als ze boos worden, zijn ze weer die hooligans en straatvechters. Maar daarvoor is er behandeling. En zo is de cirkel rond. Onze patiënten struikelen. Regelmatig. En wij helpen hen overeind. Zo werkt het. Maar past dat nog wel in deze tijd, waarin Eigen Verantwoordelijkheid het nieuwe amen is? Stel nou dat onze boeven die verantwoordelijkheid niet kunnen dragen? Wat wil Nederland dan voor hen betekenen? Interessant omdat: Iedere forensische hulpverlener kan in deze tijd een typisch Rotterdamse lezing vol lef, humor en venijn gebruiken. Boos worden mag, maar niet te. Dan doen we aangifte. Spreker: Cora de Haan (Forensisch polikliniek Het Dok) Zaal: Douchelokaal 26 12 13
Thema: Buiten de muren KFZ draait door: Ambulante Verdiepingsdiagnostiek Debat 12:10 12:30 UUR Dit KFZ product is een protocol waarmee men kan voorkomen dat er in de uitvoering van verdiepingsdiagnostiek grote verschillen gaan ontstaan tussen de verschillende uitvoeringsorganisaties. Verdiepingsdiagnostiek (VD) is een in tijd beperkt diagnostisch onderzoek met een behandel- en/of bejegeningsadvies uitgevoerd door een forensische polikliniek op verzoek van de reclassering. VD wordt in de regel aangevraagd als bij het opstellen van een adviesrapport wordt overwogen om forensische zorg als justitiële voorwaarde te adviseren en dient ter verdieping van de reclasseringsdiagnose. Verdiepingsdiagnostiek stelt het bestaan van psychiatrische problemen vast en geeft aan of een behandeling/ begeleiding geïndiceerd is om deze problemen te verminderen en zo recidivevermindering te bewerkstelligen. In dit protocol wordt beschreven hoe een dergelijke forensische, op het verloop van de strafrechtketen gerichte, GGZ rapportage tot stand komt, zowel procesmatig, als vanuit de inhoudelijke deskundigheid. Interessant omdat: het verdiepingsdiagnostiek op uniforme wijze vormgeeft, zowel procesmatig als op de inhoud. Dit komt ten goede aan de kwaliteit van de advisering van de reclassering. Sprekers: Stefan Bogaerts (De Kijvelanden), Eric Blaauw (Verslavingszorg Noord Nederland) De forensische plus 13:30-14:00 UUR Het beeld van de forensische zorg is nog sterk gestoeld op de klassieke forensische zorg: beveiligde klinische zorg met hoge hekken en gesloten deuren. Terwijl de meeste forensische zorg midden in de maatschappij plaatsvindt. Per jaar worden 30.000 bijzondere voorwaarden met zorg uitgeproken tegenover amper 2.500 beveiligde klinische plekken. Om de omslag te maken van klinische zorg naar zorg in de samenleving is herijking nodig. In plaats van forensische zorg ambulant te maken moeten we ambulante zorg forensiseren. Dat betekent dat we ambulante zorgvormen voorzien van een forensische component. De samenwerking met de reclassering en ambulante beveiliging worden daarbij belangrijker. In de forensische plus van IrisZorg ontmoeten reguliere ambulante (verslavings-)zorg en forensische zorg elkaar. Interessant omdat: Deze talk biedt een andere kijk op forensische zorg dan de gangbare. Zorgaanbieders krijgen handvatten om hun reguliere aanbod geschikt te maken voor forensische cliënten Spreker: Hans-Reinder Menkveld (IrisZorg) Zaal: Kalvermelk 2b Topzorg: doen wat nodig is 14:30-15:30 UUR Topzorg is het eerste intensieve outreachende behandelprogramma voor high risk jongvolwassen veelplegers. De Topzorgdoelgroep kenmerkt zich door het plegen van vermogensdelicten, vaak in combinatie met geweldsdelicten of andere type delicten. Topzorg is ontwikkeld op basis van de meest recente wetenschappelijke inzichten. Het programma is gebaseerd op elementen van schematherapie en agressieregulatie therapie. Het werkt actie- en systeemgericht en geeft de jongvolwassenen concrete tools in handen om tot wezenlijke (gedrags)verandering te komen en ze te begeleiden naar een delictvrij leven. In de workshop geven we kort uitleg over het behandelprogramma en de relevante onderdelen die bijdragen aan verandering. Vervolgens staan we interactief stil bij de wijze waarop het wantrouwen en achterdocht van een jongvolwassene doorbroken kan worden: een voorwaarde om tot verandering te komen. We doen een specifieke Topzorgoefening voor en nodigen je deze kort uit te proberen. Interessant omdat: Deze workshop geeft op een dynamische en leuke manier inzicht in een uniek en noodzakelijk behandelprogramma. We