Onderwerp: Toelichting BenW-adviesnota Afdeling/team : Welzijn Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling gemeente Beesel Afdelingshoofd Auteur : Bremmers, P.H.M. : Broek, N.M.C.A. Datum vergadering : 1. Aanleiding Huiselijk geweld en kindermishandeling komen vaker voor dan men vermoedt. In Nederland heeft 40% van de bevolking ooit met huiselijk geweld te maken gehad. Jaarlijks zijn ruim 200.000 mensen slachtoffer van huiselijk geweld. In 58% van de gevallen is er sprake van een gezinsverband, waarbij vooral jonge kinderen getuige zijn van het geweld. In Nederland worden per jaar ruim 100.000 kinderen mishandeld. Er zijn veel slachtoffers van geweld die niet of te laat worden geholpen. Het is belangrijk dat professionals weten welke stappen zij bij signalen van geweld moeten zetten. Uit onderzoek blijkt dat een meldcode in een organisatie daarbij ondersteunend is. Wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Op 1 juli 2013 is de Wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling in werking getreden. Deze wet verplicht organisaties waarin professionals met huiselijk geweld en kindermishandeling te maken kunnen krijgen met een meldcode te werken. De meldcode bevat een praktisch stappenplan dat ondersteuning biedt bij het omgaan met signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling. De meldcode is verplicht voor de sectoren gezondheidszorg, onderwijs, kinderopvang, maatschappelijke ondersteuning, jeugdzorg en justitie. Voorliggende meldcode (bijlage 1) is opgesteld voor de medewerkers Klantenbalie front-office, Wmo-consulenten, bijstandsconsulenten, leerplichtconsulenten en de front- en back-office medewerkers van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) van gemeente Beesel. U wordt gevraagd deze meldcode vast te stellen. 2. Uitgangssituatie en doelstelling Met vaststelling en implementatie van de meldcode leveren we een bijdrage aan een effectieve aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. 3. Rol gemeente en visie en strategie participatie Gemeente Beesel is verplicht de meldcode voor de leerplichtconsulenten en Wmo-consulenten op te stellen en te implementeren. We kiezen ervoor de medewerkers Klantenbalie front-office, de bijstandsconsulenten en de front- en back-office medewerkers van het Centrum voor Jeugd en Gezin Verseon kenmerk: 1
(CJG) gemeente Beesel hier in mee te nemen. Daarnaast moet de gemeente toetsen of organisaties waar we een subsidierelatie mee hebben en waar geen officiële inspectie boven hangt een meldcode hebben geïmplementeerd en of zij aan deskundigheidsbevordering doen op dit onderdeel. 4. Toelichting De verplichting voor de gemeente ten aanzien van de Wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling is tweeledig: 1. de verplichting voor het hanteren van de meldcode geldt binnen gemeenten voor leerplichtconsulenten, RMC-consulenten en Wmo-consulenten. 2. daarnaast moet de gemeente toetsen of organisaties waar de gemeente een subsidierelatie mee heeft en waar geen officiële inspectie boven hangt een meldcode hebben geïmplementeerd en of zij aan deskundigheidsbevordering doen op dit onderdeel. Inhoud meldcode De meldcode bevat een praktisch stappenplan dat ondersteuning biedt bij het omgaan met signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling. De stappen maken de professional duidelijk wat er van hem/haar wordt verwacht bij signalen van huiselijk geweld of kindermishandeling en hoe hij/zij, rekening houdend met het beroepsgeheim, op een verantwoorde wijze komt tot een besluit over het doen van een melding. Dit stappenplan levert, zo mag worden verwacht, een bijdrage aan een effectieve aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. Een meldcode moet minimaal uit de volgende stappen bestaan: 1. In kaart brengen van signalen; 2. Overleg met een collega en eventueel raadplegen van het Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (AMHK) (Tot 1-1-2015: Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) en Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG)); 3. Gesprek met de cliënt; 4. Weging van het geweld of de kindermishandeling; 5. Besluit: geen actie, melden of zelf hulp organiseren. Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling gemeente Beesel Het hanteren van een meldcode geldt vanaf 1 juli 2013 binnen gemeenten voor leerplichtambtenaren, RMC-consulenten en Wmo-consulenten. De RMC-consulenten die voor gemeente Beesel werkzaam zijn, zijn in dienst van gemeente Venlo. We kiezen ervoor de meldcode ook te implementeren bij de medewerkers Klantenbalie front-office, de bijstandsconsulenten en de front- en back-office medewerkers van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) gemeente Beesel. De verplichting geldt niet voor vrijwilligersorganisaties, maar het zou wel goed zijn als de verenigingen in gemeente Beesel ook (een afgeslankte vorm van) de meldcode implementeren. Middels de nieuwsbrief voor het verenigingsleven informeren we de verenigingen over de meldcode en inventariseren de bereidheid om de code in te voeren. Daar waar nodig ondersteunen wij hen hierin. Bij het opstellen van de Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling gemeente Beesel is gebruik gemaakt van de handreiking 'Basismodel meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling' zoals dat door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport beschikbaar is gesteld. Verseon kenmerk: 2
We evalueren de meldcode met de betrokkenen minstens eenmaal per jaar. Indien nodig zetten we acties in gang om de toepassing van de meldcode te optimaliseren. Toetsen aanwezigheid (kennis) meldcode subsidiepartners In het kader van artikel 10b van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is de gemeente verplicht te toetsen of organisaties waar de gemeente een subsidierelatie mee heeft en waar geen officiële inspectie boven hangt een meldcode hebben geïmplementeerd en of zij aan deskundigheidsbevordering doen op dit onderdeel. Dit betreft voor de gemeente Beesel organisaties in de sectoren kinderopvang en maatschappelijke ondersteuning. De verplichtingen worden meegenomen bij inkoop/ subsidiering van het aanbod van betreffende organisaties. De volgende twee voorwaarden worden opgenomen: de organisatie dient over een meldcode te beschikken; de kennis over en het gebruik van de meldcode worden bevorderd. Wanneer organisaties in gebreke blijven voor wat betreft het nakomen van de genoemde verplichtingen dan is in de memorie van toelichting van de Wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling opgenomen dat het college bevoegd is handhavend op te treden op basis van artikel 125 van de Gemeentewet. Hierbij kan met name gedacht worden aan de bevoegdheid tot het ingevolge artikel 5:32 van de Algemene wet bestuursrecht opleggen van een last onder dwangsom. 5. Toekomstvisie 6. Integrale afstemming De Meldcode is aan een medewerker van iedere afdeling, namelijk een medewerker Klantenbalie frontoffice, Wmo-consulent, bijstandsconsulent, de leerplichtconsulenten en aan enkele medewerkers van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) van gemeente Beesel, voorgelegd. Opmerkingen/ aanvullingen zijn in de meldcode meegenomen. De intensiviteit van het contact met inwoners verschilt per afdeling. Sommige medewerkers worden vaker geconfronteerd met signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling dan anderen. Echter geldt de meldcode voor alle medewerkers van genoemde afdelingen. Verseon kenmerk: 3
a. Communicatief (denk aan: Gemeente Info, pers, website, klantenbalie en Apropos) De betrokken medewerkers ontvangen de meldcode en een toelichting hierop; We informeren het AMK en SHG over de meldcode; De voorzitter van het Jeugdnetwerk en het Lokale zorgnetwerk informeert de samenwerkingspartners over het doel en de inhoud van de meldcode. Indien nodig worden er samenwerkingsafspraken rondom het plan van aanpak gemaakt; De ambtelijke organisatie wordt via de Apropos over het doel en de inhoud van de meldcode geïnformeerd; Via 't Gazetje, de gemeentelijke website en Facebook brengen we de meldcode bij inwoners onder de aandacht. b. Financieel c. Juridisch d. Collegeprogramma e. Risico s De veiligheid van medewerkers mag niet in het geding komen. Medewerkers moeten voldoende ondersteuning ervaren om de meldcode toe te kunnen passen. In het stappenplan hebben we opgenomen dat medewerkers niet alleen het gesprek met de burger aangaan, besluiten met de direct leidinggevende afstemmen, het AMHK (nu nog AMK of SHG) bij iedere stap kunnen consulteren en indien de veiligheid van de burger of medewerker zelf in het geding is bepaalde stappen in het plan niet uitvoeren. We maken afspraken over de wijze waarop gemeente Beesel haar medewerkers zal ondersteunen als zij door burgers worden aangesproken op de wijze waarop zij de meldcode toepassen. 7. Voorstel / advies 1. De Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling gemeente Beesel vaststellen en deze per 1 juli 2014 in te laten gaan. 2. De Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling ter kennisname aan de Raad voor te leggen. Verseon kenmerk: 4
Verseon kenmerk: 5