maken duidelijk wat ECHT nodig is om verandering te realiseren bij een zware doelgroep. De workshop brengt nieuwe ideeën, maar ook kennis over de specifieke doelgroep. Sprekers: Femke Kuipers (de Waag), Larissa Hoogsteder (De Waag) Zaal: Kalvermelk 2a Familie op de achtergrond 16:15-17:15 UUR De huidige behandelvormen voor het behandelen van huiselijk geweld richten zich op het perspectief van de dader, zo blijkt uit de klinische praktijk binnen I-psy forensisch. Cliënten herkennen zicht vaak niet in deze vorm van behandeling en zien zich ook niet als dader. Om tot het verminderen van recidive te komen en een gedragsverandering op gang te brengen is een andere behandelaanbod nodig. Daarom zijn wij ons gaan richten op een transculturele-systemische behandelvorm. In deze workshop laten we zien hoe deze behandeling werkt. Interessant omdat: Deze workshop daagt je uit om vanuit een ander perspectief de behandeling van huiselijk geweld vorm te geven. Sprekers: Hanna Uhr-Daal (I-psy Rotterdam), Ron Gunneweg (i-psy forensische ) Zaal: Havenmeester 27 Thema: Cliënten met een lvb Wie niet weg is, is gezien! 11:45-12:45 UUR Mensen met LVB lopen een groter risico om in aanraking te komen met justitie. In een interactieve quiz brengen wij een aantal niet zo voor de hand liggende factoren naar voren die dit risico aanzienlijk opkrikken. Denk aan beschadigingen in het hechtingsproces, minder goed in staat zijn tot het doorzien van conflictsituaties, moeite met meervoudige cognitieve taken en het onderdrukken van impulsen in complexe situaties. Slimme en opvallende vragen in de vorm van stellingen, quotes, filmpjes en verhaaltjes maken je alerter op het masker van de verstandelijke beperking. Na afloop van de quiz kun je vragen stellen over zoveel mogelijk praktijkvoorbeelden. Interessant omdat: Voor behandeling en begeleiding is het belangijk om een licht verstandelijke beperking te herkennen. Door rekening te houden met de cognitieve vermogens van de cliënt en het op maat aanbieden van behandeling en begeleiding vermindert de kans op recidive. Sprekers: Borris van der Swaan (Amsta Karaad), Rosalie van der Meulen (Amsta Karaad) Zaal: Kalvermelk 2a KFZ draait door: Grip op Agressie Debat 13:30 13:50 UUR Deze interventie is speciaal ontwikkeld voor de behandeling van agressieproblematiek bij licht verstandelijk beperkten met ernstig agressief (delict)gedrag. Doorlopen van het programma duurt ongeveer twee jaar en is opgebouwd uit zeven modules die aansluiten op het sociotherapeutisch milieu in de leefgroepen. Het programma bestaat uit een theoretische onderbouwing, een handleiding voor cliënten, een handleiding voor de trainers, een opleiding, een managementhandleiding en de evaluatie en beoordeling. Deze interventie is definitief erkend door de Erkenningscommissie gedragsinterventies Justitie. Interessant omdat: het bijdraagt aan het terugbrengen van de agressieproblemen bij de forensische LVB populatie. Sprekers: Christien Rippen (Trajectum), Hilde Niehoff (Trajectum) LVB volgens de DSM-5 13:45-14:15 UUR Het gedrag van mensen die met justitie in aanraking komen komt vaak antisociaal of narcistisch over. Hoe bepaal je bij mensen met een LVB waar dit gedrag vandaan komt? Zit het gedrag wel in de persoonlijkheid? Is het misschien normaal gedrag dat hoort bij het sociaal-emotionele ontwikkelingsniveau? Of is het een signaal van overvraging? In deze talk doet psycholoog Femke Jonker suggesties voor gedegen onderzoek. Ook legt ze de diagnosestelling rond LVB onder een vergrootglas. De diagnose is meer dan de uitslag van een IQ-test. De DSM-5 legt vooral de nadruk op het adaptieve niveau van functioneren. De diagnose zwakbegaafdheid verdwijnt. Jonker licht een nieuw testinstrument toe dat het adaptieve niveau van functioneren meet, de AVVB. Ze stelt aan de orde wanneer iemand met een zwakbegaafd IQ toch als licht verstandelijk beperkt geclassificeerd kan worden of waarom bij iemand met een laag IQ soms toch de diagnose LVB verworpen wordt. Interessant omdat: De spreekster biedt handvatten om te differentiëren tussen LVB, overvraging en persoonlijkheidsproblematiek. Daarnaast houdt zij een pleidooi om LVB te classificeren volgens de officiële richtlijnen van de DSM-5. Spreker: Femke Jonker (Aventurijn, afdeling Wier, SGLVG plus) Zaal: Silo 61 14 15